Fundusze Europejskie
dla Śląskiego 2021-2027

Pytanie 1. Jak opisywać warunki niedyskryminacji w projektach twardych? (np. w remontach placówek)

Odpowiedź

Po pierwsze równościowe zasady horyzontalne (niedyskryminacji, równości szans kobiet i mężczyzn, zapewniania dostępności dla osób z niepełnosprawnościami) są zazwyczaj zawarte w ramach kryteriów formalnych oceny projektów finansowanych z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR) w ramach sekcji dotyczącej zgodności projektu z politykami horyzontalnymi UE (oprócz powyższych również zasada zrównoważonego rozwoju oraz zasad "nie czyń poważnych szkód - tzw. zasada DNSH, Do No Significant Harm).
W przypadku projektów EFRR niezbędne jest "pozytywnego wpływ na politykę równości szans i niedyskryminacji, w tym dostępności dla OzN" co oznacza zapewnienie dostępności infrastruktury, środków transportu, towarów, usług, technologii i systemów informacyjno-komunikacyjnych oraz wszelkich produktów projektów (w tym także usług), które nie zostały uznane za neutralne, dla wszystkich ich użytkowników/użytkowniczek – zgodnie ze standardami dostępności dla polityki spójności 2021–2027.
Nowe produkty projektów (np. zasoby cyfrowe, środki transportu, infrastruktura, usługi) finansowane z programów muszą być zgodne z zasadami uniwersalnego projektowania – co oznacza co najmniej zastosowanie standardów dostępności dla polityki spójności na lata 2021-2027.
W przypadku obiektów i zasobów modernizowanych (m.in. przebudowa, rozbudowa), zastosowanie standardów dostępności jest obowiązkowe - o ile pozwalają na to warunki techniczne i zakres prowadzonej modernizacji. Decyzje w tej sprawie podejmuje IZ lub inna, właściwa instytucja.

Należy zatem najpierw przeanalizować po kolei wszystkie: elementy infrastruktury, środków transportu, towarów, usług, technologii i systemów informacyjno-komunikacyjnych oraz produkty projektu pod kątem tego czy mają mieć pozytywny wpływ na politykę równości szans i niedyskryminacji, czy też być może niektóre z nich mają charakter neutralny.
Na bazie tego należy:

a) w stosunku do elementów/produktów o pozytywnym wpływie na politykę równości szans i niedyskryminacji, w tym dostępności dla OzN - opisać jakie standardy dostępności oraz w jaki dokładnie sposób (im konkretniej, w ramach dostępnego miejsca we wniosku, tym lepiej) będą wdrożone w ramach określonych elementów/produktów projektu. Oznacza to określenie które standardy dostępności będą aplikowane i w jakim zakresie (np. w przypadku modernizowanego budynku XYZ zastosujemy standard infrastrukturalny, w szczególności zapewnimy: 
- w stosunku do dostępu do wejścia do budynku - zastosujemy zniwelowania róznicy poziomów bezpośrednio przed budynkiem (poprzez zastosowanie nasypu) co pozwoli wdrożyć zasady uniwersalnego projektowania do tego elementu (...) + jakie inne np. modele mogą mieć zastosowanie, np. w przypadku placówek oświatowych - Model Dostępnej Szkoły).

Jednocześnie w elementach takich jak np. zarządzanie projektem należy podkreślić jak Państwo zapewnicie niedyskryminacyjne zarządzanie w projekcie? Może to być poprzez politykę work-life balance lub zastosowanie elastycznego czasu pracy i możliwość pracy zdalnej umożliwiających łączenie ról społecznych i zawodowych, politykę antydyskryminacyjną itd. itp.

b) w stosunku do elementów/produktów projektu, które w ocenie Państwa mają charakter neutralny - uzasadnienie dlaczego elementy/produkty te mogą być uznane za neutralne, np. przebudowa ciągu kanalizacyjnego realizowanego w projekcie ma charakter neutralny w zakresie realizacji zasad równościowych ponieważ nie ma on bezpośrednich użytkowników i nie jest możliwy dostęp do niego poza charakterem ścisle interwencyjny-specjalistycznym, który jednak wymaga każdorazowo realizacji osobnych prac gruntowych. Jednocześnie pozytywny wpływ na realizację zasad równościowych będzie miało przebudowanie miejsca sterowania przepompownią
i zarządzania ciekami kanalizacyjnymi, wobec których zastosowano realizację standardu dostępności infrastruktury poprzez XYZ.

Opracowane przez Pana Adama Zawisnego

Pytanie 1. W związku z nowymi regulacjami dotyczącymi pomocy de minimis i możliwością uzyskania limitu de minimis dla każdej jednostki organizacyjnej gminy osobno (np. szkoły, zarządy dróg itd.) - proszę o informację w jaki sposób będzie sprawdzany limit pomocy w systemie SUDOP dla poszczególnych jednostek organizacyjnych, skoro obecnie obowiązuje NIP dla Miasta/Gminy, który agreguje automatycznie wszystkie jednostki miasta.

Odpowiedź

Limit pomocy de minimis udzielanej na poszczególne jednostki organizacyjne weryfikowany będzie odrębnie, na podstawie oświadczenia danej jednostki o otrzymanej/braku otrzymania pomocy de minimis, formularza pomocy de minimis dotyczącego tej jednostki oraz pomocniczo w oparciu o system SUDOP (wskazując NIP jednostki).

Jednocześnie informuję o wejściu w życie nowego Rozporządzenie Ministra Funduszy i Polityki Regionalnej z dnia 17 kwietnia 2024 r. w sprawie udzielania pomocy de minimis w ramach regionalnych programów na lata 2021–2027 (Dz. U. z 2024 r. poz. 598).

Pytanie 1. Jak jest rozumiana kwestia wycofania / likwidacji taboru zastępowanego:
- czy konieczne jest złomowanie?
- czy liczba wycofywanych / złomowanych pojazdów musi odpowiadać 1:1 liczbie pojazdów kupowanych w ramach projektu?
- w jakim terminie należy zlikwidować / zezłomować zastępowane pojazdy?

Odpowiedź

Wycofanie rozumiane jako złomowanie nieefektywnego ekologicznie taboru, opiera się na kryterium merytorycznym specyficznym punktowanym nr 4 pn. "Wycofanie zastępowanego taboru".
Spełnienie tego kryterium nie jest obowiązkowe, co oznacza, że nie ma konieczności zezłomowania wszystkich pojazdów w ramach projektu.
Termin zezłomowania pojazdu powinien być adekwatny do uruchomienia nowego pojazdu zakupionego w ramach projektu.
Definicja kryterium nie określa wymaganej liczby zezłomowanych pojazdów. Oznacza to, że złomowanie dowolnej liczby pojazdów i ich wycofanie z floty będzie punktowane w ramach tego kryterium, będącego efektem realizowanego projektu.
Przychody z zezłomowania pojazdów należy uwzględnić w analizie finansowej projektu i kalkulacji rekompensaty.

Pytanie 2. Czy w przypadku projektu polegającego wyłącznie na zakupie nowych pojazdów należy szczegółowo odnosić się do spełnienia zasady „zanieczyszczający płaci”?

Odpowiedź

W przypadku projektu polegającego wyłącznie na zakupie taboru autobusowego zasada "zanieczyszczający płaci" nie ma zastosowania.

Pytanie 3. Czy w ramach spełnienia kryterium formalnego specyficznego nr 1 konieczne jest zadeklarowanie lektorskiej emisji nazw przystanków w językach: angielskim / ukraińskim, czy wystarczy zadeklarowanie opublikowania przetłumaczonych materiałów informacyjnych o ofercie przewozowej?

Odpowiedź

Wnioskodawca ma obowiązek zapewnić powszechnie dostępność, przejrzystość i aktualność informacji w językach obcych (angielskim/ukraińskim).
Jeśli nie jest możliwe zastosowanie takiego rozwiązania w przypadku danego projektu, należy przedstawić uzasadnienie, które zostanie ocenione przez ekspertów.

Pytanie 4. Czy w sytuacji, w której na obszarze objętym wsparciem nie ma uchwalonego programu ochrony powietrza i SEAP można odnieść się do zapisów programu właściwego dla Woj. Śląskiego?

Odpowiedź

W przypadku braku Programu SEAP/SECAP w danym mieście, należy poinformować o tym w polu B.7.1 "Uzasadnienie spełnienia kryteriów wniosku o dofinansowanie".
W przypadku Programu Ochrony Powietrza należy odnieść się do Programu Ochrony Powietrza Województwa Śląskiego i przeanalizować zgodność projektu z jego zapisami.
Link do uchwały Zarządu Województwa Śląskiego przyjmującej aktualizację programu: Program Ochrony Powietrza
Przedstawione informacje w tym zakresie będą przedmiotem oceny merytorycznej projektu.

Pytanie 5. W jaki sposób podać roczną liczbę użytkowników nowego lub zmodernizowanego transportu publicznego (kryterium merytoryczne – specyficzne punktowane nr 2):
a) Jak rozumieć „rozpoczęcie interwencji” – czy jest to rok złożenia wniosku / podpisania umowy / rozpoczęcia rzeczowej realizacji?
b) Czy wartość bazowa odnosi się do łącznej liczby osób korzystających z oferty przewozowej, czy osób korzystających z taboru zastępowanego przez kupowane pojazdy?

Odpowiedź

Ad. a)
Rozpoczęcie interwencji projektu najlepiej przyjąć zgodnie z planowaną datą rozpoczęcia projektu określoną w polu E.2. Planowana data rozpoczęcia/ zakończenia realizacji projektu we wniosku o dofinansowanie.
Pojęcie rozpoczęcia interwencji zostało określone w definicji wskaźnika „Roczna liczba użytkowników nowego lub zmodernizowanego transportu publicznego", która służy do określenia wartości bazowej wskaźnika, która jest szacowana jako liczba użytkowników usługi transportowej w roku poprzedzającym rozpoczęcie interwencji i wynosi zero
w przypadku nowych usług.

Ad. b)
Kryterium odnosi się do łącznej liczby zakładanego wzrostu liczby osób korzystających z transportu publicznego w stosunku do wariantu bezinwestycyjnego (odniesienie do całości systemu).
Natomiast wskaźnik powiązany z tym kryterium powinien dotyczyć rocznej liczby użytkowników odnoszącej się do taboru objętego zakresem projektu, w tym wycofywanego taboru autobusowego.
Informujemy, że powyższe nie stanowi oceny projektu. Ta nastąpi w oparciu o przedłożoną dokumentację aplikacyjną biorąc pod uwagę obowiązujące na ten czas przepisy prawa i zasady.

Pytanie 1. Jaka dokumentacja powinna zostać składana w momencie przedstawienia wydatków do rozliczenia dla potwierdzenia zrealizowania zobowiązań Beneficjenta w zakresie polityk horyzontalnych?

Odpowiedź

Ten element nie jest jednoznacznie określony i jest ściśle zależny od charakteru projektu, zapisów konkursowych (jeśli są jakieś elementy, które to wyszczególniają,
np. w zakresie realizacji audytów) oraz konkretnych pozycji budżetowych zawartych w projekcie ramach kosztów bezpośrednich. W tym zakresie będą to najpewniej konkretne dokumenty formalne, np. umowy, protokoły, wyniki audytów, opisy procedur (np. w kontekście budżetu równościowego), uzasadnienia wykorzystania mechanizmu racjonalnych usprawnień (i w tym zakresie potwierdzenia, że osoba spełnia przesłanki dla zastosowania tego mechanizmu) oraz księgowe, np. faktury. Posiadanie dokumentów potwierdzających może być niezbędne także w zakresie udowodnienia właściwego wykorzystania kosztów pośrednich dla realizacji zobowiązań w zakresie polityk horyzontalnych. 

Opracowane przez Pana Adama Zawisnego

Pytanie 2. Czy jeśli na potrzeby projektu, już na etapie wnioskowania zostanie założone wykonanie audytu dostępności (głównie pod kątem architektonicznym i cyfrowym), audyt ten zostanie planowo wykonany, zrealizowany, rozliczony, to czy na wypadek pozytywnej opinii audytora, w przypadku wykrycia przez kontrolę projektu jakichkolwiek nieprawidłowości samorząd odpowiada za te nieprawidłowości, czy odpowiedzialność spada na firmę audytorską?

Odpowiedź

Wszelką odpowiedzialność w zakresie realizacji projektu (o ile konkretne przepisy nie stanowią inaczej) wobec Instytucji Zarządzającej (IZ) Instytucji Pośredniczącej (IP) ponosi samorząd. Poddanie jednak danego działania/inwestycji rzetelnemu audytowi dostępności w praktyce znacząco zmniejsza ryzyka wystąpienia nieprawidłowości, które wcześniej byłyby niewykryte. 

Jeśli jednak zostałyby stwierdzone jakieś nieprawidłowości to: 
a) jeśli samorząd jest przekonany co do swojej racji może na bazie audytu dostępności podjąć merytoryczną dyskusję z argumentacją IŻ/IP w zakresie nieprawidłowości, bowiem nie zawsze IZ/IP musi mieć merytorycznie rację;
b) samorząd może dochodzić swoich racji wobec podmiotu audytującego, wskazując na nierzetelność realizacji audytu i efekt tego dla samorządu od strony finansowej. Można to zrobić zawsze, na drodze sądownictwa cywilnego.
Dodatkową opcją w tym zakresie jest zapisanie w umowie, że nierzetelne wykonanie audytu, w szczególności takie, które narazi samorząd na poniesienie kosztów niekwalifikowalnych w ramach kontroli projektu, może spowodować obowiązek zapłaty odpowiedniej części wskazanych kosztów stwierdzonej niekwalifikowalności;
c) fakt zlecenia oraz zrealizowania rzetelnego audytu w zakresie danego działania/inwestycji stanowi potwierdzenie dochowania należytej staranności i ograniczenia ryzyk
w tym zakresie i może, a wręcz powinno stanowić dla IZ/IP ważny argument w ramach dyskusji nad kwestią stwierdzenia nieprawidłowości i ew. kosztami niekwalifikowalnymi wynikającymi z tego.
Jest to także bardzo ważny element w zakresie potwierdzenia dochowania należytej staranności przez pracowników urzędu odpowiedzialnych za realizacji projektu. 

Konkludując, podobnie jak we wszystkich innych obszarach realizacji projektów – tak i tutaj nie ma możliwości zapewnienia 100% pewności / gwarancji, jednakże zlecenie
i realizacja dobrego jakościowo audytu (w tym na wstępnych etapach opracowywania projektu) radykalnie zmniejsza możliwe ryzyka, jak i chroni pośrednio przed ewentualnymi konsekwencjami, jeżeli pomimo tego jakieś nieprawidłowości zostałyby stwierdzone przez IZ/IP.

Opracowane przez Pana Adama Zawisnego

Pytanie 3. Jak wypełnić wniosek? 

Odpowiedź

Dobre wskazania odnośnie tego jak ogółem wypełnić wniosek można znaleźć m.in. na stronach Urzędu Marszałkowskiego Województwa Śląskie, przykładowo:
- Instrukcja wypełniania i składania WoD;
- Przewodnik dla beneficjentów FE SL 2021-2027.

Opracowane przez Pana Adama Zawisnego

Pytanie 1. Czy ngo powinny dysponować koordynatorem dostępności?

Odpowiedź

Ustawa o zapewnianiu Dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami nie nakłada obowiązku posiadania koordynatora dostępności przez NGO. Jednak jeśli organizacja zdiagnozuje potrzebę powołania takiej osoby, to oczywiście może.

Opracowane przez Pana Konrada Galińskiego

Pytanie 2. Wg ustawy o zapewnieniu dostępności asystenci to dostęp alternatywny, który stosuje się jedynie w uzasadnionych przypadkach ze względów technicznych, prawnych.
W Standardach dostępności '21-27 asystenci są wskazani np. przy organizowaniu wydarzeń otwartych jako konieczność, którą trzeba zapewnić. Czy asystenci to dostęp alternatywny? Jeżeli nie to kiedy powinniśmy go stosować?

Odpowiedź

Rzeczywiście w myśl ustawy o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami dedykowany asystent może być traktowany jako dostęp alternatywny. Jednak zauważmy, że dostęp jako taki jest obowiązkowy, nawet jeśli jest on w formie alternatywnej. Ustawa mówi, w jaki sposób wdrożyć dostęp alternatywny (art. 7 pkt 2) Natomiast w wydarzeniach plenerowych, gdzie mamy do czynienia ze zmiennymi warunkami, taka usługa będzie rozwiązaniem systemowym. Trudno sobie wyobrazić żeby podczas wydarzeń zapewnić np. tyflomapę, albo system wypukłego prowadzenia, który umożliwi samodzielne skorzystanie. Jeśli założymy, że asystent może pomóc każdemu odbiorcy, niezależnie od jego potrzeb (tak jest w banku Santaner) to mówimy już o rozwiązaniu systemowym, a nie alternatywnym.

Opracowane przez Pana Konrada Galińskiego

Pytanie 3. Czy cała infrastruktura sfinansowana ze środków funduszowych powinna być dostępna, tzn. czy obowiązek ten dotyczy także pomieszczeń technicznych? Na jednym
z wcześniejszych szkoleń była mowa o tym, że nawet pomieszczenia techniczne powinny być dostępne, bo np. może przyjechać na kontrolę pracownik IZ lub innej instytucji, by sprawdzić efekty realizacji projektu i z tego powodu np. kotłownia czy inne pomieszczenie techniczne musi mieć zagwarantowany dostęp. Czy nie jest to jednak nadinterpretacja?

Odpowiedź

Ustawa o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami rzeczywiście wyłącza pomieszczenia techniczne z konieczności zapewniania tam dostępności. Jednak projektując przestrzeń uniwersalnie możemy zaplanować również dostępność w pomieszczeniach technicznych.

Opracowane przez Pana Konrada Galińskiego

Pytanie 1. Gmina będzie składać wniosek w ramach działania FESL.03.03 Regionalne Trasy rowerowe - ZIT. Jednym z kryteriów merytorycznych specyficznych do spełnienia jest „Zgodność projektu z programem ochrony powietrza oraz SEAP/ SECAP”. Jeżeli Miasto nie przyjęło takiego planu to czy wystarczające będzie uzasadnienie  braku sprzeczności projektu z postanowieniem planu oraz nie  podważanie celów programu ochrony powietrza i SEAP (nie  kolidowanie z innymi działaniami podejmowanymi na ich podstawie)?

Odpowiedź

W przypadku, gdy program SEAP/ SECAP i Program Ochrony Powietrza nie został przyjęty przez Państwa Miasto, to należy taką informację przedstawić w polu B.7.1 Uzasadnienie spełnienia kryteriów wniosku o dofinansowanie.
W przypadku Programu Ochrony Powietrza konieczne jest odniesienie się również do Programu Ochrony Powietrza Województwa Śląskiego i przeanalizowanie zgodności projektu z jego zapisami. 

Link do uchwały Zarządu Województwa Śląskiego przyjmującego aktualizację do programu:
https://bip.slaskie.pl/sejmik_wojewodztwa/sesje_sejmiku/uchwaly/uchwala-sejmiku-nr-vi6282023-z-dnia-2023-11-20.html

Przedstawione informacje w tym zakresie będą przedmiotem oceny merytorycznej projektu.

Pytanie 1. Czy nabór grantobiorców jest wymagany przed złożeniem wniosku? Czy środki ZIT subregion centralny są zapewnione dla Gminy, czy jednak punktacja będzie decydowała o otrzymaniu dofinansowania?

Odpowiedź

Nabór grantobiorców nie musi zostać przeprowadzony przed złożeniem wniosku. Jednakże za przeprowadzenie naboru przed złożeniem wniosku o dofinansowanie jest punktowane na etapie oceny merytorycznej.
Aplikować o wsparcie mogą jedynie wnioskodawcy, których projekty wynikają ze Strategii Rozwoju Subregionu Centralnego Województwa Śląskiego na lata 2021-2027 i są wskazane na liście projektów ZIT, zgodnie z art. 34 ust.15 pkt. 3 ustawy wdrożeniowej. Nabór jest prowadzony w trybie konkursowym, zatem jeśli wnioskowana kwota dofinansowania wybranych projektów przekroczy alokację w naborze, to nie ma gwarancji przyznania dofinansowania dla wszystkich wybranych projektów – w tej sytuacji będzie decydowała punktacja. Natomiast na etapie oceny merytorycznej nie jest wymagane otrzymanie minimalnej liczby punktów, by projekt został oceniony pozytywnie. Jeśli w wyniku oceny złożonego wniosku, projekt nie spełni kryteriów formalnych lub merytorycznych, to zostanie oceniony negatywnie, czyli nie otrzyma dofinansowania.

Pytanie 2. Zwracam się z zapytaniem czy w ramach naboru FESL.10.06-IZ.01-081/23 (projekt grantowy) Gmina może we wniosku o dofinansowanie zaplanować maksymalny dopuszczalny poziom dofinansowania kosztów kwalifikowanych do kosztów pośrednich na poziomie 80%?

Odpowiedź

W ramach naboru FESL.10.06-IZ.01-081/23 wnioskodawca może we wniosku o dofinansowanie zaplanować 80% dofinansowania dla kosztów pośrednich lub zgodnie z zasadami udzielania pomocy publicznej / pomocy de minimis.

Pytanie 3. Jak wypełnić oświadczenie dot. prawa do dysponowania nieruchomością w przypadku projektu grantowego dla którego nie wskazujemy dokładnych adresów nieruchomości?

Odpowiedź

Oświadczenie dot. prawa do dysponowania nieruchomością, w przypadku projektów grantowych, również tych, dla których nie są znane dokładne lokalizacje grantobiorców, należy wypełnić w odniesieniu do wnioskodawcy. W celu potwierdzenia, że wnioskodawca posiada prawo dysponowania nieruchomością na cele realizacji projektu oraz w okresie trwałości, konieczne jest wskazanie, że zgoda właścicieli nieruchomości, do dysponowania nieruchomością przez wnioskodawcę, zostanie zagwarantowana w umowie z grantobiorcami. Należy w oświadczeniu zaznaczyć punkt 7) inne (ewentualnie punkt 6) stosunek zobowiązaniowy przewidujący uprawnienie do wykonywania robót i obiektów budowlanych) oraz wskazać, że właściwa zgoda zostanie zagwarantowana umową zawieraną z mieszkańcami objętymi projektem. Należy również dołączyć do wniosku wzór umowy zawierający m.in. sposób uregulowania kwestii dysponowania nieruchomością.

Pytanie 4. Czy można realizować projekty w formule zaprojektuj i buduj?

Odpowiedź

Potwierdzam iż możliwa jest realizacja projektu w trybie „zaprojektuj i buduj”. Dla projektów realizowanych w trybie konkurencyjnym, wnioskodawca jest zobowiązany do posiadania dokumentacji technicznej na moment aplikowania, jednak nie ma obowiązku dołączania jej do wniosku o dofinansowanie. Przy czym, jeżeli zajdzie taka potrzeba wnioskodawca może zostać poproszony o jej dołączenie na etapie oceny wniosku.

Pytanie 5. Wskaźnik rezultatu "liczba przedsięwzięć proekologicznych" odnosi się do działań typu kampania proekologiczna, czy do montowanych instalacji?

Odpowiedź

Zgodnie z definicją zawartą w załączniku nr 2 do Regulaminu wyboru projektów we wskaźniku „Liczba przedsięwzięć proekologicznych” należy wykazać przedsięwzięcia proekologiczne które zostaną zrealizowane w ramach projektu a mające istotny wkład w realizację celów środowiskowych.

Przykładami takich przedsięwzięć mogą być m.in:
- montaż instalacji OZE;
- nasadzenia roślinności;
- systemy w zakresie magazynowania.

Zwracamy jednakże uwagę, że działania wykazane we wskaźniku powinny być realizowane w tej samej lokalizacji, w której planuje się montaż OZE, a zatem u mieszkańców.

W ramach naboru nr FESL.10.06-IZ.01-081/23, wskaźnikiem, który mierzy liczbę działań związanych z edukowaniem społeczeństwa, przekazywaniem wiedzy oraz promowaniem ekologicznych zachowań jest wskaźnik „Liczba przeprowadzonych kampanii informacyjno-edukacyjnych kształtujących świadomość ekologiczną”.

Wskaźniki  „Liczba przeprowadzonych kampanii informacyjno-edukacyjnych kształtujących świadomość ekologiczną” oraz „Liczba przedsięwzięć proekologicznych” są wskaźnikami, które należy rozpatrywać odrębnie.

Więcej szczegółowych informacji na temat ww. wskaźników znajduje się  w załączniku nr 2 do Regulaminu wyboru projektów.

Pytanie 6. Proszę o wskazanie informacji o zamówieniach  publicznych.

Odpowiedź

Informacje dotyczące zamówień publicznych znajdują się w  Przewodniku dla beneficjentów FE SL 2021-2027 rozdział 7.

W ramach naboru FESL.10.06-IZ.01-081/23 oraz naboru FESL.02.06-IZ.01-076/23 istnieje możliwość uzyskania dodatkowych punktów w ramach spełnienia dwóch poniższych kryteriów:
"Stopień przygotowania inwestycji do realizacji" – jeśli przeprowadzono postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego oraz "Zastosowanie w projekcie zielonych zamówień publicznych" – jeśli w projekcie zastosowano zielone zamówienia publiczne.

Więcej  informacji na temat punktacji ww. kryteriów dostarcza  załącznik nr 1 do Regulaminu naboru dla działania 10.06 oraz działania 2.06

 Pytanie 7. Czy w projektach parasolowych należy na każdej instalacji PV umieścić naklejkę promocyjną?

Odpowiedź

Zgodnie z Podręcznikiem wnioskodawcy i beneficjenta funduszy europejskich na lata 2021-2027 w zakresie Informacji i Promocji wnioskodawca zobowiązany do umieszczenia naklejek na wyposażeniu, sprzęcie i środkach transportu powstałych lub zakupionych w projekcie dofinansowanym z Funduszy Europejskich. Szczegółowe informacje dot. oznakowania urządzeń naklejkami znajdują się w ww. dokumencie. Ponadto na naszej stronie internetowej przygotowaliśmy https://funduszeue.slaskie.pl/czytaj/zasady_promocji_oznakowania, które należy zastosować w realizowanym projekcie.

Pytanie 8. Proszę o wyjaśnienie jakie warunki musi spełnić odbiorca końcowy, aby planowany w ramach projektu magazyn energii elektrycznej podłączony do istniejącej instalacji nie był objęty pomocą de minimis?

Odpowiedź

W przypadku realizacji projektu polegającego na montażu magazynu energii elektrycznej podłączonego do istniejącej instalacji fotowoltaicznej zarówno w projektach grantowych jak i parasolowych wnioskodawca powinien dokonać analizy zgodności projektu z zasadami pomocy publicznej i/lub pomocy de minimis na magazyny energii
w odniesieniu do istniejących instalacji OZE, do których zostanie podłączony magazyn energii.

Przewodnik dla beneficjentów FE SL 2021-2027, rozdz. 1.5 Udzielanie pomocy publicznej, pomocy de minimis wskazuje warunki jakie należy przenalizować w sytuacji, gdy nie planuje się objęcia magazynu energii pomocą de minimis na poziomie beneficjent-mieszkaniec. Brak występowania pomocy de minimis na tzw. drugim poziomie możliwe jest wyłącznie, jeśli zostaną spełnione łącznie 3 przesłanki weryfikowane w kontekście instalacji PV on-grid, do której podłączony jest magazyn:
- główna działalność podmiotu ma charakter niegospodarczy (np. osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej);
- energia jest zużywana głównie na potrzeby własne podmiotu, tj. maksymalnie 20% ilości energii wytworzonej w danej instalacji nie jest zużywane przez podmiot na potrzeby własne; oraz
- rozmiar (zdolność wytwórcza) instalacji nie przekracza realnego zapotrzebowania podmiotu na energię elektryczną.

Zgodnie ze stanowiskiem Komisji Europejskiej moc instalacji fotowoltaicznej powinna odpowiadać na realne zapotrzebowanie na energię elektryczną, co oznacza,
iż wyliczenie zapotrzebowania nie powinno przekroczyć progu konsumpcji rocznej (jeśli nie planuje się udzielania wsparcia w formie pomocy de minimis).

W sytuacji, gdy instalacja PV odbiorcy końcowego/grantobiorcy wytwarza nadwyżkę energii, która jest wprowadzana do sieci, tego rodzaju działalność gospodarcza może zostać uznana jako działalność pomocnicza przy spełnieniu powyższych warunków łącznie zarówno w okresie realizacji, jak i trwałości projektu.

Wnioskodawca w procedurach dotyczących wyboru odbiorców końcowych/grantobiorców powinien opisać, jakie warunki muszą zostać spełnione, tak aby instalacja PV spełniała przesłanki wykluczające objęcie podłączonego do niej magazynu energii pomocą de minimis, tzn. zapisy w Regulaminie naboru odbiorców końcowych/grantobiorców a także zapisy umowy powinny umożliwiać ich weryfikację pod kątem spełnienia wszystkich 3 przesłanek wskazanych wyżej. Powyższe zapisy będą wskazywać prawa i obowiązki odbiorców końcowych/grantobiorców, a jednocześnie, uregulowania dla wnioskodawcy w zakresie monitoringu, kontroli oraz rozwiązania umowy w przypadku, gdy dojdzie do naruszenia ww. przesłanek.

Zwracamy uwagę, iż w odniesieniu do relacji z użytkownikiem magazynu energii, to na wnioskodawcy spoczywa obowiązek dokonania analizy pod kątem przesłanek pomocy publicznej/pomocy de minimis.

Pytanie 1. Jednym z zadań w projekcie jako infrastrukturę towarzyszącą, wspierającą transport publiczny zaplanowano modernizację/wymianę wiat przystankowych w projekcie
(u Lidera oraz Partnerów). Czy jest to zakres kwalifikujący się do wsparcia w ramach omawianego działania 03.02.?

Odpowiedź

Uprzejmie informuję, że lokalizacja infrastruktury wspierającej transport publiczny w postaci modernizacji/wymiany wiat przystankowych w projekcie zależna jest od zidentyfikowanych potrzeb przez wnioskodawcę.  
Ważną kwestią kwalifikowalności przebudowy przystanków komunikacyjnych jest posiadanie prawa do dysponowania nieruchomością na cele realizacji projektu i zachowanie trwałości projektu minimum przez okres 5 lat przez beneficjenta.
Jednocześnie należy zwrócić uwagę, że w ramach Działania 03.02. Zrównoważona multimodalna mobilność miejska – ZIT podstawowym elementem projektu powinna być budowa lub przebudowa zintegrowanych centrów przesiadkowych, w tym dworców autobusowych i kolejowych, wraz z infrastrukturą towarzyszącą związaną z transportem zbiorowym, w tym subregionalnym. Dopuszcza się projekty polegające na rozbudowie istniejących centrów przesiadkowych, dla których nie ma konieczności prowadzenia robót budowlanych w ramach istniejącego centrum przesiadkowego, a głównym celem projektu będzie jego uzupełnienie o brakujące elementy i usprawnienie systemu komunikacji w mieście.
W razie dalszych pytań zachęcam do kontaktu telefonicznego pod nr tel. 32 77 40 381 lub 32 77 44 636.

Pytanie 1. Czy w przypadku projektu z rozliczaniem na podstawie rzeczywiście poniesionych kosztów dołączamy do wniosku o płatność wszystkie dokumenty dotyczące wydatków (np. zamówienia, faktury, protokoły odbioru, listy płac, itd.) czy tylko wybrane wskazane przez Urząd Marszałkowski?

Odpowiedź

Zakres dokumentów, który załączacie Państwo do wniosku wskazany jest w umowie o dofinansowanie. Co do zasady: w EFS+ dołączamy dokumenty wskazane przez instytucje na etapie weryfikacji wniosku o płatność, w EFRR dołączamy dokumenty w zestawieniu finansowym przy wysyłaniu wniosku o płatność. W przypadku zamówień, dołączamy w zakładce zamówienia wszystkie zamówienia realizowane zgodnie z PZP, czyli powyżej 130 tys. zł netto, chyba że umowa stanowi inaczej.

Opracowane przez panią Martę Eisler-Wrzeszcz

Pytanie 2. Czy jeżeli administratorem CST jest pracownik organizacji natomiast podpis kwalifikowalny należy do prezesa i czy taka osoba może wysyłać w imieniu organizacji harmonogramy płatności.

Odpowiedź

Harmonogram płatności w imieniu organizacji może wysłać każda osoba, która jest uprawniona do tego w systemie, w tym administrator. Informacja o tym, w jaki sposób przesyłane mają być harmonogramy płatności, zawarta jest w umowie o dofinansowanie. Będzie służyć do tego zakładka w LSI, zakładka w CST, bądź sporządzać się go będzie w pliku excell, którego wzór Państwo otrzymają.

Opracowane przez panią Martę Eisler-Wrzeszcz

Pytanie 3.
1. Czy uprawniony przedstawiciel beneficjenta (osoba podpisująca wnioski) musi mieć konto w systemie informatycznym?
2. Czy możliwe jest podpisanie wniosku przez 2 osoby w przypadku 2- osobowej reprezentacji?

Odpowiedź

Wniosek o płatność w systemie CST może podpisać każda osoba, która jest do tego w systemie upoważniona, nie musi to być osoba reprezentująca beneficjena zgodnie z KRS. Każda osoba podpisująca wniosek o płatność musi mieć konto w systemie CST.

Opracowane przez panią Martę Eisler-Wrzeszcz

Pytanie 4. Czy jednostka samorządu terytorialnego dokonując zakupów dofinansowanych ze środków Unii Europejskiej poniżej kwoty 50 tys. netto ma obowiązek upubliczniania rozeznania ofertowego, jeżeli w wewnętrznych procedurach ma tylko rozesłania zapytania do kilku potencjalnych oferentów?

Odpowiedź

Rozumiem, że w pytaniu chodzi o rozeznanie rynku. W tej perspektywie nie ma obowiązku stosowania żadnych procedur poniżej 50 tyś zł netto, chyba, że instytucja w umowie o dofinansowanie wskaże inaczej lub jeżeli zobowiązuje Państwa do tego wewnętrzny regulamin. We wskazanym przypadku stosujecie Państwo wewnętrzne procedury, jeśli w umowie o dofinansowanie nie są nałożone dodatkowe obowiązki.

Opracowane przez panią Martę Eisler-Wrzeszcz

Pytanie 1. Co to są logi formularza?

Odpowiedź

Logi formularza to zapis historii zdarzeń, zmian, zapisów formularza. Logi pojawiają się na poziomie uprawnień użytkowników systemu np. w SM EFS.

Opracowane przez panią Martę Eisler-Wrzeszcz

Pytanie 2. W Instrukcji użytkownika SL 2021 wskazano, iż możliwe są 2 opcje podpisu wniosku o płatność: 1) Certyfikat kwalifikowany i infrastruktura PKI – podpis w formacie XADES, 2) Podpis niekwalifikowany – dostępny w sytuacji, kiedy podpis kwalifikowany nie jest możliwy (Aplikacja wysyła na adres e-mail użytkownika kod autoryzacyjny, który należy podać w oknie „potwierdzenie kodu jednorazowego”). Czy powyższe oznacza, iż użytkownik wybiera rodzaj podpisu i wystarczający jest podpis niekwalifikowany?

Odpowiedź

Beneficjent może wybrać rodzaj podpisu jedynie w sytuacji jeśli w umowie o dofinansowanie nie określono rodzaju podpisu jakim ma zostać podpisany wniosek o płatność. Zapis w instrukcji dopuszcza dwa rodzaje podpisu, ale instytucja może ograniczyć rodzaje podpisów - najczęściej wyłącznie do podpisu w formacie XADES.

Opracowane przez panią Martę Eisler-Wrzeszcz

Pytanie 1. Czy informacje o projekcie zamieszczane na stronie internetowej muszą być dostosowane dla osób z niepełnosprawnościami?

Odpowiedź

Tak, projekty finansowane ze środków UE podlegają standardom dostępności, które omawialiśmy na spotkaniu. Strony internetowe projektów podlegają zarówno powyższym standardom, jak również Ustawie o dostępności cyfrowej, która nakłada konieczność stosowania wytycznych WCAG 2.1.

Opracowane przez pana Konrada Galińskiego

Pytanie 2. Gdzie można się przeszkolić/ podjąć naukę np. z języka migowego? Jest zapis w dokumentacji, że w przypadku zgłoszenia takiej potrzeby mamy zapewnić pomoc w tym zakresie. Czy może to zrobić pracownik, który sam dobrowolnie podejmie naukę czy jednak jakaś inna doświadczona osoba?

Odpowiedź

Osoby głuche w większości nie znają fonicznego języka polskiego. Istnieje niewielka szansa, że sami się zgłoszą, a tym bardziej zrobią to w składni i gramatyce języka polskiego. Mówiliśmy na spotkaniu o tym, że jednostki publiczne często przepisują treść wprost z ustawy. Oczywiście jest możliwe przeszkolenie się z języka migowego, jednak jak każdy język, jeśli nie jest używany będzie się dewaluował. W takim wypadku zalecamy raczej zakup usługi tłumacza online. Jest ona tańsza od kursów językowych, i pozwala na połączenie z tłumaczem w czasie rzeczywistym w momencie przyjścia osoby głuchej. Być może w instytucji jest pracownik, który zna i używa na co dzień PJM i nie będzie potrzeby korzystania z powyższych rozwiązań.

Opracowane przez pana Konrada Galińskiego

Pytanie 1. Czy dla projektu z zakresu ITS w ramach działania FESL 03.02 Studium wykonalności jest obowiązkowym załącznikiem do wniosku?

Odpowiedź

W naborze z działania 03.02 Zrównoważona multimodalna mobilność miejska – ZIT, typ 2 Inteligentne systemy transportowe (ITS) dla rozwoju zrównoważonego transportu miejskiego - załącznikiem niezbędnym do dołączenia do wniosku o dofinansowanie będzie analiza specyficzna dla sektora, wynikająca z kryteriów wyboru projektów w ramach działania. Dokument ten może przyjąć formę Studium Wykonalności, ale oczywiście nie musi. Klasyczne Studium wykonalności nie jest wymagane w przedmiotowym naborze. Konieczność taka przewidziana została dla projektów realizowanych w trybie niekonkurencyjnym.

Niniejszą analizę należy opracować korzystając z dokumentów:

- Zał. 4.a warunki specyficzne dla naboru w Instrukcji wypełniania wniosku,
- Wytyczne dotyczące zagadnień związanych z przygotowaniem projektów inwestycyjnych, w tym hybrydowych na lata 2021-2027 (dalej wytyczne dot. przygotowania projektów),
- inne dokumenty które mogą mieć wpływ na spełnienie przez projekt kryteriów oceny projektów.

Przeprowadzenie rzetelnej analizy specyficznej może mieć kluczowe znaczenie z punktu widzenia przyznanej punktacji, dlatego nie odniesienie się do powyższych wymagań może skutkować nie przyznaniem punktów w ramach oceny kryteriów merytorycznych przez eksperta.

Pytanie 2. W ramach projektu jako dodatkowy komponent planowane jest przeprowadzenie kampanii informacyjno-promocyjnej m.in.: poprzez realizację warsztatów dla mieszkańców. Proszę o wyjaśnienie czy tego typu działanie należy zdefiniować jako wskaźnik pn. „Liczba przedsięwzięć proekologicznych”? Jeżeli tak, czy z związku z zakresem projektu należy go obligatoryjnie wykazać?

Odpowiedź

Planowane w ramach projektu warsztaty dla mieszkańców jako element kampanii informacyjno-promocyjnej nie wpisują się w definicję wskaźnika pn. „Liczba przedsięwzięć proekologicznych”. 

Wykazane przedsięwzięcie musi mieć istotny wkład w realizację celów środowiskowych określonych w Rozporządzeniu PE i Rady 2020/852 z dnia 18 czerwca 2020 r. w sprawie ustanowienia ram ułatwiających zrównoważone inwestycje. Opis powinien być spójny z działaniami wskazanymi we wniosku o dofinansowanie w kryterium merytorycznym ogólnym „Wpływ projektu na realizację celów środowiskowo-klimatycznych UE określonych w dokumencie Europejski Zielony Ład (zasada „Nie czyń poważnych szkód” – DNSH)”.

Wskazany wskaźnik jest obowiązkowy w projektach realizowanych w Priorytecie II Fundusze Europejskie na zielony rozwój oraz działaniach proekologicznych (np. 10.6), których cele są zgodne z celami środowiskowymi zrównoważonego rozwoju.

Pytanie 3. Czy analiza potrzeb i wymagań jest obligatoryjnym załącznikiem do wniosku o dofinansowanie?

Odpowiedź

Zgodnie zapisami Instrukcji wypełniania wniosków FE SL 2021-2027 „Analiza potrzeb i wymagań lub ocena efektywności realizacji przedsięwzięcia” jest załącznikiem obligatoryjnym wyłącznie dla projektów hybrydowych (art. 40 ustawy wdrożeniowej). Aby podmiot publiczny mógł podjąć decyzję, czy formuła PPP (w tym hybrydowa) będzie najbardziej efektywnym modelem należy przeprowadzić:

- dla projektów służących poprawie efektywności energetycznej - Analizę potrzeb i wymagań (sporządzoną w oparciu o przepisy Prawa zamówień publicznych- art. 83 ustawy z dnia 11 września 2019 r. Prawo zamówień publicznych);

- dla projektów z pozostałych obszarów - Ocenę Efektywności - konieczność jej przeprowadzenia wynika z art. 3a. Ustawy o partnerstwie publiczno-prywatnym.

Jeżeli więc inwestycja nie będzie realizowana w oparciu o formułę PPP – nie ma konieczności dołączania niniejszego załącznika do wniosku o dofinansowanie.

Pytanie 1. Czy VAT będzie wydatkiem kwalifikowanym zarówno, gdy wnioskodawcą będzie organizator czy operator?

Odpowiedź

Kwalifikowalność podatku VAT wynika z art. 64 ustęp 1 lit. c) rozporządzenia ogólnego oraz podrozdziale 3.5. Podatek od towarów i usług wytycznych kwalifikowalności. Najważniejsze założenia w zakresie kwalifikowalności VAT ujęte zostały w Przewodniku dla beneficjentów FE SL 2021-2027.

Jeśli projekt ma łączny koszt do 5 mln euro, to podatek VAT będzie wydatkiem kwalifikowanym, zgodnie z brzmieniem art. 64 ustęp 1 lit. c) pkt (i). Nie będziemy zatem dokonywać analizy możliwości odzyskania podatku VAT, korzystając z uprawnienia wynikającego z przepisu prawa unijnego. Niemniej na wnioskodawcy będzie spoczywało ryzyko nieprawidłowego kwalifikowania podatku w oparciu o przepisy krajowe, które zobowiązany jesteś przestrzegać (m.in. Ustawa o finansach publicznych, Ustawa o podatku od towarów i usług). Dopuszcza zatem sytuację, że uznasz, iż w projekcie o łącznym koszcie do 5 mln euro, podatek VAT będzie niekwalifikowany.

Regulacja ta ma zastosowanie zarówno dla projektów gdzie wnioskodawcą będzie organizator, jak i operator publicznego transportu zbiorowego.

Niemniej jednak, z doświadczenia ION wynika, że w przypadku gdy o dofinansowanie ubiega się operator transportu, ma on możliwość odzyskania podatku VAT. W związku z tym VAT nie powinien być kwalifikowany jako wydatek kwalifikowalny. Wymaga to jednak analizy i potwierdzenia przez Państwa służby księgowe.

Pytanie 2. Czy w przypadku składania wniosku o dofinansowanie przez Gminę będącą organizatorem transportu publicznego, która na moment składania wniosku ma zawarte porozumienia z innymi Gminami na terenie których będą świadczone usługi transportowe zakupionym taborem autobusowym, wymagane jest przyjęcie Planu Zrównoważonej Mobilności Miejskiej (SUMP) również przez pozostałe Gminy?

Odpowiedź

Zgodnie z przyjętym Regulaminem wyboru projektów nr FESL.03.01-IZ.01-090/24 podstawowym warunkiem wsparcia jest konieczność wynikania z Planu Zrównoważonej Mobilności Miejskiej (SUMP) Subregionu Centralnego, przygotowanego zgodnie z wymogami programu, czego potwierdzeniem będzie pozytywna opinia Centrum Unijnych Projektów Transportowych (CUPT). Pozytywna opinia CUPT dot. SUMP jest wymagana na moment zakończenia naboru projektów. Na moment złożenia wniosku o dofinansowanie konieczne do uwzględnienia będą rekomendacje CUPT dotyczące JST aplikującej o dofinansowanie.

Zgodnie z wynikiem oceny dla poszczególnego Subregionu w zakresie SUMP w przypadku wnioskowania o dofinansowanie projektów w ramach SUMP, przed złożeniem wniosku o dofinansowanie wymagane jest przyjęcie SUMP uchwałą Rady Gminy wnioskującej o środki oraz wszystkich Gmin na terenie których świadczone będą usługi transportowe zakupionym w ramach dofinansowania taborem autobusowym. Spodziewamy się że SUMP dla gmin Subregionu Centralnego otrzyma podobne rekomendacje.

Pytanie 3. Czy w sytuacji, gdy wnioskodawcą będzie organizator, a po zakupie taboru autobusowego będzie chciał przekazać go operatorowi to jedyną forma przekazania może być aport? Czy dopuszczalna jest jakaś inna forma? Czy przy przekazaniu zakupionego taboru aportem (lub w innej formie) będą miały zastosowanie przepisy o pomocy publicznej lub pomocy de minimis?

Odpowiedź

Zakupiony w ramach przedmiotowego naboru tabor może być przekazany do spółki komunalnej na dwa sposoby. Pierwszy to odpłatna lub nieodpłatna umowa cywilnoprawna (najmu, dzierżawy lub użyczenia). Czas jej obowiązywania nie może być dłuższy niż okres, na który zawarto umowę o świadczeniu usług. Jeśli tabor ma się stać własnością przewoźnika, to przekazanie może nastąpić m.in. w formie aportu. Może to nastąpić w chwili tworzenia spółki (aport na pokrycie kapitału zakładowego) lub po jej utworzeniu (podwyższenie kapitału zakładowego).

Co do zasady dofinansowanie do zakupu taboru nie będzie stanowiło pomocy publicznej dla organizatora. Pomoc ta, w oparciu o rozporządzenie 1370/2007 została już udzielona w momencie powierzenia usługi operatorowi. Niemniej udostępnienie dofinansowanego taboru operatorowi powinno stanowić przysporzenie, które nie będzie powodować wzrostu rekompensaty ponad wartość wynikającą z umowy o świadczenie usług publicznych. Powinno zatem być odpowiednio uwzględnione w wyliczeniu rekompensaty. Przy czym nie zmieni się kwota rekompensaty, lecz źródło jej finansowania po stronie organizatora publicznego transportu zbiorowego. 

Pytanie 1. Gmina planuje złożyć wniosek o dofinansowanie projektu, którego przedmiotem będzie zakup autobusów niskoemisyjnych/zeroemisyjnych oraz stacji ładowania do zajezdni autobusowej. W związku z tym proszę o informację czy wymagane będą załączniki dotyczące deklaracji organu odpowiedzialnego za obszary Natura2000 oraz deklaracja zgodności projektu z celami środowiskowymi dla jednolitej części wód?

Odpowiedź

Decyzja o wydaniu pozwolenia wodnoprawnego:

Dla przedsięwzięcia dotyczącego zakupu taboru autobusowego wraz ze stacjami ładowania, pozwolenia wodnoprawnego nie wydaje się, nie ma obowiązku jego dołączania do wniosku.

Natura 2000:

W przypadku stacji ładowania, sytuacja jest bardziej skomplikowana. Gdyby projekt obejmował wyłącznie zakup taboru, deklaracja Natura 2000 nie byłaby wymagana.
Jednakże, ze względu na brak stacji ładowania w katalogu włączeń instrukcji, zalecamy skontaktowanie się z Regionalną Dyrekcją Ochrony Środowiska (RDOŚ) w celu wyjaśnienia, czy w tym przypadku deklaracja jest konieczna.

Pytanie 2. Czy możliwa jest zamiana rodzaju planowanego do zakupu taboru autobusowego z typu minibus na midi? Projekt znajduje się na Liście projektów realizujących cele Strategii Rozwoju Subregionu Północnego Województwa Śląskiego na lata 2021-2027 pod nazwą: Zakup minibusów elektrycznych dla Miasta Częstochowy. W związku z powyższym proszę o opinię, czy w takiej sytuacji konieczna jest aktualizacja listy projektów ZIT.

Odpowiedź

Zmiana rodzaju taboru autobusowego z minibusów na midi z napędem elektrycznym wydaje się nie skutkować koniecznością aktualizacji zapisów strategii ZIT Subregionu Północnego. Jednocześnie mając na względzie konieczność zbadania na etapie oceny formalnej zgodności złożonego projektu z listą inwestycji określoną w strategii, zasadne wydaje się opisanie w dokumentacji aplikacyjnej uzasadnienia wprowadzenia tego rodzaju zmian w projekcie względem założeń inwestycyjnych określonych na liście projektów w Strategii ZIT.  Jeżeli tego rodzaju wyjaśnienia nie znajdą się w dokumentacji aplikacyjnej, najprawdopodobniej wnioskodawca zostanie poproszony o nie w trybie uzupełnień. Jednocześnie zwracam uwagę, że na etapie oceny merytorycznej badana jest zgodność projektu z zapisami SUMP. Jeżeli więc zmiana parametrów zakupywanych autobusów może wpływać na ww. zgodność, to należy mieć na względzie, że eksperci oceniający projekt mogą zakwestionować spójność projektu z Planem Zrównoważonej Mobilności Miejskiej.

Pytanie 1. Czy w przypadku realizacji projektu w formule "zaprojektuj i wybuduj" (w oparciu o PFU) na moment składania wniosku o dofinansowanie wymagane jest posiadanie prawa do dysponowania wszystkimi działkami wchodzącymi w skład przedsięwzięcia? Czy dopuszczalne jest, aby procedura uzyskiwania prawa do dysponowania nieruchomością (np. w drodze wywłaszczenia, darowizny) była w trakcie procedowania?

Odpowiedź

W ramach działania 3.2 Zrównoważona multimodalna mobilność miejska – ZIT, co do zasady, Wnioskodawca powinien posiadać prawo do dysponowania nieruchomością na cele realizacji projektu oraz w okresie trwałości na moment złożenia wniosku o dofinansowanie. Informacje w tej sprawie należy przedstawić w zał. Informacja o prawie dysponowania nieruchomością (wzór zał. stanowi zał. 4f. do Instrukcji wypełniania wniosku).

Wyjątkiem są projekty dotyczące ścieżek rowerowych, gdzie (zgodnie z wzorem umowy o dofinansowanie) prawo do dysponowania nieruchomością na okres trwałości należy zapewnić przed rozliczeniem wydatków. Oznacza to, że w tym wypadku procedura uzyskiwania prawa dysponowania może być w toku procedowania wniosku. W załączniku 4f Informacja o prawie do dysponowania nieruchomością należy wskazać tytuł prawny, na podstawie którego Wnioskodawca zapewni prawo dysponowania przed rozliczeniem wydatków.

Jednocześnie należy zwrócić uwagę na zapisy § 19 pkt 2 Rozporządzenia w sprawie szczegółowego zakresu i formy dokumentacji projektowej, specyfikacji technicznych wykonania i odbioru robót budowlanych oraz programu funkcjonalno-użytkowego, zgodnie z którym część informacyjna programu funkcjonalno-użytkowego obejmuje m. in.: oświadczenie zamawiającego o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane.

Pytanie 2. Gmina przygotowuje wniosek o dofinansowanie. Na etapie prac okazało się, że istnieje problem w zakresie tytułu prawnego do nieruchomości, na których zlokalizowane będą dwa węzły przesiadkowe. Urząd Miasta wystąpił do Wojewody Śląskiego z wnioskiem o wyrażenie zgody na jej darowiznę na rzecz gminy (sprawa jest w toku czekamy na decyzję Wojewody). Natomiast działka 14/34 w obrębie 185 jest w użytkowaniu wieczystym spółki Polskie Koleje Państwowe SA, do której to Wydział Mienia wystąpi o aneksowanie porozumienia w zakresie nabycia prawa użytkowania wieczystego tej działki w drodze zamiany, poprzez wprowadzenie w nim zapisu w postaci zgody spółki do złożenia przez miasto oświadczenia o prawie dysponowania nieruchomością na cele realizacji projektu oraz w okresie trwałości, w celu złożenia wniosku o dofinansowanie inwestycji. W związku z powyższym zwracam się z pytaniem do Państwa czy zapisy w aneksie porozumienia w zakresie  zgody spółki PKP S.A, o której mowa powyżej, będą wystarczające do złożenia przez wnioskodawcę oświadczenia - Załącznika 4f na etapie składania wniosku o dofinansowanie?

Odpowiedź

Z treści przedstawionych przez Panią informacji wynika, że są Państwo na etapie przygotowania dokumentów w celu uzyskania prawa do dysponowania wskazanymi działkami. W związku z tym w chwili obecnej nie posiadają Państwo prawa do dysponowania wskazywanymi nieruchomościami na cele realizacji projektu i w okresie trwałości. Jednocześnie IZ FE nie wnosi zastrzeżeń do wskazywanego tytułu do dysponowania nieruchomościami (w drodze darowizny na rzecz gminy i stosownego aneksowania porozumienia z PKP PLK).

Powinni Państwo posiadać takie prawo do dysponowania nieruchomością na cele realizacji projektu oraz w okresie trwałości na moment złożenia wniosku o dofinansowanie. Informacje w tej sprawie należy przedstawić w zał. Informacja o prawie dysponowania nieruchomością (wzór zał. stanowi zał. 4f. do Instrukcji wypełniania wniosku). W przedmiotowej Informacji Wnioskodawca informuje, że posiada prawo do dysponowania nieruchomością na cele realizacji projektu oraz w okresie trwałości wynikające z właściwego tytułu. Należy wskazać dokument, z którego wynika tytuł do dysponowania nieruchomością na cele budowlane. Jednocześnie informuję, że nie ma konieczności przedstawiania powyższego dokumentu w  formie załącznika.

Wyjątkiem od tej zasady są projekty dotyczące m. in. ścieżek rowerowych, gdzie (zgodnie ze wzorem umowy o dofinansowanie) prawo do dysponowania nieruchomością na okres trwałości należy zapewnić przed rozliczeniem wydatków. Oznacza to, że w tym wypadku procedura uzyskiwania prawa dysponowania może być w toku procedowania wniosku. W załączniku 4f Informacja o prawie do dysponowania nieruchomością należy wskazać tytuł prawny, na podstawie którego Wnioskodawca zapewni prawo dysponowania przed rozliczeniem wydatków.

Pytanie 3. Czy w przypadku, gdy punkty ładowania pojazdów elektrycznych stanowią koszt niekwalifikowany, należy je wykazywać we wniosku o dofinansowanie w części G.1. Wskaźniki produktu: „Infrastruktura paliw alternatywnych (punkty tankowania/ładowania)" oraz w części B.7.1. Uzasadnienie spełnienia kryteriów, w ramach kryterium pn.: „Kompleksowość projektu Dotyczy 1. typu projektu": "Budowa stacji ładowania lub tankowania pojazdów zeroemisyjnych", jak również w ramach analizy finansowej (koszty i przychody wynikające z tego tytułu) oraz ekonomicznej? 

Odpowiedź

W przypadku gdy punkty ładowania pojazdów będą elementem projektu, bez wskazanego współfinansowania środków EFRR, punkty ładowania należy uwzględnić w części wskaźnikowej oraz analizie finansowej i ekonomicznej. Możliwa jest również realizacja wskazanego zakresu poza projektem, bez uwzględniania ich w analizach i w części wskaźnikowej.

Pytanie 4. Jeżeli infrastruktura będzie spełniała kryterium dostępności dla osób niepełnosprawnych, czy należy również określić wartość wskaźnika produktu pn.: Liczba projektów, w których sfinansowano koszty racjonalnych usprawnień dla osób z niepełnosprawnościami (EFRR/FST/FS) [szt.]?

Odpowiedź

Jeżeli infrastruktura objęta zakresem projektu spełnia kryteria dostępności, należy określić wskaźnik "Liczba projektów, w których sfinansowano koszty racjonalnych usprawnień dla osób z niepełnosprawnościami (EFRR/FST/FS)". Wnioskodawca zobowiązany jest do określenia wszystkich adekwatnych wskaźników.

Pytanie 5. Czy wpływ projektu na zasadę równości kobiet i mężczyzn powinien być „pozytywny", biorąc pod uwagę kryterium: Poprawa bezpieczeństwa niechronionych uczestników ruchu „(w tym kobiet)"?

Odpowiedź

Przedstawione przez Panią kryterium „Poprawa bezpieczeństwa niechronionych uczestników ruchu „(w tym kobiet)" stanowi kryterium dostępowe merytoryczno-specyficzne 0/1. Każdy projekt musi zakładać rozwiązania poprawiające bezpieczeństwo, np. bariery separujące rowerzystów od ruchu kołowego. Przedmiotowe kryterium nie jest skorelowane z zasadą równości kobiet i mężczyzn, której sposób oceny został opisany w Wytycznych dotyczących realizacji zasad równościowych w ramach funduszy unijnych na lata 2021-2027.

Pytanie 6. Inwestycja stanowi projekt poniżej 50 mln zł - proszę o potwierdzenie, że zgodnie z instrukcją analiza ekonomiczna może zostać opracowana w sposób uproszczony.

Odpowiedź

Potwierdzam, że pełna analiza ekonomiczna jest wymagana, gdy:
- koszt całkowity kwalifikowalny projektu wynosi co najmniej 50 mln zł;
- projekt ma strategiczne znaczenie (znajduje się na liście przedsięwzięć priorytetowych w Kontrakcie Programowym dla Województwa Śląskiego).
W przypadku braku spełnienia powyższych warunków, wymagana jest jedynie uproszczona analiza ekonomiczna.

Pytanie 7. Czy załącznik pn.: test pomocy publicznej można opracować dla każdego z partnerów indywidualnie w odniesieniu do zadań jakie realizują w projekcie?  

Odpowiedź

Test pomocy publicznej należy opracować dla każdego partnera indywidualnie, w odniesieniu do realizowanych przez niego zadań w projekcie.

Pytanie 8. Czy dla projektów w ramach naboru FESL.03.02-IZ.01-092/23 z działania 03.02. Zrównoważona multimodalna mobilność miejska - ZIT (Subregion Północny) dotyczących budowy centrów przesiadkowych wymagane jest uzyskanie i dołączenie do wniosku dokumentu pn. Deklaracja zgodności projektu z celami środowiskowymi dla jednolitej części wód?
Inwestycje obejmują przede wszystkim budowę parkingów park&ride wraz z drogami dojazdowymi, park&bike, przystanków z zatoką autobusową, ciągów pieszych, rowerowych, toalet, poczekalni, urządzenia terenów zielonych.

Odpowiedź

Deklaracja zgodności projektu z celami środowiskowymi dla jednolitej części wód (dalej: Deklaracja) jest wymagana najpóźniej do dnia podpisania umowy o dofinansowanie projektu, o ile jest ona dla niego wymagana.
Deklarację sporządza się dla przedsięwzięć, które uzyskały ostateczną ocenę wodnoprawną. Wykaz przedsięwzięć wymagających uzyskania oceny wodnoprawnej (i tym samym uzyskania przedmiotowej deklaracji) znajduje się w Rozporządzeniu Ministra Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej z dnia 27 sierpnia 2019 r. w sprawie rodzajów inwestycji i działań, które wymagają oceny wodnoprawnej.
Przedstawiony ogólny zakres projektu nie pozwala na jednoznaczne określenie, czy jest wymagane uzyskanie Deklaracji.

W przeważającej części przedsięwzięcia w ramach działania 03.02. Zrównoważona multimodalna mobilność miejska – ZIT nie będą wymagać uzyskania przedmiotowej deklaracji.
Niemniej jednak nie można wykluczyć przypadku, gdy zakres projektu będzie obejmował takie elementy jak np.:
- Wykonanie regulacji wód na długości większej niż 1000 m cieku naturalnego;
- Zmiany ukształtowania terenu na gruntach przylegających do wód mającej wpływ na warunki przepływu wód – zmiana na powierzchni co najmniej 1000 m2 polegająca na:
      a) Podwyższeniu terenu na gruntach przylegających do wód co najmniej o 1 m;
      b) Obniżeniu terenu na gruntach przylegających do wód co najmniej o 2 m.
- W zakresie robót i obiektów budowlanych mających wpływ na zmniejszenie naturalnej retencji terenowej – wykonanie na nieruchomości o powierzchni powyżej 3500 m2 robót lub obiektów budowlanych trwale związanych z gruntem, mających wpływ na zmniejszenie naturalnej retencji terenowej przez wyłączenie z powierzchni biologicznie czynnej więcej niż 70% powierzchni nieruchomości położonej na obszarze nieujętym w system kanalizacji otwartej lub zamkniętej, zlokalizowanym na obszarach zasilania w strefie ochronnej ujęcia wód powierzchniowych lub wód podziemnych przeznaczonego do poboru wody na potrzeby zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spożycia przez ludzi;
- lub inne działania określone w w/w Rozporządzeniu.

W takich sytuacjach konieczne będzie uzyskanie Deklaracji. Sposób uzyskania Deklaracji został określony na stronie: https://www.wody.gov.pl/nasze-dzialania/potwierdzenie-zgodnosc-z-celami-srodowiskowymi

Proszę o analizę czy przedsięwzięcie nie obejmuje elementów wykazanych w ww. rozporządzeniu.
Jeżeli w ramach projektu realizowane są elementy, które figurują w wykazie wskazanym w powyższym rozporządzeniu, wnioskodawca zobowiązany jest dołączyć przedmiotowy dokument.

Jeśli przedsięwzięcie wymagające uzyskania oceny wodnoprawnej jest przedsięwzięciem mogącym znacząco oddziaływać na środowisko (w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko), ocenę wodnoprawną zastępuje się decyzją o środowiskowych uwarunkowaniach lub decyzją, przed wydaniem której jest przeprowadzana ponowna ocena oddziaływania na środowisko.

Pytanie 1. W jaki sposób należy interpretować zapis Regulaminu wyboru projektów: „Jeżeli, to możliwe i zasadne, musisz podjąć działania zapewniające powszechnie dostępne, przejrzyste i aktualizowane przez kompetentne instytucje informacje w językach obcych (angielski/ukraiński)” – czy informacje w językach obcych mają być umieszczone zarówno w języku angielskim i ukraińskim, czy wystarczy jeżeli będzie to język angielski lub ukraiński?

Odpowiedź

Wyjaśniam, że przywołany wymóg z regulaminu wyboru projektów dla działania FESL 03.02 Zrównoważona multimodalna mobilność miejska – ZIT będzie weryfikowany  w ramach kryterium formalnego specyficznego 0/1, którego spełnienie jest konieczne do przyznania dofinansowania.

Należy zapewnić powszechną informację w językach obcych angielski/ukraiński, jeżeli jest to technicznie możliwe i zasadne do zastosowania. W takim przypadku informacje mają być prezentowane zarówno w języku angielskim jak i ukraińskim.
W przypadku braku takiej możliwości należy dokonać szczegółowego uzasadnienia z jakich przyczyn wprowadzenie takiego rozwiązania nie jest możliwe do zastosowania w projekcie.

Pytanie 1. Czy w przypadku montażu instalacji fotowoltaicznych na gruncie wnioskodawca winien przedłożyć Zaświadczenie/ deklarację organu odpowiedzialnego za monitorowanie obszarów Natura 2000?

Odpowiedź

W instrukcji wypełniania wniosków, stanowiącej załącznik do Regulaminu projektów dla naboru nr FESL.10.06-IZ.01-082/23, znajdują się informacje dotyczące sytuacji, kiedy w danym projekcie należy ubiegać się o Zaświadczenie/ deklaracja organu odpowiedzialnego za monitorowanie obszarów Natura 2000.
Z zapisów instrukcji wynika, iż dokument ten nie jest obligatoryjny m.in. dla projektów w których realizowane będę kolektory słoneczne, panele fotowoltaiczne na budynkach, powietrzne pompy ciepła, (…). Wydaje się zatem, że w przypadku planowanej instalacji PV na gruncie przedmiotowe zaświadczenie / deklaracja jest obligatoryjne. Należy jednak mieć na uwadze, że właściwszym organem do wydawania takich interpretacji (jakich przypadków dotyczy ww. zaświadczenie/deklaracja) jest Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Katowicach.

Pytanie 2. Czy w działaniu 10.6 ZIT nabór 082/23 wydatkiem, który będzie kwalifikowany podlegają carporty?

Odpowiedź

W ramach trwającego aktualnie naboru nr FESL.10.06-IZ.01-082/23 dla Działania 10.6 Rozwój energetyki rozproszonej opartej o odnawialne źródła energii (dla projektów innych niż parasolowe i grantowe) obowiązuje 4 wersja Przewodnika dla beneficjentów FE SL 2021-2027.

Zgodnie z zapisami ww. Przewodnika dla Działania 10.6 kosztami kwalifikowalnymi mogą być np. „Prace budowlane, instalacyjne i adaptacyjne, m.in.

- budowa/nabycie nowej infrastruktury oświetleniowej zintegrowanej z instalacjami OZE, budowa carportów” (strona 168 z 189).

Pytanie 3.

1. Parafia kościoła, wykonała i zakończyła inwestycję tj. instalacja fotowoltaiczna oraz pompa ciepła. Inwestycja była wykonana w 2022 roku. Czy w tym przypadku może ona się starać o dotację w Naborze FESL.10.06-IZ.01-082/23?
2. Czy parafia może się starać o dotację w wysokości 85 % jeśli prowadzi szkołę/żłobek w budynkach parafialnych? Czy na te komórki również mogą korzystać z inwestycji pozyskanych z ww. dotacji tj. instalacja fotowoltaiczna, pompa ciepła, czy też działania muszą być wyłączone z inwestycji? Parafia pobiera opłaty za te usługi, natomiast są przeznaczane na bieżące opłaty tych miejsc i nie mają na celu zwiększenie majątku parafii. 

Odpowiedź

Zgodnie z zapisami rozdziału 2, podrozdział 2.1, pkt. 4 - Wytycznych dotyczących kwalifikowalności wydatków na lata 2021-2027: „Dofinansowania nie może uzyskać projekt, który został fizycznie ukończony (w przypadku robót budowlanych) lub w pełni wdrożony (w przypadku dostaw i usług) przed przedłożeniem wniosku o dofinansowanie projektu właściwej instytucji, niezależnie od tego, czy wszystkie dotyczące tego projektu płatności zostały przez beneficjenta dokonane – z zastrzeżeniem zasad określonych dla pomocy publicznej. Przez projekt fizycznie ukończony lub w pełni wdrożony należy rozumieć projekt, dla którego przed dniem złożenia wniosku o dofinansowanie projektu nastąpił odbiór ostatnich robót, dostaw lub usług przewidzianych do realizacji w jego zakresie rzeczowym.”

Odwołując się do zapisu Wytycznych dot. kwalifikowalności, w przypadku, gdy inwestycja, polegająca ma montażu PV i pompy ciepła, została już wykonana i zakończona to taki projekt nie może być dofinansowany w ramach naboru FESL.10.06-IZ.01-082/23.

Dodatkowo na etapie oceny formalnej projektów weryfikowane będzie m.in.:

• czy projekt wynika ze strategii Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych oraz czy jest projektem zintegrowanym lub strategii rozwoju ponadlokalnego pełniącej funkcję strategii ZIT? (dotyczy projektów realizowanych w naborach, organizowanych w oparciu o instrument terytorialny ZIT) – nabór FESL.10.06-IZ.01-082/23 dedykowany jest ZIT Subregionowi Centralnemu i zgodnie z Regulaminem wyboru projektu „Aplikować o wsparcie mogą wnioskodawcy, których projekty wynikają ze Strategii Rozwoju Subregionu Centralnego Województwa Śląskiego na lata 2021-2027 i są wskazane na liście projektów ZIT, zgodnie z art. 34 ust.15 pkt. 3 ustawy wdrożeniowej.”

• czy projekt nie został zakończony/lub w pełni wdrożony przed złożeniem wniosku o dofinansowanie?

W przypadku, gdy o dofinansowanie w ramach konkursu FESL.10.06-IZ.01-082/23 ubiega się parafia, która planuje montaż instalacji PV i pomp ciepła (przy spełnieniu m.in. kryterium, że projekt musi wynikać ze strategii ZIT Sub. Centralnego i nie może być zakończony/w pełni wdrożony przed złożeniem wniosku o dofinasowanie), to istotne, dla jakiego budynku planowane jest dane przedsięwzięcie. Należy podać m.in. jakie jest przeznaczenie budynku i planowanych instalacji OZE, a ponadto czy prowadzona jest w tym budynku działalność gospodarcza oraz czy instalacje OZE będą podpięte do sieci energetycznej/cieplnej. W celu określenia wysokości dofinansowania projektu niezbędne będzie przeprowadzenie przez Wnioskodawcę analizy zgodności projektu z zasadami pomocy publicznej/pomocy de minimis (obligatoryjny załącznik 4.c. do wniosku o dofinansowanie). Przy dokonywaniu analizy występowania pomocy publicznej w projekcie należy posiłkować się zapisami: Instrukcji wypełniania wniosku dla danego naboru, Załącznika 4.c.1 Instrukcja do załącznika 4.c Analiza zgodności projektu z zasadami pomocy publicznej  i / lub pomocy de minimis oraz Przewodnika dla beneficjentów.

Pytanie 4. Czy możliwe jest ujęcie budynku zarządzanego przez zespół szkół specjalnych w projekcie w ramach działania 10.6 i czy koszty związane z montażem OZE (panele PV i pompa ciepła) w tej placówce będą kosztami kwalifikowalnymi. Czy w tym przypadku ma zastosowanie zasada deinstytucjonalizacji?
Nieruchomość będąca przedmiotem projektu należy do Powiatu X i jest przekazana w trwały zarząd Zespołowi Szkół Specjalnych, który jest jednostką organizacyjną Powiatu. Obecnie budynek jest użytkowany przez dwie jednostki – Zespół Szkół Specjalnych i technikum wchodzące w skład innego zespołu szkół . Docelowo na zakończenie realizacji projektu nastąpi jednak zmiana, gdyż do 2025 r. planowana jest „wyprowadzka” technikum i ulokowanie w tym miejscu Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej. Niemniej posesja ciągle będzie w zarządzie szkoły specjalnej.
Czy w przypadku gdyby okazało się, iż szkoła specjalna podlega jednak deinstytucjonalizacji (bądź innym ograniczeniom), czy możliwym jest ujęcie w projekcie kosztów dotyczących technikum/poradni jako kosztów kwalifikowalnych (np. wyliczonych procentem zajmowanej powierzchni)?

Odpowiedź

W świetle interpretacji, które docierają do IZ nie ma możliwości uzyskania wsparcia na infrastrukturę OZE na potrzeby szkoły specjalnej.

Natomiast jeśli budynek jest użytkowany przez szkołę specjalną i inny podmiot, którego wsparcie nie jest wykluczone, a możliwe jest wydzielenie proporcjonalne zapotrzebowania na energię z OZE dla szkoły specjalnej i innego podmiotu, to można złożyć wniosek o dofinansowanie dla części instalacji obsługującej podmiot niewykluczony ze wsparcia. Warunki te muszą być dotrzymane w okresie trwałości.

Pytanie 5. Czy hospicjum może aplikować  w naborze FESL.10.06-IZ.01-082/23 oraz czy kwalifikowałoby się jako Instytucja ochrony zdrowia/uzdrowisko?

Odpowiedź

W naborze FESL.10.06-IZ.01-082/23 wsparcie będzie udzielane wyłącznie projektom zgodnym z zasadą deinstytucjonalizacji. 
Inwestycje infrastrukturalne w placówki świadczące całodobową opiekę długoterminową w formach instytucjonalnych (w rozumieniu Wytycznych dotyczących realizacji projektów z udziałem środków Europejskiego Funduszu Społecznego Plus w regionalnych programach na lata 2021–2027) nie będą wspierane.
Zgodnie z „Wytycznymi EFS + dotyczącymi realizacji projektów z udziałem środków Europejskiego Funduszu Społecznego Plus w regionalnych programach 2021-2027” opieka paliatywna i hospicyjna zalicza się usług w formie całodobowej nieinstytucjonalnej tj. usług świadczonych w społeczności lokalnej jednakże tylko w formach zdeinstytucjonalizowanych tj. do 8 osób oraz po spełnieniu przesłanek wynikających z definicji opieki instytucjonalnej tj.:

• usługi są świadczone w sposób zindywidualizowany (dostosowany do potrzeb i możliwości danej osoby),
• wymagania organizacyjne nie mają pierwszeństwa przed indywidualnymi potrzebami mieszkańców,
• mieszkańcy mają wystarczającą kontrolę nad swoim życiem i nad decyzjami, które ich dotyczą w zakresie funkcjonowania w ramach placówki,
• mieszkańcy nie są odizolowani od ogółu społeczności lub zmuszeni do mieszkania razem.

W odniesieniu do powyższego należałoby przeanalizować, czy projekt planowany przez hospicjum w ramach naboru FESL.10.06-IZ.01-082/23 nie będzie wykluczony ze wsparcia na podstawie ww. definicji.

Ponadto należy wziąć pod uwagę to, że nabór FESL.10.06-IZ.01-082/23 dedykowany jest ZIT Subregionowi Centralnemu i zgodnie z Regulaminem wyboru projektu „Aplikować o wsparcie mogą wnioskodawcy, których projekty wynikają ze Strategii Rozwoju Subregionu Centralnego Województwa Śląskiego na lata 2021-2027 i są wskazane na liście projektów ZIT, zgodnie z art. 34 ust.15 pkt. 3 ustawy wdrożeniowej.”

Pytanie 6. Spółdzielnia Mieszkaniowa planuje założyć fotowoltaikę na pawilonach handlowo-usługowych, które należą do spółdzielni, w których znajdują się osiedlowe domy kultury, lokale użytkowe oraz administracja spółdzielni. Czy w związku z tym  należy dołączyć: sprawozdanie finansowe za 3 poprzednie lata, oświadczenie Spółdzielni o otrzymanej pomocy de minimis + formularz oraz oświadczenie o prawie do dysponowania nieruchomością?

Odpowiedź

W pierwszej kolejności należy wziąć pod uwagę to, że nabór FESL.10.06-IZ.01-082/23 dedykowany jest ZIT Subregionowi Centralnemu i zgodnie z Regulaminem wyboru projektu „Aplikować o wsparcie mogą wnioskodawcy, których projekty wynikają ze Strategii Rozwoju Subregionu Centralnego Województwa Śląskiego na lata 2021-2027 i są wskazane na liście projektów ZIT, zgodnie z art. 34 ust.15 pkt. 3 ustawy wdrożeniowej.”

Do wniosku obowiązkowo należy dołączyć oświadczenie o prawie do dysponowania nieruchomością – dokument składają Wnioskodawcy (w przypadku projektów partnerskich również partnerzy), których wnioski o dofinansowanie dotyczą projektów infrastrukturalnych. Oświadczenie należy złożyć zgodnie z wzorem umieszczonym pod naborem.

Nie jest natomiast możliwe jednoznaczne wypowiedzenie się na pozostałe pytania gdyż wymagane dokumenty są zależna od rodzaju projektu i sytuacji Wnioskodawcy.
W odniesieniu do procedury przetargowej wymaganej w programie FE SL 2021-2027, informacje na ten temat są zawarte w Przewodniku dla Beneficjentów (w zakresie stosowania procedury przetargowej).

Informacje dotyczące wymaganych załączników do wniosku znajdują się w Regulaminie wyboru projektów jak również w Instrukcji wypełniania wniosku o dofinansowanie. Należy mieć na uwadze, iż załączniki są również składane w zależności od specyfiki danego projektu. Inne załączniki będzie należało dołączyć np. w przypadku objęcia projektu pomocą publiczną inne natomiast w przypadku objęcia projektu pomocą de minimis. Wszystkie wskazówki i informację znajdują się  jednak w Instrukcji wypełniania wniosku o dofinansowanie (odpowiednio w części dotyczącej pomocy publicznej czy pomocy de minimis).

To, czy i jaką pomocą będzie objęty projekt, zależy od różnych czynników (między innymi od limitu jakim Wnioskodawca dysponuje w przypadku konieczności objęcia projektu pomocą de minimis), w przypadku braku dostępnego limitu pomocy de minimis projekt może zostać objęty pomocą publiczną (tutaj z  konieczne będzie wykazanie spełnienia efektu zachęty), możliwe jest również częściowe objęcie projektu pomocą zarówno publiczną jak i pomocą de minimis. Wszelkie informację na ten temat odnaleźć można i w Instrukcji wypełniania wniosku o dofinansowanie (w części dotyczącej pomocy publicznej oraz pomocy de minimis).

Pytanie 7. Czy dla Subregionów Centralny lub Zachodni ogłoszono już nabory, jeśli tak, to gdzie odnajdziemy informację na temat naborów?

Odpowiedź

Obecnie ogłoszony został nabór dla działania 10.06 dla ZIT Subregionu Centralnego. Więcej informacji dotyczących powyższego naboru znajduje się pod ogłoszeniem o naborze.

Dla ZIT Subregionu Zachodniego nabór planowany jest na maj – sierpień br., zgodnie z harmonogramem naborów.

Dookreślenie, którego ZIT dotyczy nabór, znajduje się w Regulaminie wyboru projektów, na stronie tytułowej i w rozdziale 1. Informacje o naborze.

Pytanie 8. Czy w ramach naboru wniosków nr FESL.10.6-IZ.01-082/23 dla projektu z zakresu montażu instalacji fotowoltaicznej na obiekcie jako załącznik dodatkowy należy przedłożyć Zaświadczenie/deklarację organu odpowiedzialnego za monitorowanie obszarów Natura 2000?
Ponadto czy w ramach wskazanego typu projektu oprócz tablicy informacyjnej (wartość projektu przekracza 100.000 EUR) wymagane są również naklejki na zakupionych środkach trwałych?

Odpowiedź

W instrukcji wypełniania wniosków stanowiącej załącznik do Regulaminu projektów dla naboru nr FESL.10.06-IZ.01-082/23, znajdują się informacje dotyczące sytuacji, kiedy w danym projekcie należy ubiegać się o Zaświadczenie/ deklarację organu odpowiedzialnego za monitorowanie obszarów Natura 2000. Z zapisów instrukcji wynika, że dokument ten nie jest obligatoryjny m.in. dla projektów w których realizowane będę kolektory słoneczne, panele fotowoltaiczne na budynkach, zatem w tym przypadku przedłożenie przedmiotowego załącznika nie będzie wymagane.
Jednocześnie kwestia obowiązku informacyjno- promocyjnego w zakresie planowanego  projektu opisana jest dokładnie w Podręczniku wnioskodawcy i beneficjenta Funduszy Europejskich na lata 2021-2027 w zakresie informacji i promocji.

Kwestia naklejek opisana została w rozdziale nr 10, gdzie zapisano m.in., że: „(…) Jako beneficjent, jesteś zobowiązany do umieszczenia naklejek na wyposażeniu, sprzęcie i środkach transportu powstałych lub zakupionych w projekcie dofinansowanym z Funduszy Europejskich (…)”.

Pytanie 9. Towarzystwo Budownictwa Społecznego Sp. z o.o. planuje złożenie w trwającym aktualnie naborze wniosku o dofinansowanie zakupu i montażu instalacji fotowoltaicznych w budynkach mieszkalnych TBS Sp. z o.o. dla budynków mieszkalnych znajdujących się w zasobach Spółki. Projekt objęty jest pomocą publiczną, wysokość dofinansowania stanowić będzie 45% kosztów kwalifikowanych. Koszty pośrednie dofinansowane będą z pozostałego do wykorzystania przez spółkę limitu pomocy de minimis.

Pytanie dotyczy możliwych źródeł pochodzenia wkładu własnego.

Spółka zakładała pokrycie wkładu własnego (pozostałe 55% kosztów) z własnych środków finansowych spółki zgromadzonych na rachunku bankowym.

Czy jest dozwolone i nie stanowi podwójnego finansowania (jako „jednokrotne rozliczenie tego samego wydatku albo tej samej części wydatku ze środków UE w jakiejkolwiek formie”) skorzystanie z dofinansowania dla tego samego zakresu rzeczowego- czyli dofinansowanie zakupu i montażu instalacji fotowoltaicznych w budynkach mieszkalnych  TBS Sp. z o.o. dla tych samych  budynków mieszkalnych znajdujących się w zasobach Spółki w ramach produktu – Grant OZE z innego programu.

Odpowiedź

W przypadku objęcia wydatków w projekcie, zgłoszonym do naboru 10.06, pomocą publiczną na podstawie:

• rozporządzenia o wyłączeniach blokowych, tzw. GBER [Rozporządzenie Komisji (UE) nr 651/2014 z dnia 17 czerwca 2014 r. uznające niektóre rodzaje pomocy za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art. 107 i 108 Traktatu z dnia 17 czerwca 2014 r. (Dz.Urz.UE.L Nr 187, str. 1)], w tym na podstawie rozporządzenia krajowego dot. udzielania pomocy publicznej na OZE w ramach programów regionalnych [Rozporządzenie Ministra Funduszy i Polityki Regionalnej w sprawie udzielania pomocy na inwestycje w układy wysokosprawnej kogeneracji oraz na propagowanie energii ze źródeł odnawialnych w ramach regionalnych programów na lata 2021-2027 (Dz.U. z 2022 r. poz. 2693 z późn. zm.)],
przepisy dot. kumulowania pomocy znajdują się w art. 8 GBER.
Punkt 5 w art. 8 wprost odnosi się do powyższej sytuacji:
„Pomocy państwa wyłączonej na mocy niniejszego rozporządzenia nie można kumulować z pomocą de minimis w odniesieniu do tych samych kosztów kwalifikowalnych, jeżeli skutkiem takiej kumulacji byłoby przekroczenie poziomów intensywności pomocy określonych w rozdziale III niniejszego rozporządzenia.”

Reasumując – nie ma możliwości sfinansowania tego samego wydatku z rozporządzenia na OZE (w maksymalnej możliwej intensywności) w ramach projektu zgłoszonego do naboru w działaniu 10.06  i z innych środków publicznych stanowiących pomoc de minimis w ramach wkładu własnego. Ponadto warto uwzględnić, że z przytoczonych warunków z wniosku o grant również wynika, że nie można na te same wydatki uzyskiwać wsparcia ze środków publicznych m.in. pochodzących z budżetu Unii Europejskiej.

Pytanie 10. Czy zostanie spełnione kryterium: Kwalifikowalność przedmiotowa projektu w zakresie wynikania projektów ze Strategii Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych w sytuacji gdy, w ramach zadania pn. Zakup i montaż instalacji OZE w budynkach komunalnych w Mieście X, określonego w Strategii Rozwoju Subregionu, Gmina X oraz Szpital Specjalistyczny Y złożą 2 odrębne wnioski o dofinansowanie. Tytuły projektów będą zgodne ze strategią, zostaną tylko wyodrębnione 2 etapy. Kwoty dofinansowania dla obu projektów nie przekroczą wartości zadania określonego w strategii.

Odpowiedź

Istnieje  możliwości rozdzielenia projektu zapisanego na liście projektów ZIT Subregionu, na dwa odrębne wnioski o dofinansowanie natomiast należy mieć na uwadze, że nie może się zmienić Wnioskodawca, który figuruje przy tym projekcie na liście projektów ZIT. Z informacji mailowej wynika, że taka sytuacja miałaby miejsce - jeden projekt byłby składany przez Gminę, natomiast drugi przez szpital. Dla obu projektów Wnioskodawcą musiałby być ten sam podmiot, który jest podany na liście projektów strategicznych.  A ponadto istotne, aby poszczególne projekty nie przekroczyły alokacji dla danego projektu przewidzianego w strategii (jeśli taka została dookreślona w sposób jednoznaczny) oraz aby w każdym z tych projektów (we wniosku o dofinansowanie o polu B.7) przedstawić opis, że jest on częścią jednego projektu wskazanego na liście projektów strategicznych i określić którego.

Pytanie 11. Czy w przypadku montażu instalacji fotowoltaicznych na gruncie wnioskodawca winien przedłożyć Zaświadczenie/ deklarację organu odpowiedzialnego za monitorowanie obszarów Natura 2000?

Odpowiedź

W instrukcji wypełniania wniosków, stanowiącej załącznik do Regulaminu projektów dla naboru nr FESL.10.06-IZ.01-082/23, znajdują się informacje dotyczące sytuacji, kiedy w danym projekcie należy ubiegać się o Zaświadczenie/ deklarację organu odpowiedzialnego za monitorowanie obszarów Natura 2000. Z zapisów instrukcji wynika, iż dokument ten nie jest obligatoryjny m.in. dla projektów w których realizowane będą kolektory słoneczne, panele fotowoltaiczne na budynkach, powietrzne pompy ciepła, (…). Wydaje się zatem, że w przypadku planowanej instalacji PV na gruncie przedmiotowe zaświadczenie/ deklaracja  jest obligatoryjne. Należy jednak mieć na uwadze, że właściwszym organem do wydawania takich interpretacji (jakich przypadków dotyczy ww. zaświadczenie/deklaracja) jest Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Katowicach.

Pytanie 12. Czy w działaniu 10.6 ZIT nabór 082/23 wydatkiem, który będzie kwalifikowany podlegają carporty?

Odpowiedź

W ramach trwającego aktualnie naboru nr FESL.10.06-IZ.01-082/23 dla Działania10.6 Rozwój energetyki rozproszonej opartej o odnawialne źródła energii (dla projektów innych niż parasolowe i grantowe) obowiązuje 4 wersja Przewodnika dla beneficjentów FE SL 2021-2027. Zgodnie z zapisami ww. Przewodnika dla Działania 10.6 kosztami kwalifikowalnymi mogą być np. „Prace budowlane, instalacyjne i adaptacyjne, m.in. - budowa/nabycie nowej infrastruktury oświetleniowej zintegrowanej z instalacjami OZE, budowa carportów” (strona 168 z 189).

Pytanie 13.
1. Parafia kościoła, wykonała i zakończyła inwestycję tj. instalacja fotowoltaiczna oraz pompa ciepła. Inwestycja była wykonana w 2022 roku. Czy w tym przypadku może ona się starać o dotację w Naborze FESL.10.06-IZ.01-082/23?
2. Czy parafia może się starać o dotację w wysokości 85 % jeśli prowadzi szkołę/ żłobek w budynkach parafialnych? Czy te komórki również mogą korzystać z inwestycji pozyskanych z ww. dotacji tj. instalacja fotowoltaiczna, pompa ciepła, czy też działania muszą być wyłączone z inwestycji? Parafia pobiera opłaty za te usługi, natomiast są przeznaczane na bieżące opłaty tych miejsc i nie mają na celu zwiększenie majątku parafii. 

Odpowiedź

Zgodnie z z zapisami rozdziału 2, podrozdział 2.1, pkt. 4 - Wytycznych dotyczących kwalifikowalności wydatków na lata 2021-2027: „Dofinansowania nie może uzyskać projekt, który został fizycznie ukończony (w przypadku robót budowlanych) lub w pełni wdrożony (w przypadku dostaw i usług) przed przedłożeniem wniosku o dofinansowanie projektu właściwej instytucji, niezależnie od tego, czy wszystkie dotyczące tego projektu płatności zostały przez beneficjenta dokonane – z zastrzeżeniem zasad określonych dla pomocy publicznej. Przez projekt fizycznie ukończony lub w pełni wdrożony należy rozumieć projekt, dla którego przed dniem złożenia wniosku o dofinansowanie projektu nastąpił odbiór ostatnich robót, dostaw lub usług przewidzianych do realizacji w jego zakresie rzeczowym.” 

Odwołując się do zapisu Wytycznych dot. kwalifikowalności, w przypadku, gdy inwestycja, polegająca ma montażu PV i pompy ciepła, została już wykonana i zakończona to taki projekt nie może być dofinansowany w ramach naboru FESL.10.06-IZ.01-082/23.

Dodatkowo na etapie oceny formalnej projektów weryfikowane będzie m.in.:

• czy projekt wynika ze strategii Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych oraz czy jest projektem zintegrowanym lub strategii rozwoju ponadlokalnego pełniącej funkcję strategii ZIT? (dotyczy projektów realizowanych w naborach, organizowanych w oparciu o instrument terytorialny ZIT) – nabór FESL.10.06-IZ.01-082/23 dedykowany jest ZIT Subregionowi Centralnemu i zgodnie z Regulaminem wyboru projektu „Aplikować o wsparcie mogą wnioskodawcy, których projekty wynikają ze Strategii Rozwoju Subregionu Centralnego Województwa Śląskiego na lata 2021-2027 i są wskazane na liście projektów ZIT, zgodnie z art. 34 ust.15 pkt. 3 ustawy wdrożeniowej.”

• czy projekt nie został zakończony/lub w pełni wdrożony przed złożeniem wniosku o dofinansowanie?

W przypadku gdy o dofinansowanie w ramach konkursu FESL.10.06-IZ.01-082/23 ubiega się parafia, która planuje montaż instalacji PV i pomp ciepła (przy spełnieniu m.in. kryterium, że projekt musi wynikać ze strategii ZIT Sub. Centralnego i nie może być zakończony/w pełni wdrożony przed złożeniem wniosku o dofinasowanie), to istotne, dla jakiego budynku planowane jest dane przedsięwzięcie. Należy podać m.in. jakie jest przeznaczenie budynku i planowanych instalacji OZE, a ponadto czy prowadzona jest w tym budynku działalność gospodarcza oraz czy instalacje OZE będą podpięte do sieci energetycznej/cieplnej.  W celu określenia wysokości dofinansowania projektu niezbędne będzie przeprowadzenie przez Wnioskodawcę analizy zgodności projektu z zasadami pomocy publicznej/pomocy de minimis (obligatoryjny załącznik 4.c. do wniosku o dofinansowanie). Przy dokonywaniu analizy występowania pomocy publicznej w projekcie należy posiłkować się zapisami: Instrukcji wypełniania wniosku dla danego naboru, Załącznika 4.c.1 Instrukcja do załącznika 4.c Analiza zgodności projektu z zasadami pomocy publicznej  i / lub pomocy de minimis oraz Przewodnika dla beneficjentów.

Pytanie 14. Czy możliwe jest ujęcie budynku zarządzanego przez zespół szkół specjalnych w projekcie w ramach działania 10.6 i czy koszty związane z montażem OZE (panele PV i pompa ciepła) w tej placówce będą kosztami kwalifikowalnymi. Czy w tym przypadku ma zastosowanie zasada deinstytucjonalizacji?
Nieruchomość będąca przedmiotem projektu należy do Powiatu X i jest przekazana w trwały zarząd Zespołowi Szkół Specjalnych, który jest jednostką organizacyjną Powiatu. Obecnie budynek jest użytkowany przez dwie jednostki – Zespół Szkół Specjalnych i technikum wchodzące w skład innego zespołu szkół. Docelowo na zakończenie realizacji projektu nastąpi jednak zmiana, gdyż do 2025 r. planowana jest „wyprowadzka” technikum i ulokowanie w tym miejscu Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej. Niemniej posesja ciągle będzie w zarządzie szkoły specjalnej.
Czy w przypadku gdyby okazało się, iż szkoła specjalna podlega jednak deinstytucjonalizacji (bądź innym ograniczeniom), czy możliwym jest ujęcie w projekcie kosztów dotyczących technikum/poradni jako kosztów kwalifikowalnych (np. wyliczonych procentem zajmowanej powierzchni)?

Odpowiedź

W świetle interpretacji, którą uzyskaliśmy z referatu programującego nie ma możliwości uzyskania wsparcia na infrastrukturę OZE na potrzeby szkoły specjalnej. Natomiast jeśli budynek jest użytkowany przez szkołę specjalną i inny podmiot, którego wsparcie nie jest wykluczone, a możliwe jest wydzielenie proporcjonalne zapotrzebowania na energię z OZE dla szkoły specjalnej i innego podmiotu, to można złożyć wniosek o dofinansowanie dla części instalacji obsługującej podmiot niewykluczony ze wsparcia. Warunki te muszą być dotrzymane w okresie trwałości.

Pytanie 15. Czy hospicjum może aplikować w naborze FESL.10.06-IZ.01-082/23 oraz czy kwalifikowałoby się jako Instytucja ochrony zdrowia/uzdrowisko?

Odpowiedź

W naborze FESL.10.06-IZ.01-082/23 wsparcie będzie udzielane wyłącznie projektom zgodnym z zasadą deinstytucjonalizacji. 
Inwestycje infrastrukturalne w placówki świadczące całodobową opiekę długoterminową w formach instytucjonalnych (w rozumieniu Wytycznych dotyczących realizacji projektów z udziałem środków Europejskiego Funduszu Społecznego Plus w regionalnych programach na lata 2021–2027) nie będą wspierane.

Zgodnie z „Wytycznymi EFS + dotyczącymi realizacji projektów z udziałem środków Europejskiego Funduszu Społecznego Plus w regionalnych programach 2021-2027” opieka paliatywna i hospicyjna zalicza się usług w formie całodobowej nieinstytucjonalnej tj. usług świadczonych w społeczności lokalnej jednakże tylko w formach zdeinstytucjonalizowanych tj. do 8 osób oraz po spełnieniu przesłanek wynikających z definicji opieki instytucjonalnej tj.:
• usługi są świadczone w sposób zindywidualizowany (dostosowany do potrzeb i możliwości danej osoby),
• wymagania organizacyjne nie mają pierwszeństwa przed indywidualnymi potrzebami mieszkańców,
• mieszkańcy mają wystarczającą kontrolę nad swoim życiem i nad decyzjami, które ich dotyczą w zakresie funkcjonowania w ramach placówki,
• mieszkańcy nie są odizolowani od ogółu społeczności lub zmuszeni do mieszkania razem.

W odniesieniu do powyższego należałoby przeanalizować, czy projekt planowany przez hospicjum w ramach naboru FESL.10.06-IZ.01-082/23 nie będzie wykluczony ze wsparcia na podstawie ww. definicji.

Ponadto należy wziąć pod uwagę to, że nabór FESL.10.06-IZ.01-082/23 dedykowany jest ZIT Subregionowi Centralnemu i zgodnie z Regulaminem wyboru projektu „Aplikować o wsparcie mogą wnioskodawcy, których projekty wynikają ze Strategii Rozwoju Subregionu Centralnego Województwa Śląskiego na lata 2021-2027 i są wskazane na liście projektów ZIT, zgodnie z art. 34 ust.15 pkt. 3 ustawy wdrożeniowej.”

Pytanie 16. Spółdzielnia Mieszkaniowa planuje założyć fotowoltaikę na pawilonach handlowo-usługowych, które należą do spółdzielni, w których znajdują się osiedlowe domy kultury, lokale użytkowe oraz administracja spółdzielni. Czy w związku z tym  należy dołączyć: sprawozdanie finansowe za 3 poprzednie lata, oświadczenie Spółdzielni o otrzymanej pomocy de minimis + formularz oraz oświadczenie o prawie do dysponowania nieruchomością?

Odpowiedź

W odniesieniu do procedury przetargowej wymaganej w programie FE SL 2021-2027, informacje na ten temat są zawarte w Przewodniku dla Beneficjentów (w zakresie stosowania procedury przetargowej). Aktualny dla tego naboru Przewodnik dla Beneficjentów jest zamieszczony w ogłoszeniu pod naborem 082/23: Przewodnik dla beneficjentów.
Informacje dotyczące wymaganych załączników do wniosku znajdują się w Regulaminie wyboru projektów jak również w Instrukcji wypełniania wniosku o dofinansowanie. Należy mieć na uwadze, iż załączniki są również składane w zależności od specyfiki danego projektu. Inne załączniki będzie należało dołączyć np. w przypadku objęcia projektu pomocą publiczną inne natomiast w przypadku objęcia projektu pomocą de minimis. Wszystkie wskazówki i informację znajdują się  jednak w Instrukcji wypełniania wniosku o dofinansowanie (odpowiednio w części dotyczącej pomocy publicznej czy pomocy de minimis).

To, czy i jaką pomocą będzie objęty projekt, zależy od różnych czynników (między innymi od limitu jakim Wnioskodawca dysponuje w przypadku konieczności objęcia projektu pomocą de minimis), w przypadku braku dostępnego limitu pomocy de minimis projekt może zostać objęty pomocą publiczną (tutaj konieczne będzie wykazanie spełnienia efektu zachęty), możliwe jest również częściowe objęcie projektu pomocą zarówno publiczną jak i pomocą de minimis. Wszelkie informacje na ten temat odnaleźć można w Instrukcji wypełniania wniosku o dofinansowanie (w części dotyczącej pomocy publicznej oraz pomocy de minimis).
Do wniosku obowiązkowo należy dołączyć oświadczenie o prawie do dysponowania nieruchomością – dokument składają Wnioskodawcy (w przypadku projektów partnerskich również partnerzy), których wnioski o dofinansowanie dotyczą projektów infrastrukturalnych. Oświadczenie należy złożyć zgodnie z wzorem umieszczonym pod naborem.

Ponadto należy wziąć pod uwagę to, że nabór FESL.10.06-IZ.01-082/23 dedykowany jest ZIT Subregionowi Centralnemu i zgodnie z Regulaminem wyboru projektu „Aplikować o wsparcie mogą wnioskodawcy, których projekty wynikają ze Strategii Rozwoju Subregionu Centralnego Województwa Śląskiego na lata 2021-2027 i są wskazane na liście projektów ZIT, zgodnie z art. 34 ust.15 pkt. 3 ustawy wdrożeniowej.”

Pytanie 17. Czy dla Subregionów Centralny lub Zachodni ogłoszono już nabory, jeśli tak, to gdzie odnajdziemy informację na temat naborów?

Odpowiedź

Obecnie ogłoszony został nabór z działania 10.06 dla ZIT Subregionu Centralnego. Więcej informacji dotyczących powyższego naboru znajduje się pod podanym linkiem: https://funduszeue.slaskie.pl/lsi/nabor/118.
Dla ZIT Subregionu Zachodniego nabór planowany jest na maj – sierpień br., zgodnie z harmonogramem naborów: https://funduszeue.slaskie.pl/dokument/harmonogram_naborow_2023_v2/aktualny/ .
Dookreślenie, którego ZIT dotyczy nabór, znajduje się w Regulaminie wyboru projektów, na stronie tytułowej i w rozdziale 1. Informacje o naborze.

Pytanie 18. Czy w ramach naboru wniosków nr FESL.10.6-IZ.01-082/23 dla projektu z zakresu montażu instalacji fotowoltaicznej na obiekcie jako załącznik dodatkowy należy przedłożyć Zaświadczenie/deklarację organu odpowiedzialnego za monitorowanie obszarów Natura 2000?
Ponadto czy w ramach wskazanego typu projektu oprócz tablicy informacyjnej (wartość projektu przekracza 100.000 EUR) wymagane są również naklejki na zakupionych środkach trwałych?

Odpowiedź

W instrukcji wypełniania wniosku stanowiącej załącznik do Regulaminu projektów dla naboru nr  FESL.10.06-IZ.01-082/23, znajdują się informacje dotyczące sytuacji, kiedy w danym projekcie należy ubiegać się o Zaświadczenie/ deklarację organu odpowiedzialnego za monitorowanie obszarów Natura 2000. Z zapisów instrukcji wynika, że dokument ten nie jest obligatoryjny m.in. dla projektów w których realizowane będę kolektory słoneczne, panele fotowoltaiczne na budynkach, zatem w tym przypadku przedłożenie przedmiotowego załącznika nie będzie wymagane.
Jednocześnie kwestia obowiązku informacyjno-promocyjnego w zakresie planowanego projektu opisana jest dokładnie w Podręczniku wnioskodawcy i beneficjenta Funduszy Europejskich na lata 2021-2027 w zakresie informacji i promocji, dostępnym na stronie: https://funduszeue.slaskie.pl/dokument/podrecznik_benefi_fe2021_2027_info_promo_sty2024.
Kwestia naklejek opisana została w rozdziale nr 10, gdzie zapisano m.in., że: „(…) Jako beneficjent, jesteś zobowiązany do umieszczenia naklejek na wyposażeniu, sprzęcie i środkach transportu powstałych lub zakupionych w projekcie dofinansowanym z Funduszy Europejskich (…)”.

Pytanie 19. Towarzystwo Budownictwa Społecznego Sp. z o.o. planuje złożenie w trwającym aktualnie naborze wniosku o dofinansowanie zakupu i montażu instalacji fotowoltaicznych w budynkach mieszkalnych TBS Sp. z o.o. dla budynków mieszkalnych znajdujących się w zasobach Spółki. Projekt objęty jest pomocą publiczną, wysokość dofinansowania stanowić będzie 45% kosztów kwalifikowanych. Koszty pośrednie dofinansowane będą z pozostałego do wykorzystania przez spółkę limitu pomocy de minimis.
Pytanie dotyczy możliwych źródeł pochodzenia wkładu własnego.
Spółka zakładała pokrycie wkładu własnego (pozostałe 55% kosztów) z własnych środków finansowych spółki zgromadzonych na rachunku bankowym.
Czy jest dozwolone i nie stanowi podwójnego finansowania (jako „jednokrotne rozliczenie tego samego wydatku albo tej samej części wydatku ze środków UE w jakiejkolwiek formie”) skorzystanie z dofinansowania dla tego samego zakresu rzeczowego - czyli dofinansowanie zakupu i montażu instalacji fotowoltaicznych w budynkach mieszkalnych TBS Sp. z o.o. dla tych samych budynków mieszkalnych znajdujących się w zasobach Spółki w ramach produktu? – Grant OZE z innego programu.

Odpowiedź

W przypadku objęcia wydatków w projekcie, zgłoszonym do naboru 10.06, pomocą publiczną na podstawie:
rozporządzenia o wyłączeniach blokowych, tzw. GBER [Rozporządzenie Komisji (UE) nr 651/2014 z dnia 17 czerwca 2014 r. uznające niektóre rodzaje pomocy za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art. 107 i 108 Traktatu z dnia 17 czerwca 2014 r. (Dz.Urz.UE.L Nr 187, str. 1)], w tym na podstawie rozporządzenia krajowego dot. udzielania pomocy publicznej na OZE w ramach programów regionalnych [Rozporządzenie Ministra Funduszy i Polityki Regionalnej w sprawie udzielania pomocy na inwestycje w układy wysokosprawnej kogeneracji oraz na propagowanie energii ze źródeł odnawialnych w ramach regionalnych programów na lata 2021-2027 (Dz.U. z 2022 r. poz. 2693 z późn. zm.)],przepisy dot. kumulowania pomocy znajdują się w art. 8 GBER.
Punkt 5 w art. 8 wprost odnosi się do powyższej sytuacji:
„Pomocy państwa wyłączonej na mocy niniejszego rozporządzenia nie można kumulować z pomocą de minimis w odniesieniu do tych samych kosztów kwalifikowalnych, jeżeli skutkiem takiej kumulacji byłoby przekroczenie poziomów intensywności pomocy określonych w rozdziale III niniejszego rozporządzenia.” Reasumując – nie ma możliwości sfinansowania tego samego wydatku z rozporządzenia na OZE (w maksymalnej możliwej intensywności) w ramach projektu zgłoszonego do naboru w działaniu 10.06 i z innych środków publicznych stanowiących pomoc de minimis w ramach wkładu własnego. Ponadto warto uwzględnić, że z przytoczonych warunków z wniosku o grant również wynika, że nie można na te same wydatki uzyskiwać wsparcia ze środków publicznych m.in. pochodzących z budżetu Unii Europejskiej.

Pytanie 20. Czy zostanie spełnione kryterium: Kwalifikowalność przedmiotowa projektu w zakresie wynikania projektów ze Strategii Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych w sytuacji gdy, w ramach zadania pn. Zakup i montaż instalacji OZE w budynkach komunalnych w Mieście X, określonego w Strategii Rozwoju Subregionu, Gmina X oraz Szpital Specjalistyczny Y złożą 2 odrębne wnioski o dofinansowanie. Tytuły projektów będą zgodne ze strategią, zostaną tylko wyodrębnione 2 etapy. Kwoty dofinansowania dla obu projektów nie przekroczą wartości zadania określonego w strategii.

Odpowiedź

W kwestii możliwości rozdzielenia projektu zapisanego na liście projektów ZIT Subregionu, na dwa odrębne wnioski o dofinansowanie informuję, że jest taka możliwość, tylko należy mieć na uwadze, że nie może się zmienić Wnioskodawca, który figuruje przy tym projekcie na liście projektów ZIT. Z informacji mailowej wynika, że taka sytuacja miałaby miejsce - jeden projekt byłby składany przez Gminę, natomiast drugi przez szpital. Dla obu projektów Wnioskodawcą musiałby być ten sam podmiot, który jest podany na liście projektów strategicznych.  A ponadto istotne, aby poszczególne projekty nie przekroczyły alokacji dla danego projektu przewidzianego w strategii oraz aby w każdym z tych projektów (we wniosku o dofinansowanie o polu B.7) przedstawić opis, że jest on częścią jednego projektu wskazanego na liście projektów strategicznych i określić, którego.

Pytanie 1. Czy istnieje katalog kosztów kwalifikowanych dla działania 2.14 ochrona przyrody? Czy w ramach projektu można zrealizować zakup gruntów i pojazdów?

Odpowiedź

Katalog kosztów kwalifikowanych dla działań wdrażanych w ramach FE SL na lata 2021-2027 został określony w Przewodniku dla beneficjentów FE SL 2021-2027. Interesujący Państwa zakres opisany został na stronach 121-123.

Kwestię zakupu gruntów regulują natomiast Wytyczne dotyczące kwalifikowalności 2021-2027 (Podrozdział 3.4), w ramach programów regionalnych stosowane odpowiednio. Możliwość potwierdzenia zakupu pojazdu musiałaby zostać poprzedzona pytaniem o jego specyfikę i charakter, a także wskazaniem w jaki sposób przyczynić się on może do realizacji celów przedmiotowego Działania. Proszę zatem o przedstawienie krótkich informacji w tym względzie.

Pytanie 2. Czy można finansować działania w obszarach projektowanych form ochrony, np. rezerwatów, których produktem finalnym, oprócz działań ochronnych, będzie ich prawne ustanowienie/przygotowanie kompletnej dokumentacji dla tych form ochrony?

Odpowiedź

W zakresie przewidzianym dla interwencji regionalnej, zgodnej z warunkami określonymi w Regulaminie naboru, możliwe jest sfinansowanie działań w rezultacie, których ustanowiona zostanie forma ochrony przyrody. Element ten punktowany jest dodatkowo na etapie oceny merytorycznej (zob. Kryterium merytoryczne specyficzne punktowe nr 9.)

Pytanie 3. Czy można w montażu finansowym projektu uwzględniać środki norweskie, wskazywane jako wkład własny, z zachowaniem braku podwójnego finansowania?

Odpowiedź

Możliwe jest wskazanie jako wkładu własnego funduszy pochodzących z innych mechanizmów finansowych. Trzeba mieć jednak na uwadze, że jeżeli jest to pomoc bezzwrotna w formie dotacji to zgodnie z zapisami umowy o dofinansowanie nie może ona przekroczyć wysokości wkładu własnego. Poniżej stosowny zapis umowy:

PAR. 3 ust. 12. Beneficjent może otrzymać środki publiczne na realizację projektu na podstawie innej umowy lub umów na dofinansowanie wkładu własnego. Wysokość środków publicznych przekraczająca wartość wkładu własnego skutkuje obniżeniem wartości dofinansowania wskazanego w ustępie 2 punkt 1 i 2. Przez środki powodujące obniżenie dofinansowania rozumie się środki publiczne otrzymane bezzwrotnie, między innymi dotacje oraz umorzenia pożyczek w przypadku otrzymania dotacji na projekt w wysokości przekraczającej wartość wkładu własnego konieczne jest pomniejszenie dofinansowania na projekcie.

Tego typu dotacje Beneficjent zobowiązany jest wykazywać w montażu finansowym w innych środkach publicznych z właściwym podziałem na koszty kwalifikowalne, jak i niekwalifikowalne.

Pytanie 4. Czy w ramach działań związanych z ochroną przyrody, za kwalifikowane można uznać działania w zakresie:

1. a) wymiana starych zniszczonych ogrodzeń zewnętrznych w Rodzinnych Ogrodach Działkowych (ROD);
2. b) budowa na terenach ROD wyznaczonych miejsc do kompostowania;
3. c) budowa zamykanych wiat śmietnikowych?

Odpowiedź

W odpowiedzi na Państwa pytanie, informuję, że w ramach działania 2.14 nie są możliwe do sfinansowania projekty mające na celu powstanie/ wyposażenie infrastruktury działkowej, tj.: 

• ogrodzenia, 
• wiaty śmietnikowe,
• miejsca do kompostowania.

Głównym celem działania 2.14 Ochrona przyrody i bioróżnorodności są działania wpływające na poprawę ochrony przyrody, wsparcie rodzimych gatunków i siedlisk, poprzez: 

• introdukcję/reintrodukcję,
• przesadzanie/przesiedlanie,
• wspomaganie rozmnażania na stanowiskach dotychczasowych, 
• wyznaczanie i ochronę korytarzy migracyjnych w ramach ochrony, etc.

Wsparcie projektów infrastrukturalnych niezwiązanych z bezpośrednią ochroną gatunków i siedlisk, takich jak centra bioróżnorodności i ich wyposażenie, banki genów oraz infrastruktura związana z ukierunkowaniem turystyki, wyniesie maksymalnie 30% kosztów kwalifikowanych projektu. W tym limicie możliwa do sfinansowania jest infrastruktura, która nawiązuje do głównego celu działania i stanowi charakter pomocniczy. 
Państwa projekt ogranicza się do stworzenia infrastruktury działkowej, która nie stanowi głównego celu działania. 

Zgodnie z katalogiem kosztów, wydatkami niekwalifikowanymi są: 

• infrastruktura rekreacyjno-sportowa (baza noclegowa, baza gastronomiczna, obiekty –sportowe, w tym place zabaw, obiekty kultury),
• budowa/ zakup małej infrastruktury niezwiązanej z adaptacją do zmian klimatu i ochroną bioróżnorodności (pomnik, kapliczka, infrastruktura sportowo rekreacyjna, np. huśtawka).

W tych katalogach identyfikować można również wiaty śmietnikowe czy ogrodzenia, gdyż nie są one bezpośrednio związane z adaptacją do zmian klimatu i ochroną bioróżnorodności.
Rodzinne Ogródki Działkowe to kompleks rekreacyjny, którego wyposażenie w infrastrukturę zabezpieczającą czy porządkową, zgodnie z katalogiem kosztów stanowi wydatek niekwalifikowany.  
Podsumowując powyższe, zakres przedstawionego projektu nie wpisuje się w główny cel działania 2.14 Ochrona przyrody i bioróżnorodność, dlatego też nie jest możliwy do sfinansowania w tym obszarze. 

Pytanie 5. Czy w ramach działania 2.14 możliwy do realizacji jest ogród społeczny, który stanowi projekt infrastrukturalny związany z bezpośrednią ochroną gatunków i siedlisk i jako taki nie podlega ograniczeniu do 30% finansowania na jego infrastrukturę?

Odpowiedź

Ogrody społeczne:

• Ogrody społeczne wraz z infrastrukturą towarzyszącą, tj. grządki, rabaty, szklarnia, eliminowanie inwazyjnej roślinności (chwasty), ule, wpisują się w cel czynnej ochrony bioróżnorodności i są możliwe do kwalifikowania poza limitem 30%. Wszystkie z wymienionych działań wspierają bioróżnorodność, pozwalają wyznaczać nowe miejsca zielone i integrować oraz edukować lokalną społeczność.

• Wyznaczenie ścieżek komunikacyjnych pomiędzy rabatami czy nasadzeniami, poprzez wysypanie grysu lub innego surowca, który niejako przyczynia się do ograniczenia gatunków inwazyjnych po odpowiednim uzasadnieniu może stanowić wydatek kwalifikowany nieobjęty limitem 30%. Niemniej jednak należy udowodnić, że ten zabieg bardziej wpływa na ograniczenia powstawania/rozprzestrzeniania się inwazyjnej roślinności aniżeli wyznacza i ukierunkowuje ruch użytkowników ogrodu społecznego.

Dodatkowo należy pamiętać, że obligatoryjnym elementem projektu w ramach działania 2.14 jest kampania informacyjno-edukacyjna podnosząca świadomość ekologiczną.Zwracamy też Państwa uwagę na użycie sformułowań takich jak "siedlisko" czy "gatunek". Gdy w ramach projektu podejmowanie będą działania na ich rzecz proszę pamiętać, iż na etapie oceny interpretowane będą one zgodnie z definicjami ujętymi w Ustawie z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody.

Pytanie 6. Czy projekt dotyczący zazieleniania obszarów miejskich wraz z infrastrukturą towarzyszącą może być uznawany za projekt dotyczący bezpośredniego wsparcia bioróżnorodności i być kwalifikowany poza limitem 30% na infrastrukturę niewpływającą bezpośrednio na ochronę przyrody i bioróżnorodności?

Odpowiedź

Ogólnodostępna zieleń miejska:

• Zazielenianie i wytyczanie nowych zielonych miejsc, jako wsparcie rodzimej bioróżnorodności jest możliwe do kwalifikowania poza limitem 30%. W tym wypadku odpowiednie uzasadnienie wydatków, które przyczyniają się bezpośrednio do procesów wsparcia bioróżnorodności na obszarach miejskich będzie możliwe do sfinansowania.

• Jeżeli w ramach projektu utworzone miałyby zostać nowe ścieżki komunikacyjne, w naszym odczuciu stanowiłyby wydatek objęty limitem 30%, nie wpływając bezpośrednio na ochronę przyrody a ukierunkowanie ruchu, podobnie jak wszystkie elementy małej infrastruktury, np. ławki.

Dodatkowo należy pamiętać, że obligatoryjnym elementem projektu w ramach działania 2.14 jest kampania informacyjno-edukacyjna podnosząca świadomość ekologiczną.

Pytanie 7. Proszę o wyjaśnienie zagadnienia infrastruktura. Co wchodzi w skład infrastruktury?

Odpowiedź

W odniesieniu do działania 2.14 „Ochrona przyrody i bioróżnorodność” i określonego w nim limitu 30% na infrastrukturę, wydatki infrastrukturalne to wydatki niezwiązane bezpośrednio z ochroną gatunków i siedlisk między innymi.: centra bioróżnorodności i ich wyposażenie, banki genów, infrastruktura związana z ukierunkowaniem turystyki – w tym ścieżki edukacyjne, mała architektura (ławki, kosze na śmieci, stojaki, słupki, tablice informacyjne, oznakowanie ścieżek edukacyjnych, kraty i osłony na drzewa, wiaty, kwietniki, urządzenia służące edukacji przez zabawę, punktowa infrastruktura widokowa (urządzenia służące obserwacji przyrody).

Pytanie 8. Czy ścieżki umożliwiające poruszanie się po danym terenie osobom niepełnosprawnym, pełniące tym samym funkcję ochronną gatunków i siedlisk można mimo wydatku na infrastrukturę nie wliczać do limitu 30%?

Odpowiedź

Zgodnie z Przewodnikiem dla Beneficjentów kwalifikowalne są: 

• budowa, przebudowa, remont ścieżek edukacyjnych oraz kładek w ich ciągach,
• budowa, przebudowa, remont ścieżek służących właściwemu ukierunkowaniem ruchu pieszego wyłącznie w ramach projektów dotyczących zmniejszenia presji ruchu turystycznego;

Zgodnie z Przewodnikiem dla Beneficjentów niekwalifikowalne są:

• budowa tras rowerowych, tras spacerowych i rekreacyjnych, które wprowadzają nowy ruch turystyczny;

Zgodnie z kryterium formalnym specyficznym: „Zgodność wydatków inwestycyjnych z limitami wynikającymi z FE SL” uwzględnienie limitu w zakresie wydatków infrastrukturalnych niezwiązanych z bezpośrednią ochroną gatunków i siedlisk, takich jak: centra bioróżnorodności i ich wyposażenie, banki genów, infrastruktura związana z ukierunkowaniem turystyki, mała architektura wynoszącego maksymalnie 30% kosztów kwalifikowanych projektu. 

Wydatki na zapewnienie dostępności dla osób z niepełnosprawnościami stanowić mogą uzupełniającą kategorię wydatków, uzupełniającą do dominującego zakresu interwencji, a głównym założeniem działania jest ochrona gatunków i siedlisk m.in. poprzez ograniczenie antropopresji. Dopełnienie tegoż założenia wymaga zastosowania limitu 30% na wydatki infrastrukturalne tj. również na ścieżki edukacyjne oraz ścieżki, których celem jest ukierunkowanie ruchu turystycznego.

Jednocześnie należy mieć na uwadze, że infrastruktura powstała w ramach Funduszy Europejskich musi spełniać Standardy dostępności dla polityki spójności 2021 – 2027.

W przypadku parków przyrodniczych wytyczne przedstawiono w "Modelu Dostępnego Parku".

Pytanie 9. Jeżeli produkt projektu (tj. ścieżka edukacyjna) nie będzie służył bezpośrednio ukierunkowaniu turystyki, koszty dotyczące infrastruktury ścieżek edukacyjnych dostępnych dla osób z niepełnosprawnościami należy traktować jako koszty których nie uwzględnia się w 30% limicie kosztów kwalifikowanych projektu?

Odpowiedź

W odpowiedzi na Państwa wątpliwości informuję, że w ramach działania 2.14 Ochrona przyrody i bioróżnorodność cała infrastruktura niewpływająca bezpośrednio na ochronę przyrody i siedlisk musi znaleźć się w limicie 30% kosztów kwalifikowanych projektu.  
Głównym celem działania jest wsparcie terenów zielonych, ochrona fauny i flory poprzez, m.in. odtworzenie gatunków, nasadzenia, usuwanie inwazyjnych gatunków, wszystkie pozostałe elementy projektu niewpływające bezpośrednio na ochronę przyrody, m.in. ścieżki edukacyjne, stanowią koszt objęty limitem.

Pod pojęciem „ukierunkowanie turystyki” rozumie się wyznaczanie ścieżek dla odwiedzających (również mieszkańców), tak by ograniczyć antropopresję w miejscach zielonych, wydeptywania „dzikich ścieżek” czy niszczenia roślinności.  

Zgodnie z Przewodnikiem dla Beneficjentów kwalifikowalne są:  

  • budowa, przebudowa, remont ścieżek edukacyjnych oraz kładek w ich ciągach, 
  • budowa, przebudowa, remont ścieżek służących właściwemu ukierunkowaniem ruchu pieszego wyłącznie w ramach projektów dotyczących zmniejszenia presji ruchu turystycznego.

Zgodnie z Przewodnikiem dla Beneficjentów niekwalifikowalne są:  

  • budowa tras rowerowych, tras spacerowych i rekreacyjnych, które wprowadzają nowy ruch turystyczny.

Dodatkowo wydatki na zapewnienie dostępności dla osób z niepełnosprawnościami stanowić mogą uzupełniającą kategorię kosztów względem dominującego zakresu interwencji. Takie działania identyfikuje się jako infrastrukturalne, niewpływające bezpośrednio na wsparcie bioróżnorodności, dlatego też należy objąć je limitem 30% kosztów kwalifikowanych.  

Warto zauważyć, że uwzględniając w projekcie ścieżki edukacyjne będą mogli uzyskać Państwo dodatkowe punkty na etapie oceny merytorycznej (zgodnie z Kryteriami wyboru projektów - kryterium merytoryczne specyficzne nr 7).

Pytanie 10. Jak należy rozumieć warunek ujęty w regulaminie naboru, który został sformułowany jako: W zakresie zwalczania inwazyjnych gatunków obcych możliwość realizacji działań w skali nie większej niż regionalna przez JST i podmioty inne niż wskazane w art. 21 ust. 1 pkt. 1-3, ust. 2 pkt. 1 i pkt. 2 lit. a ustawy z dnia 11 sierpnia 2021 r. o gatunkach obcych?

Odpowiedź

Przywołany warunek wprowadza dwa ograniczenia dotyczące zwalczania gatunków inwazyjnych. 

Pierwsze to ograniczenie terytorialne – działania takie możliwe będą do realizacji tylko w skali regionalnej, co należy rozumieć, że będą one ograniczone do terenu województwa (tu: śląskiego). W ujęciu tym dopuszcza się jednak działania na terenie więcej niż jednej gminy (każda z terenu województwa śląskiego).

Drugie – podmiotowe. Wnioskodawcą takich działań może być jednostka samorządu terytorialnego oraz podmioty inne niż wskazane w art. 21 ust. 1 pkt. 1-3, ust. 2 pkt. 1
i pkt. 2 lit. a ustawy z dnia 11 sierpnia 2021 r. o gatunkach obcych.
Zgodnie z przywołanym artykułem podmiotami tymi są:
- na obszarze tego parku narodowego – dyrektor parku narodowego;
- na obszarze rezerwatu przyrody, z wyłączeniem lasów stanowiących rezerwat przyrody - właściwy regionalny dyrektor ochrony środowiska;
- poza obszarami parku narodowego i rezerwatu przyrody: Główny Inspektor Rybołówstwa Morskiego – na obszarze morskim oraz właściwy dyrektor urzędu morskiego – na obszarze pasa technicznego;
- w lasach stanowiących rezerwat przyrody – właściwy dyrektor regionalnej dyrekcji Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe;
- poza obszarami parku narodowego i rezerwatu przyrody: zarządca nieruchomości – na nieruchomości stanowiącej własność Skarbu Państwa oraz na nieruchomości stanowiącej własność państwowej osoby prawnej.

Jeśli zatem wnioskodawcą projektu dot. zwalczania gatunków inwazyjnych jest któryś z ww. podmiotów wówczas ich finansowanie nastąpić może z poziomu krajowego – program  Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko 2021-2027, Działanie 01.05 Ochrona przyrody i rozwój zielonej infrastruktury.

Pytanie 11. Zakup gruntów – czy na etapie składania wniosku o dofinansowanie, w celu określenia kosztu działania, wystarczy porównanie ofert sprzedaży podobnych gruntów położonych w obszarze planowanych wykupów i czy koszt wykonana operatu szacunkowego mógłby wówczas stanowić koszt kwalifikowany projektu?

Odpowiedź

Zgodnie z Wytycznymi dotyczącymi kwalifikowalności 2021-2027 Ministra Funduszy i Polityki Regionalnej jednym z warunków uznania zakupu nieruchomości (tu: gruntu) za kwalifikowane jest potwierdzenie wartości rynkowej nieruchomości za pomocą operatu szacunkowego sporządzonego przez uprawnionego rzeczoznawcę w rozumieniu ustawy o gospodarce nieruchomościami (por. szerzej podrozdział 3.4, pkt. 3 ww. Wytycznych). Nie ulega wątpliwości, że celem prawidłowego rozliczenia zakupu nieruchomości beneficjent wraz dowodem nabycia tejże nieruchomości (wydatek faktycznie poniesiony) zobowiązany będzie przedłożyć wspomniany operat szacunkowy,
o którym stanowią ww. Wytyczne. Koszt wykonania operatu szacunkowego może stanowić koszt kwalifikowany projektu. Na etapie składania wniosku o dofinansowanie,
w celu określenia kosztu kwalifikowanego zakupu gruntu, który to koszt zostanie ujęty w dalszej kolejności we wniosku o dofinansowanie, można posłużyć się porównaniem ofert sprzedaży podobnych gruntów położonych w obszarze planowanych wykupów lub inną referencyjną analizą, która pozwoli określić realną wartość takiej nieruchomości.

Pytanie 12. Czy w ramach projektu możliwy jest zakup samochodu - samochód terenowy do przemieszczania się w terenie trudno dostępnym – działaniami objęte będą zarówno tereny podmokłe jak i wyżynne (podłoże kamieniste). Projekt ma być realizowany w terenie mało zurbanizowanym, o niskiej jakości infrastruktury drogowej - sprawne poruszanie się po rozległym terenie wymaga wykorzystania pojazdu posiadającego napęd na 4 koła.

Odpowiedź

Przedstawiona charakterystyka pojazdu wskazuje, iż wykorzystanie jego ograniczać będzie się do funkcji transportowych związanych z przemieszczaniem się po terenie objętym projektem. Stąd też uzasadnienie zakup samochodu terenowego jako wydatku związanego z ochroną i regeneracją obszarów chronionych lub ochroną bioróżnorodności wydaje się być poboczne i drugorzędne, co nie pozwala uznać takiego wydatku za kwalifikowany. Warto zwrócić uwagę, iż w ramach Działania wprowadzony został limit (30% kosztów kwalifikowanych projektu na rzecz infrastrukturalnych niezwiązanych z bezpośrednią ochroną gatunków i siedlisk), co sugerować powinno, iż głównym zamierzeniem Programu jest lokowanie środków na rzecz działań związanych z czynną i bierną ochroną przyrody. Dominujący zakres projektu (również w warstwie kosztowej) powinien skupiać się na tego typu – „ochronnych” kosztach. 

Pytanie 13. Czy możliwy jest zakup traktora wraz z niezbędnym osprzętem - do poruszania się po drogach wewnętrznych w obrębie ogrodu i w celach związanych z ochroną bioróżnorodności tj. użyźnienia gleby, prac rolnych, leśnych, ogrodniczych, polowych i gospodarskich, w którym prowadzony będzie projekt?

Odpowiedź

Przedstawiona charakterystyka planowanego do zakupu traktora wskazuje, że będzie on wykorzystywany jako urządzenie techniczne służące ochronie bioróżnorodności poprzez prowadzenie prac ogrodniczych, nie zaś jako środka transportu. Pojazd ten poruszać się będzie po wewnętrznych drogach objętego projektem ogrodu, co dodatkowo wskazuje za jego specyficznym, wewnętrznym przeznaczeniem. Tak przedstawione uzasadnienie wskazywać może na rzecz potencjalnego uznania takiego wydatku za kwalifikowalny w kategorii  „Inne wydatki bezpośrednie, których nie można zaklasyfikować do żadnej z powyższych kategorii”. Wymagać to będzie jednak opisania we wniosku o dofinansowanie w jaki sposób zakup traktora realizować będzie cele działania.

Pytanie 14. Czy w przypadku wykonywania zadań nakładem pracy beneficjenta poprzez zaangażowanie pracowników własnych/działania we własnym zakresie/ zatrudnienie pracownika w ramach kosztów bezpośrednich – pracownik merytoryczny projektu, możliwy jest zwrot kosztów wykonania pracy na podstawie wyceny rynkowej i/lub innych dokumentów np. regulaminu wynagradzania?

Odpowiedź

W przypadku kwalifikowania pracy własnej Wnioskodawcy, co do zasady wydatek taki może zostać uznany za kwalifikowany w ramach kategorii kosztowej „inne wydatki bezpośrednie”. Należy zwrócić uwagę, iż w tym kontekście projekt musi być realizowany zgodnie z zasadami wynikającymi m.in. z:

  • Umowy o dofinansowanie;
  • Przewodnika dla beneficjenta FESL 2021-2027;
  • Wytycznych dotyczących kwalifikowalności 2021-2027.

Zapisy Wytycznych zobowiązują beneficjentów do ponoszenia wydatków z zachowaniem zasad kwalifikowalności wydatków m.in.:

  • wydatek musi zostać faktycznie poniesiony;
  • usługa  musi być wykonana/towar dostarczony;
  • musi zostać poniesiony w sposób przejrzysty oraz zostać należycie udokumentowany;
  • zgodny z założeniami projektu oraz umowy o dofinansowanie.

Wobec powyższego należy pamiętać, iż w przypadku realizacji części projektu „siłami własnymi” (tu: własnych pracowników merytorycznych) nie zwalnia beneficjenta
z udokumentowania spełnienia zasad kwalifikowalności wydatków. Wraz z wnioskiem o płatność beneficjent składa odwzorowanie elektroniczne dokumentów potwierdzających poniesienie wydatków:

1. Faktury lub inne dokumenty o równoważnej wartości dowodowej w tym przejściowe świadectwa płatności.
2. Dokumenty potwierdzające odbiór dostaw/usług/robót budowlanych lub wykonanie prac. Dokument potwierdzający wykonanie dostaw/usług/robót budowlanych powinien wskazywać jakie elementy rozliczeniowe zostały wykonane. Powinien on zawierać również informacje w zakresie wartości oraz ilości wykonania danego elementu rozliczeniowego w stosunku do przedmiotu zamówienia.
3. W przypadku dostaw, w ramach których nie zostały wykonane roboty/usługi w zakresie montażu/instalacji - protokoły odbioru przedmiotu zamówienia, z podaniem miejsca ich składowania.
4. Wyciągi bankowe z rachunku bankowego beneficjenta lub potwierdzenie wykonania transakcji bankowej lub inne dokumenty potwierdzające poniesienie wydatków.
5. Inne dokumenty potwierdzające i uzasadniające prawidłową realizację projektu.
6. Inne żądane przez IZ FE SL dokumenty lub wszelkie informacje i wyjaśnienia związane z realizacją projektu, w związku z weryfikacją wniosku o płatność, w terminie wskazanym przez IZ FE SL.

W przypadku nierzetelnego udokumentowania wydatków, niespełnione są zasady kwalifikowalności i taki wydatek nie może stanowić kosztu kwalifikowalnego w projekcie.
W takim przypadku refundacja/rozliczenie takiego kosztu nie będzie możliwe.

Pytanie 15. Czy we wniosku składanym w ramach działania 2.14, w przypadku gdy miejscem realizacji projektu jest gmina o liczbie powyżej 20 tys. mieszkańców, powinno się wykazywać wskaźniki:

• Zielona infrastruktura objęta wsparciem do celów innych niż przystosowanie się do zmian klimatu;
• Zielona infrastruktura wybudowana lub zmodernizowana w celu przystosowania się do zmian klimatu.

Odpowiedź

Z uwagi na ograniczenie wynikające z linii demarkacyjnej, a które następnie zostało przełożone na SZOP (poniżej) skutkujące brakiem możliwości realizacji działań dotyczących zielono-niebieskiej infrastruktury w gminach powyżej 20 tys. mieszkańców brak jest możliwości wykazywania powyższych wskaźników.
Jest to związane z warunkiem wynikającym z SZOP:
Dla miast do 20 tys. mieszkańców (z wyłączeniem stolic powiatów z przedziałów 15-20 tys. mieszkańców oraz projektów strategicznych) przewiduje się wsparcie na przedsięwzięcia służące rozwojowi zielonej i błękitnej infrastruktury w celu dostarczenia szerokiego wachlarza usług ekosystemowych oraz ochrony różnorodności biologicznej na terenach miejskich i pozamiejskich. Elementy tej infrastruktury, odpowiednio zagospodarowane poprawiają mikroklimat, wspomagają zasilanie wód gruntowych, ale przede wszystkim stanowią cenne siedliska fauny i flory. Ten element projektu kwalifikowalny jest tylko w przypadku jego uzupełniającego charakteru.

Pytanie 16. Projekt zakłada działania przyczyniające się do zwiększenia bioróżnorodności, tworzenia i odnowienia zielni oraz łagodzenia negatywnych skutków zmian klimatu na terenie zbiorników wodnych. W tym momencie na terenie zbiorników funkcjonuje koło wędkarskie, które posiada umowę użyczenia zbiorników. Czy w opinii IZ po realizacji projektu, koło wędkarskie w dalszym ciągu będzie mogło użytkować teren zbiorników ?

Odpowiedź

Na chwilę obecną wydaje się, iż koło wędkarskie będzie mogło nadal użytkować zbiornik.

Przede wszystkim należy pamiętać o głównych celach działania 2.14 czyli ochronie przyrody i wspieraniu bioróżnorodności. Jednym z pożądanych działań w projektach jest również ograniczenie antropopresji, tym samym wymagane będzie uzasadnienie udostępnienia zbiornika na cele koła wędkarskiego, a także oświadczenie, że wędkarze nie przyczynią się do rozwoju antropopresji w okolicy w skali większej niż miało to miejsce dotychczas.

Dodatkowo proszę zwrócić uwagę na limity w działaniu 2.14: cała infrastruktura niewpływająca bezpośrednio na ochronę przyrody stanowi koszt objęty limitem 30% kosztów kwalifikowanych, a zgodnie z katalogiem kosztów kwalifikowalnych infrastruktura rekreacyjna czy sportowa stanowi koszt niekwalifikowany, dlatego też wszystkie udogodnienia i infrastruktura dla wspomnianych wędkarzy nie będzie mogła być kwalifikowana w projekcie.

Pytanie 17. Projekt obejmuje utworzenie parku miejskiego, na obszarze objętym projektem planowane jest zainstalowanie szaletów miejskich w formie budynków kontenerowych. Budynki te byłyby umieszczone na skraju parku. Czy możliwy do kwalifikowania w projekcie jest koszt takich budynków kontenerowych? 

Odpowiedź

W odpowiedzi na pytanie informuję, że tak dopuszczamy możliwość realizacji takiej infrastruktury w projekcie.
W ramach działania 2.14/2.15 najważniejsza jest ochrona i wsparcie bioróżnorodności, niemniej jednak te elementy przyrodnicze mogą zostać udostępnione mieszkańcom, dlatego też wydatek dot. szaletów wydaje się uzasadniony.
Oczywiście cała infrastruktura nie wpływająca bezpośrednio na ochronę przyrody musi znaleźć się w limicie 30% kosztów kwalifikowanych i tego w projekcie należy pilnować.

Pytanie 1. Czy teren zdegradowany musi być wpisany do bazy OPI TPP czy wystarczy, że będzie on wynikał z planu miejscowego lub ogólnego charakteru?

Odpowiedź

Wynikanie terenu objętego projektem z bazy OPI TPP 2.0 nie jest warunkiem obligatoryjnym dla Działania 10.7. Wnioskodawca jest zobowiązany jednak dowieść, iż teren, którego dotyczyć będzie wniosek o dofinansowanie jest terenem poprzemysłowym/zdewastowanym/ zdegradowanym. Dowodzenie takie może przybrać różnoraką formę. Jedną z nich, acz nie jedyną – może być wspomniany wpis do bazy OPI TPP 2.0. Dokładne wskazania w tym zakresie ujęte zostały w definicji kryterium formalnym specyficznym „3. Lokalizacja projektu na terenie poprzemysłowym/zdegradowanym/zdewastowanym” oraz sposobie jego weryfikacji, który przytaczam poniżej:

(…)

Weryfikacja charakteru terenu będącego przedmiotem projektu następuje na podstawie informacji zamieszczonych we wniosku o dofinansowanie wraz z załącznikami z możliwością wykorzystania dostępnych przestrzennych baz danych. Wnioskodawca musi wykazać, iż w przypadku działalności przemysłowej, która spowodowała utratę albo ograniczenie wartości użytkowej gruntów została ona zakończona lub zakończy się w okresie realizacji projektu. Podejmowanie na takim terenie działalności w okresie po zakończeniu działalności przemysłowej, która spowodowała utratę albo ograniczenie wartości użytkowej gruntów  (np. częściowe wykorzystanie terenu ponownie do działalności przemysłowej lub do innych rodzajów działalności – magazynowej, usługowej, handlowej) nie powoduje, iż teren zostanie wyłączony ze wsparcia w priorytecie X FE SL. W takim przypadku dla uzyskania wsparcia konieczne jest wykazanie, iż realizacja projektu zaradzi problemom, jakie powstały w wyniku prowadzenia na tym terenie działalności przemysłowej. Jako teren poprzemysłowy nie zostaną uznane te tereny, które odzyskały już wartość użytkową (w tym zostały nadane im już nowe funkcje). W przypadku pojawienia się wątpliwości dotyczących charakteru terenu będącego przedmiotem projektu, wnioskodawca na wezwanie IZ jest obowiązany przedstawić stosowaną dokumentację potwierdzającą ten fakt, np. deklarację podatkową, mapę ewidencyjną, mapę zasadniczą, wypis i wyrys z ewidencji gruntów i budynków.

Zatem np. jeśli plan zagospodarowania przestrzennego Państwa Gminy wykaże (lub na jego podstawie będzie możliwe tego dowiedzenie), iż terem objęty projektem jest terenem poprzemysłowym/zdewastowanym/ zdegradowanym wówczas ww. kryterium formalne będzie spełnione.

 Pytanie 2. Jak rozumieć zapis, że projekt lub PFU jest załącznikiem wymaganym, ale nie załączamy go do wniosku?

Odpowiedź

W przypadku chęci realizowania projektu w takiej formie (zaprojektuj i wybuduj) Wnioskodawca powinien potwierdzić, że posiada taki dokument (PFU) na moment składania wniosku aplikacyjnego, natomiast jego fizyczne dołączenie do wniosku o dofinansowanie (jako załącznika, pliku) nie jest wymagane.

Pytanie 1. Czy w tym naborze związki wyznaniowe w rozumieniu parafii kościoła katolickiego będą przyjmowane do dofinansowania samodzielnie? Czy potrzebne są zgody kurii?

Odpowiedź

Zgodnie z brzmieniem w katalogu wnioskodawców wymienionym w Regulaminie Oceny Projektów, załączonym pod ogłoszeniem o naborze w pkt. 1.3 – kto może ubiegać się o dofinansowanie – typ wnioskodawcy (tabela 1), gdzie w pkt. 20 wymienione są jako: Typ Beneficjenta ogólny: Organizacje społecznej związki wyznaniowe, Typ Beneficjenta szczegółowy: Kościoły i związki wyznaniowe.

W związku z powyższym parafia posiadająca osobowość prawną, gdzie organem prawnym jest proboszcz lub administrator może wnioskować o dofinansowanie w przedmiotowym naborze.

Jednocześnie, niezbędnym załącznikiem do wniosku o dofinansowanie będzie w tym przypadku zgodnie z zapisami instrukcji wypełniania wniosków, statut lub inny dokument potwierdzający formę prawną wnioskodawcy. Załącznik ten jest wymagany w przypadku wszystkich wnioskodawców, a zatem również parafii. Właściwym dokumentem może być w takim przypadku zaświadczenie dot. mianowania proboszcza oraz zaświadczenie, iż parafia posiada osobowość prawną. Co istotne, jeżeli przedmiotowy dokument (dokumenty) potwierdzający formę prawną Wnioskodawcy dostępny jest w formie elektronicznej i możliwe jest podanie linku do miejsca jego publikacji, to będzie to wystarczającym działaniem. Miejscem publikacji informacji w zakresie funkcjonowania danego podmiotu może być: strona internetowa danego podmiotu, inne rejestry i ewidencje dostępne elektronicznie. W przeciwnym wypadku, konieczne będzie dołączenie właściwego dokumentu w formie np. skan, PDF.

Pytanie 2. Czy w ramach konkursu można wyposażyć w magazyny energii ujęcia wody, przepompownie ścieków i oczyszczalnie ścieków? Obiektami zarządza jednoosobowa spółka, której jedynym właścicielem jest jednostka samorządu terytorialnego- Gmina X. Nieruchomość (grunty) na której zlokalizowane są instalacje fotowoltaiczne i docelowo byłyby zlokalizowane magazyny energii jest Gmina X , natomiast właścicielem instalacji fotowoltaicznych jest spółka z 100 % udziałem Gminnym.

Spółka to Zakład Gospodarki Komunalnej, powołanym do realizacji zadań związanych z gospodarką wodno - ściekową na terenie Gminy X.

W związku z powyższym czy projekt obejmujący montaż magazynów energii na powyższych obiektach jest możliwy  do sfinansowania w ramach przedmiotowego konkursu. Jeśli tak to czy wnioskodawcą  może być Zakład Gospodarki Komunalnej czy Gmina X oraz czy poziom dofinansowania może wynosić 100 % kosztów kwalifikowanych?

Odpowiedź

W ramach działania 2.6 montaż magazynów energii elektrycznej na obiektach takich jak ujęcia wody, przepompownie ścieków i oczyszczalnie ścieków Zakładu Gospodarki Komunalnej jest możliwy, pod warunkiem, gdy te magazyny będą działały na potrzeby istniejących instalacji PV dla ww. podmiotu.

Ponadto zgodnie z regulaminem wyboru projektów limit mocy instalacji OZE (w tym przypadku instalacji PV), dla której jest planowany magazyn energii elektrycznej nie może przekroczyć 0,5 MWe. Nadmieniam, że limit dotyczy sumarycznej mocy wszystkich jednostek wytwórczych danego rodzaju OZE wchodzących w skład projektu.

Co do kwestii, kto może aplikować o środki i w jakiej wysokości dla danego projektu w ramach konkursu, to należałoby przeanalizować czy projekt będzie podlegał zasadom pomocy publicznej czy też nie (m.in. poprzez analizę występowania pomocy w odniesieniu do instalacji, do której podłączony będzie magazyn). W tym celu należy zapoznać się z dokumentami dla danego naboru, w szczególności z załącznikiem nr 4.c do wniosku - pomoc publiczna wraz z zał. 4.c.1 instrukcja do załącznika pomoc publiczna oraz sekcją A.4. SZCZEGÓŁY POMOCY PUBLICZNEJ I/LUB DE MINIMIS W PROJEKCIE w Instrukcji wypełniania wniosku, a także z rozdziałem 1.5 Udzielanie pomocy publicznej, pomocy de minimis w Przewodniku dla Beneficjentów FE SL 2021-2027- wersja 4.

W przypadku, gdy właścicielem istniejącej instalacji PV będzie Zakład Gospodarki Komunalnej wydaje się, że Wnioskodawcą danego projektu powinien być Zakład Gospodarki Komunalnej (będzie on beneficjentem funduszowym i beneficjentem pomocy publicznej/de minimis, gdy dla projektu będzie udzielana taka pomoc). W przypadku, gdy Gmina byłaby Wnioskodawcą (beneficjentem funduszowym), a beneficjentem pomocy byłby Zakład istnieje ryzyko wystąpienia pomocy publicznej na drugim poziomie, co w aktualnej perspektywie finansowej UE na lata 2021-2027 jest niedopuszczalne. W odniesieniu natomiast do wysokości poziomu dofinansowania projektu, to zgodnie z Regulaminem wyboru projektów, maksymalny dopuszczalny poziom dofinansowania kosztów kwalifikowanych wynosi:
- do 100% dla kosztów bezpośrednich lub zgodnie z zasadami udzielania pomocy publicznej/pomocy de minimis (nadmieniam, że pomoc publiczna w oparciu o Rozporządzenie Komisji (UE) nr 651/2014, zgodnie z art. 41 dla magazynów energii - intensywność pomocy nie może przekraczać 30 % kosztów kwalifikowalnych),
- 85% dla kosztów pośrednich lub zgodnie z zasadami udzielania pomocy publicznej/pomocy de minimis.

W tym możliwe jest zastosowanie 10% budżetu państwa.

Pytanie 1. Proszę o wskazanie możliwości audytowania jednostek pod kątem dostępności – czy istnieje lista instytucji audytujących z akredytacją?

Odpowiedź.

Jest ministerialna mapa instytucji audytujących z akredytacją. Podejmując decyzję warto zwrócić uwagę, czy dany audytor zajmuje się wsparciem grup osób z niepełnosprawnościami (np. jest NGO o takim profilu). Załączam link z listą instrukcji wydających certyfikat dostępności oraz audytujących we wszystkich obszarach dostępności. Link do ministerialnego: Wykazu podmiotów dokonujących certyfikacji.

Opracowane przez pana Mateusza Kobryna

Pytanie 2. Co zrobić jeżeli doposażamy pracownię w starej szkole i za bardzo nie ma możliwości wprowadzenia schodołazów, czy instalacji platform. Jednocześnie instalacja samej windy albo jest kosztowna i przekracza 300 % projektu miękkiego, lub też czasem nie ma możliwości w szkole dobudowania takiego mechanizmu wraz z szybem windowym.... Co zrobić w takiej sytuacji – nadmieniam, że wykonanie audytu, który wskaże wykluczenie montaży wspomnianych "dostępności", kosztuje krocie!

Odpowiedź.

W takiej sytuacji trzeba mieć dobre uzasadnienie, dlaczego doposażona pracownia znajduje się w niedostępnej części budynku. Przy ocenie etapu planowania inwestycji może być weryfikowane, czemu nie została ona przeniesiona np. na parter. Jeśli np. budynek nie ma piętra, gdzie do zniwelowania jest bariera schodów, można szukać racjonalnego dostosowania. Musi być ono odpowiednio opisane w Deklaracji dostępności. Schodołaz to ostateczność i raczej nie jest rekomendowany (może być rozwiązaniem w przypadku wąskich schodów i braku możliwości instalacji windy zewnętrznej). Jeśli jest możliwość instalacji takiej windy, ale obecnie brak na nią środków, warto taką informację umieścić w Długoterminowym planie zapewnienia dostępności z odnośnikiem w Deklaracji dostępności. Inną opcją jest zapewnienie solidnych poręczy i dźwigu krzesełkowego. Więcej informacji i wskazówek na temat dostępność szkoły znajduje się w: Model Dostępnej Szkoły.

Opracowane przez pana Mateusza Kobryna

Pytanie 1. Co w przypadku, kiedy to niewywiązanie się z umowy dotyczy drugiej strony, czyli operatora i przyczyniło się to do braku możliwości poprawnego zrealizowania umowy i wywiązania się z terminów? Podczas szkolenia była poruszana kwestia odwołania się ale w przypadku, gdy projekt nie zostanie zakwalifikowany.

Odpowiedź.

Jeśli nieprawidłowości w realizacji projektu są spowodowane przyczynami leżącymi po stronie instytucji, z którą beneficjent zawarł umowę, jest kilka możliwości podjęcia działań:

1. Jeśli instytucja stwierdzi nieprawidłowość, to beneficjentowi przysługuje prawo zgłoszenia pisemnych zastrzeżeń w terminie wskazanym w informacji o nieprawidłowości (zwykle 14 dni kalendarzowych). W takim odwołaniu należy wskazać argumenty i fakty potwierdzające, że wina leży po stronie instytucji.

2. Jeśli przypadek dotyczy operatora (instrumenty finansowe czy projekty grantowe) można zwrócić się bezpośrednio do podmiotu powyżej - instytucji, która zawarła z operatorem/grantodawcą umowę na realizację projektu, tym sposobem spowodować reakcję podmiotu nadrzędnego.

3. W przypadku, gdy problem leży po stronie instytucji pośredniczącej, można zwrócić się pisemnie do instytucji zarządzającej (Urzędu Marszałkowskiego).

Opracowane przez pana Michała Byliniaka

Pytanie 1. W projekcie 6.1 uczestnikami są przedszkolaki publicznego przedszkola. Jakie zaświadczenie o przystąpieniu do projektu powinien beneficjent pobrać od uczestnika?

Odpowiedź.

Zgodnie z zapisami 4. rozdziału wytycznych kwalifikowalności wydatków, każdorazowo w regulaminie naboru wniosków musi się znaleźć informacja, o tym jakie dokumenty potwierdzają kwalifikowalność uczestników projektu. W związku z tym nie ma ogólnych ram, które pozwolą z pewnością stwierdzić, że we wszystkich naborach działania 6.1 będzie to ten sam dokument. Można jednak domniemywać, że takim dokumentem będzie dokument będący już w posiadaniu przedszkola - rejestr jego uczniów.

Opracowane przez pana Michała Byliniaka

Pytanie 1. Jeśli beneficjent rozliczający się ryczałtowo wyszkoli 50 osób z zadeklarowanych 51, to nie otrzyma dofinansowania za brak realizacji wskaźnika, ale czy te 50 przeszkolonych osób będzie się wliczać do wskaźników programowych i wskaźników na poziomie działania i poddziałania?

Odpowiedź.

Beneficjent nie otrzyma kwoty ryczałtowej za zadanie, w którym wskaźnikiem były przedmiotowe szkolenia. Ale „50” przeszkolonych osób będzie uwzględnione jako wskaźnik projektu (oczywiście jeśli takowy wskaźnik będzie w projekcie).

Opracowane przez pana Mateusza Górę

Pytanie 2. Czy w tej perspektywie doszedł obowiązek promowania projektu na portalach społecznościowych (nie tylko na stronie beneficjenta)? Co w przypadku jak beneficjent nie prowadzi konta instytucji na żadnym portalu społecznościowym? Nawet jeżeli we wniosku opisaliśmy działania promocyjne jasno wskazując, że tylko promujemy na stronie.

Odpowiedź.

Analizując zapisy przykładowej umowy
Umowa o dofinansowanie projektu w ramach Programu Fundusze Europejskie dla Śląskiego 2021-2027 (FST - zwykła)
§ 22. (Obowiązki informacyjne i promocyjne)
(..)
4) umieszczenia krótkiego opisu projektu na stronie internetowej beneficjenta, jeśli ją posiada, lub w jego mediach społecznościowych. Opis musi zawierać:
a) tytuł projektu,
b) najważniejsze cele, zadania/działania, które zostaną zrealizowane w projekcie oraz przewidywane efekty/rezultaty projektu (opis tego, co zostanie wykonane i/lub zakupione oraz wpływu realizacji projektu na lokalną społeczność i najbliższą okolicę),
c) grupy docelowe (do kogo skierowany jest projekt, kto z niego skorzysta),
d) wartość projektu (całkowity koszt projektu),
e) wartość dofinansowania z UE,
f) źródło finansowania (wskazanie funduszu i programu, z którego otrzymano środki na realizację projektu),
g) identyfikację wizualną (zestaw logotypów opisany w pkt 1.).

Powyższe alternatywne („lub”) zapisy znajdują się również umowach z EFRR (Urząd Marszałkowski, Śląskie Centrum Przedsiębiorczości) oraz EFS+ (Urząd Marszałkowski, Wojewódzki Urząd Pracy w Katowicach) wynikają one z polskiego tłumaczenia Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 2021/1060z dnia 24 czerwca 2021 r. ustanawiającego wspólne przepisy dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego Plus, Funduszu Spójności, Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji i Europejskiego Funduszu Morskiego, Rybackiego i Akwakultury, a także przepisy finansowe na potrzeby tych funduszy oraz na potrzeby Funduszu Azylu, Migracji i Integracji, Funduszu Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Instrumentu Wsparcia Finansowego na rzecz Zarządzania Granicami i Polityki Wizowej (Dz. Urz. UE L 231 z30.06.2021, str. 159-706) zwanego "rozporządzeniem ogólnym";

Artykuł 50
Obowiązki beneficjentów
1. Beneficjenci i podmioty wdrażające instrumenty finansowe podają informację o wsparciu operacji z Funduszy, w tym o zasobach ponownie wykorzystanych zgodnie z art. 62, poprzez:
a) zamieszczenie na oficjalnej stronie internetowej beneficjenta, jeżeli taka strona istnieje, lub na jego stronach mediów społecznościowych, krótkiego – stosownie do poziomu wsparcia – opisu operacji, w tym jej celów i rezultatów, z podkreśleniem faktu otrzymania wsparcia finansowego z Unii;

Niestety w wersji angielskiej rozporządzenia ogólnego nie pojawia się słowo „lub”, a stanowcze „and”.

Article 50 Responsibilities of beneficiaries
1. Beneficiaries and bodies implementing financial instruments shall acknowledge support from the Funds, including resources reused in accordance with Article 62, to the operation by:
(a) providing on the beneficiary’s official website, where such a site exists, and social media sites, a short description of the operation, proportionate to the level of support, including its aims and results, and highlighting the financial support from the Union;

W związku z powyższym biorąc pod uwagę różnicę w tłumaczeniach oraz zobligowanie beneficjentów do stosowania rozporządzenia ogólnego, nie zalecam korzystania z alternatywy („lub”). Jeżeli beneficjent nie prowadzi mediów społecznościowych, należy stworzyć takowe konto (nie trwa to długo) i chociażby miałoby ono zawierać tylko jeden wpis - dotyczący projektu, w ten sposób dochować również oryginalnego brzmienia rozporządzenia ogólnego (ze słowem „and”).

Opracowane przez pana Mateusza Górę

Pytanie 3. A jakby Pan podszedł do sytuacji używanego środka trwałego. Rozumiem, że można by było uznać go za kwalifikowalny, jeżeli udowodnimy, że nie został on zakupiony uprzednio ze środków UE. Jakie wtedy dokumenty potwierdzające ten fakt byłyby potrzebne?

Zgodnie z wytycznymi rozliczenie zakupu używanego środka trwałego, który był uprzednio współfinansowany z udziałem środków UE jest traktowane jako podwójne finansowanie. Aktualnie nie ma już (jak to było w poprzedniej perspektywie unijnej w Polsce) cenzury 7 lat wstecz (w przypadku nieruchomości 10 lat), zatem należy traktować zapisy wytycznych jako zakaz bezterminowy.

Same wytyczne też nie wskazują sposobu weryfikacji tej kwestii. Zatem warto, jeżeli konkretny Regulamin wyboru projektów tego nie wyjaśnia, dopytać Instytucję Organizującą Nabór o tą ważną dla Państwa kwestię. Jeżeli nie ma w tym zakresie informacji, może ta kwestia wynikać z „praktyki” zespołów kontrolujących, warto ją dla Państwa bezpieczeństwa poznać (czy np. oświadczenie sprzedającego wystarczy).

Warto też pamiętać, że Wytyczne dotyczące kwalifikowalności wydatków na lata 2021-2027 z dnia 18 listopada 2022 r. nie mają zastosowania do:

a) wydatków ponoszonych w ramach programów Interreg,

b) wsparcia z EFS+ na przeciwdziałanie deprywacji materialnej, o którym mowa w części II rozdziału III rozporządzenia EFS+,

c) wydatków ponoszonych przez uczestników projektu oraz podmioty otrzymujące wsparcie z EFS+, niebędących grantobiorcami, z zastrzeżeniem podrozdziału 3.5 (Podatek od towarów i usług VAT),

d) wydatków ponoszonych przez ostatecznych odbiorców, z zastrzeżeniem podrozdziału 3.5 i 3.9 (Instrumenty finansowe),

e) wydatków ponoszonych przez grantobiorców, z zastrzeżeniem podrozdziału 2.2 pkt 1 lit. a i lit. e-f (Ogólne warunki kwalifikowalności), 2.3 (Wydatki niekwalifikowalne), 2.4 (Cross-financing), 2.6 (Trwałość projektu) i 3.5.

Warto zawsze sprawdzić, czy w regulaminie wyboru projektów (i załącznikach do niego) dla danego konkursu Instytucją Organizująca Nabór nie wprowadziła dodatkowych regulacji.

Opracowane przez pana Mateusza Górę

Pytanie 4. Czy zakup nieruchomości nie będących gruntami jest limitowany?

Odpowiedź.

Rozporzędzenie ogólne ani wytyczne kwalifikowalności nie definiują gruntów, w Podrozdział 3.4. Zakup nieruchomości pojawia się zapis:

1) Limity określone w art. 64 ust. 1 lit. b rozporządzenia ogólnego (10% całkowitych wydatków kwalifikowalnych projektu w przypadku gruntów oraz 15% w przypadku terenów poprzemysłowych oraz terenów opuszczonych, na których znajdują się budynki) odnoszą się do łącznej kwoty:

a) wydatków poniesionych na nabycie nieruchomości,

b) wydatków poniesionych na odszkodowanie za przejęte nieruchomości,

c) wydatków poniesionych na obowiązkowy wykup nieruchomości oraz obowiązkowe odszkodowania wynikające z ustanowienia obszaru ograniczonego użytkowania zgodnie z art. 135 i art. 136 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2021 r. poz. 1973, z późn. zm.),

d) wydatków poniesionych na nabycie prawa użytkowania wieczystego,

e) wkładu niepieniężnego w postaci nieruchomości lub prawa użytkowania wieczystego,

f) wydatków poniesionych na nabycie innych tytułów prawnych do nieruchomości,

g) innych wydatków wymaganych przepisami prawa krajowego.

Co do zasady zatem warto spojrzeć na ten zapis odnosząc się próby zdefiniowania nieruchomości gruntowej w prawie polskim:

Nieruchomość gruntowa – Ustawa o gospodarce nieruchomościami (tekst jedn. Dz.U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651 ze zm.), art. 4. – przez nieruchomość gruntową należy rozumieć grunt wraz z częściami składowymi, z wyłączeniem budynków i lokali, jeżeli stanowią odrębny przedmiot własności;

Kodeks cywilny, art. 46. - Nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.

Warto również pamiętać o limicie w EFS+ cross-financingu, który dotyczy zakupu gruntu i nieruchomości (o ile warunki z podrozdziału 3.4 Zakup nieruchomości Wytycznych kwalifikowalności są spełnione). Zatem należy sprawdzić w konkretnym regulaminie wyboru projektów czy Instytucja Organizująca Nabór dopuszcza zakup nieruchomości, jeśli tak to jak ją definiuje i czy występuje limit na ten typ wydatków.
   
Opracowane przez pana Mateusza Górę

Pytanie 5. Czy do obsługi projektu edukacyjnego, dla szkoły np. staże uczniowskie, mogę do obsługi zatrudnić sekretarkę pracującą w szkole, a do rozliczeń - księgową pracującą w tej szkole? Czy mogę te osoby zatrudnić na osobną umowę czy tylko na zasadzie zwiększenia obowiązków?

Odpowiedź.

W przypadku kosztów pośrednich (a takimi jest obsługa projektu) weryfikacja Instytucji Zarządzającej polega na sprawdzeniu, czy beneficjent prawidłowo zastosował określoną wysokość stawki ryczałtowej oraz czy prawidłowo wykazał kwotę wydatków będących podstawą wyliczenia stawek ryczałtowych.

Zatem na swoją potrzebę beneficjent dokumentują i rozksięgują koszty pośrednie zgodnie z ich katalogiem. Zatem beneficjent ma dowolność co wybrania rozwiązań, oczywiście będąc zgodnym z regulacjami własnymi (regulamin pracy, wynagradzania itp), prawem krajowym (m.in. kodeks pracy),wspólnotowym oraz katalogiem kosztów pośrednich.

   
Opracowane przez pana Mateusza Górę

Pytanie 6. W ramach projektu będziemy kupować wyposażenie specjalistyczne (będziemy grupować tożsame zakupy pod jeden wydatek tworząc 1 komplet wyposażenia sali w specjalistyczne wyposażenie). Jeżeli po przetargu cena takiego kompletu spadnie poniżej 10 000 zł netto, czy będzie to stanowić wydatek niekwalifikowany w projekcie?

Odpowiedź.

Warto zwrócić uwagę, że kwestia czy dany zakup jest środkiem trwałym (gdy w przedmiotowym konkursie kwalifikowane są tylko takowe) wynika z uregulowań wewnętrznych jednostki np. polityki rachunkowości. Należy zatem zweryfikować, jak definiowany jest w danej jednostce środek trwały, bo nie zawsze próg 10 000 zł jest decydujący. Sama Ustawa z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz.U.2023.0.120 t.j.) w art. 3. brzmi:

15) środkach trwałych – rozumie się przez to, z zastrzeżeniem pkt 17, rzeczowe aktywa trwałe i zrównane z nimi, o przewidywanym okresie ekonomicznej użyteczności dłuższym niż rok, kompletne, zdatne do użytku i przeznaczone na potrzeby jednostki. Zalicza się do nich w szczególności:
a) nieruchomości– w tym grunty, prawo użytkowania wieczystego gruntu, budowle i budynki, a także będące odrębną własnością lokale, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego oraz spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego,
b) maszyny, urządzenia, środki transportu i inne rzeczy,
c) ulepszenia w obcych środkach trwałych,
d) inwentarz żywy.
Środki trwałe oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub leasingu zalicza się do aktywów trwałych jednej ze stron umowy, zgodnie z warunkami określonymi w ust. 4;

Zatem warto tą kwestię wyjaśnić w swojej instytucji, czy finalny zakup poniżej 10 000 zł będzie przesądzał, że dany wydatek nie jest środkiem trwałym. Oczywiście też należy każdorazowo sprawdzić w konkretnym regulaminie wyboru projektów, czy Instytucja Organizująca Nabór definiuje środek trwały, czy w jakiś sposób precyzuje tą kwestię, czy pozostawia ją zgodnie z prawem krajowym i regulacjami wewnętrznymi jednostki.

Opracowane przez pana Mateusza Górę

Pytanie 7. Czy w ramach kosztów pośrednich z EFRR można sfinansować całość wynagrodzenia pracownika UM zaangażowanego w realizację projektu – koszt zarządzania projektem (w okresie, kiedy trwa realizacja projektu)? Jeśli tak, to czy wiąże się to ze zmianą jego zakresu obowiązków (wykonywałby wtedy tylko obowiązki, związane z realizacją konkretnego projektu?)

Odpowiedź.

W przypadku kosztów pośrednich weryfikacja Instytucji Zarządzającej polega na sprawdzeniu, czy beneficjent prawidłowo zastosował określoną wysokość stawki ryczałtowej oraz czy prawidłowo wykazał kwotę wydatków będących podstawą wyliczenia stawek ryczałtowych.

Zatem na swoją potrzebę beneficjent dokumentuje i rozksięguje koszty pośrednie zgodnie z ich katalogiem, same wytyczne nie regulują wymagań odnośnie do zakresu obowiązków, czy jego zmiany. Należy postępować zgodnym z regulacjami własnymi (regulamin pracy, wynagradzania itp), prawem krajowym (m.in. kodeks pracy) i wspólnotowym.

Opracowane przez pana Mateusza Górę

Pytanie 1. Dotyczy tajemnicy przedsiębiorstwa. Jeżeli Wykonawca złożył wraz z ofertą wydzielony dokument i oznaczył jako tajny, czy jest to już wystarczające aby uznać, że Wykonawca prawidłowo oznaczył dokument jako tajemnica przedsiębiorstwa? Czy powinien wskazać uzasadnienie takiego oznaczenia i podjęte środki w celu zachowania tajemnicy?

Odpowiedź.

Zgodnie z treścią art. 18 ust. 2 ustawy z dnia 11 września 2019 r. Prawo zamówień publicznych nie ujawnia się informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz. U. z 2022 r. poz. 1233), jeżeli wykonawca, wraz z przekazaniem takich informacji, zastrzegł, że nie mogą być one udostępniane oraz wykazał, że zastrzeżone informacje stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa. Wykonawca nie może zastrzec informacji, o których mowa w art. 222 ust. 5.
Z powyższego przepisu wynika, że na gruncie przepisów p.z.p. dla skuteczności zachowania tajemnicy przedsiębiorstwa konieczne jest "wykazanie" spełniania przesłanek tajemnicy przedsiębiorstwa. Dlatego samo subiektywne przekonanie wykonawcy, że dana informacja posiada walor tajemnicy przedsiębiorstwa to za mało, aby uznać, że wykonawca wykazał wartość gospodarczą. Gdyby zaakceptować taką argumentację, to każdorazowo wystarczyłoby samo oświadczenie wykonawcy w tym zakresie, co jednak nie jest zgodne z brzmieniem art. 18 ust. 3 p.z.p., nakazującym "wykazanie" przesłanek tajemnicy przedsiębiorstwa. Wykazanie przez wykonawcę, że zastrzegane informacje posiadają walor tajemnicy przedsiębiorstwa, powinno z jednej strony polegać na złożeniu wyczerpującego uzasadnienia, z treści którego będzie wynikało dlaczego określone informacje mają przymiot tajemnicy przedsiębiorstwa, ale też w przypadku gdy wykonawca powołuje się na dane okoliczności, takie jak np. że zawiera stosowne umowy z pracownikami i kontrahentami, które zobowiązują ich do zachowania w poufności przekazywanych informacji, powinien ten fakt wykazać.

Opracowane przez pana Krzysztofa Puchacza

Pytanie 1. Wyjaśnienie/ doprecyzowanie analizy celów środowiskowych dot. zasady DNSH.

Odpowiedź.

Analiza DNSH jest przejawem troski o środowisko w politykach horyzontalnych UE. Analiza opiera się o zbadanie 6 obszarów tematycznych. Zależnie od regulaminu wnioskodawca opisuje je wszystkie łącznie lub oddzielnie, może również odpowiadać na wskazane w regulaminie zagadnienia. Projekt co do zasady nie powinien wpływać znacząco na żaden z obszarów analizy.

Obszary analizy i przykładowe pytania pomocnicze, którą pomogą opisać we wniosku analizę DNSH:

a) Łagodzenie zmian klimatu: Czy oczekuje się, że środek doprowadzi do znacznych emisji gazów cieplarnianych?

b) Adaptacja do zmian klimatu: Czy oczekuje się, że środek doprowadzi do zwiększonego niekorzystnego wpływu obecnego i spodziewanego przyszłego klimatu na samo działanie lub na ludność, przyrodę lub aktywa?

c) Zrównoważone wykorzystywanie i ochrona zasobów wodnych i morskich: Czy przewiduje się, że środek będzie zagrażał:

(i) dobremu stanowi lub dobremu potencjałowi ekologicznemu jednolitych części wód, w tym wód powierzchniowych i wód gruntowych lub
(ii)dobremu stanowi środowiska wód morskich?

d) Przejście na gospodarkę o obiegu zamkniętym, w tym zapobieganie powstawaniu odpadów i ich recykling: Czy oczekuje się, że środek:

(i)prowadzi do znacznego zwiększenia wytwarzania, spalania lub unieszkodliwiania odpadów, z wyjątkiem spalania odpadów niebezpiecznych nienadających się do recyklingu lub (ii) doprowadzi do poważnej nieefektywności w zakresie bezpośredniego lub pośredniego korzystania z jakiegokolwiek zasobu naturalnego na dowolnym etapie jego cyklu życia, która nie zostanie ograniczona do minimum za pomocą odpowiednich środków lub
(iii) spowoduje poważne i długoterminowe szkody dla środowiska w kontekście gospodarki o obiegu zamkniętym?

e) Zapobieganie zanieczyszczeniu i jego kontrola: Czy oczekuje się, że środek doprowadzi do istotnego zwiększenia poziomu emisji zanieczyszczeń do powietrza, wody lub gleby?

f) Ochrona i odbudowa bioróżnorodności i ekosystemów: Czy przewiduje się, że środek:

(i)będzie w znacznym stopniu szkodliwy dla dobrego stanu i odporności ekosystemów lub
(ii) będzie szkodliwy dla stanu zachowania siedlisk i gatunków, w tym siedlisk i gatunków objętych zakresem zainteresowania Unii?

Opracowane przez pana Michała Byliniaka

Pytanie 2. Czy wnioskujący ma obowiązek przeprowadzić indywidualnie i posiadać analizę DNSH jako załącznik do wniosku?

Odpowiedź.

W każdym wniosku o dofinansowanie znajdzie się kryterium dotyczące zrównoważonego rozwoju i DNSH. Nie można jednak powiedzieć że oddzielna analiza (dokument) jest obowiązkiem każdego wnioskodawcy. Każdorazowo sposób odpowiedzi na kryterium DNSH opisany jest w regulaminie naboru i jego załącznikach, zatem ostateczną odpowiedź każdy wnioskodawca znajdzie w regulaminie. Program Fundusze Europejskie dla Śląskiego nie ma jednej globalnej reguły dotyczącej analizy DNSH.

Opracowane przez pana Michała Byliniaka

Pytanie 1. Czy dobrze widzę, że w nowych wytycznych dotyczących kwalifikowalności wydatków nie ma progu 20 tys.?
Czy to oznacza, że do kwoty 50 tys. stosujemy wewnętrzny regulamin?

Odpowiedź.

Tak wytyczne nie regulują już tej kwestii w porównaniu do poprzedniej perspektywy finansowej. Zatem stosują Państwo wewnętrzny regulamin, który musi być zgodny z prawem krajowym i wspólnotowym.

Uwaga natury ogólnej dla Wnioskodawców: brak narzuconych obowiązków w wytycznych poniżej 50 000 netto nie pozwala na zawyżone wydatki, na wszelki wypadek warto pamiętać, że wspomniane wytyczne w Podrozdziale 2.2. Ogólne warunki kwalifikowalności stanowią:
1) Wydatek jest kwalifikowalny, jeżeli:
(..)
f) został dokonany w sposób przejrzysty, racjonalny i efektywny, z zachowaniem zasad uzyskiwania najlepszych efektów z danych nakładów.
Zatem, jest to potencjalna przestrzeń do zakwestionowania zawyżonych wydatków jako wydatków niekwalifikowalnych, bo niespełniających tych przesłanek.

Opracowane przez pana Mateusza Górę

Pytanie 2. Z zasad kwalifikowalności wydatków wynika, że niedozwolone jest podwójne finansowanie wydatków w szczególności rozliczenie zakupu używanego środka trwałego, który był uprzednio współfinansowany z udziałem środków UE. W jaki sposób Urząd powinien weryfikować czy zakup nie był już sfinansowany ze środków UE czy wystarczające będzie oświadczenie i jaki okres powinien być brany po uwagę 7 lat? Tak jak w poprzedniej perspektywie. Czy wystarczające jest oświadczenie od ostatniego sprzedającego ? Tutejszy Urząd zajmuję się jednorazowymi środkami na działalność gospodarczą oraz wyposażeniem/doposażeniem stanowiska pracy i bardzo często uczestnicy dokonują zakupów sprzętu używanego.

Odpowiedź.

Za każdym razem na samym początku warto sprawdzić w Regulaminie wyboru projektów dla danego konkursu (czy w załączniku do niego) kwalifikowalność zakupu używanych środków trwałych. Czy Instytucja w ogóle dopuszcza zakup używanych środków trwałych, gdyż np. tak jak było w konkursie Mikroinwestycje w MŚP w ramach działania FESL10.03. Wsparcie MŚP na rzecz transformacji, kwalifikowalne były tylko nowe środki trwałe. Za każdym razem na samym początku warto sprawdzić w Regulaminie wyboru projektów dla danego konkursu (czy w załączniku do niego) kwalifikowalność zakupu używanych środków trwałych. Czy Instytucja w ogóle dopuszcza zakup używanych środków trwałych, gdyż np. tak jak było w konkursie Mikroinwestycje w MŚP w ramach działania FESL10.03. Wsparcie MŚP na rzecz transformacji, kwalifikowalne były tylko nowe środki trwałe. 

Zgodnie z wytycznymi rozliczenie zakupu używanego środka trwałego, który był uprzednio współfinansowany z udziałem środków UE jest traktowane jako podwójne finansowanie. Aktualnie nie ma już (jak to było w poprzedniej perspektywie unijnej w Polsce) cenzury 7 lat wstecz (w przypadku nieruchomości 10 lat), zatem należy traktować zapisy wytycznych jako zakaz bezterminowy. Same wytyczne też nie wskazują sposobu weryfikacji tej kwestii. Zatem warto jeżeli konkretny Regulamin wyboru projektów tego nie wyjaśnia, dopytać Instytucję Organizującą Nabór o tą ważną dla Państwa kwestię. Jeżeli nie ma w tym zakresie informacji, może ta kwestia wynikać z „praktyki” zespołów kontrolujących, warto ją dla Państwa bezpieczeństwa poznać (czy np. oświadczenie sprzedającego wystarczy).

Opracowane przez pana Mateusza Górę

Pytanie 3. Mam również pytanie odnośnie transakcji gotówkowych. Czy dobrze rozumiem, że transakcja gotówkowa do 15 000 tys. zł. będzie wydatkiem kwalifikowalnym?

Co do zasady, jeżeli Instytucja Organizująca Nabór tego w Regulaminie wyboru projektów tego nie zawęzi to tak. Należy też pamiętać o brzmieniu wytycznych, że niekwalifikowalne są (..) transakcje, bez względu na liczbę wynikających z nich płatności, dokonane w gotówce, których wartość przekracza kwotę, o której mowa w art. 19 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2021 r. poz. 162, z późn. zm.), zatem warto sprawdzać co jakiś czas aktualność kwoty 15 000 zł w ustawie.

Opracowane przez pana Mateusza Górę

Pytanie 4. Pytania dot. kosztów pośrednich. Nie do końca rozumiem wszystkie zasady, jak to wyliczać na poziomie wniosku oraz rozliczać w trakcie realizacji projektu.

Przykład – informacje o projekcie:
Projekt dot. montażu instalacji OZE (PV + magazyn energii) na terenie spółki na potrzeby ograniczenia zakupu energii z sieci.
Projekt objęty pomocą publiczną – intensywność pomocy 45%
VAT niekwalifikowany
Koszty kwalifikowane: 1 mln zł netto
Projekt będzie się odbywać na terenie funkcjonującej spółki (nie ma konieczności wynajmu dodatkowych pomieszczeń, zakupu sprzętu biurowego itp.), a projektem będą zajmować się etatowi pracownicy spółki (dyrektorzy, kierownicy, księgowi itp.) – nie będzie nikt dodatkowo zatrudniony.
Wg regulaminu koszty pośrednie to koszty do 7% kosztów kwalifikowanych, a więc w tym przypadku jest to 70 000 zł.

1. Czy 70 000 wpisujemy we wniosku o dofinansowanie, bo tak wynika z zapisów regulaminu naboru (7% od kosztów kwalifikowanych) a po prostu dostaniemy tyle ile kosztów udowodnimy w trakcie realizacji, czy do wniosku wpisujemy kwotę kosztów, które wyliczymy na etapie składania wniosku, (pamiętając, że nie może być to więcej niż 70 000 zł)?
   
   

Odpowiedź.

Kwestie kosztów pośrednich najdokładniej opisują Zasady stosowania uproszczonych metod rozliczania wydatków stosowanych w programie Fundusze Europejskie dla Śląskiego na lata 2021-2027 oraz Regulamin wyboru projektów dla przedmiotowego konkursu.

Procent stawki ryczałtowej pozostaje niezmienny przez cały okres realizacji projektu, od momentu wyboru projektu do dofinansowania, czyli dostaną Państwo 7% wydatków kwalifikowalnych bezpośrednich Jeżeli ich wartość się zmieni, to również 7% zostanie naliczone od nowej kwoty.

Wysokość kwalifikowalnych kosztów pośrednich, rozliczanych w ramach stawki ryczałtowej we wniosku o dofinansowanie, określa się wg następującego wzoru:
A = 7% stawka x C gdzie:
A – kwalifikowalne koszty pośrednie rozliczane w ramach stawki ryczałtowej % stawka –wysokość stawki ryczałtowej wyrażona w procentach, określona w naborze
C – kwalifikowalne koszty bezpośrednie, stanowiące podstawę wyliczenia stawki ryczałtowej

Czyli w Państwa przypadku 1 000 000 to kwalifikowalne koszty bezpośrednie we wniosku o dofinansowanie podczas aplikowania. Jak na koniec realizacji projektu wartość kwalifikowalnych koszty bezpośrednich będzie nadal wynosił 1 000 000 zł to 7% nadal będzie stanowiło 70 000 zł, jeżeli mniej to kwota należnych kosztów pośrednich również zmieni się.


    b. Czy dostaniemy z automatu 70 000 zł, czy dostaniemy tylko tyle, ile uda nam się wykazać?

Odpowiedź.

Mówimy o ryczałcie (a nie rozliczaniu na faktycznie poniesionych wydatkach), czyli dostaną Państwu naliczone 7% kwalifikowalnych koszty bezpośrednich.
   
    c. Jak te koszty faktycznie wyliczyć uwzględniając powyższe informacje o projekcie oraz jak należy udokumentować? – np. czas pracy takich etatowych pracowników – czy trzeba zawierać dodatkowe umowy z tymi pracownikami, czy naliczać koszty proporcjonalnie do przepracowanego na projekcie czasu (tabelki z deklaracją rbh pracowników? np. pracownik zarabia 10 000 zł i 10% czasu poświęcił na projekt, to jako koszt pośredni za jeden miesiąc wpisujemy 1000 zł), liczbę papieru zużytego na potrzeby projektu itd.? Jak wyliczyć koszty zużytego prądu, wody itp.?

Odpowiedź.

W przypadku kosztów pośrednich weryfikacja polega na sprawdzeniu, czy beneficjent prawidłowo zastosował określoną wysokość stawki ryczałtowej oraz czy prawidłowo wykazał kwotę wydatków będących podstawą wyliczenia stawek ryczałtowych. Zatem na swoją potrzebę Państwo dokumentują i rozksięgują koszty pośrednie zgodnie z ich katalogiem.

   d. Czy dla takiego projektu jest to do wyliczenia i udowodnienia, czy należy zaniechać występowania z tymi kosztami we wniosku, aby nie mieć problemów z rozliczeniem?

Odpowiedź.

Ponieważ w przypadku rozliczania kosztów pośrednich w projekcie w oparciu o stawkę ryczałtową, kontroli podlegać będzie jedynie sprawdzenie, czy udział kosztów pośrednich w całości wydatków zadeklarowanych w danym projekcie nie przekracza dopuszczalnych limitów. Zatem ryczałt na koszty pośrednie wydaje się dobrym rozwiązaniem dla beneficjentów.

Opracowane przez pana Mateusza Górę

Pytanie 1. Czy w ramach któregokolwiek programu przewidziane są długofalowe programy polegające na prowadzeniu przez jednostki służby zdrowia cyklu zajęć rehabilitacyjnych (wady postawy) dla dzieci szkół podstawowych oraz sesje psychologiczne dla dzieci szkolnych? Ponieważ rozszerzany jest nacisk na cyfryzację, szczególnie po naukach zdalnych w czasie covid, czego poważnymi konsekwencjami są wady postawy dzieci oraz ich problemy emocjonalne.

Odpowiedź.

Co do zasady działania rehabilitacyjne prowadzone przez jednostki służby zdrowia są finansowane w ramach kontraktów z NFZ. W ramach wsparcia z EFS+ przewidziano wsparcie związane z rehabilitacją takie jak:

W Programie krajowym FERS 02.02:
- podniesienie kompetencji przedstawicieli podmiotów tworzących instytucje opieki nad dziećmi w wieku do lat 3 oraz kadry sprawującej opiekę nad dziećmi. W ramach tego typu projektu realizowane będą szkolenia mające na celu zwiększenie kompetencji kadr instytucji opieki nad dziećmi w zakresie realizacji opieki dotyczące m.in. integracji sensorycznej, pomocy logopedycznej i psychologicznej, rehabilitacji, pierwszej pomocy oraz przygotowanie nowych kadr tych instytucji.

W Programie krajowym FERS 04.15:
- wzmocnienie POZ do organizacji opieki koordynowanej. Profilaktyczne świadczenia bilansowe, usługi dla pacjentów z chorobami przewlekłymi, w tym usługi diagnostyczne, konsultacje specjalistyczne oraz rehabilitacyjne - program zarządzania chorobą przewlekłą.

W Programie regionalnym FESL 07.04:
- usługi opiekuńcze, asystenckie, wytchnieniowe i wsparcie opiekunów faktycznych dedykowane są dla osób potrzebujących wsparcia w codziennym funkcjonowaniu, osób z niepełnosprawnością i ich opiekunów. Wykorzystanie nowoczesnych technologii informacyjno-komunikacyjnych, np. teleopieki czy systemów przywoławczych, wypożyczanie sprzętu rehabilitacyjnego oraz usprawnienia w mieszkaniach.
- tworzenie nowych form mieszkalnictwa wspólnego, w tym rodzinnych domów pomocy. W ramach kompleksowego projektu możliwe będzie sfinansowanie usług rehabilitacyjnych wyłącznie w zakresie opieki długoterminowej.

W Programie regionalnym FESL 07.08:
- deinstytucjonalizacja wojewódzkiej pieczy zastępczej. Tworzenie zaplecza w postaci stałej i dostępnej pomocy specjalistów dla dzieci powierzonych do pieczy zastępczej (np. terapii, rehabilitacji) oraz szybkiej ścieżki diagnozy specjalistycznej dla dzieci wymagających niezwłocznej pomocy.

Opracowane przez pana Marka Świcia

Pytanie 1. Czy hospicjum prowadzące oddział stacjonarny (24 łóżek) może aplikować o prowadzenie dziennego domu pomocy i klubu seniora w przedmiotowym naborze?

Odpowiedź

Tak, hospicjum, oddział stacjonarny (24 łóżek) może ubiegać się o prowadzenie w ramach projektu z naboru nr FESL.07.04-IZ.01-032/23 dziennych form usług opiekuńczych w postaci Klubu seniora i dziennego domu pomocy (taką formę wsparcia wskazano w Regulaminie wyboru projektów).
Należy też pamiętać, że ww. hospicjum spełnia definicję opieki instytucjonalnej wskazanej w Regulaminie wyboru projektów (patrz: rozdział 10 - słownik pojęć str.65), w związku z powyższym samo hospicjum nie może być wspierane w projekcie. Działania w ramach projektu muszą być całkowicie oddzielone operacyjnie i finansowo od działalności podstawowej placówki.

Pytanie 2. Czy w ramach naboru można złożyć projekt na mieszkanie chronione  lub wspomagane treningowe?

Odpowiedź

Tak, w ramach tego naboru można złożyć projekt na mieszkanie chronione  lub wspomagane treningowe.

Pytanie 3. Czy mieszkanie wspomagane może być zlokalizowane w instytucji?

Odpowiedź

Nie, mieszkanie wspomagane nie może być  zlokalizowane na nieruchomości, na której znajduje się inna placówka świadcząca opiekę instytucjonalną, zgodnie z definicją zawartą w słowniku pojęć regulaminu wyboru projektów.

Pytanie 4. Czy jeżeli Wnioskodawca zleci prowadzenie szkoleń w projekcie firmie szkoleniowej zewnętrznej czy firma musi ta spełnić standard szkoleniowy?

Odpowiedź

Tak, firma szkoleniowa, której Wnioskodawca zleci prowadzenie szkoleń w projekcie musi gwarantować spełnienie standardu szkoleniowego, o którym mowa w Wytycznych dotyczących realizacji zasad równościowych w ramach funduszy unijnych na lata 2021-2027 z dnia 29.12.2022 r.

Pytanie 5. Czy szkolenie dotyczące przeciwdziałania dyskryminacji i uwzględniania specyficznych potrzeb osób narażonych na dyskryminację ze względu na cechy prawnie chronione dla kadry merytorycznej można zaplanować w ramach kosztów bezpośrednich w projekcie?

Odpowiedź

Tak, takie szkolenie można zaplanować w ramach kosztów bezpośrednich, ale wyłącznie dla kadr świadczących usługi społeczne w projekcie. Wnioskodawca może również zaplanować realizację szkoleń równościowych dla kadry administracyjnej i zarządzającej projektu – w tym przypadku szkolenie takie powinno zostać sfinansowane w ramach kosztów pośrednich.

Pytanie 6. Czy w przypadku realizacji w projekcie usług sąsiedzkich można dodatkowo zapewnić z projektu teleopiekę?

Odpowiedź

Tak, teleopieka może zostać zrealizowana w projekcie, lecz wyłącznie jako uzupełnienie do głównego wsparcia – w tym przypadku sąsiedzkich usług opiekuńczych.

Pytanie 7. Czy można dostać dodatkowe punkty za partnerstwo z PES?

Odpowiedź

Zgodnie z zapisami Załącznika nr 1 do Regulaminu wyboru projektów pkt 1.6 Kryteria szczegółowe dodatkowe Kryterium nr 2 – jeżeli projekt realizowany jest w partnerstwie przez administrację publiczną i PES lub PES jest wnioskodawcą projektu – można otrzymać 12 dodatkowych punktów. PES – podmiot ekonomii społecznej, o którym mowa w art. 2 pkt 5 ustawy z dnia 5 sierpnia 2022 r. o ekonomii społecznej.

Pytanie 8. Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej (MOPS) realizował w 2022 roku program opieka wytchnieniowa ze środków Funduszu Solidarnościowego polegającego na świadczeniu usług w ramach pobytu dziennego w miejscu zamieszkania osoby niepełnosprawnej – opieka ta była świadczona godzinowo. Jak Wnioskodawca ma zapewnić, że wsparcie z projektu, który złoży w tym naborze w 2023 r. dla usług opiekuńczych prowadzi każdorazowo do zwiększenia liczby miejsc świadczenia usług w społeczności lokalnej oraz liczby osób objętych usługami świadczonymi w społeczności lokalnej przez danego beneficjenta w stosunku do danych z roku poprzedzającego rok złożenia wniosku o dofinansowanie projektu, skoro w programie ze środków z Funduszu  Solidarnościowego wsparcie było liczone godzinowo, a w projekcie z EFS + ma nastąpić zwiększenie liczby miejsc świadczenia usług w społeczności lokalnej oraz liczby osób objętych usługami świadczonymi w społeczności lokalnej?

Odpowiedź

Po konsultacjach z Ministerstwem Funduszy i Polityki Regionalnej – Instytucja Organizująca Nabór (ION) informuje, że jeśli dana gmina lub podmiot oferowały wsparcie ze środków własnych, należy traktować je jako mianownik i od nich zaplanować zwiększenie. Jeśli natomiast podmiot ten korzystał ze środków Funduszu Solidarnościowego lub innego programu rządowego, nie należy tego traktować jako finansowanie usług przez beneficjenta i tych usług nie należy uwzględniać przy analizie dot. zwiększenia miejsc i liczby osób objętych wsparciem (m.in. z uwagi właśnie na brak możliwości przewidzenia czy wsparcie z tych programów będzie kontynuowane).

Jeśli oprócz realizacji wsparcia z Funduszu Solidarnościowego beneficjent finansował ze środków własnych te usługi, wsparcie ze środków EFS+ nie powinno doprowadzić do sytuacji, że finansowanie usług dotychczas realizowanych przez dany podmiot (beneficjenta) zostanie zmniejszone. Samo finansowanie usług z innego, rządowego programu, nie powinno być rozpatrywane jako zastąpienie finansowania, a raczej jego kontynuacja, czy w tych przypadkach, uzupełnienie.

Pytanie 9. MOPS do tej pory nie pobierał odpłatności od prowadzonych przez siebie usług opiekuńczych z teleopieką, czy w projekcie w ramach przedmiotowego naboru ma pobierać taką odpłatność od uczestników projektu?

Odpowiedź

Zgodnie z regulaminem wyboru projektów Wnioskodawca musi określić zasady odpłatności za usługi społeczne realizowane w projekcie, jednak powinny być one skorelowane z zasadami dotychczas stosowanymi przez Beneficjenta. Jeżeli więc brak odpłatności za tego typu usługi wynika z konkretnych uregulowań Wnioskodawcy (np. uchwały rady gminy) to mogą Państwo przyjąć takie rozwiązanie również w projekcie. Jeżeli jednak usługi były finansowane z funduszy zewnętrznych, które nie przewidywały odpłatności to w projekcie składanym w ramach przedmiotowego naboru należy taką odpłatność zaplanować. Należy jednak pamiętać, że odpłatność nie może być barierą w dostępie do usługi, i że Wnioskodawca musi określić również grupy uczestników, od których odpłatność nie będzie pobierana (ze względu na sytuację społeczno-ekonomiczną).

Pytanie 10. MOPS do tej pory nie realizował sąsiedzkich usług opiekuńczych, czy zakładając realizację takich usług w projekcie musi przewidzieć odpłatność od uczestników projektu?

Odpowiedź

Tak, zgodnie z regulaminem wyboru projektów Wnioskodawca musi określić zasady odpłatności w ramach sąsiedzkich usług opiekuńczych. Należy jednak pamiętać, że odpłatność nie może być barierą w dostępie do usługi, i że Wnioskodawca musi określić również grupy uczestników, od których odpłatność nie będzie pobierana (ze względu na sytuację społeczno-ekonomiczną).

Pytanie 11. Czy same usługi transportowe dla osób z niepełnosprawnościami mogą być przedmiotem projektu?

Odpowiedź

Nie, same usługi transportowe dla osób z niepełnosprawnościami nie mogą być przedmiotem projektu. Istnieje jednak możliwość sfinansowania usług transportu indywidualnego dla uczestników projektów z potrzebą wsparcia w zakresie mobilności, jako elementu kompleksowego projektu.

Pytanie 12. Czy w Regulaminie wyboru projektów wskazano okres czasu jakim ma być objęta w projekcie osoba w mieszkaniu treningowym?

Odpowiedź

Nie, w Regulaminie wyboru projektów nie wskazano okresu czasu jakim ma być objęta w projekcie osoba w mieszkaniu treningowym. W definicji mieszkania wspomaganego w pkt 10 Regulaminu wskazano tylko, że usługa ma charakter okresowy.

Pytanie 13. Prowadzimy klub seniora, czy możemy w ramach projektu stworzyć w klubie 10 nowych miejsc w nowej grupie?

Odpowiedź

Tak, prowadząc klub seniora w ramach dotychczasowej działalności można zawnioskować o utworzenie nowej grupy – 10 miejsc  z projektu i sfinansować również z projektu koszty związane z zatrudnieniem osoby prowadzącej tę nową grupę i inne koszty związane z jej prowadzeniem.

Pytanie 14. W klubie seniora, oprócz stworzenia nowych miejsc z nowego projektu, chcielibyśmy zrealizować również dodatkowe zajęcia dla osób, które są uczestnikami klubu seniora, który stworzyliśmy z projektu z poprzedniej perspektywy finansowania i który utrzymujemy w okresie trwałości – czy możemy? 

Odpowiedź

Tak, w klubie seniora,  oprócz stworzenia nowych miejsc z nowego projektu, mogą państwo sfinansować dodatkowe zajęcia dla uczestników z klubu seniora w okresie trwałości, ale muszą być to zajęcia, które wcześniej nie były jeszcze realizowane w tym klubie.

Pytanie 15. Czy odpłatność pobierana w projekcie za świadczenie usług społecznych może stanowić wkład własny do projektu?

Odpowiedź

Tak, odpłatność pobierana od uczestników projektu może stanowić wkład własny do projektu, ale nie musi. Pozostawiono tę kwestię do decyzji Wnioskodawcy.

Pytanie 16. W programie rządowym, który realizowaliśmy na usługi asystentów osób niepełnosprawnych (AON) nie było odpłatności, czy teraz w usługach asystenckich, które chcemy realizować z projektu z przedmiotowego naboru mamy wprowadzić odpłatność?

Odpowiedź

Tak, zgodnie z regulaminem wyboru projektów Wnioskodawca musi określić zasady odpłatności w ramach realizowanych usług społecznych. Należy jednak pamiętać, że odpłatność nie może być barierą w dostępie do usługi i że Wnioskodawca musi określić również grupy uczestników, od których odpłatność nie będzie pobierana (ze względu na sytuację społeczno-ekonomiczną).

Pytanie 17. MOPS z programu rządowego pozyskuje środki na świadczenie usług asystenckich dla osób z niepełnosprawnościami, jednak potrzeby pojedynczych osób są większe niż można zapewnić z tego programu. Czy możemy z projektu EFS + zrealizować usługi asystenckie dla tych samych osób?

Odpowiedź

Po konsultacjach z Ministerstwem Funduszy i Polityki Regionalnej – ION informuje, że Wytyczne dotyczące realizacji projektów z udziałem środków Europejskiego Funduszu Społecznego Plus w regionalnych programach na lata  2021-2027 z dnia 15.03.2023 r. nie regulują tej kwestii. ION nie widzi jednak przeciwskazań w realizacji takich założeń projektowych, jeżeli zachowana zostanie przejrzystość i jasne zasady rozliczania wydatków z poszczególnych programów. Co do zasady celem EFS+ jest zwiększenie podaży usług, a więc też liczby osób obejmowanych wsparciem, ale też należy pamiętać, że wsparcie powinno być dostosowane do indywidualnych potrzeb odbiorców, w tym w zakresie jego intensywności. Będzie to oczywiście indywidualnie rozpatrywane w odniesieniu do konkretnych zapisów wniosku i zasadność takiego postępowania podlegać będzie ocenie przez oceniającego wniosek pracownika ION lub eksperta.

Pytanie 18. Czy w projekcie mogą być realizowane usługi zdrowotne?

Odpowiedź

W przedmiotowym naborze finansowanie usług zdrowotnych jest możliwe w zakresie działań o charakterze diagnostycznym na etapie rekrutacji  do projektu, zaś finansowanie leczenia jest możliwe wyłącznie w ramach opieki długoterminowej, jako wsparcie towarzyszące. Dla osób objętych opieką długoterminową (co jest potwierdzone zaświadczeniem lekarskim w tym zakresie), które są objęte usługami społecznymi z projektu EFS+ uzupełniająco może zostać zaplanowane również świadczenie usług zdrowotnych:

a) długotrwałej opieki pielęgniarskiej;
b) rehabilitacji;
c) świadczeń terapeutycznych;
d) kontynuacji leczenia farmakologicznego i dietetycznego.

Pytanie 19. Czy w przypadku świadczenia usług w projekcie w postaci mieszkania wspomaganego można pobierać odpłatność od uczestników za pobyt w mieszkaniu i czy może to stanowić wkład własny Wnioskodawcy?

Odpowiedź

Tak, w przypadku świadczenia usług w projekcie w postaci mieszkania wspomaganego można pobierać odpłatność od uczestników za pobyt w mieszkaniu. W  szczególności w przypadku mieszkania wspomaganego treningowego – pobieranie odpłatności może być elementem treningu finansowego.  Odpłatność pobierana od uczestników projektu może stanowić wkład własny do projektu, ale nie musi. Pozostawiono tą kwestię do decyzji Wnioskodawcy.

Pytanie 20. Czy można realizować w projekcie w klubie seniora wyjazdy dla uczestników projektu poza województwo śląskie?  

Odpowiedź

ION rekomenduje w pierwszej kolejności organizowanie wyjazdów na terenie województwa śląskiego, ale nie wyklucza jednak możliwości realizowania dalszych wyjazdów, o ile będzie to wydatek racjonalny, efektywny i uzasadniony logiką projektową. Będzie to przedmiotem analizy na etapie oceny projektu.

Pytanie 21. MOPS w 2022 roku z programu rządowego realizował usługi asystenckie dla 20 osób. W 2023 roku również wystąpił o realizację usług asystenckich na 20 osób. W projekcie EFS+ w 2024 r. ma zamiar zrealizować usługi asystenckie dla 10 osób z niepełnosprawnościami. Co w sytuacji jeżeli w 2024 r. MOPS nie dostanie z programu rządowego dofinansowania na usługi asystenckie dla 20? 

Odpowiedź

Po konsultacjach z Ministerstwem Funduszy i Polityki Regionalnej – ION informuje, że jeśli dana gmina lub podmiot oferowały wsparcie ze środków własnych, należy traktować je jako mianownik i od nich zaplanować zwiększenie. Jeśli natomiast podmiot ten korzystał ze środków Funduszu Solidarnościowego lub innego programu rządowego, nie należy tego traktować jako finansowanie usług przez beneficjenta i tych usług nie należy uwzględniać przy analizie dot. zwiększenia miejsc i liczby osób objętych wsparciem (m.in. z uwagi właśnie na brak możliwości przewidzenia czy wsparcie z tych programów będzie kontynuowane).

Jeśli oprócz realizacji wsparcia z Funduszu Solidarnościowego beneficjent finansował ze środków własnych te usługi, wsparcie ze środków EFS+ nie powinno doprowadzić do sytuacji, że finansowanie usług dotychczas realizowanych przez dany podmiot (beneficjenta) zostanie zmniejszone. Samo finansowanie usług z innego, rządowego programu, nie powinno być rozpatrywane jako zastąpienie finansowania, a raczej jego kontynuacja, czy w tych przypadkach, uzupełnienie. 

W związku z powyższym jeżeli w 2024 r. MOPS nie dostanie z programu rządowego dofinansowania na usługi asystenckie dla 20 osób – nie będzie to miało wpływu na realizowany przez MOPS projekt w ramach przedmiotowego naboru, o ile oczywiście nie realizował tych usług z własnych środków.

Pytanie 22. Czy dzienne domy pomocy to jest to samo wsparcie co dzienne domy pobytu?  

Odpowiedź

W naborze można realizować wsparcie w postaci dziennego domu pomocy. Wsparcie to zostało opisane szczegółowo w załącznikach 8 i 11 do Regulaminu wyboru projektów. Nie dopuszczamy w naborze realizacji dziennych domów pobytu. W przestrzeni społecznej funkcjonują różne formy świadczenia usług społecznych, finansowane z różnych źródeł, z odrębnymi uregulowaniami w zakresie wymogów ich funkcjonowania.  Wnioskodawca powinien zdecydować się na realizację wsparcia wskazanego literalnie w Regulaminie wyboru projektów.

Pytanie 23. Zgodnie z regulaminem wyboru projektów opieka wytchnieniowa może być organizowana w formie krótkookresowego (do 12 tygodni w roku) całodobowego lub dziennego pobytu. Jak należy wyliczać te 12 tygodni, w przypadku jeśli osoba dostaje wsparcie tylko kilka godzin w ciągu dnia.

Odpowiedź

Czas przebywania w opiece wytchnieniowej należy kalkulować w odniesieniu do pojedynczych dni (niezależnie ile godzin opieki w danym dniu zapewniono danej osobie). A więc jedna osoba w ciągu roku nie może zostać objęta opieką wytchnieniową przez więcej niż 84 dni.

Pytanie 24. Czy w ramach Klubu Seniora można planować aktywizację kulturalną, turystyczną w formie wyjazdowej?

Odpowiedź

Tak, w ramach klubu seniora można zaplanować aktywizację kulturalną, turystyczną w formie wyjazdowej.

Pytanie 25. Rozwiniecie/pogłębienie tematu związanego z wliczaniem miejsc w programach rządowych AOON a miejscami w projekcie.

Odpowiedź

Po konsultacjach z Ministerstwem Funduszy i Polityki Regionalnej – ION informuje, że zgodnie z Wytycznymi dotyczących realizacji projektów z udziałem środków Europejskiego Funduszu Społecznego Plus w regionalnych programach na lata 2021–2027 z dnia 15 marca 2023 r. „IZ RP zapewnia, że wsparcie dla usług opiekuńczych lub asystenckich prowadzi każdorazowo do zwiększenia liczby miejsc świadczenia usług w społeczności lokalnej oraz liczby osób objętych usługami świadczonymi w społeczności lokalnej przez danego beneficjenta w stosunku do danych z roku poprzedzającego rok złożenia wniosku o dofinansowanie projektu. Obowiązek zwiększania liczby miejsc świadczenia usług oraz liczby osób objętych tymi usługami nie dotyczy wsparcia dla usług opiekuńczych świadczonych przez opiekunów faktycznych. Obowiązek zwiększania liczby osób objętych usługami nie oznacza zakazu jednoczesnego wsparcia osób dotychczas obejmowanych usługami przez beneficjenta”.

Zapisy Wytycznych wskazują także, że „IZ RP zapewnia, że wsparcie w ramach projektu nie spowoduje:
a) zmniejszenia dotychczasowego finansowania usług asystenckich lub opiekuńczych przez beneficjenta oraz
b) zastąpienia środkami projektu dotychczasowego finansowania usług ze środków innych niż europejskie”.

Wskazany wyżej punkt a) dotyczy ogółem finansowania usług przez beneficjenta. Jeśli oprócz realizacji wsparcia z Funduszu Solidarnościowego beneficjent finansował ze środków własnych te usługi, wsparcie ze środków EFS+ nie powinno doprowadzić do sytuacji, że finansowanie usług dotychczas realizowanych przez dany podmiot (beneficjenta) zostanie zmniejszone. Samo finansowanie usług z innego, rządowego programu, nie powinno być rozpatrywane jako zastąpienie finansowania, a raczej jego kontynuacja, czy w tych przypadkach, uzupełnienie.

Jednocześnie, wiążący jest warunek zwiększenia liczby miejsc świadczenia usług w społeczności lokalnej oraz liczby osób objętych usługami przez beneficjenta. Jeśli dana gmina lub podmiot oferowały wsparcie ze środków własnych, należy traktować je jako mianownik i od nich zaplanować zwiększenie. Jeśli natomiast podmiot ten korzystał ze środków Funduszu Solidarnościowego lub innego programu rządowego, nie należy tego traktować jako finansowanie usług przez beneficjenta i tych usług nie należy uwzględniać przy analizie dot. zwiększenia miejsc i liczby osób objętych wsparciem (m.in. z uwagi właśnie na brak możliwości przewidzenia czy wsparcie z tych programów będzie kontynuowane).

Pytanie 26. Co z przychodem w projekcie? Czy np. częściowa odpłatność za usługi społeczne musi stanowić wkład własny do projektu? Trudno na etapie pisania projektu założyć ile osób zrekrutowanych znajdzie się powyżej zaprojektowanego progu socjalnego i zapłaci częściowo za te usługi, a ile znajdzie się poniżej tego progu i otrzyma wsparcie bezpłatnie. Co w przypadku gdy osiągnięty przychód będzie większy niż zakładany we wniosku?

Odpowiedź

Odpłatność pobierana od uczestników projektu może stanowić wkład własny do projektu, ale nie musi. Pozostawiono tą kwestię do decyzji Wnioskodawcy. W obecnej perspektywie EFS+ odpłatności nie stanowią dochodu w projekcie.

Pytanie 27. Czy w ramach zadań realizowanych w ramach typu 3 możliwe jest tworzenie nowej infrastruktury? Jeżeli tak jakie są dopuszczalne limity w tym zakresie, do wysokości cross- financingu?

Odpowiedź

Tak, w ramach zadań realizowanych w ramach typu 3 możliwe jest tworzenie nowej infrastruktury w ramach cross-financingu. Pozwala na to definicja wskazana w aktualnie obowiązujących Wytycznych dot. kwalifikowalności wydatków na lata 2021 -2027 (podrozdział 2.4 pkt 6 litera b) – w projektach EFS + cross-financing dotyczy zakupu infrastruktury rozumianej jako budowa nowej infrastruktury. Jednak należy mieć na uwadze, że poziom cross-financingu w typie 3 wynosi 30% finansowania unijnego – co może stanowić zbyt małą kwotę na tworzenie nowej infrastruktury.

Pytanie 28. Czy wkład własny, wprowadzony powinien zostać jako wpłaty częściowe od uczestników (takie jest założenie)? Według nas jako wkład własny powinniśmy wykazać jakiś wydatek bieżący, typu spotkanie z psychologiem, jedynie fakt sfinansowania go z wpłat za odpłatne korzystanie od uczestników będzie widoczny w ewidencji księgowej jednostki. Wpłaty więc nie będą bezpośrednio widoczne w projekcie, a jedynie wydatek oznaczony jako wkład własny. Finansowanie tzw. częściowej odpłatności wpływać będzie na konto Stowarzyszenia jako statutowa działalności odpłatna, wydatek z kolei jako wkład własny do projektu?

Odpowiedź

Opłaty wnoszone przez uczestników mogą stanowić wkład własny w projekcie; same opłaty nie są wydatkiem jako takim. Tak jak wskazano w pytaniu- mogą one finansować w części wsparcie świadczone na rzecz uczestników- np. wynagrodzenie osoby świadczącej usługi opiekuńcze, czy psychologa.

Pytanie 29. Czy na etapie składania wniosku o dofinansowanie JST musi złożyć oświadczenie dot. działań/uchwał niedyskryminujących?

Odpowiedź

Nie, na etapie składania wniosku o dofinansowanie nie będzie wymagane oświadczenie dot. działań/uchwał niedyskryminujących. Oświadczenie w przedmiotowym zakresie będzie wymagane na etapie podpisywania umowy o dofinansowanie (Oświadczenie nr 6 do Regulaminu wyboru projektów - Oświadczenie dotyczące Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej). Jednak zgodnie z kryterium horyzontalnym: „Projekt jest zgodny z Kartą Praw Podstawowych Unii Europejskiej z dnia 26 października 2012 r. (Dz. Urz. UE C 326 z 26.10.2012, str. 391), w zakresie odnoszącym się do sposobu realizacji, zakresu projektu i wnioskodawcy”, we wniosku o dofinansowanie, w punkcie B.7.1. punkt 1 należy zamieścić deklarację, iż Wnioskodawca do tej pory nie podjął jakichkolwiek działań dyskryminujących / uchwał, sprzecznych z zasadami, o których mowa w art. 9 ust. 3 rozporządzenia nr 2021/1060, nie opublikowane zostały wyroki sądu ani wyniki kontroli świadczące o prowadzeniu takich działań, nie rozpatrzono pozytywnie skarg na wnioskodawcę w związku z prowadzeniem działań dyskryminujących oraz nie podano do publicznej wiadomości niezgodności działań wnioskodawcy z zasadami niedyskryminacji.

Pytanie 30. Czy do wskaźnika rezultatu Liczba osób świadczących usługi w społeczności lokalnej dzięki wsparciu w programie w projekcie z usługami opiekuńczymi okres trwałości wynosi 5 lat?

Odpowiedź

Trwałość, w odniesieniu do przedmiotu naboru, występuje w 2 przypadkach:

- rezultatu – jeżeli w ramach projektu są tworzone nowe mieszkania chronione lub wspomagane, nowe Rodzinne Domy Pomocy: w tych przypadkach trwałość powinna zostać zaplanowana co najmniej przez okres odpowiadający połowie okresu realizacji projektu. Trwałość rozumiana jest jako świadczenie usług w zakresie zbliżonym do usługi świadczonej w ramach projektu i o podobnej jakości.

- projektu – jeżeli w projekcie występują wydatki  w ramach  cross-financingu: trwałość projektów współfinansowanych ze środków funduszy strukturalnych lub Funduszu Spójności musi być zachowana przez okres 5 lat (3 lat w przypadku MŚP – w odniesieniu do projektów, z którymi związany jest wymóg utrzymania inwestycji lub miejsc pracy) od daty płatności końcowej na rzecz beneficjenta. Zapis dotyczy tylko wydatków w ramach cross-financingu.

Trwałość, w przedmiotowym naborze, nie dotyczy więc innych form wsparcia i innych sytuacji niż wymienione powyżej.

Pytanie 31. Dot. kryterium Projekt obejmuje działania szkoleniowe dotyczące przeciwdziałania dyskryminacji i uwzględniania specyficznych potrzeb osób narażonych na dyskryminację ze względu na cechy prawnie chronione: - czy te szkolenia mogą być finansowane z kosztów bezpośrednich? - czy te szkolenia dotyczą personelu zarządzającego projektem tj. kierownik, menager itp.?

Odpowiedź

Tak, takie szkolenie można zaplanować w ramach kosztów bezpośrednich, ale wyłącznie dla kadr świadczących usługi społeczne w projekcie. Wnioskodawca może również zaplanować realizację szkoleń równościowych dla kadry administracyjnej i zarządzającej projektu – w tym przypadku szkolenie takie powinno zostać sfinansowane w ramach kosztów pośrednich.

Pytanie 32. Na kiedy planować rozpoczęcie realizacji zadań? - pytanie dotyczy kwestii dostępności funduszy europejskich i ew. ryzyka związanego z koniecznością rozpoczęcia realizacji projektu w sytuacji braku zaliczki/-ek. Innymi słowy, czy nie widzą Państwo w/w ryzyka? Czy ew. posiadają Państwo "zabezpieczone" środki finansowe w wysokości przewidzianej alokacji?

Odpowiedź

Tak jak wskazaliśmy w Regulaminie wyboru projektów w punkcie 1.5: okres, w którym musisz zrealizować projekt nie powinien przekraczać 31.12.2029 r. Zalecamy aby projekt zaplanować w taki sposób, by rozpoczął się najpóźniej w drugim półroczu 2024 r., natomiast jego zakończenie przypadało przed 30 czerwca 2029 r. Jeżeli chodzi o gwarancję wypłaty środków dla naboru  -  Umowa Partnerstwa wynegocjowana z Komisją Europejską i Kontrakt Programowy dla Województwa Śląskiego zawarty ze stroną rządową stanowią gwarancję wypłaty tych środków.

Pytanie 33. Czy "Przykładowe wydatki" wyszczególnione pod każdym omówionym typem projektu stanowią katalog zamknięty?

Odpowiedź

Nie, "Przykładowe wydatki" wyszczególnione pod typami projektu nie stanowią katalogu zamkniętego. Mają one za zadanie jedynie zobrazować wsparcie możliwe do realizacji w poszczególnych typach projektów.

Pytanie 34. Czy omówione w załączniku nr 7 przykładowe wydatki na str. 8 poz. "sfinansowanie wyjścia do kina, teatru, muzeum w ramach klubu seniora" oznacza, ze ten wydatek jest możliwy wyłącznie w ramach Klubu Seniora czy można go np. sfinansować planując działania dla osób niepełnosprawnych?

Odpowiedź

Jak wynika z ww. odpowiedzi na pytanie nr 10 – to tylko przykładowe wydatki. Można w projekcie sfinansować wyjścia do kina, teatru, muzeum również w przypadku realizacji innych usług społecznych np. usług asystenckich dla osób z niepełnosprawnościami, jeżeli jest to uzasadnione celem i zakresem merytorycznym projektu oraz stanowi wyłącznie uzupełnienie podstawowej usługi.

Pytanie 35. Jakie są alternatywne fundusze unijne, dla potrzeb, które nie mieszczą się w kryteriach? Np. usługi lekarskie, pielęgniarskie w domu pacjenta; rozbudowa pomieszczeń służących usługom w środowisku (np. rozbudowa wypożyczalni sprzętu dla pacjentów hospicjum domowego), ale znajdujących się w budynku gdzie świadczone są usługi stacjonarne?

Odpowiedź

Zachęcamy do skorzystania z usług naszego Głównego Punktu Informacyjnego Funduszy Europejskich w Katowicach adres: al. Wojciecha Korfantego 79, 40-160 Katowice, tel. 32 774 47 20, e-mail: punktinformacyjny@slaskie.pl, gdzie uzyskają państwo pomoc i doradztwo w zakresie możliwości skorzystania z innych funduszy europejskich.

Pytanie 36. Czy pracownik zatrudniony w naszej jednostce na 1/2 etatu można mu zwiększyć etat i finansować go ze środków Unijnych?

Odpowiedź

Tak, jeżeli pracownik zatrudniony u Państwa w wymiarze ½ etatu posiada odpowiednie kwalifikacje do realizacji działań projektowych, można mu zwiększyć etat i finansować go ze środków unijnych. Zatrudnienie lub oddelegowanie personelu projektu do pełnienia zadań związanych z realizacją projektów beneficjenta musi być odpowiednio udokumentowane postanowieniami umowy o pracę, porozumienia lub zakresem czynności służbowych pracownika lub opisem stanowiska pracy poprzez wskazanie w szczególności zadań wykonywanych w ramach projektów. Więcej w tym zakresie przeczytają Państwo w aktualnie obowiązujących Wytycznych dotyczących kwalifikowalności wydatków na lata 2021 -2027 (podrozdział 3.8 Personel projektu).

Pytanie 37. Z jakich środków jest możliwy zakup mieszkania, które będzie przeznaczone na realizację typu 3 projektu. Zakup mieszkania umożliwi nam realizację kompleksowej rehabilitacji społecznej i zawodowej?

Odpowiedź

W ramach zadań realizowanych w ramach typu 3 możliwy jest zakup nieruchomości. Pozwala na to definicja cross-financingu wskazana w aktualnie obowiązujących Wytycznych dot. kwalifikowalności wydatków na lata 2021 -2027 (podrozdział 2.4 pkt 6 litera a), o ile warunki z podrozdziału 3.4 tych wytycznych są spełnione.  Należy mieć również na uwadze limity na zakup nieruchomości określone w Podrozdziale 3.4 Zakup nieruchomości pkt. 1 ww. Wytycznych.

Odnośnie do innych możliwości finansowania  zakupu mieszkania zapraszamy do skorzystania z usług Głównego Punktu Informacyjnego Funduszy Europejskich w Katowicach adres: al. Wojciecha Korfantego 79, 40-160 Katowice, tel. 32 774 47 20, e-mail: punktinformacyjny@slaskie.pl , gdzie uzyskają państwo pomoc i doradztwo w zakresie możliwości skorzystania z innych funduszy europejskich.

Pytanie 38. Typ 1: klub seniora: Czy podmiotem realizującym projekt w imieniu wnioskodawcy (tj. gminy) może być gminny ośrodek kultury? (większa liczba działań w zakresie klubu seniora wpisuje się w działalność ośrodka kultury niż gminnego ośrodka pomocy społecznej).

Odpowiedź

Tak, podmiotem realizującym projekt w imieniu Wnioskodawcy może być Gminny Ośrodek Kultury.

Pytanie 39. Kto może kwalifikować osoby do projektu ( dla osób z niepełnosprawnościami)?

Odpowiedź

Wnioskodawca kwalifikuje uczestników projektu na podstawie odpowiednich dokumentów, zgodnie z rozdziałem 1.6 Regulaminu wyboru projektów.
Dokumentem potwierdzającym status osoby z niepełnosprawnością jest np.:

- orzeczenie o stopniu niepełnosprawności lekkim, umiarkowanym i znacznym,
- orzeczenie o niepełnosprawności wydane w stosunku do osób, które nie ukończyły 16 roku życia,
- orzeczenie o niezdolności do pracy,
- orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego wydane ze względu na dany rodzaj niepełnosprawności,
- orzeczenie o potrzebie zajęć rewalidacyjno-wychowawczych wydane ze względu na niepełnosprawność intelektualną w stopniu głębokim,
- inne równoważne orzeczenia (KRUS, służby mundurowe itd.),
- w przypadku osoby z zaburzeniami psychicznymi dokument potwierdzający stan zdrowia wydany przez lekarza, np. orzeczenie o stanie zdrowia lub opinia.

Pytanie 40. Jak szczegółowo opisywać pozycje kosztorysowe np. zakup 5 piłek do rehabilitacji jako sprzęt rehabilitacyjny, czy możemy napisać sprzęt do rehabilitacji?

Odpowiedź

Pozycje kosztorysowe w budżecie projektu należy opisać dość szczegółowo – można jako nazwę wydatku wskazać zestaw np. sprzęt do rehabilitacji, ale w opisie wydatku należy wskazać ilość piłek, ilość skakanek itd., a w przypadku zakupu sprzętu elektronicznego w opisie wydatku należy wskazać jego parametry/specyfikację. W opisie wydatku należy też podać ceny jednostkowe składowych wydatku.

Wydatki powinny być wykazane w taki sposób, aby na etapie oceny oceniający mógł stwierdzić jakie elementy wchodzą w ten zestaw i ile one kosztują, aby mógł on potwierdzić racjonalność i efektywność tego wydatku.

Należy również pamiętać, że jedynie w przypadku objęcia działaniami projektowymi osób potrzebujących wsparcia w codziennym funkcjonowaniu, które objęte są / lub będą objęte w projekcie opieką długoterminową można realizować zajęcia z zakresu rehabilitacji – jako wsparcie uzupełniające do usług społecznych realizowanych w projekcie. Taki uczestnik musi również posiadać zaświadczenie lekarskie wskazujące na potrzebę opieki długoterminowej.

Pytanie 41. Załącznik nr 11 nie określa max. liczby osób w DDP, w poprzedniej perspektywie była mowa o 30 os., czy teraz  ten limit obowiązuje?

Odpowiedź

Załącznik nr 11 Minimalne wymagania świadczenia usług społecznych w społeczności lokalnej do Regulaminu wyboru projektów nie wskazuje limitu osób w Dziennym Domu Pomocy (DDP). Wsparcie w DDP należy jednak realizować w taki sposób, aby były zachowane wszystkie zasady świadczenia usług społecznych w społeczności lokalnej, tak aby wsparcie było efektywne oraz komfortowe dla uczestników.

Pytanie 42. Czy można by było rozwinąć temat zakup sprzętu, mebli, np. sprzętu rehabilitacyjnego w kontekście cross-financingu, jak to rozumieć?

Odpowiedź

Cross-financing w projektach EFS+ dotyczy m. in. zakupu mebli, sprzętu i pojazdów, z wyjątkiem sytuacji, gdy:

I) zakupy te zostaną zamortyzowane w całości w okresie realizacji projektu, z zastrzeżeniem podrozdziału 3.7 Wytycznych dotyczących kwalifikowalności wydatków na lata 2021-2027 z 18 listopada 2022 r., lub
II) beneficjent udowodni, że zakup będzie najbardziej opłacalną opcją, tj. wymaga mniejszych nakładów finansowych niż inne opcje, np. najem lub leasing, ale jednocześnie jest odpowiedni do osiągnięcia celu projektu; przy porównywaniu kosztów finansowych związanych z różnymi opcjami, ocena powinna opierać się na przedmiotach o podobnych cechach; uzasadnienie zakupu jako najbardziej opłacalnej opcji powinno wynikać z zatwierdzonego wniosku o dofinansowanie projektu, lub
III) zakupy te są konieczne dla osiągniecia celów projektu (np. doposażenie pracowni naukowych); uzasadnienie konieczności tych zakupów powinno wynikać z zatwierdzonego wniosku o dofinansowanie projektu (za niezasadny należy uznać zakup sprzętu dokonanego w celu wspomagania procesu wdrażania projektu, np. zakup komputerów na potrzeby szkolenia osób bezrobotnych).

Warunki z tiretów i-iii są rozłączne, co oznacza, że w przypadku spełnienia któregokolwiek z nich, zakup mebli, sprzętu i pojazdów może być kwalifikowalny w ramach EFS+ poza cross-financingiem. Zakup mebli, sprzętu i pojazdów niespełniający żadnego z warunków wskazanych w tirecie i-iii stanowi cross-financing.

Muszą Państwo postępować zgodnie z ww., zasadami. Jeżeli zakup mebli i sprzętu spełnia ww. przesłankę – nie odznaczacie Państwo w budżecie projektu wydatku jako cross-financing, ale w opisie wydatku wskazują Państwo, którą z ww. przesłanek i dlaczego spełnia.

Jeżeli wydatek dotyczący zakupu mebli i sprzętu nie spełnia żadnej z ww. przesłanek – oznaczacie go Państwo w budżecie projektu jako cross-financing. Należy pamiętać o limicie na cross-financing: Typ 1,2,4 projektu – 15% finansowania unijnego, Typ 3 projektu – 30 % finansowania unijnego oraz o konieczności zachowania trwałości projektowej – jeżeli w projekcie występują wydatki  w ramach  cross- financingu: trwałość projektów współfinansowanych ze środków funduszy strukturalnych lub Funduszu Spójności musi być zachowana przez okres 5 lat (3 lat w przypadku MŚP – w odniesieniu do projektów, z którymi związany jest wymóg utrzymania inwestycji lub miejsc pracy) od daty płatności końcowej na rzecz beneficjenta. Zapis dotyczy tylko wydatków w ramach cross-financingu.

Jeżeli chodzi o sprzęt rehabilitacyjny – tego typu zakup byłby możliwy do zakupienia wyjątkowo tylko w projekcie dotyczącym opieki długoterminowej.  W takim przypadku, uzupełniająco do świadczenia usług społecznych osobom, które będą miały potwierdzony status osoby potrzebującej wsparcia w codziennym funkcjonowaniu oraz które objęte są/lub będą objęte w projekcie opieką długoterminową  (wymagane jest zaświadczenie lekarskie w tym zakresie),mogłaby być świadczona usługa zdrowotna w postaci rehabilitacji. Oceniający będzie analizował i oceniał czy taki wydatek jest niezbędny do realizacji projektu, czy jest zasadny i efektywny kosztowo.

Pytanie 43. Usługi zdrowotne np. rehabilitacja są możliwe do realizacji tylko w przypadku opieki długoterminowej. Jednocześnie możliwa jest realizacja specjalistycznych usług opiekuńczych gdzie możliwa jest m.in. rehabilitacja. Czym w takim razie powinien różnić się opis działania (specjalistyczna usługa opiekuńcza) we wniosku, aby nie został uznany za usługi zdrowotne?

Odpowiedź

W przypadku jeżeli planują Państwo świadczenie rehabilitacji w ramach specjalistycznych usług opiekuńczych – osoba, dla której planują Państwo taki wydatek musi spełniać przesłankę osoby potrzebującej wsparcia w codziennym funkcjonowaniu, która objęta jest/lub będzie objęta w projekcie opieką długoterminową (wymagane jest zaświadczenie lekarskie w tym zakresie).

Pytanie 44. Czy personelu nie można zatrudnić na umowę zlecenia ? (np. asystent)

Odpowiedź

Zgodnie z Regulaminem wyboru projektów rozdział 2.4 pkt.2 Personel projektu stanowią osoby zaangażowane do realizacji zadań lub czynności w ramach projektu na podstawie stosunku pracy i wolontariusze wykonujący świadczenia na zasadach określonych w ustawie z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. z 2023 r. poz. 571). Personelem projektu jest również osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą będąca beneficjentem oraz osoby z nią współpracujące w rozumieniu art. 8 ust. 11 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j.: Dz. U. z 2023 r. poz. 1009, z późn. zm.).

Oczywiście można zatrudnić też osoby realizujące projekt na podstawie umowy zlecenia – ale osoby te nie będą personelem projektu, te osoby są podwykonawcami.

Pytanie 45. Czy przy szacowaniu zwiększenia ilości osób korzystających z usług opiekuńczych za rok 2022 do tego szacunku wliczają się też osoby objęte specjalistycznymi usługami opiekuńczymi czy też w szacunku tym nie muszą być ujmowane?

Odpowiedź

Tak, muszą Państwo zwiększyć całkowity bilans usług opiekuńczych, które są świadczone przez wnioskodawcę.

Pytanie 46. Proszę o wyjaśnienie różnicy pomiędzy świadczeniem specjalistycznych usług opiekuńczych w zakresie pielęgnacji i rehabilitacji a świadczeniem usług zdrowotnych. Moim zdaniem mogą być tożsame.

Odpowiedź

Jeżeli w ramach specjalistycznych usług opiekuńczych chcą państwo zrealizować w projekcie rehabilitację czy długotrwałą opiekę pielęgniarską – osoba, dla której planują Państwo ww. wsparcie musi spełniać przesłankę osoby potrzebującej wsparcia w codziennym funkcjonowaniu, która objęta jest/lub będzie objęta w projekcie opieką długoterminową (wymagane jest zaświadczenie lekarskie w tym zakresie). Usługi te muszą być skierowane do ww. grupy.  Usługę pielęgniarską czy rehabilitacyjną udzielaną w ramach pakietu specjalistycznych usług opiekuńczych również traktujemy, jako usługę zdrowotną.

Pytanie 47. Czy DPS może wystąpić z wnioskiem w typie 4 mając pomieszczenia znajdujące się w skrzydle budynku, z których nie korzystał i nie będzie korzystał na swoje potrzeby, a mógłby wykorzystać je w ramach nowego projektu?

Odpowiedź

To zależy od rodzaju wsparcia jakie Wnioskodawca planowałby do realizacji w DPS w projekcie.

Jeżeli planowałby całodobową opiekę wytchnieniową – to nie może zrealizować takiego wsparcia w skrzydle budynku DPS. Placówki opieki wytchnieniowej mogą być zlokalizowane na terenie instytucji opieki, ale w odrębnym od miejsca świadczenia usług zinstytucjonalizowanych budynku (np. na terenie DPS) w wydzielonej placówce.

Mogą państwo na terenie DPS realizować formy dzienne np. w postaci Klubu Seniora czy Dziennego Domu Pomocy. Nie można jednak z projektu finansować żadnych inwestycji infrastrukturalnych na terenie DPS-u, nie można dokonywać tam adaptacji, remontów. Projekty nie mogą wspierać opieki instytucjonalnej.

Pytanie 48. Rozszerzenie zagadnienia dotyczącego usług opiekuńczych.

Odpowiedź

Zagadnienia dotyczące usług opiekuńczych szczegółowo opisano w załącznikach 7 i 11 do Regulaminu wyboru projektów. Zachęcamy do zapoznania się z ich opisem. W przypadku dalszych pytań zapraszamy do kontaktu telefonicznego i mailowego z naszym zespołem.

Pytanie 49. Czy można wykorzystać w projektach infrastrukturę DPS np. sale terapii w godzinach popołudniowych, gdy nie są już prowadzone zajęcia dla mieszkańców?

Odpowiedź

W pytaniu nie wskazano co będzie przedmiotem projektu. Jeżeli planują Państwo realizację np. jakiejś formy dziennej na infrastrukturze DPS –Klub Seniora czy Dzienny Dom Pomocy, dla osób potrzebujących wsparcia w codziennym funkcjonowaniu niebędących mieszkańcami DPS, to można wykorzystywać na ww. działalność sale terapii DPS w godzinach popołudniowych (nieodpłatnie lub poprzez wniesienie sal jako wkład własny).

Pytanie 50. DPS jest prowadzony przez Zgromadzenie. Dysponuje nieużywanymi już przez braci pomieszczeniami, które znajdują się w drugim skrzydle, na odrębnym poziomie budynku. Są one dostosowane do zamieszkania. DPS z nich również nie korzysta. Czy zatem, bez środków na dostosowanie można w nich prowadzić opiekę wytchnieniową w ramach "4"? Myślę tu o 3 pokojach 2 osobowych z dostępem do łazienki i świetlicy z aneksem kuchennym. Poza tym, czy można w obrębie tego korytarza prowadzić poza tym: dzienny dom pobytu ( wspólna świetlica z aneksem i dostęp do odrębnych toalet ) oraz Klub Seniora ( 2 pokoje + dostęp do toalet tych, co dzienny dom ). Na poziomie tym znajdują się łącznie: 3 pokoje 2 osobowe, 2 pokoje, świetlica z aneksem kuchennym, łazienka i toalety. Wspólną częścią z DPS jest boczna klatka schodowa DPS z windą i boczne wejście do budynku DPS. 

Odpowiedź

W skrzydle DPS nie można prowadzić całodobowej opieki wytchnieniowej. Opieka wytchnieniowa nie może spełniać przesłanek definicji opieki instytucjonalnej, dlatego liczba osób całodobowego pobytu nie może być większa niż 8 osób i nie może być spełniona nawet jedna z poniższych przesłanek:
a) usługi nie są świadczone w sposób zindywidualizowany (dostosowany do potrzeb i możliwości danej osoby),
b) wymagania organizacyjne mają pierwszeństwo przed indywidualnymi potrzebami mieszkańców,
c) mieszkańcy nie mają wystarczającej kontroli nad swoim życiem i nad decyzjami, które ich dotyczą w zakresie funkcjonowania w ramach placówki,
d) mieszkańcy są odizolowani od ogółu społeczności lub zmuszeni do mieszkania razem.

W przypadku opieki wytchnieniowej może być ona zlokalizowana na nieruchomości, na której znajduje się inna placówka świadcząca opiekę instytucjonalną, pod warunkiem zachowania pozostałych zasad świadczenia usług w społeczności lokalnej. Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej sugeruje, że placówki opieki wytchnieniowej mogą  być  zlokalizowane na terenie instytucji opieki, ale w odrębnym od miejsca świadczenia usług zinstytucjonalizowanych budynku (np. na terenie DPS), w wydzielonej placówce.

Mogą Państwo natomiast rozwijać ofertę usług świadczonych przez DPS w formule środowiskowej (dla osób potrzebujących wsparcia w codziennym funkcjonowaniu niebędących mieszkańcami DPS) i w skrzydle DPS prowadzić dzienne formy usług w postaci Klubu Seniora (więcej o prowadzeniu Klubu załącznik nr 7 do Regulaminu wyboru projektów) oraz Dziennego Domu Pomocy (więcej o prowadzeniu DDP załącznik nr 8 i 11 do Regulaminu wyboru projektów). Działania w ramach projektu muszą być całkowicie oddzielone operacyjnie i finansowo od działalności podstawowej placówki.

Pytanie 51. Czy szpitale wpasowują się w zapisy jako jednostka mogąca prowadzić mieszkania chronione (według najnowszej ustawy nazewnictwo zmienione na mieszkania treningowe i mieszkania wspomagane)? SP ZOZ Państwowy Szpital dla Nerwowo i Psychicznie Chorych w Rybniku. Czy stowarzyszenie wpasowuje się w zapisy jako jednostka mogąca prowadzić mieszkania chronione (według najnowszej ustawy nazewnictwo zmienione na mieszkania treningowe i mieszkania wspomagane)? Jeśli tak, to jakie powinno być zabezpieczenie wkładu własnego / zabezpieczenie umowy / zabezpieczenie realizacji umowy o dofinansowanie?

Z uwagi na planowane zmiany w zakresie mieszkalnictwa chronionego w ustawie o pomocy społecznej Instytucja Organizująca Nabór (ION) rekomenduje realizację w przedmiotowym naborze mieszkań wspomaganych (opisanych w załączniku nr 9 i 11 do Regulaminu wyboru projektów).

W naszym naborze Wnioskodawca lub Partner musi prowadzić działalność w obszarze świadczenia usług społecznych świadczonych na rzecz osób potrzebujących wsparcia w codziennym funkcjonowaniu lub osób z niepełnosprawnościami na terenie województwa śląskiego (patrz zapisy Załącznika nr 1 do Regulaminu wyboru projektów pkt 1.5 kryteria szczegółowe dostępu, kryterium 2).

Sam Szpital (bez Realizatora (Partnera)) jako taki zapewne nie spełniłby omawianego kryterium.

Jeżeli Stowarzyszenie, o którym Państwo piszecie, ma ww. doświadczenie i potencjał i spełnia pozostałe kryteria wskazane w Regulaminie wyboru projektów i będzie realizowało usługę w postaci mieszkań wspomaganych zgodnie z ww. zapisami załącznika nr 9 i 11 do Regulaminu wyboru projektów to oczywiście może aplikować o środki w tym naborze.

Jednocześnie należy mieć na uwadze, że mieszkanie wspomagane nie może być zlokalizowane na nieruchomości, na której znajduje się inna placówka świadcząca opiekę instytucjonalną.

Zapraszamy do kontaktu z naszym zespołem, aby omówić Państwa pomysł na realizację projektu, w trakcie rozmowy postaramy się wyjaśnić pozostałe najbardziej newralgiczne kwestie związane z realizacją projektu.

Pytanie 52. Jakie będą konkretne wskaźniki odnośnie liczby usamodzielnianych podopiecznych DPS po zrealizowanym projekcie w typie nr 4? Czy Stowarzyszenie może od DPS wynajmować odpłatnie lokal np. pomieszczenie pod usługi dzienne? Biorąc pod uwagę duże zasoby lokalowe DPS (sale terapii, fizjoterapia, sala widowiskowa, sala gimnastyczna, kuchnia, pralnia, ogród) można je właśnie wykorzystać dla świadczenia działań środowiskowych? Nie będzie to przecież wspieranie DPS tylko uczestników zadania, którzy w sąsiedztwie będą mieli do wykorzystania taką bazę.

Odpowiedź

W przypadku projektu w ramach typu 4 , którego celem jest wsparcie procesu usamodzielniania osób przebywających w placówkach całodobowych (tu: w DPS) na podstawie indywidualnych planów usamodzielniania należy zapewnić, że wsparcie dla osób będących w opiece instytucjonalnej prowadzone jest w celu przejścia tych osób do opieki realizowanej w formie usług świadczonych w społeczności lokalnej.

Dla wszystkich uczestników ww. projektu muszą Państwo stworzyć indywidualny plan usamodzielniania i musi on być realizowany w projekcie, a jego zakończenie powinno być zaplanowane w okresie trwania projektu. Adekwatny do ww. wsparcia wskaźnik liczba osób, które opuściły opiekę instytucjonalną jest wskaźnikiem monitoringowym – i jako taki podlega on monitorowaniu na etapie realizacji projektu. Na etapie składania wniosku o dofinansowanie wartość tego wskaźnika może wynosić 0. W trakcie realizacji projektu odnotują Państwo jego faktyczny wzrost.

Muszą Państwo jednocześnie pamiętać, że wskaźnikiem obligatoryjnym w naborze jest „Liczba osób objętych usługami świadczonymi w społeczności lokalnej w programie”. Należy więc zaplanować w projekcie takie działania, aby wskaźnik ten był realizowany.

W przypadku jeżeli wartość Państwa projektu nie przekraczałby równowartości kwoty 200 tys. EURO (tj. 889 700,00 PLN) w dniu zawarcia umowy o dofinansowanie projektu i Państwa projekt byłby rozliczany za pomocą uproszczonych metod rozliczania wydatków ION rekomenduje, aby dodali Państwo wskaźnik do rozliczenia kwoty ryczałtowej pn. Liczba osób objętych indywidualnym planem usamodzielniania – i wykazali wartość tego wskaźnika na poziomie odpowiadającym liczbie uczestników ww. projektu.

Odpowiadając na kolejną część pytania Stowarzyszenie nie może od DPS wynajmować odpłatnie lokalu np. pomieszczenia pod usługi dzienne, bowiem projekt z EFS + nie powinien wspierać opieki instytucjonalnej. 

W przypadku kiedy DPS byłby Wnioskodawcą lub Realizatorem(Partnerem) projektu w ramach przedmiotowego naboru: sale terapii, fizjoterapia, sala widowiskowa, sala gimnastyczna, kuchnia, pralnia, ogród itp. DPS-u  można by było wykorzystać dla świadczenia działań środowiskowych (nieodpłatnie lub jako wkład własny do projektu).

Pytanie 1. Czy obowiązuje taryfikator dla projektu (stawki dla dodatkowych zajęć)?

Odpowiedź 

W naborze nie obowiązuje „taryfikator” (Wykaz dopuszczalnych stawek dla towarów i usług). Ceny muszą być zgodne z cenami rynkowymi. W opisie wydatku należy wskazać uzasadnienie zakupu, przyjętej ceny oraz specyfikację w przypadku zakupu sprzętu.

Pytanie 2. Czy istnieje wymóg, aby zarządzenie o stawkach za udostępnienie sal obowiązywało pół roku przed złożeniem wniosków?

Odpowiedź 

ION nie określiło daty granicznej co do obowiązywania takiego zarządzenia. Należy jednak pamiętać, że przyjęte stawki wynajmu powinny być racjonalne i uzasadnione oraz co do zasady nie powinny przekraczać stawek rynkowych.

Pytanie 3. Czy jest możliwość organizacji wycieczki wyjazdowej do innych miast np. zoo, kino, kopalnia, kino, etc? Czy wycieczki jednodniowe dla dzieci mogą być organizowane jedynie na terenie województwa? Co z wycieczkami w ramach projektu jeśli zajęcia projektowe muszą odbywać się poza godzinami podstawy programowej? Czy można kwalifikować wyżywienie na wyżywienie na całodniowej wycieczce - obiad 30 zł? Czy organizację wycieczki można w całości zlecić firmie zewnętrznej?

Odpowiedź 

Istnieje możliwość organizacji wycieczek do innych miast pod warunkiem ich tematycznego powiązania z zajęciami realizowanymi w projekcie. 
Wycieczki/wyjścia np. do miejsc pracy, czy też np. festyn w ramach projektu mogą się odbywać w ciągu dnia, bez względu na bezpłatny czas pracy przedszkola. 
ION nie zakłada ograniczeń, co do miejsca organizacji wycieczek jednodniowych. Należy jednak wziąć pod uwagę możliwości fizyczne dzieci przedszkolnych. Dodatkowo, należy uzasadnić organizację wycieczki oraz jej cel oraz zasadność wyjazdu poza obszar województwa śląskiego. 

W zakresie kwalifikowania wyżywienia wszystko jest w tym przypadku uzależnione od długości trwania wycieczki. Całodzienny pobyt poza placówką jest z pewnością przesłanką, aby wyżywienie (obiad) zostało uwzględnione w budżecie projektu w ramach wydatku związanego z organizacją wycieczki. 
Istnieje możliwość zlecenia organizacji wycieczki jednodniowej wyspecjalizowanej firmie zewnętrznej (z zastrzeżeniem odpowiedzi udzielonej w pkt 6). W przedmiotowej sytuacji w uzasadnieniu wydatku we wniosku o dofinansowanie należy opisać, co będzie wchodziło w skład usługi.

Pytanie 4. Czy nauczycieli w projekcie nadal zatrudniamy na podstawie art. 35a Karty Nauczyciela?

Odpowiedź 

Podstawą zatrudnienia nauczycieli w projektach pozostaje art. 35a Karty Nauczyciela.

Pytanie 5. Czy kwalifikowane będą wydatki na adaptację sal?

Odpowiedź 

Adaptacja sal w ramach projektu jest możliwa pod warunkiem, że przeprowadzona diagnoza wykaże, iż sale nie są dostosowane do tego, by można było zrealizować wynikające z diagnozy zajęcia dla dzieci. Dodatkowo możliwe jest zaplanowanie w projekcie wydatków na dostępność. Każdy wydatek musi zostać uzasadniony.

Pytanie 6. Czy zajęcia dodatkowe, np.: taneczne, wokalne, z robotyki, mogą być prowadzone przez firmy i instytucje zewnętrzne? Czy firma zewnętrzna prowadząca np. Zajęcia taneczne też musi być zatrudniona zgodnie z Karta nauczyciela? Czy można zatrudnić specjalistę (np. tancerza) do prowadzenia zajęć dodatkowych na umowę-zlecenie, umowę o dzieło?

Odpowiedź 

Zgodnie z podejściem Ministerstwa Edukacji i Nauki zasadne jest w pierwszej kolejności wykorzystanie kompetencji nauczycieli zatrudnionych w danym przedszkolu lub nauczycieli poszukujących zatrudnienia, w tym nauczycieli języków obcych. W razie braku możliwości spełnienia ww. warunków zajęcia mogą być prowadzone przez firmy, instytucje zewnętrzne zajmujące się tego typu działaniami. Przy wyborze podmiotu do prowadzenia zajęć należy zweryfikować uprawnienia/kwalifikacje potencjalnych prowadzących. Dodatkowo przy organizacji zajęć należy pamiętać, że zgodnie ze stanowiskiem MEN niewłaściwa jest organizacja pracy polegająca na opuszczaniu przez dziecko oddziału przedszkolnego pod opieką firmy zewnętrznej (lub jej pracowników), w celu udziału w zajęciach dodatkowych i po ich zakończeniu powrót do oddziału przedszkolnego. Sposób zatrudnienia osoby prowadzącej musi wynikać z prawodawstwa krajowego. 

Odpowiednio do charakteru zajęć obowiązujące przepisy odrębnie regulują sposób zatrudniania nauczycieli do realizacji ww. zajęć w przedszkolach, szkołach i placówkach prowadzonych przez jednostki samorządu terytorialnego – zastosowanie będzie mieć art. 35a ustawy – Karta Nauczyciela i art. 16 ustawy – Prawo oświatowe. Ponadto art. 10a ustawy – Karta Nauczyciela nie zmienia dotychczas przyjętego sposobu postępowania przy zatrudnianiu nauczycieli w ww. placówkach oraz angażowaniu przez nich ewentualnych wykonawców zewnętrznych do realizacji projektów finansowanych z EFS+. 

Natomiast w przypadku przedszkoli, innych form wychowania przedszkolnego, szkół i placówek prowadzonych przez osoby fizyczne lub osoby prawne niebędące jednostkami samorządu terytorialnego do dnia 1 września 2018 r. przepisy ustawy – Karta Nauczyciela nie regulowały kwestii zatrudniania nauczycieli. Z dniem 1 września 2018 r. wszedł w życie przepis art. 10a ustawy – Karta Nauczyciela, zgodnie z którym w ww. jednostkach nauczycieli zatrudnia się na podstawie umowy o pracę, zgodnie z ustawą – Kodeks pracy. 

Przepis ten nie ma zastosowania w przypadku realizacji zajęć w ramach programów finansowanych ze środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej, w sytuacji gdy stanowią dodatkową ofertę w stosunku do oferty przedszkoli, szkół i placówek. Do realizacji ww. zajęć beneficjent projektu (organ prowadzący) może zatem angażować nauczycieli na podstawie umowy o pracę lub umów cywilnoprawnych, pod warunkiem zachowania warunków i procedur określonych w Wytycznych dotyczących kwalifikowalności wydatków na lata 2021-2027 zwane dalej Wytycznymi (w szczególności zakazu zatrudniania własnych pracowników na umowy zlecenie). W przypadku gdy beneficjent przeprowadza postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego na realizację zajęć edukacyjnych, robi to zgodnie z podrozdziałem 3.2 Wytycznych.

Pytanie 7. Czy gmina może złożyć jeden wniosek dla kilku przedszkoli?

Odpowiedź 

Wnioskodawca może dostosować liczbę wniosków, które złoży w naborze do własnych potrzeb organizacyjnych. ION nie zakłada ograniczeń co do liczby wniosków składanych przez jednego Wnioskodawcę.

Pytanie 8. W jaki sposób weryfikowane będzie, w trakcie oceny, czy zajęcia dodatkowe zaplanowane w projekcie nie były finansowane od co najmniej 12 miesięcy, czy nazwą zajęć? Czy należy to kryterium rozumieć w ten sposób, że w ogóle takich zajęć nie było w przedszkolu, czy np. były zajęcia w wymiarze 10 godzin miesięcznie i w ramach projektu zwiększamy je do 20 godzin miesięcznie? Jeśli w ciągu ostatnich miesięcy zajęcia były finansowane przez rodziców, czy możemy je wprowadzać w projekt?

Odpowiedź 

Zgodnie z Załącznikiem nr 1 do Regulaminu wyboru projektów - Kryteria wyboru projektów weryfikowane będzie, czy zajęcia dodatkowe zaplanowane w projekcie nie były finansowane od co najmniej 12 miesięcy poprzedzających złożenie wniosku o dofinansowanie projektu w analogicznym zakresie obszarowym co do treści i odbiorców. Zajęcia, o których mowa w brzmieniu przedmiotowego kryterium powinny wykraczać nie tylko godzinowo poza dotychczas realizowany zakres wsparcia, ale również wykraczać, bądź różnić się tematycznie i/lub rodzajowo (np. zastąpienie zajęć grupowych zajęciami indywidualnymi). Kryterium jest weryfikowane na podstawie zapisów wniosku o dofinansowanie, tj. deklaracji. 

Zajęcia mogą zostać zaplanowane w projekcie pod warunkiem, że w ciągu ostatnich miesięcy były finansowane w całości przez rodziców, a przedszkole udostępniało jedynie budynek. Należy jednak pamiętać o tym, żeby w czasie realizacji ww. zajęć nie pobierać za nie opłat, by nie miało miejsca ich podwójne finansowanie.

Pytanie 9. W jakiej wysokości musi być osiągnięty wskaźnik rezultatu, czy musi on wynosić sto procent?

Odpowiedź 

W przedmiotowym naborze nr FESL.06.01-IZ.01-019/23, nie występuje wskaźnik rezultatu dotyczący dzieci, natomiast pomiar wskaźników produktu odbywać się będzie w momencie przystąpienia dziecka do projektu.

Pytanie 10. Jak wygląda rozliczanie się z projektu, jaka dokumentacja, sprawozdania, jak często?

Odpowiedź

Odpowiedź na przedmiotowe pytanie zależy od tego, czy projekt będzie rozliczany na podstawie kwot ryczałtowych, czy na podstawie rzeczywiście poniesionych wydatków.
Zgodnie z Regulaminem wyboru projektów „Weryfikacja wydatków zadeklarowanych według uproszczonych metod dokonywana jest w oparciu o faktyczny postęp realizacji projektu i osiągnięte wskaźniki produktu i rezultatu”.
Jeżeli wskaźniki produktu lub rezultatu objęte daną kwotą ryczałtową nie zostaną w pełni zrealizowane, wówczas kwota ta w pełni zostaje uznana ze niekwalifikowalną. Weryfikacja wykonania wskaźników dokonywana jest na podstawie narzędzi pomiaru, które stanowią przyporządkowane do danego wskaźnika dokumenty potwierdzające wykonanie produktów, rezultatów lub zrealizowania działań zgodnie z zatwierdzonym WOD.

W przypadku projektów rozliczanych na podstawie rzeczywiście poniesionych wydatków Beneficjent w celu rozliczenia projektu wykazuje dokumenty księgowe, a ponadto weryfikowany jest stopień osiągnięcia wskaźników na podstawie narzędzi pomiaru określonych w Załączniku nr 2 do Regulaminu wyboru projektów. Sprawozdania składane są w formie wniosku o płatność w częstotliwości ustalonej w terminarzu płatności. 

Pytanie 11. Jakie wskaźniki będą monitorowane i jakie narzędzia pomiaru należy zastosować w projekcie ryczałtowym ? Czy konieczne jest utworzenie dodatkowych wskaźników w przypadku projektów ryczałtowych? Czy mogą zostać tylko te obligatoryjne?

Odpowiedź 

Zarówno w projektach rozliczanych za pomocą kwot ryczałtowych, jak i rzeczywiście poniesionych wydatków należy zaplanować wskaźniki wykazane w Załączniku nr 2 –
Wskaźniki do Regulaminu wyboru projektów. Dodatkowo, w przypadku projektów rozliczanych za pomocą kwot ryczałtowych do każdej kwoty ryczałtowej należy przypisać odpowiednie wskaźniki z części G wniosku o dofinansowanie (wszystkie wskaźniki z części G muszą zostać rozpisane w ramach kwot ryczałtowych, w takim samym brzmieniu, bez modyfikowania nazwy wskaźnika).

Ponadto, jeśli wskaźniki z części G są niewystarczające do pomiaru realizacji działań w ramach każdej kwoty ryczałtowej, można określić dodatkowe
wskaźniki dla kwoty ryczałtowej. Osiągnięcie wyznaczonych wartości docelowych wskaźników będzie stanowić podstawę do kwalifikowania wydatków objętych daną kwotą ryczałtową i w związku z tym uznania tej kwoty. Przy planowaniu dodatkowych wskaźników dla kwot ryczałtowych należy pamiętać, że niezrealizowanie w pełni wskaźników produktu lub rezultatu objętych daną kwotą ryczałtową, spowoduje uznanie tej kwoty w pełni za niekwalifikowalną.

Pytanie 12. Co oznacza rozwiązanie umowy o dofinansowanie z przyczyn Projektodawcy, czy to każde rozwiązanie umowy?

Odpowiedź 

Przypadki rozwiązania umowy przez IZ FESL wskazuje odpowiednio §24 Umowy o dofinansowanie projektu w ramach Programu Fundusze Europejskie dla Śląskiego 2021-2027 bądź §22 Umowy o dofinansowanie projektu w ramach Programu Fundusze Europejskie dla Śląskiego 2021-2027 (ryczałt – EFS+), zgodnie z którymi: 
IZ FESL może rozwiązać umowę w trybie natychmiastowym, w przypadku gdy: 

1) Beneficjent wykorzysta w całości bądź w części przekazane środki niezgodnie z umową; 
2) Beneficjent złoży podrobione, przerobione lub stwierdzające nieprawdę dokumenty w celu uzyskania wsparcia finansowego w ramach niniejszej umowy; 
3) Beneficjent nie rozpoczął realizacji projektu w ciągu 3 miesięcy od ustalonej we wniosku początkowej daty okresu realizacji projektu, zaprzestał realizacji projektu lub realizuje go w sposób niezgodny z niniejszą umową; 
4) Beneficjent nie przedłoży zabezpieczenia prawidłowej realizacji umowy zgodnie z § 19. Beneficjent nie osiągnie zamierzonych w projekcie wskaźników, zgodnie z aktualnym wnioskiem, z przyczyn przez siebie zawinionych; 

IZ FESL może rozwiązać także umowę o dofinansowanie z zachowaniem jednomiesięcznego okresu wypowiedzenia, w przypadku gdy: 

1) Beneficjent odmówi poddania się kontroli; 
2) Beneficjent w ustalonym przez IZ FESL terminie nie doprowadzi do usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości; 
3) Beneficjent nie przedkłada zgodnie z umową wniosków o płatność w tym nie składa oryginału w CST2021 w terminie wyznaczonym przez IZ FESL; 
4) Beneficjent nie przedkłada uzupełnienia wniosków o płatność w terminach i zakresie wyznaczonym przez IZ FESL; 
5) Beneficjent nie przedkłada aktualizacji wniosku w terminach i zakresie wyznaczonym przez IZ FESL; 
6) Beneficjent nie przedkłada aktualizacji terminarza płatności, w tym nie składa oryginału w LSI2021 w terminie wyznaczonym przez IZ FESL; 
7) Beneficjent nie przestrzega przepisów ustawy PZP w zakresie, w jakim ustawa ma zastosowanie do beneficjenta; 
8) Beneficjent nie przestrzega zasady konkurencyjności w zakresie, w jakim ta zasada stosuje się do beneficjenta; 
9) Beneficjent w sposób uporczywy uchyla się od wykonywania obowiązków, o których mowa w niniejszej umowie; 
10) Beneficjent odmówił podpisania aneksu w zakresie zmian wprowadzonych Wytycznymi, o których mowa w § 1 pkt 32.

Pytanie 13. Czy w ramach kryteriów dodatkowych wyboru projektów można otrzymać punkty częściowe (np. 3 pkt dla kryterium w którym liczba możliwych pkt do uzyskania wynosi 0 lub 5 pkt)?

Odpowiedź 

Sposób oceny kryteriów szczegółowych, dodatkowych nie przewiduje możliwości przyznawania punktów cząstkowych.

Pytanie 14. Czy istnieje limit kwotowy dofinansowania na jedno dziecko? Czy zasadne jest liczenie limitu w następujący sposób: kwota dofinansowania np. 77 759 999,99/wskaźnik liczba objętych dzieci np. 11 693 = 6 650,13?

Odpowiedź 

W naborze nie przewidziano limitu kwotowego na jedno dziecko. ION nie rekomenduje przeliczania ogólnej wartości projektu w podziale na liczbę dzieci w nim uczestniczących ze względu na specyficzne potrzeby poszczególnych uczestników (np. dzieci z orzeczeniem o niepełnosprawności) oraz możliwe do poniesienia wydatki dotyczące doposażenia.

Pytanie 15. Czego mogą dotyczyć zajęcia wykorzystujące ICT. Proszę o podanie przykładów.

Odpowiedź 

Zależnie od rodzaju organizowanych w projekcie zajęć, może być konieczne bądź pożądane z punktu widzenia ich atrakcyjności posłużenie się technologiami informacyjno-
komunikacyjnymi (z ang. Information and Communications Technology – ICT). Do przykładowych sposobów zastosowania ICT w trakcje zajęć dodatkowych należą zajęcia pedagogiczne bądź terapeutyczne z użyciem pomocy dydaktycznej „Magiczny dywan”, tabletów, tablicy multimedialnej, czy wszelkich innych urządzeń cyfrowych oraz powszechnie dostępnych on-line zasobów aplikacji multimedialnych, wspomagających nauczanie oraz rozwój dzieci.

Pytanie 16. Jak należy rozpatrywać obroty wnioskodawcy w przypadku, gdy złoży więcej projektów w ramach danego naboru?

Odpowiedź 

Suma bilansowa lub roczny obrót wnioskodawcy muszą być równe lub wyższe od łącznych rocznych wydatków w projektach złożonych w ramach danego naboru oraz realizowanych w danej instytucji w ramach FE SL 2021-2027 przez Wnioskodawcę.

Pytanie 17. Czy dotacja celowa występuje w ramach przedmiotowego naboru?

Odpowiedź 

W przedmiotowym naborze przewidziany jest wkład budżetu państwa w wysokości 5%. W związku z powyższym dotacja celowa wystąpi w każdym wybranym do dofinansowania projekcie w ramach przedmiotowego naboru.

Pytanie 18. Jaką stawkę dla nauczycieli możemy przyjąć jako maksymalną, zgodnie ze stopniem mianowania?

Odpowiedź 

Nauczycielom zatrudnionym w projekcie na podstawie art. 35a Karty Nauczyciela (będących już pracownikami danego przedszkola) przysługuje wynagrodzenie w wysokości wyliczonej według stawki osobistego zaszeregowania nauczyciela, z uwzględnieniem dodatku za warunki pracy i wynagrodzenia urlopowego. W przypadku nauczycieli zatrudnionych na umowę o pracę zgodnie z art. 16 Prawa oświatowego (nowi nauczyciele) za każdą godzinę prowadzenia tych zajęć przysługuje wynagrodzenie nie wyższe niż wynagrodzenie za jedną godzinę prowadzenia zajęć ustalone w sposób określony w art. 35 ust. 3 ustawy – Karta Nauczyciela dla nauczyciela dyplomowanego posiadającego wykształcenie wyższe i tytuł zawodowy magister, magister inżynier lub równorzędny oraz realizującego tygodniowy obowiązkowy wymiar godzin zajęć. Jeśli wiadomo, że nauczyciele zatrudnieni do projektu zostaną w najbliższym czasie nauczycielami dyplomowanymi, wówczas taką stawkę można ująć w budżecie projektu.

Pytanie 19. Jakie warunki musi spełnić Wnioskodawca w okresie trwałości (czy wystarczy mieć w ofercie dofinansowane zajęcia)? W przypadku szkolenia personelu czy obowiązuje nas jakaś trwałość (np. przez 12 miesięcy nauczyciel musi być zatrudniony bądź prowadzić zajęcia)? Ile wynosi okres trwałości projektu z crossem? W regulaminie: Trwałość projektów musi być zachowana przez okres 5 lat (3 lat w przypadku MŚP – w odniesieniu do projektów, z którymi związany jest wymóg utrzymania inwestycji lub miejsc pracy). Zapis dotyczy tylko wydatków w ramach cross-financingu. W opisie Wskaźników: Weryfikowane będzie, czy zakupiony na potrzeby realizacji projektu sprzęt pozostanie na wyposażeniu placówki oraz będzie wykorzystywany do prowadzenia zajęć przez okres co najmniej równy okresowi realizacji projektu.

Odpowiedź 

W przedmiotowym naborze trwałość dotyczy tylko wydatków ponoszonych w ramach cross-financingu. Okres trwałości projektów w ramach których występują wydatki stanowiące cross-financing wynosi 5 lat (3 lat w przypadku MŚP). Natomiast zapis kryterium (nie wskaźnika) "Sprzęt zakupiony na potrzeby realizacji projektu pozostanie na wyposażeniu placówki oraz będzie wykorzystywany do prowadzenia zajęć." dotyczy każdego rodzaju sprzętu kupowanego w projekcie na potrzeby realizacji zajęć dodatkowych.

Pytanie 20. Czy udostępnienie sali do zajęć może być uznane za wkład własny? Jak wykazać wkład własny salami udostępnionymi na potrzeby zajęć w przedszkolu/przedszkolu prywatnym?

Odpowiedź 

Udostępnienie sali na potrzeby realizacji zajęć może stanowić wkład własny niepieniężny w projekcie. Wkład własny w postaci udostępnienia sal przedszkolnych na rzecz odbywania się w nich zajęć dodatkowych powinien zostać uzasadniony poprzez przedstawienie metodologii wyliczenia wkładu własnego. Wartość wkładu wycenia się jako koszt amortyzacji lub wynajmu (stawkę może określać np. cennik danej instytucji). Wnioskodawca powinien wykazać, że wartość tego wkładu nie przekracza kosztów rynkowych. Metodologia może również zostać oparta na rzeczywistych kosztach utrzymania sali.

Pytanie 21. Czy przez zajęcia dodatkowe realizowane w okresie ostatnich 12 miesięcy rozumie się również zajęcia finansowane w ramach subwencji oświatowej dla dzieci z orzeczeniami, np. zajęcia logopedyczne lub rewalidacyjne?

Odpowiedź 

Przez zajęcia dodatkowe dla kryterium Zajęcia dodatkowe zaplanowane w projekcie nie były finansowane od co najmniej 12 miesięcy poprzedzających złożenie wniosku o dofinansowanie projektu, rozumiane są również zajęcia dla dzieci z orzeczeniami o niepełnosprawności, czy orzeczeniami o potrzebie kształcenia specjalnego.

Pytanie 22. Czy w obecnej perspektywie funkcjonuje dalej PEFS?

Odpowiedź 

W obecnej perspektywie finansowej odpowiednikiem PEFS jest aplikacja SM EFS.

Pytanie 23. Czy jeśli planujemy szkolenia dla nauczycieli to mogą brać w nich udział tylko ci nauczyciele, którzy prowadzą zajęcia w danym projekcie?

Odpowiedź 

W szkoleniach mogą brać udział również nauczyciele nieprowadzący zajęć w ramach danego projektu. Należy jednak pamiętać, że szkolenia te muszą być powiązane z działaniami zaplanowanymi w ramach projektu, z działalnością przedszkola oraz muszą wynikać ze zdiagnozowanych potrzeb.

Pytanie 24. Czy ION planuje kolejne nabory na edukację przedszkolną?

Odpowiedź 

Planowane są kolejne nabory w ramach Działania 6.1 Edukacja przedszkolna. Prawdopodobnie kolejny nabór w przedmiotowej tematyce zostanie ogłoszony w 2024 roku.

Pytanie 25. Czy będą dostępne jakieś wzory deklaracji uczestnictwa w projekcie? Jakie dane powinniśmy zbierać od uczestników projektu? 

Odpowiedź 

Nie przewidziano wzorów dokumentacji dla uczestników w projekcie. Dane zbierane od uczestników projektu powinny wynikać z zakresu wymaganego do wprowadzenia w systemie SM EFS+ oraz z Załącznika 1 do Wytycznych dotyczących monitorowania postępu rzeczowego realizacji programów na lata 2021-2027 - „Zakres danych nt. uczestników projektów współfinansowanych z EFS+ oraz podmiotów obejmowanych wsparciem gromadzonych w CST2021”.

Pytanie 26. Ile wynosi minimalna wartość projektu ?

Odpowiedź 

Minimalna wartość projekt wynosi 100 000 zł.

Pytanie 27. Co wchodzi w skład wydatków "na dostępność"?

Odpowiedź 

W ramach wydatków na „dostępność” możliwe jest dofinansowanie np.: na dostosowanie architektoniczne budynków niedostępnych (np. budowa tymczasowych podjazdów; montaż platform, wind, podnośników; właściwe oznakowanie budynków poprzez wprowadzanie elementów kontrastowych i wypukłych celem właściwego oznakowania dla osób niewidomych i słabowidzących itp.), dostosowanie infrastruktury komputerowej, dostosowanie akustyczne. Nie jest to katalog zamknięty, a rodzaj wsparcia wynika ze zdiagnozowanych potrzeb.

Pytanie 28. Jeśli np. mamy w przedszkolu zajęcia z logopedii dla 6 latków, to czy w projekcie możemy zrobić logopedie dla młodszych dzieci np. 3-4 l, czy to dalej są te same zajęcia?

Odpowiedź 

Zajęcia dodatkowe muszą się różnić co do treści oraz odbiorców, więc w podanym przypadku jak najbardziej są możliwe do realizacji.

Pytanie 29. Proszę o przykłady, jakie działania można zaproponować, które mają na celu niwelowanie barier w dostępie do edukacji na każdym szczeblu, wynikających między innymi z:
    • dyskryminacji i przemocy motywowanej niechęcią ze względu na: płeć, niepełnosprawność, orientację seksualną, pochodzenie etniczne
    • trudności integracyjnych dzieci, na przykład ukraińskich.

Odpowiedź 

Przykłady działań wymienione są na stronie 18 Regulaminu wyboru projektów i są to m.in.: 

    • szkolenia, warsztaty, kursy dla kadry na temat przeciwdziałania dyskryminacji i przemocy; 
    • szkolenia, warsztaty, kursy nakierowane na przeciwdziałanie trudnościom integracyjnych dzieci, na przykład ukraińskich;
    • szkolenia, kursy, warsztaty metodyczne w zakresie nauki różnorodności społecznej i specyfiki pracy z dziećmi w tym zakresie;
    • organizacja spotkań z przedstawicielami i przedstawicielkami różnych grup społecznych, podczas których dzieci będą mogły poznawać osoby z różnych grup etnicznych i o różnej sprawności, wykonujące niestereotypowe płciowo zawody; 
    • dbałość o reprezentację różnych grup społecznych podczas tematycznych spotkań, np. zapraszanie na spotkania dotyczące pracy w różnych zawodach przedstawicieli obu płci i różnych sprawności.

Pytanie 30. Jak rozliczyć wynagrodzenie własnych nauczycieli, którzy są finansowani z subwencji, aby nie było zagrożenia podwójnego finansowania? Czy osobnym zleceniem, czy w obecnej umowie rozpisać godzinowe zaangażowanie w projekcie? Czy stawki powinny być zbieżne ze stawkami przy umowie o pracę?

Odpowiedź 

W przypadku podmiotów publicznych podstawą do zatrudnienia nauczyciela jest Ustawa Karta nauczyciela (art. 35a). W celu uniknięcia podwójnego finansowania należy w umowie z nauczycielem szczegółowo rozpisać obowiązki w ramach projektu. Na etapie realizacji projektu Wnioskodawca ma obowiązek monitorowania, aby części składowe wynagrodzenia nauczyciela (subwencja, projekt) nie prowadziły do podwójnego finansowania.

Pytanie 31. Czy jeśli gmina składa wniosek dla 10 przedszkoli to we wniosku każde z tych przedszkoli występuje jako realizator (tym samym działa jako odrębny zamawiający przy procedurach zakupowych, na podstawie odrębnego planu zamówień)?. Jeżeli przedszkole należy do zespołu szkolno-przedszkolnego to kto jest realizatorem – zespół, czy przedszkole, które ma inny adres?

Odpowiedź

Wnioskodawca, czyli organ prowadzący placówki, decyduje o tym, czy będą one występować we wniosku jako „podmioty realizujące projekt” czy też nie. W przypadku zespołu szkolno-przedszkolnego decyduje struktura organizacyjna podmiotu. Jeśli zespół ma jednolita strukturę to podmiotem realizującym jest zespół (jeden dyrektor, jeden NIP, REGON dla wszystkich placówek w zespole), a jeśli wyodrębnione jest w nim osobne przedszkole to podmiotem realizującym jest właśnie przedszkole.

Pytanie 32. W odniesieniu do organizacji festynu była mowa, że może się odbyć tylko jeden na cały projekt. A jeśli w projekcie jest kilka przedszkoli, to czy każde może zrobić swój festyn?

Odpowiedź 

W takim przypadku każde przedszkole może zorganizować swój własny festyn.

Pytanie 33. Czy jeżeli w ramach projektu wartość zajęć przekracza kwotę 130 000 zł , należy wówczas wybrać wykonawcę na podstawie prawa zamówień publicznych?

Odpowiedź 

Zgodnie z pkt. 4) Sekcji 3.2.2. Postępowanie o udzielenie zamówienia Wytycznych dotyczących kwalifikowalności wydatków na lata 2021-2027: Obliczając szacunkową wartość
zamówienia należy wziąć pod uwagę konieczność łącznego spełnienia trzech przesłanek (tożsamości): 

a) usługi, dostawy oraz roboty budowlane są tożsame rodzajowo lub funkcjonalnie (tożsamość przedmiotowa), przy czym tożsamość rodzajowa dostaw obejmuje dostawy podobne, 
b) możliwe jest udzielenie zamówienia w tym samym czasie (tożsamość czasowa),
c) możliwe jest wykonanie zamówienia przez jednego wykonawcę (tożsamość podmiotowa). 

Tożsamości należy rozumieć zgodnie z wykładnią przepisów Pzp dotyczących szacowania wartości zamówienia.

Pytanie 34. Przedszkole prywatne zatrudnia nauczycieli w oparciu o kodeks pracy, jak w takim przypadku rozliczyć wynagrodzenie nauczycieli za zajęcia dodatkowe?

Odpowiedź 

Kwestie kosztów związanych z zaangażowaniem personelu projektu reguluje Podrozdział 3.8. Personel projektu Wytycznych dotyczących kwalifikowalności wydatków na lata 2021-2027.

Pytanie 35. Czy przedszkole, którego pomieszczenia są wynajmowane od prywatnej firmy (czyli miasto nie jest właścicielem obiektu) może wykazać wkład własny jako wynajem pomieszczeń? Czy takie przedszkole może wnioskować o środki na adaptację nowych pomieszczeń (powiększenie przedszkola)?

Odpowiedź 

Udostępnienie sal/wynajem na potrzeby realizacji projektu można wykazać jako wkład własny niepieniężny w projekcie pod warunkiem, że umowa najmu obejmuje cały planowany okres realizacji projektu. W przypadku wydatków w ramach cross-financingu dodatkowo należy uwzględnić 5-letni okres trwałości projektu. W ramach 1 typu wsparcia nie ma możliwości wnioskować o środki na adaptację nowych pomieszczeń/tworzenie nowych miejsc wychowania przedszkolnego.

Pytanie 36. Czy jeśli w projekcie wezmą udział trzy przedszkola to należy przygotować trzy odrębne diagnozy czy wystarczy jedna zbiorcza dla wszystkich?

Odpowiedź 

Jeżeli w zbiorczym dokumencie będą odpowiednio wyszczególnione placówki, taka diagnoza będzie prawidłowa.

Pytanie 37. Czy można uwzględnić udostępnianie sal jako wkład własny, jeśli budynek, w którym znajduje się sala był termomodernizowany ze środków UE? Na jakiej zasadzie odbywa się rozliczenie udostępnionych sal? Na podstawie kosztów eksploatacji, czy stawki za udostępnienie sali przyjętej w zarządzeniu/regulaminie organu prowadzącego?

Odpowiedź 

Udostępnienie sal jako wkład własny jest możliwe w sytuacji, gdy budynek był termomodernizowany ze środków UE.

Pytanie 38. Jakie są sankcje jeżeli ktoś czegoś nie dopilnuje i zrobi coś źle?

Odpowiedź 

Sankcje są uzależnione od rodzaju uchybień podczas realizacji projektu. Przypadki sankcji zostały ujęte w zapisach Umowy o dofinansowanie projektu w ramach Programu Fundusze Europejskie dla Śląskiego 2021-2027 oraz Umowy o dofinansowanie projektu w ramach Programu Fundusze Europejskie dla Śląskiego 2021-2027 (ryczałt – EFS+). Umowy stanowią załączniki nr 5 i 6 do Regulaminu wyboru projektów.

Pytanie 39. Przedszkole prywatne pobiera czesne od rodziców, czy czesne może być wkładem własnym?

Odpowiedź 

Jeśli wnioskodawca chce wnieść do projektu wkład własny w postaci pieniężnej, to robi to ze środków zaksięgowanych na swoim rachunku bankowym. ION nie weryfikuje z jakich zasobów pochodzą ww. środki.

Pytanie 40. Czy jeśli bierzemy też pod uwagę oddziały przedszkolne w szkołach, to czy wtedy realizatorem jest szkoła?

Odpowiedź 

Oddział przedszkolny w szkole stanowi część składową szkoły, więc zasadnym będzie wskazanie szkoły jako podmiot realizujący projekt.

Pytanie 41. Czy na dzień złożenia wniosku nie wolno zalegać z ZUS-em i urzędem skarbowym czy dopiero na dzień podpisania umowy?

Odpowiedź 

Regulamin naboru wskazuje że przedmiotowa kwestia będzie weryfikowana przed podpisaniem umowy o dofinansowanie. Natomiast podmiot w momencie składania wniosku o dofinansowanie nie powinien mieć zaległości w ZUS jak i w urzędzie skarbowym.

Pytanie 42. W jaki sposób określana będzie niepełnosprawność w zestawieniu ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Czy nadal niepełnosprawność to będzie tylko orzeczenie, a specjalna potrzeba edukacyjna jest określana na poziomie dyrektora i nauczycieli prowadzących i specjalistów. Czy osoby ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi należy liczyć do wskaźnika dotyczącego osób z niepełnosprawnościami?

Odpowiedź 

Zgodnie z definicja z regulaminu naboru dziecko z niepełnosprawnością to dziecko w wieku przedszkolnym posiadające orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego wydane ze względu na dany rodzaj niepełnosprawności oraz dzieci posiadające orzeczenia o potrzebie zajęć rewalidacyjno-wychowawczych wydawane ze względu na niepełnosprawność intelektualną w stopniu głębokim. Orzeczenia są wydawane przez zespół orzekający działający w publicznej poradni psychologiczno-pedagogicznej, w tym poradni specjalistycznej. 

Pomiar wskaźnika „Liczba dzieci/uczniów o specjalnych potrzebach rozwojowych i edukacyjnych, objętych wsparciem” powinien odbywać się na podstawie listy dzieci o specjalnych potrzebach rozwojowych i edukacyjnych objętych wsparciem, ze wskazaniem rodzaju wsparcia sporządzonej na podstawie zaleceń co do specjalnych potrzeb edukacyjnych wydanych np. przez dyrektora placówki, poradnie psychologiczno-pedagogiczne zgodnie z rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach.

Pytanie 43. Czy wniosek o dofinansowanie składa dyrektor przedszkola, czy organ prowadzący?

Odpowiedź 

Wnioskodawcą w projekcie jest organ prowadzący OWP, do którego skierowane jest wsparcie. Technicznie wniosek w LSI2021 składa osoba, która otrzymała dostęp do konta podmiotu, który będzie wnioskodawcą w projekcie.

Pytanie 44. Czy w ramach projektu można w przedszkolach zamontować windę, podjazd dla dzieci z niepełnosprawnością?

Odpowiedź 

Powyższe wydatki są możliwe do zrealizowania przy zachowaniu limitu cross-financingu, który wynosi 30% dofinansowania unijnego w projekcie.

Pytanie 45. Jeśli przedszkole ma trzy filie w różnych miejscowościach gminy, to czy w miejscu realizacji projektu wpisać każde z tych miejsc, czy tylko adres przedszkola głównego?

Odpowiedź 

We wniosku o dofinansowanie w polu B.3, jako miejsca realizacji projektu należy wskazać wszystkie gminy, w których projekt rzeczywiście będzie realizowany. Jeśli działania projektowe będą miały miejsce w 3 filiach zlokalizowanych na terenie jednej gminy, to należy w tych miejscach wykazać tę gminę, jako najmniejszą jednostkę podziału terytorialnego możliwą do wyboru.

Pytanie 46. Czy jedno dziecko może korzystać z kilku form wsparcia?

Odpowiedź 

W regulaminie nie ma ograniczeń, które zabraniałyby korzystania uczestnikowi projektu z różnych form wsparcia, jeśli takie zapotrzebowanie wynika z przeprowadzonej diagnozy.

Pytanie 47. Czyli gmina jest wnioskodawcą, a przedszkole jest realizatorem czy podmiotem realizującym? Kto jest partnerem w takim wypadku?

Odpowiedź 

W obecnej perspektywie finansowej 2021-2027 w systemach informatycznych Partner nazywany jest Realizatorem, a Realizator występujący w perspektywie 2014-2020 obecnie w systemach nazywany jest Podmiotem realizującym projekt. 

Pytanie 48. Jakie są wagi punktowe?

Odpowiedź 

Liczba punktów możliwa do uzyskania w ramach poszczególnych kryteriów oceny wskazana jest w Załączniku nr 1 - Kryteria wyboru projektów do Regulaminu wyboru projektów.

Pytanie 49. Czy nadal obowiązuje limit 276 godzin jeśli chodzi o zaangażowanie personelu projektu?

Odpowiedź 

Zgodnie z Wytycznymi dotyczącymi kwalifikowalności wydatków na lata 2021-2027 „łączne zaangażowanie zawodowe personelu projektu w realizację wszystkich projektów
finansowanych z funduszy UE oraz działań finansowanych z innych źródeł, w tym środków własnych beneficjenta i innych podmiotów (niezależnie od formy zaangażowania), nie przekracza 276 godzin miesięcznie”.

Pytanie 50. Po jakim kursie liczyć euro do limitu projektu ryczałtowego w złotówkach?

Odpowiedź 

Kurs wymiany waluty stosowany przez KE aktualny na dzień ogłoszenia naboru nr FESL.06.01-IZ.01-019/23 wynosi 4,5900 PLN.

Pytanie 51. Czy podczas realizacji projektu lub w czasie okresu trwałości projektu przedszkole może zmienić nazwę?

Odpowiedź 

Jeżeli nazwa przedszkola nie występuje w tytule złożonego w naborze wniosku o dofinansowanie, a podmiot ulegnie przekształceniu, nie ma przeciwskazań do zmiany nazwy przedszkola.

Pytanie 52. Czy podczas realizacji projektu lub w czasie okresu trwałości projektu przedszkole może zmienić adres?

Odpowiedź 

Jeżeli projekt nie obejmuje wydatków w ramach cross-financingu, wówczas zmiana lokalizacji jest możliwa pod warunkiem zapewnienia w nowej siedzibie placówki możliwości realizacji wszystkich działań projektowych. Zmiana taka musi być odpowiednio uzasadniona. Jeżeli projekt przewiduje wydatki w ramach cross-financingu objęte trwałością projektu, wówczas zmiana lokalizacji może powodować konieczność zwrotu kosztów poniesionych w związku z inwestycją.

Pytanie 53. Czy podczas realizacji projektu lub w czasie okresu trwałości projektu przedszkole może zmienić organ prowadzący?

Odpowiedź 

Nie jest możliwa jednoznaczna odpowiedź na takim poziomie ogólności. Przekształcenie nie zawsze będzie możliwe. Przypadki muszą być rozpatrywane indywidualnie.

Pytanie 54. W przypadku projektu trzyletniego jak założyć wzrost wynagrodzeń zaplanowanych w projekcie, które od kilku lat systematycznie rosną? 

Odpowiedź 

Budżet projektu stanowi zamknięty zbiór wydatków. Jeżeli nie można przewidzieć wzrostu stawek, to indeksację wynagrodzenia personelu należy pokryć z oszczędności w projekcie lub ubiegać się o zwiększenie dofinansowania na etapie realizacji projektu (o ile wzrost wynagrodzenia wynika bezpośrednie z prawa krajowego). 

Pytanie 55. Czy w ramach projektu można zaplanować szkolenia dla nauczycieli: 

- Interaktywne zajęcia - tablica interaktywna,
- obsługa Photon i Dash (szkolenie dotyczące użytkowania robotów, które będą wykorzystywane na zajęciach w ramach projektu,
- Komunikacja w zespole (relacje rodzic – nauczyciel),
- Karty Oceny Logopedycznej Dziecka - KOLD – test do diagnozy dzieci w wieku od 1 miesiąca do ukończenia 9 roku życia.
- Ocena prawidłowego i zaburzonego rozwoju mowy dziecka?

Odpowiedź 

Nie ma przeciwskazań dla realizacji szkoleń w ww. tematyce, jeśli takie potrzeby wynikać będą z przeprowadzonej diagnozy oraz realizacja szkoleń będzie ściśle powiązana z
działaniami w projekcie. Udział nauczycieli/kadry pedagogicznej i niepedagogicznej można zaplanować jedynie jako dodatkowe, uzupełniające działanie względem działań skierowanych do dzieci w wieku przedszkolnym i nie może powielać działań możliwych do realizacji z poziomu krajowego. Przy zastosowaniu nazw własnych w budżecie projektu należy dopisać sformułowanie „lub równoważne”.

Pytanie 56. Czy w ramach projektu można zaplanować studia podyplomowe Zarządzanie w oświacie?

Odpowiedź 

Trudno powiązać wymieniony kierunek studiów z typem projektu (tj. Wsparcie edukacji przedszkolnej poprzez organizację zajęć dodatkowych oraz doposażenie). Należy pamiętać, że realizacja wsparcia dla kadry niepedagogicznej również musi być powiązana tematycznie z głównymi działaniami projektowymi, tj. zajęciami dodatkowymi dla dzieci.

Pytanie 57. Czy w ramach projektu można kupić środki trwałe, jeśli tak to jaki jest limit?

Odpowiedź 

W ramach projektu można kupić środki trwałe. W obecnej perspektywie finansowej 2021-2027 nie przewidziano limitu na zakup środków trwałych.

Pytanie 58. Na jaki adres mailowy wysyłać ewentualne pytania, które się pojawią w trakcie pisania projektu?

Odpowiedź 

Zapraszamy do kontaktu z następującymi osobami: 
monika.hacas@slaskie.pl;
barbara.wyka@slaskie.pl (+48 774 49 19); 
izabella.koziol@slaskie.pl (+48 774 47 70).

Pytanie 59. Czy można kwalifikować studia, które zaczęły się przed podpisaniem umowy (studia od października 2023)?

Odpowiedź 

Istnieje możliwość uznania za kwalifikowalne zaplanowanych w projekcie wydatków dotyczących studiów nauczyciela, jeśli są powiązane z działaniami w projekcie. Wydatki poniesione w ramach projektu mogą być uznane za kwalifikowalne, jeśli zostały poniesione przez beneficjenta w okresie od dnia rozpoczęcia realizacji projektu. Początkiem kwalifikowalności wydatków jest 1 stycznia 2021 r.

Pytanie 60. Czy wkład własny można pokryć subwencją oświatową?

Odpowiedź 

Wkładu własnego nie można pokryć ze środków subwencji oświatowej, która jest przeznaczona na realizację podstawy programowej.

Pytanie 61. Czy wkładem własnym mogą być drobne opłaty pobierane od rodziców?

Odpowiedź 

Opłaty od rodziców nie mogą stanowić wkładu własnego w projekcie w ramach naboru nr FESL.06.01-IZ.01-019/23. Regulamin wyboru projektów nie przewiduje pobierania od uczestników opłat związanych z uczestnictwem w projekcie.

Pytanie 62. Rodzice płacą za przedszkole poza godzinami opłacanymi przez miasto (5h podstawy). Co z tą opłatą, jeśli w tym czasie są zajęcia projektowe? Czy można zajęcia projektowe prowadzić także w godzinach podstawy (wchodzi inny nauczyciel dodatkowo)? Czy zajęcia muszą odbywać się po godzinach ogólnodostępnych?

Odpowiedź 

Z przepisów prawa oświatowego wynika, że każde dziecko ma prawo do korzystania z bezpłatnej edukacji przedszkolnej w wymiarze co najmniej 5 godzin dziennie. W tym czasie realizowana jest podstawa programowa nauczania przedszkolnego. Zajęcia dodatkowe w ramach projektu mogą, ale nie muszą być realizowane po tym czasie. Istotna jest dodatkowość tych zajęć w stosunku do standardowej oferty placówki. Przywołana opłata nie stanowi opłaty za zajęcia, lecz za sprawowanie opieki nad dzieckiem i bieżące funkcjonowanie placówki.

Pytanie 63. Co z opłatą dla miasta za godziny po 13:00, skoro miasto pobiera tę opłatę za nauczyciela dla wszystkich, ale także za koszty administracyjne przedszkola. Dziecko jest w placówce od 8-16 i rodzic płaci 1,14 zł/h od 13-16. W tym czasie są też zajęcia projektowe z innym nauczycielem. Czy jest wtedy dochodem?

Odpowiedź 

Powyższa opłata pobierana jest przez przedszkole w celu zapewnienia bieżącego funkcjonowania placówki, nie na poczet uczestnictwa w projekcie. Beneficjent musi zapewnić, że w projekcie nie wystąpi podwójne finansowanie. W perspektywie finansowej 2021-2027 nie występuje pojęcie dochodu w projekcie.

Pytanie 64. Czym się różni firma zewnętrzna wchodząca do grupy po godzinach realizujących podstawę programową, której ma towarzyszyć jako wsparcie nauczyciel przypisany do tej grupy, od nauczyciela przedszkola prowadzącego zajęcia dodatkowe i również wchodzącego do tejże grupy? On już nie może mieć wsparcia w postaci nauczyciela przypisanego do tejże grupy?

Odpowiedź 

W sytuacji, kiedy osoba z zewnątrz prowadzi zajęcia, w sali nie musi być obecny nauczyciel przypisany do danej grupy przedszkolnej. To osoba prowadząca zajęcia odpowiada za bezpieczeństwo dzieci. Zgodę na takie zajęcia każdorazowo wydaje dyrektor placówki i to na nim spoczywa pośrednia odpowiedzialność za bezpieczeństwo dzieci.

Pytanie 65. Czy można wykazać jako wkład własny udostępnienie sal na zajęcia dodatkowe, które powstały w poprzedniej perspektywie z dotacji?

Odpowiedź 

Zgodnie z podrozdziałem 3.3 Wytycznych dotyczących kwalifikowalności wydatków na lata 2021-2027, wkładem niepieniężnym nie może być wydatek uprzednio współfinansowany ze środków UE (wyjątek stanowi termomodernizacja budynku).

Pytanie 66. Proszę o wskazanie interpretacji w zakresie nowych zasad cross-financingu w zakresie zakupu mebli i sprzętu.

Odpowiedź 

W przypadku zakupu mebli, sprzętu i pojazdów, wydatki te będą finansowane ze środków EFS+, ale nie w ramach cross-financingu, jeśli zakupy te spełnią minimum jeden z określonych warunków:

a) zakupy mebli, sprzętu i pojazdów zostaną zamortyzowane w całości w trakcie realizacji projektu, jak również zostaną spełnione warunki dla amortyzacji wskazane w podrozdziale 3.7 Wytycznych kwalifikowalności, który dotyczy amortyzacji i leasingu środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych. Ponadto beneficjent musi wykazać, że dany zakup dotyczy kwoty, dla której dokonywana jest jednorazowa amortyzacja (obecnie 10 tys. zł) lub, dla której zakup zostanie zamortyzowany w okresie realizacji projektu;

lub 

b) beneficjent udowodni, że zakup będzie najbardziej opłacalną opcją, tj. uzasadni, że wybrał opcję, która wymaga mniejszych nakładów finansowych, tj. przedmiot jest tańszy, ale
jednocześnie jest odpowiedni do osiągnięcia celu operacji (posiada podobne cechy, jak produkty droższe); 

lub 

c) zakupy te są konieczne dla osiągnięcia celów projektu. Warunek zostanie spełniony w przypadku zakupów koniecznych dla osiągnięcia celu projektu. W przedmiotowym naborze będzie realizowany typ projektu: Wsparcie edukacji przedszkolnej poprzez organizację zajęć dodatkowych oraz doposażenie, zatem doposażenie sali, w której odbywać się będą zajęcia w sprzęt niezbędny do prowadzenia tych zajęć może być uznane za zakup konieczny dla osiągnięcia głównego celu projektu. Konieczne jest przedstawienie uzasadnienia dla takich zakupów. W przypadku zakupu, np. specjalistycznego sprzętu w ramach projektu mającego na celu poprawę dostępności dla osób z niepełnosprawnościami, warunek ten jest spełniony.

Pytanie 67. Czy w ramach projektu można sfinansować instalację sieci WI-FI dla poprawy dostępności Internetu dla uczestników?

Odpowiedź 

W przedmiotowym typie operacji, który nie przewiduje tworzenia nowych miejsc opieki, brak zasadności poniesienia wymienionego wydatku. Zdaniem ION taki zakup nie wpisuje się w założenia merytoryczne przedmiotowego naboru.

Pytanie 1. Czy organizacja reprezentująca III sektor i będąca partnerem w projekcie musi mieć siedzibę na terenie województwa śląskiego?

Odpowiedź 

Nie ma takiego wymogu. Zgodnie z brzmieniem kryterium dostępu to wnioskodawca musi posiadać siedzibę na terenie jednego z 7 podregionów województwa śląskiego objętego procesem transformacji określonych w TPST (wersja obowiązująca na dzień ogłoszenia naboru), co oznacza: podregion katowicki, sosnowiecki, tyski, bytomski, gliwicki, rybnicki oraz bielski. 
Należy mieć na uwadze, iż zgodnie z brzmieniem kryterium ogólnego merytorycznego projekt jest skierowany do grup docelowych z terenu 7 podregionów województwa śląskiego objętych procesem transformacji, określonych w TPST (wersja obowiązująca na dzień ogłoszenia naboru) co oznacza:
   
    - w przypadku osób fizycznych - osoby uczą się, pracują lub zamieszkują (w rozumieniu przepisów Kodeksu Cywilnego), na obszarze jednego z 7 podregionów województwa śląskiego: podregion katowicki, sosnowiecki, tyski, bytomski, gliwicki, rybnicki oraz bielski.

    - w przypadku innych podmiotów - posiadają jednostkę organizacyjną na obszarze jednego z ww. podregionów. 

W związku z powyższym w przypadku realizacji zadania wzmocnienie potencjału podmiotów III sektora działających na obszarze i na rzecz transformacji, które zakłada realizację wsparcia na rzecz NGO (jako wnioskodawcy lub partnera) podmiot musi posiadać jednostkę organizacyjną na obszarze jednego z ww. podregionów.

Pytanie 2. Czy pracownicy podmiotu występującego jako lider czy partner projektu mogą brać udział w działaniach projektowych jako uczestnicy?

Odpowiedź 

Pracownicy lidera lub partnera mogą być uczestnikami w projekcie w ramach zadania wzmocnienie potencjału podmiotów III sektora działających na obszarze i na rzecz transformacji, które zakłada realizację wsparcia na rzecz wnioskodawcy lub partnera.

Pytanie 3. Czy pracownicy lub wolontariusze działający na rzecz NGO mogą być uczestnikami projektu?

Odpowiedź 

Pracownicy lub wolontariusze działający na rzecz NGO mogą być uczestnikami w projekcie w ramach zadania wzmocnienie potencjału podmiotów III sektora działających na obszarze i na rzecz transformacji (w przypadku gdy wnioskodawcą lub partnerem jest organizacja pozarządowa). Uzupełniająco, w powiązaniu z pozostałymi formami wsparcia realizowanymi na rzecz uczestników projektu. 

Należy mieć na uwadze, iż zgodnie z brzmieniem kryterium ogólnego merytorycznego projekt jest skierowany do grup docelowych z terenu 7 podregionów województwa śląskiego objętych procesem transformacji, określonych w TPST (wersja obowiązująca na dzień ogłoszenia naboru) co oznacza:

    - w przypadku osób fizycznych - osoby uczą się, pracują lub zamieszkują (w rozumieniu przepisów Kodeksu Cywilnego), na obszarze jednego z 7 podregionów województwa śląskiego: podregion katowicki, sosnowiecki, tyski, bytomski, gliwicki, rybnicki oraz bielski. 

    - w przypadku innych podmiotów - posiadają jednostkę organizacyjną na obszarze jednego z ww. podregionów. 

W związku z powyższym w przypadku objęcia pracowników lub wolontariuszy NGO wsparciem, podmiot musi posiadać jednostkę organizacyjną na obszarze jednego z ww. podregionów.

Pytanie 4. Czy zatrudnienie w projekcie psychologa, coacha, psychoterapeuty jest kosztem kwalifikowalnym w ramach FST?

Odpowiedź 

Zatrudnienie specjalistów do poszczególnych zadań w projekcie powinno wynikać z zaplanowanych zadań w danym projekcie i niezbędne do osiągnięcia określonego celu projektu. Celem projektów w ramach Działania 10.24 Typ 1 Działania na rzecz mieszkańców i obszarów uczestniczących w procesie sprawiedliwej transformacji powinno być: 

   • podjęcie działań na rzecz mieszkańców i obszarów uczestniczących w procesie sprawiedliwej transformacji 

   • rozwój aktywności społecznej oraz przygotowanie do akceptacji dla procesu transformacji i zmiany klimatycznej. 

Ponadto zgodnie z założeniami realizacji projektów w ramach działania 10.24 jest ich kompleksowość, w tym także rozwiązywanie problemów społecznych co uzasadniania zatrudnienie ww. specjalistów. Każdorazowo planowane w projekcie wydatki będą oceniane w kontekście celu i założeń projektu.
Należy zwrócić uwagę, iż zadania wykonywane przez psychoterapeutę nie mogą być tożsame z usługą zdrowotną realizowaną w ramach NFZ gdyż w projektach finansowanych w perspektywie finansowej 2021-2027 w ramach FE SL nie ma możliwości finansowania żadnych usług o charakterze zdrowotnym.

Pytanie 5. Czy dom kultury mający osobowość prawną może być wnioskodawcą/ partnerem w projekcie?

Odpowiedź 

Instytucje kultury mogą być wnioskodawcą lub partnerem w projekcie, zostały wskazane w pkt. 1.3 regulaminu wyboru projektów jako typ wnioskodawcy określony w Centralnych Systemie Teleinformatycznym jako służby publiczne.

Pytanie 6. Czy do działań merytorycznych w ramach projektu można zatrudnić dotychczasowych pracowników podmiotu będącego wnioskodawcą czy partnerem projektu?

Odpowiedź 

Dotychczasowych pracowników podmiotu będącego wnioskodawcą lub partnerem można oddelegować do realizacji projektu. Zatrudnienie personelu szczegółowo określają wytyczne dotyczące kwalifikowalności wydatków na lata 2021-2027. Personel projektu niezbędny do realizacji zadań merytorycznych stanowi koszt bezpośredni.

Pytanie 7. Jeżeli wnioskodawca nie składa samodzielnie wniosku o dofinansowanie komu i w jakim zakresie powinien udzielić upoważnienia?

Odpowiedź 

Złożenie wniosku o dofinansowanie projektu (WOD) w systemie LSI 2021 wymaga założenia odpowiedniego profilu. Zgodnie z zapisami pkt 3 regulaminu wyboru projektów: 

   • jeżeli podmiot, w imieniu którego chcesz złożyć WOD, posiada już profil, zgłoś się do osoby nim zarządzającej, aby przyłączyła Cię do profilu;
     Pamiętaj o stosownym upoważnieniu do złożenia WOD!

   • jeżeli uzupełniasz wniosek o dofinansowanie jako jednostka organizacyjna innego podmiotu (nie posiadająca osobowości prawnej ani zdolności prawnej), zgłoś się do jednostki nadrzędnej, aby przyłączyła Cię do profilu;
     Pamiętaj o stosownym upoważnieniu do złożenia WOD! 

Stosowne upoważnienie to dokument, który oficjalnie zezwala innej osobie do wykonywania określonej czynności w imieniu osoby upoważniającej. Upoważnienie powinno zostać udzielone zgodnie z obowiązującymi w danym podmiocie zasadami i ogólnie obowiązującymi przepisami prawa.

Pytanie 8. Czy w ramach projektu i zadania zakładającego tworzenie miejsc spotkań służących integracji mieszkańców danego obszaru możliwe jest tworzenie wyłącznie nowych miejsc czy można także przystosowywać/ rozwijać / przekształcać istniejące miejsca? 

Odpowiedź 

W ramach zadania tworzenie miejsc spotkań służących integracji mieszkańców danego obszaru możliwe jest wykorzystane istniejących miejsc do realizacji celu projektu. Jednakże celem projektów w ramach Działania 10.24 Typ 1 Działania na rzecz mieszkańców i obszarów uczestniczących w procesie sprawiedliwej transformacji powinno być:

   • podjęcie działań na rzecz mieszkańców i obszarów uczestniczących w procesie sprawiedliwej transformacji,

   • rozwój aktywności społecznej oraz przygotowanie do akceptacji dla procesu transformacji i zmiany klimatycznej.

Należy mieć także na uwadze, iż działania realizowane w projekcie nie mogą zastępować dotychczas realizowanych zadań finansowanych z innych źródeł, w ramach projektu mogą zostać sfinansowane tylko i wyłącznie zadania/działania/przedsięwzięcia dodatkowe mające na celu udział mieszkańców w procesie sprawiedliwej transformacji regionu lub wsparcie mieszkańców, którzy w największym stopniu zostaną dotknięci procesem transformacji.

Pytanie 9. Czy w ramach działań dotyczących animacji mieszkańców danego obszaru w procesie zmiany społecznej, gospodarczej i środowiskowej, rozwoju aktywności społecznej czy
rozwiązywania problemów społecznych możliwe jest animowanie aktywności przedsiębiorców lokalnych? (wspieranie działań o charakterze inkubatora przedsiębiorczości)

Odpowiedź 

W ramach Działania 10.24 nie ma możliwości udzielenia wsparcia dla przedsiębiorców.

Pytanie 10. Czy w ramach projektu możliwe są wizyty studyjne i inne formy wyjazdowe zagraniczne?

Odpowiedź 

Istnieje możliwość zaplanowania w projekcie takiej formy wyjazdowej, niemniej jednak powinna być spójna z koncepcją projektu i służyć realizacji głównego celu oraz być
powiązana z grupą docelową projektu. Jednocześnie koszty organizacji powinny zostać opisane w sposób umożliwiający ich rzetelną ocenę pod względem racjonalności i efektywności wydatku. Wizyty studyjne powinny mieć charakter m.in. odwiedzin w organizacji, instytucji lub miejscu mające na celu zdobycie wiedzy, poznanie nowatorskich rozwiązań oraz wymianę informacji oraz doświadczeń, wizyta nie może mieć charakteru turystycznego. ION rekomenduje przeznaczenie na realizację wizyt studyjnych oraz pozostałych form wyjazdowych maksymalnej kwoty stanowiącej 10% finansowania unijnego w projekcie.

Pytanie 11. Jakich wydatków/zadań dotyczy limit 40% na inwestycje w infrastrukturę?

Odpowiedź 

Wydatki te dotyczą adaptacji oraz prac remontowych związanych z dostosowaniem nieruchomości lub pomieszczeń do nowej funkcji (np. wykonanie podjazdu do budynku, zainstalowanie windy w budynku, renowacja budynku lub pomieszczeń, prace adaptacyjne w budynku lub pomieszczeniach). Konieczność poniesienia wydatków musi być bezpośrednio wskazana we wniosku o dofinansowanie i uzasadniona oraz niezbędna do realizacji projektu i konieczna dla osiągniecia celów projektu w zakresie włączenia społecznego.

Pytanie 12. Czy obligatoryjne zadanie dotyczące inicjatywy lokalne (oddolne) służące poprawie jakości życia, rozwojowi aktywności społecznej i akceptacji dla procesu transformacji
i zmiany klimatycznej z wykorzystaniem potencjału lokalnego można realizować w formule grantowej? 

Odpowiedź 

W ramach przedmiotowego naboru nie ma możliwości realizacji wsparcia w formule grantowej.

Pytanie 13. Czy jest limit inicjatyw jakie mogą być zrealizowane w ramach projektu?

Odpowiedź 

Nie ma wskazanego limitu inicjatyw, niemniej jednak należy pamiętać, iż przy każdej z nich należy wskazać obszar i zakres merytoryczny podejmowanych inicjatyw lokalnych na rzecz świadomego udziału mieszkańców w procesie transformacji. Maksymalna kwota przeznaczona na jedną inicjatywę oddolną wynosi 6 tys zł.

Pytanie 14. Jak monitorować uczestników biorących udział w inicjatywach? Czy będą oni wpisywani do bazy?

Odpowiedź 

Zależy od charakteru i formy inicjatywy, jeśli zostanie przyjęta forma umożliwiająca monitorowanie uczestników należy na podstawie deklaracji uczestnictwa w związku z formą wsparcia wprowadzić ich do bazy uczestników. Jeśli natomiast przyjmiemy formę inicjatywy w postaci np. pikniku/festynu wówczas taka potrzeba nie występuje.

Pytanie 15. Jak dokładny ma być opis każdej z inicjatyw?

Odpowiedź 

Na etapie przygotowania wniosku należy wskazać obszar i zakres merytoryczny podejmowanych inicjatyw lokalnych na rzecz świadomego udziału mieszkańców w procesie transformacji, który może obejmować:

   - rozwiązywanie problemów społecznych,
   - ekologii (m.in. ochrony środowiska, recyklingu, zapobieganiu powstawaniu odpadów),
   - zachowanie tożsamości lokalnej i regionalnej oraz więzi z historią i dziedzictwem przemysłowym, w tym zachowanie tożsamości społeczności górniczych i zadbanie o ciągłość minionych i przyszłych społeczności ze zwróceniem szczególnej uwagi na ich materialne i niematerialne dziedzictwo górnicze, w tym kulturę. 

Realizacja inicjatyw będzie rozliczana po zakończeniu danej inicjatywy za pomocą sprawozdania zawierającego informacje na temat: 

   - obszaru i zakresu merytorycznego podejmowanych działań i inicjatyw lokalnych,
   - przeprowadzonej diagnozy środowiska, problemów, zasobów, potencjału i potrzeb,
   - sposobu zgłoszenia inicjatywy przez uczestników (mogą to być zarówno zgłoszenia formalne, np. odbywać się poprzez złożenie do organizatorów wniosku dotyczącego realizacji zadania lub nieformalne, np. wynikać z rozmów z uczestnikami, przeprowadzonych warsztatów, badań, rozeznania potrzeb),
   - realizacji zaplanowanych działań,
   - liczby uczestników oraz dokumentacja fotograficzna,
   - protokoły zdawczo-odbiorcze (jeśli dotyczy).

Pytanie 16. Czy pomysły na realizowane inicjatywy oddolne muszą być zgłaszane przez uczestników projektu czy mogą to być pomysły zgłaszane przez inne podmioty czy osoby nie związane z projektem?

Odpowiedź 

Inicjatywy oddolne muszą być zgłoszone przez uczestników projektu. Przez inicjatywy lokalne (oddolne) służące poprawie jakości życia, rozwojowi aktywności społecznej i akceptacji dla procesu transformacji i zmiany klimatycznej z wykorzystaniem potencjału lokalnego rozumie się: 
wszelkie formy samoorganizacji mieszkańców, zbiorowego działania zmierzającego do określonego celu i do wywołania zmiany w środowisku lokalnym, działania na rzecz dobra wspólnego, angażujące społeczność lokalną i wykorzystujące potencjał lokalny. 

Przykładowy schemat przygotowania projektu dla inicjatyw lokalnych:

1. Diagnoza środowiska, problemów, zasobów, potencjału i potrzeb.
2. Tworzenie planu działania.
3. Realizacja zaplanowanych działań.
4. Monitorowanie i ocena efektywności działania.

Pytanie 17. Czy zatrudniona do projektu na część etatu osoba stanowi personel projektu?

Odpowiedź 

Tak. Każda osoba zatrudniona – zaangażowana do realizacji zadań lub czynności merytorycznych w ramach projektu (niezależnie od wymiaru etatu), wolontariusze, osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą będąca beneficjentem stanowią personel. 

Pytanie 18. Czy w ramach naboru możliwe jest wsparcie zawodowe uczestników?

Odpowiedź 

W ramach przedmiotowego naboru nie jest możliwe wsparcie zawodowe uczestników(projektu). Celem projektów w ramach Działania 10.24 Typ 1 Działania na rzecz mieszkańców i obszarów uczestniczących w procesie sprawiedliwej transformacji powinno być:

   • podjęcie działań na rzecz mieszkańców i obszarów uczestniczących w procesie sprawiedliwej transformacji.

   • rozwój aktywności społecznej oraz przygotowanie do akceptacji dla procesu transformacji i zmiany klimatycznej.

Głównymi założeniami naboru są m.in. działania na rzecz poprawy jakości życia oraz zwiększania aktywności społecznej, zawodowej, obywatelskiej społeczności objętych procesem sprawiedliwej transformacji, realizacja programów na rzecz świadomego udziału mieszkańców w zmianie klimatycznej i transformacji oraz wsparcie rodzin pracowników branży górniczej i pracowników przedsiębiorstw powiązanych z górnictwem oraz społeczności lokalnych, które w największym stopniu zostaną dotknięte procesem transformacji.

Pytanie 19. Na jakiej podstawie należy kwalifikować uczestników do projektu? Jaki zakres danych powinno zawierać oświadczenie?

Odpowiedź 

Warunkiem kwalifikowalności uczestnika projektu lub podmiotu otrzymującego wsparcie jest m.in. spełnienie przez niego kryteriów kwalifikowalności uprawniających do udziału w projekcie, co jest potwierdzone właściwym dokumentem, w szczególności zaświadczeniem lub innym dokumentem wystawionym przez właściwy podmiot, albo oświadczeniem uczestnika projektu lub podmiotu otrzymującego wsparcie, jeżeli kryterium kwalifikowalności nie może zostać potwierdzone dokumentem wystawionym przez właściwy podmiot. W odniesieniu do naboru nr FESL.10.24-IZ.01-024/23 grupę docelową bądź ostatecznych odbiorców wsparcia stanowią osoby zamieszkujące, uczące się lub pracujące na terenie jednego z 7 podregionów województwa śląskiego objętego procesem transformacji określonych w TPST (wersja obowiązująca na dzień ogłoszenia naboru), tj. podregionu katowickiego, sosnowieckiego, tyskiego, bytomskiego, gliwickiego, rybnickiego oraz bielskiego. 

W przypadku osób uczących się - dokument potwierdzający miejsce nauki, 
W przypadku osób pracujących - dokument potwierdzający miejsce pracy, 
W przypadku potwierdzenia miejsca zamieszkania - oświadczenie o zamieszkaniu. 

Ponadto do określonych działań z zakresu usług społecznych skierowanych do osób z niepełnosprawnościami potwierdzeniem kwalifikowalności uczestnika są następujące dokumenty np.: orzeczenie o stopniu niepełnosprawności lekkim, umiarkowanym i znacznym, orzeczenie o niepełnosprawności wydane w stosunku do osób, które nie ukończyły 16 roku życia, orzeczenie o niezdolności do pracy, orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego wydane ze względu na dany rodzaj niepełnosprawności, orzeczenie o potrzebie zajęć rewalidacyjno-wychowawczych wydane ze względu na niepełnosprawność intelektualną w stopniu głębokim, inne równoważne orzeczenia (KRUS, służby mundurowe itd.), w przypadku osoby z zaburzeniami psychicznymi dokument potwierdzający stan zdrowia wydany przez lekarza, np. orzeczenie o stanie zdrowia lub opinia.

Pytanie 20. W jaki sposób przekazywana będzie informacja o zamknięciu kolejnej tury naboru?

Odpowiedź 

Informacja o zamknięciu grupy wniosków zostanie umieszczona na stronie internetowej.

Pytanie 21. Czy finansowanie zadania dotyczącego wzmocnienia potencjału podmiotów III sektora będzie w całości stanowiło pomoc de minimis?

Odpowiedź 

Wsparcie nie będzie stanowiło pomocy de minimis jeżeli będzie związane z prowadzoną działalnością statutową oraz nie będzie służyło do prowadzenia działalności gospodarczej.

Pytanie 22. Jak prawidłowo należy wskazać obszar realizacji projektu – czy można zaznaczyć całe województwo?

Odpowiedź 

W ramach obszaru realizacji nie może zostać wskazane całe województwo (śląskie). Zgodnie z zapisami Kryteriów wyboru projektów stanowiących Załącznik nr 1 do Regulaminu wyboru projektów w ramach naboru nr FESL.10.24-IZ.01-024/23, obszarem realizacji projektu powinien być podregion województwa śląskiego określony w TPST (wersja obowiązująca na dzień ogłoszenia naboru), tj: podregion katowicki, sosnowiecki, tyski, bytomski, gliwicki, rybnicki oraz bielski.

Pytanie 23. W jaki sposób należy uzasadnić zgodność działań projektowych z celem TPST?

Odpowiedź 

Zgodnie z zapisami Kryteriów wyboru projektów stanowiących Załącznik nr 1 do Regulaminu wyboru projektów w ramach naboru nr FESL.10.24-IZ.01-024/23, w trakcie oceny formalno-merytorycznej projektu będzie weryfikowane czy realizuje on cel operacyjny: Kompleksowy system wsparcia społecznego aktywizujący mieszkańców podregionów górniczych.
Weryfikowane będzie czy projekt jest zgodny z założeniami/celami/działaniami wskazanymi w TPST w celu operacyjnym – Kompleksowy system wsparcia społecznego aktywizujący mieszkańców podregionów górniczych (wersja obowiązująca na dzień ogłoszenia naboru), tj.
- wsparcie rodzin pracowników branży górniczej i pracowników przedsiębiorstw powiązanych z górnictwem oraz społeczności lokalnych, które w największym stopniu zostaną dotknięte procesem transformacji;
- działania na rzecz poprawy jakości życia oraz zwiększania aktywności społecznej, zawodowej, obywatelskiej społeczności objętych procesem sprawiedliwej transformacji;
- realizacja programów integracji społecznej, lokalnych paktów na rzecz sprawiedliwej transformacji dla mieszkańców podregionów górniczych, między innymi związanych z oddolnymi inicjatywami społeczności lokalnej, mającymi na celu poprawę jakości życia w procesie przechodzenia przez zieloną i cyfrową transformację;
- programy na rzecz świadomego udziału mieszkańców w zmianie klimatycznej i transformacji;
- inicjatywy oddolne społeczności lokalnych, służące budowaniu zdolności partnerów społecznych i organizacji społeczeństwa obywatelskiego dotyczące także zachowania regionalnej tożsamości i dziedzictwa przemysłowego z poszanowaniem tradycji podregionów górniczych. 

Kryterium weryfikowane będzie na podstawie zapisów pkt. B.6.2 wniosku o dofinansowanie realizacji projektu - Powiązanie ze strategiami oraz pkt B.7.2 Uzasadnienie spełnienia kryteriów gdzie należy wskazać w jaki sposób projekt realizuje wyżej wskazane zapisy TPST.

Pytanie 24. Jakie obowiązki w zakresie informacji i promocji projektu i działań projektowych obowiązują wnioskodawcę? Jakie zmiany względem poprzedniej perspektywy trzeba mieć na uwadze?

Odpowiedź 

O współfinansowaniu projektu z UE należy informować już w trakcie jego realizacji przy okazji wszelkich, podejmowanych działań informacyjnych i promocyjnych. Obowiązki informacyjno-promocyjne określają: 

   • Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1060 z dnia 24 czerwca 2021 r. - Artykuł 50 oraz załącznik IX – Komunikacja i Widoczność, 
   • Umowa o dofinansowanie (część poświęcona Komunikacji i widoczności (obowiązki informacyjne i promocyjne),
   • Podręcznik wnioskodawcy i beneficjenta Funduszy Europejskich na lata 2021-2027 w zakresie informacji i promocji (wyciąg z podręcznika jest załącznikiem do umowy),
   • Pośrednio: kontrakt programowy (art. 22 i 23) i Wytyczne dotyczące informacji i promocji Funduszy Europejskich na lata 2021-2027. 

Zasady w zakresie informacji i promocji projektu i działań projektowych zostały szczegółowo opisane w zakładce Realizuję projekt. Ponadto zasady komunikacji marki Fundusze Europejskie 2021-2027 znajdują się na Portalu Funduszy Europejskich w następujących dokumentach: 

- Strategia komunikacji, 
- Księga Tożsamości Wizualnej marki Fundusze Europejskie 2021-2027, 
- Podręcznik wnioskodawcy i beneficjenta Funduszy Europejskich na lata 2021-2027 w zakresie informacji i promocji.

Beneficjent jest zobowiązany do wypełniania obowiązków informacyjnych i promocyjnych. Wyciąg z zapisów Podręcznika wnioskodawcy i beneficjenta Funduszy Europejskich na lata 2021-2027 w zakresie informacji i promocji oraz wykaz pomniejszenia wartości dofinansowania projektu w zakresie obowiązków komunikacyjnych beneficjentów FE stanowią załącznik do umowy.

Pytanie 25. Jak nazywać zadania oraz wydatki w budżecie, czy w sytuacji, gdy realizowane są podobne zadania i występują w nich tożsame wydatki to, czy nazwy mogą się dublować?

Odpowiedź 

W przypadku nazwy zadania zostały one szczegółowo opisane i wskazane jako obligatoryjne oraz fakultatywne w Regulaminie wyboru projektów. Natomiast nazwa wydatku powinna być syntetycznym określeniem wydatku. Więcej informacji można zamieścić w polu Opis, uzasadnienie, specyfikacja i parametry kosztu w danej kategorii. Należy pamiętać, że nazwa zadania oraz wydatku musi być unikalna. Jeśli zostaną wprowadzone dwa zadania lub wydatki o tożsamych nazwach w projekcie wówczas w podsumowaniu zaprezentuje się walidacja blokująca złożenie wniosku o dofinansowanie.

Pytanie 26. Czy kwalifikowalne w ramach kosztów bezpośrednich będzie opracowanie rekomendacji/ dokumentów / strategii itp. W wyniku prowadzonych działań merytorycznych na rzecz społeczności np. panelu obywatelskiego?

Odpowiedź 

Ocena realizowanych działań w projekcie każdorazowo podlega ocenie ekspertów. Konstrukcja zadań projektowych oraz budżetu powinna być spójna z celem i założeniami projektu, które wynikają z przeprowadzonej diagnozy. Celem projektów w ramach Działania 10.24 Typ 1 Działania na rzecz mieszkańców i obszarów uczestniczących w procesie sprawiedliwej transformacji powinno być: 

   • podjęcie działań na rzecz mieszkańców i obszarów uczestniczących w procesie sprawiedliwej transformacji,
   • rozwój aktywności społecznej oraz przygotowanie do akceptacji dla procesu transformacji i zmiany klimatycznej. 

Realizacja badań i rekomendacji powinna być spójna z koncepcją projektu i służyć realizacji głównego celu oraz być powiązana z grupą docelową projektu (analiza sytuacji uczestników, obserwacja zmiany jaka zachodzi u uczestników – członków społeczności poddawanych transformacji, wyciągniecie wniosków oraz przygotowanie rekomendacji). Jednakże każdorazowo planowane w projekcie wydatki będą oceniane w kontekście celu i założeń projektu oraz udziału danego wydatku w stosunku do całej wartości projektu.

Pytanie 27. Jak określić płeć UP w dokumentacji konkursowej w sytuacji, gdy deklaruje on nieheteronormatywność?

Odpowiedź 

Realizacja projektów w ramach funduszy unijnych w latach 2021-2027 bazuje na przepisach oraz dokumentach prawa krajowego. Zgodnie z przepisami Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1056 z dnia 24 czerwca 2021 r. ustanawiające Fundusz na rzecz Sprawiedliwej Transformacji - dane osobowe mają być przedstawiane w podziale według płci - kobiety, mężczyźni, osoby niebinarne zgodnie z prawem krajowym. W polskim prawie przewidujemy binarny podział płci, stąd w EFS+ (i analogicznie FST) monitorujemy tylko dwie płcie. Jeśli chodzi o zmianę płci w trakcie realizacji projektu - co do zasady dane osobowe podaje się w momencie przystąpienia do projektu. Standard minimum występujący w projektach powinien zapewniać zasadę równości kobiet i mężczyzn.

Pytanie 28. Jak prawidłowo wypełnić pole B.4 wniosku o dofinansowanie?

Odpowiedź 

Pole B.4 Klasyfikacja projektu i zakres interwencji powinno zawierać następujące dane: 
Klasyfikacja projektu i zakres interwencji: Działalność w zakresie opieki społecznej, usługi komunalne, społeczne i usługi na rzecz osób.
Typ projektu: Działania na rzecz mieszkańców i obszarów uczestniczących w procesie sprawiedliwej transformacji.
Zakres interwencji: Promowanie integracji społecznej osób zagrożonych ubóstwem lub wykluczeniem społecznym, w tym osób najbardziej potrzebujących i dzieci. 
Temat uzupełniający: NIE DOTYCZY.

Pytanie 29. Czy jeżeli inwestycja w infrastrukturę dotyczy tylko części budynku to realizowany jest wskaźnik Liczba utworzonych miejsc spotkań służących integracji mieszkańców danego obszaru?

Odpowiedź 

W ramach projektu wnioskodawca ma możliwość adaptacji/remontu/dostosowania/doposażenia całej nieruchomości lub jej części. W każdym przypadku wskaźnik dot. utworzonych miejsc spotkań służących integracji mieszkańców danego obszaru zostanie zrealizowany. Warunkiem jest jednak, aby dostosowywane miejsce służyło uczestnikom projektu i było wykorzystywane w ramach działań projektowych, co zostanie zweryfikowane przez oceniającego projekt.

Pytanie 30. Czy dopuszczalne jest partnerstwo w ramach projektu z podmiotem nie mającym osobowości prawnej? Czy określono maksymalną ilość partnerów jaka może brać udział w projekcie?

Odpowiedź 

Realizatorem (partnerem) musi zawsze być podmiot posiadający osobowość prawną (nawet jeżeli w jego imieniu zadania realizować będzie jego jednostka organizacyjna). Każdy partner podobnie jak wnioskodawca powinien być podmiotem uprawnionym do ubiegania się o dofinansowanie (zgodnie z pkt 1.3 Regulaminu wyboru projektów) partner musi zatem spełniać takie same wymagania co wnioskodawca.

Pytanie 31. Czy usługi społeczne realizowane w ramach projektu mogą być odpłatne?

Odpowiedź 

Tak, możliwa jest odpłatność za usługi społeczne w realizowane w ramach projektu. Niemniej jednak należy pamiętać, iż dopuszcza się uzupełniająco realizację działań z zakresu usług społecznych. Podejmowane działania nie mogą wspierać rozwoju usług społecznych. Usługi te mogą tylko uzupełniać wsparcie i występować tylko w przypadku kiedy ich zastosowanie umożliwia udział uczestnikowi/czce w projekcie. Możliwe do realizacji w ramach naboru są usługi opiekuńcze i asystenckie.

Pytanie 32. Potencjał wnioskodawcy – co oznacza zapis, iż potencjał będzie badany również przed podpisaniem umowy?

Odpowiedź 

Zgodnie z zapisami Kryteriów wyboru projektów stanowiących Załącznik nr 1 do Regulaminu wyboru projektów w ramach naboru nr FESL.10.24-IZ.01-024/23, spełnienie kryterium dotyczącego potencjału ekonomicznego Wnioskodawcy i Partnerów (jeśli dotyczy) jest równoznaczne z zapewnieniem prawidłowej realizacji projektu. Jest ono weryfikowane zarówno na etapie oceny formalno-merytorycznej, a także ponownie przed podpisaniem umowy o dofinansowanie (w przypadku, gdy na tym etapie nie będzie spełnione odstępuje się od podpisania umowy bez konieczności dokonywania ponownej oceny). Powyższa procedura wynika z faktu, iż w trakcie oceny wniosku o dofinansowanie złożonego w ramach przedmiotowego naboru Wnioskodawca może zostać wybrany do dofinansowania w ramach innego naboru, co może skutkować tym, że nie będzie zapewniony potencjał ekonomiczny na realizację większej liczby projektów.

Pytanie 33. W jaki sposób wnioskodawca może wykazać, iż spełnia standard minimum w stopniu pozwalającym przyznać mu punkty dodatkowe (standard maksimum)?

Odpowiedź 

Wnioskodawca zobowiązany jest do zaplanowania w projekcie działań m.in. zmierzających do przestrzegania zasady równości szans kobiet i mężczyzn oraz zapewniających przestrzeganie zasady równości szans kobiet i mężczyzn, tak aby na żadnym etapie realizacji projektu tego typu bariery nie wystąpiły. Należy również pamiętać o przedstawieniu wskaźników w podziale na płeć oraz wskazanie, w jaki sposób rezultaty przyczynią się do zmniejszenia barier równościowych, istniejących w obszarze tematycznym interwencji i/lub zasięgu oddziaływania projektu. 

Standard zostaje spełniony po otrzymaniu co najmniej 3 punktów. Niewypełnienie stosownego pola we wniosku o dofinansowanie będzie skutkowało nieprzyznaniem
punktów w ramach tego kryterium. 

Kryterium maksimum będzie spełnione jeżeli wnioskodawca otrzyma 5 punktów (pytania 2 i 3 są alternatywne) w ramach standardu minimum tj.: 

1) We wniosku o dofinansowanie projektu zawarte zostały informacje, które potwierdzają istnienie (albo brak istniejących) barier równościowych w obszarze tematycznym interwencji i/lub zasięgu oddziaływania projektu (0-1). 

2) Wniosek o dofinansowanie projektu zawiera działania odpowiadające na zidentyfikowane bariery równościowe w obszarze tematycznym interwencji i/lub
zasięgu oddziaływania projektu (0-1-2). 

3) W przypadku stwierdzenia braku barier równościowych, wniosek o dofinansowanie projektu zawiera działania zapewniające przestrzeganie
zasady równości kobiet i mężczyzn, tak aby na żadnym etapie realizacji projektu nie wystąpiły bariery równościowe (0-1-2). 

4) Wskaźniki realizacji projektu zostały podane w podziale na płeć (0-1). 

5) We wniosku o dofinansowanie projektu wskazano jakie działania zostaną podjęte w celu zapewnienia równościowego zarządzania projektem (0-1).

Pytanie 1. Zgodnie z regulaminem wyboru projektów w ramach naboru FESL.07.01 można otrzymać wsparcie finansowe na tworzenie i utrzymanie miejsc pracy w PS (przedsiębiorstwo społeczne), które jest kwalifikowalne wyłącznie w formie stawek jednostkowych. W regulaminie zapisano również, iż ION (Instytucja Organizująca Konkurs) wymaga by wsparcie na utworzenie i utrzymanie miejsca pracy, zostało wykazane we WOD (wniosek o dofinansowanie) jako odrębne zadania. Czy ma być to jedno zadanie na utworzenie i utrzymanie, czy dwa: jedno na utrzymanie, a drugie na utworzenie miejsc pracy?

Odpowiedź 

Zgodnie z regulaminem wyboru projektów ION wymaga, aby wsparcie na utworzenie i utrzymanie miejsca pracy, zostało wykazane we WOD jako odrębne zadania. W WOD należy zatem wykazać jedno zadanie na utworzenie i drugie na utrzymanie miejsca pracy.

Pytanie 2. Jakimi dokumentami powinno rozliczać się przedsiębiorstwo społeczne (PS) z OWES ?

Odpowiedź 

Zalecanym modelem rozliczenia wsparcia reintegracyjnego jest system refundacji, zgodnie z którym PS przedkłada do OWES dokumenty potwierdzające poniesienie kosztów na rzecz reintegracji uczestników projektu. W świetle Wytycznych dotyczących kwalifikowalności wydatków na lata 2021-2027, dowodem poniesienia wydatku jest zapłacona faktura lub inny dokument księgowy o równoważnej wartości dowodowej. Co więcej OWES jest zobowiązany do oceny kwalifikowalności przedkładanych przez PS do refundacji wydatków. IZ FE SL przypomina również, ze zasady wypłaty wsparcia reintegracyjnego powinny być uregulowane w Regulaminie wsparcia finansowego na utworzenie i utrzymanie miejsca pracy i powinny być jednolite dla wszystkich OWES.

Pytanie 3. Jeżeli w projekcie CIS (Centrum Integracji Społecznej ) występuje jako partner, to jakie dokumenty należy przedstawić do rozliczenia z OWESem?

Odpowiedź 

Zasady rozliczania muszą być zgodne dokumentem: Wytyczne dotyczące kwalifikowalności wydatków na lata 2021-2027. Biorą pod uwagę, iż projekt realizowany jest w partnerstwie, zgodnie z wnioskiem o dofinansowanie, strony partnerstwa dysponują odrębnymi budżetem i rozliczają się na podstawie dokumentów źródłowych, które faktycznie ponieśli w związku z realizacją danej usługi (dokumenty wystawione na partnera). W sytuacjach, w których PZS jest równocześnie partnerem projektu kwestie dotyczące rozliczania powinny wynikać z Regulaminu udzielania wsparcia finansowego na utworzenie i utrzymanie miejsca pracy i powinny być ujednolicone dla wszystkich OWES.

Pytanie 4. W związku z planowana indeksacją stawki jednostkowej na utworzenie i utrzymanie miejsca pracy w PS zapisy regulaminu rekomendują, aby planując budżet projektu OWES zakładać wyłącznie stawkę na utrzymanie miejsca pracy przez 12 miesięcy na pełen etat. Natomiast stawkę na utrzymanie miejsca pracy przez 12 miesięcy na ¾ jak i ½ etatu wykazać w budżecie projektu ze wskazaniem liczby miejsc o wartości „0”. Przy zabezpieczeniu środków we wniosku na realizację stawek na pełen etat w wyniku zatrudnienia osób w niższym wymiarze etatu powstaną oszczędności w projekcie, które OWES będzie mógł przeznaczyć na indeksację stawki lub utworzenie i utrzymanie nowych miejsc pracy w PS oraz dofinansowanie indywidualnego planu reintegracji. 
Do rozliczenia stawki służą natomiast wskaźniki:
  • Liczba miejsc pracy utrzymanych przez 12 miesięcy na pełny etat
  • Liczba miejsc pracy utrzymanych przez 12 miesięcy w wymiarze co najmniej ¾ etatu
  • Liczba miejsc pracy utrzymanych przez 12 miesięcy w wymiarze co najmniej ½ etatu
które należy wykazać z wartością rzeczywistego wymiaru etatów realizowanych w projekcie. W związku z powyższym założeniem we WOD powstanie nieścisłość budżetu projektu (w którym założono tylko całe etaty) w stosunku do wskaźników wykazujących realne wymiary etatów. Czy takie zapisy WOD są poprawne?

Odpowiedź 

Na etapie WOD, w celu zapewnienia zgodności części budżetowej (w której wykazywane są tylko pełne etaty) z wartościami wskaźników, ION rekomenduje wykazanie wartości tylko przy wskaźniku Liczba miejsc pracy utrzymanych przez 12 miesięcy na pełny etat. Pozostałym wskaźnikom dotyczącym ¾ i ½ etatu należy przypisać wartości „0”. Realne wartości wskaźników należy jednak wykazać na dalszym etapie realizacji projektu, co w konsekwencji będzie wymagało aneksowania umowy o dofinansowanie projektu

Pytanie 1. Czy uczestnikami projektu mogą być uczniowie innych kierunków niż tych znajdujących się w Wykazie kierunków kształcenia zgodnych z procesem transformacji regionu w odniesieniu do inteligentnych specjalizacji województwa śląskiego?

Odpowiedź

W ramach przedmiotowego naboru nie ma możliwości wsparcia takich uczniów, zgodnie z Regulaminem konkursu uczestnikami objętymi wsparciem w projekcie mogą być wyłącznie uczniowie kierunków znajdujących się w Wykazie kierunków kształcenia (…) stanowiącym Załącznik nr 8 do Regulaminu.

Pytanie 2. Na czym polega nabór otwarty?

Odpowiedź

Nabór otwarty, w przypadku przedmiotowego konkursu trwający od 04.08.2023 r. do 25.01.2024 r. oznacza, że we wskazanym okresie składane wnioski przyjmowane są w trybie ciągłym. WOD można złożyć w dowolnym momencie trwania naboru od daty początkowej aż do momentu jego zamknięcia, o czym ION poinformuje na stronie internetowej z tygodniowym wyprzedzeniem.

W celu dokonania oceny projekty grupowane są według daty ich złożenia, co oznacza, że w ramach danej grupy muszą zostać ocenione wszystkie projekty złożone w danym okresie czasu. Pierwsza grupa kierowana jest do oceny (tj. wnioski przydzielane są Oceniającym) po 30 dniach kalendarzowych od rozpoczęcia naboru lub wcześniej, jeżeli złożonych zostało min. 15 wniosków. Ocena następnych grup projektów rozpoczyna się po kolejnych 30 dniach kalendarzowych.

Zamknięcie naboru może nastąpić w przypadku wyczerpania określonej kwoty przewidzianej na dofinansowanie projektów w naborze. Celem postępowania w naborze otwartym jest wybór do dofinansowania wszystkich projektów spełniających określone kryteria, do wyczerpania określonej kwoty przewidzianej na dofinansowanie projektów w naborze. Poza kryteriami wyboru projektów o wyborze do dofinansowania może decydować kolejność złożenia wniosku (ocena wniosku w ramach kolejnych grup projektów), a w przypadku, gdy alokacja nie wystarcza na dofinansowanie wszystkich projektów, dla których zatwierdza się wynik oceny - liczba punktów lub kryteria rozstrzygające. Kolejność złożenia wniosku będzie brana pod uwagę jedynie w odniesieniu do tego, do której grupy w czasie oceny trafi dany projekt. W ramach danej grupy o kolejności projektów na liście, a tym samym o wyborze do dofinansowania decyduje otrzymana liczba punktów.

Pytanie 3. Czy istnieje możliwość zaplanowania w projekcie zajęć specjalistycznych prowadzonych przez nauczycieli kształcenia zawodowego? Czy działanie dotyczy wyłącznie kursów zewnętrznych?

Odpowiedź

Regulamin naboru nie narzuca konieczności wyboru kursów zewnętrznych. Nauczyciel praktycznej nauki zawodu może prowadzić dane zajęcia/kursy, oczywiście przy założeniu, że posiada odpowiednie kwalifikacje/uprawnienia w tym zakresie.

Pytanie 4. Czy utworzenie nowej klasopracowni i nowego kierunku kształcenia może stanowić wydatek kwalifikowalny w projekcie?

Odpowiedź

Utworzenie nowej klasopracowni oraz nowego kierunku jest możliwe do zrealizowania zarówno w ramach 1 jak i 2 typu projektu. Należy jedynie pamiętać, że nowy kierunek musi być zgodny z Wykazem kierunków kształcenia(…) stanowiącym Załącznik nr 8 do Regulaminu naboru oraz że wydatki na inwestycje nie mogą przekroczyć 40% wartości dofinansowania unijnego i nie mogą stanowić jedynej formy wsparcia zaplanowanej w projekcie.

Pytanie 5. Czy w projekcie można zabudżetować wizyty studyjne i wyjazdy do różnych firm?

Odpowiedź

Zarówno wizyty studyjne jak i wyjazdy do różnych przedsiębiorstw można zrealizować w ramach 3 typu projektu Współpraca szkół kształcenia zawodowego z uczelniami wyższymi oraz pracodawcami.

Pytanie 6. W jaki sposób liczymy wartość limitu (40%) dotyczącego wydatków na infrastrukturę?

Odpowiedź

Wysokość limitu na infrastrukturę liczona jest na podstawie wartości dofinansowania unijnego czyli od 90% całkowitej wartości projektu.

Pytanie 7. Co można wybudować lub rozbudować w ramach dofinansowania?

Odpowiedź

Co do zasady projekty polegające na budowie i rozbudowie realizowane są w ramach działań wdrażanych przez Departament EFRR, w działaniach realizowanych przez Departament EFS możliwe do zaplanowania są jedynie działania polegające na adaptacji i doposażeniu.

Pytanie 8. Czy w ramach typu 1 nauczyciel podstawowych przedmiotów ogólnych może podnieść/zaktualizować kwalifikacje poprzez przebranżowienie się na nauczyciela praktycznej nauki zawodu?

Odpowiedź

Zgodnie z Regulaminem konkursu wsparcie w ramach naboru może być kierowane wyłącznie do nauczycieli praktycznej nauki zawodu. W związku z powyższym nauczyciel ogólnych przedmiotów nie może uczestniczyć w żadnej z form wsparcia.

Pytanie 9. Czy zawód technik automatyk można rozwinąć o technik automatyk sterowania ruchem kolejowym?

Odpowiedź

Wykaz kierunków kształcenia zgodnych z procesem transformacji regionu w odniesieniu do inteligentnych specjalizacji województwa śląskiego stanowiący Załącznik nr 8 do Regulaminu, w szczegółowy sposób określa konkretne kierunki zgodne z RIS. Jeśli kierunek technik sterowania ruchem kolejowym nie znajduje się w wyżej wskazanym wykazie to znaczy, że nie może być brany pod uwagę przy planowaniu projektu w ramach przedmiotowego naboru.

Pytanie 10. Czy szkoły branżowe 2 stopnia mogą uzyskać wsparcie w ramach naboru?

Odpowiedź

Szkoły branżowe 2 stopnia nie stanowią grupy docelowej w ramach przedmiotowego naboru.

Pytanie 11. Czy w projekcie mogą brać udział młodociani pracownicy (osoby w wieku 16-18 lat)? 

Odpowiedź

Młodociani pracownicy nie mogą być objęci wsparciem w postaci staży uczniowskich realizowanych w oparciu o art. 121a Prawa Oświatowego, zgodnie z którym „W celu ułatwienia uzyskiwania doświadczenia i nabywania umiejętności praktycznych niezbędnych do wykonywania pracy w zawodzie, w którym kształcą się, uczniowie technikum i uczniowie branżowej szkoły I stopnia niebędący młodocianymi pracownikami mogą w okresie nauki odbywać staż w rzeczywistych warunkach pracy, zwany dalej „stażem uczniowskim”.

Staże uczniowskie nie stanowią obligatoryjnego działania w ramach przedmiotowego naboru, wszystkie pozostałe możliwe do realizacji formy wsparcia nie wykluczają udziału młodocianych pracowników.

Zgodnie z zapisami Regulaminu konkursu, wsparciem w projekcie mogą zostać objęci uczniowie techników oraz szkół branżowych I-go stopnia, z wyłączeniem szkół specjalnych.

O zakwalifikowanie uczestnika do projektu decyduje spełnienie przez uczestnika warunku posiadania statusu ucznia technikum lub szkoły branżowej I-go stopnia. Dodatkowe zapisy wynikające z Prawa Oświatowego wykluczające udział młodocianych pracowników, mają zastosowanie wyłącznie do udziału w stażach uczniowskich.

Pytanie 12. Czy i w jaki sposób będzie trzeba udokumentować stypendium dla ucznia?

Odpowiedź

Ze względu na zastosowanie w projekcie stawki jednostkowej stanowiącej uproszczoną metodę rozliczania wydatków Beneficjent nie jest zobowiązany przedstawiać na etapie realizacji żadnych dokumentów finansowych. Nie zmienia to jednak faktu, iż wysokość stypendium dla ucznia została uregulowana w puncie 2.3.4 Regulaminu naboru i musi być ona wskazana w umowie stażowej, a także możliwa do zweryfikowania na etapie ewentualnej kontroli projektu.

Stawka jednostkowa na etapie weryfikacji wniosku o płatność poddana zostanie weryfikacji na podstawie następujących dokumentów:

   a) kopie podpisanych przez podmiot przyjmujący na staż uczniowski list obecności stażysty lub wydruki z systemu elektronicznego potwierdzające obecności stażysty na stażu uczniowskim u pracodawcy podpisane przez podmiot przyjmujący na staż uczniowski, zawierające informację nt. liczby godzin stażu w każdym dniu odbywania stażu;

   b) umowa stażowa wskazująca na dobowy oraz łączny wymiar stażu uczniowskiego.

Pytanie 13. Czy trzeba rozpisywać katalog kosztów zawartych w stawce jednostkowej?

Odpowiedź

Katalog kosztów zawartych w stawce jednostkowej został wykazany podczas opracowywania metodologii stawki w Wytycznych dotyczących realizacji projektów i nie musi być szczegółowo rozpisywany we wniosku o dofinansowanie.

Pytanie 14. Czy projekt może być dowolnej długości z jedynym ograniczeniem do 30.06.2026?

Odpowiedź

Projekt nie może się zakończyć przed dniem złożenia wniosku, a zakończenie jego realizacji nie może nastąpić później niż 30.06.2026 r.

Pytanie 15. Na kiedy najlepiej zaplanować rozpoczęcie projektu?

Odpowiedź

Rekomendowaną datą rozpoczęcia projektu jest drugi semestr w roku szkolnym 2023/2024.

Pytanie 16. Czy szkoły muszą robić SELFIE do diagnozy? 

Odpowiedź

Regulamin naboru nie narzuca korzystania z tego narzędzia na etapie przygotowywania diagnozy.

Pytanie 17. W przypadku wsparcia realizowanego z uczelnią wyższą np. zajęcia laboratoryjne na uczelniach czy kwalifikowane jest wynagrodzenie prelegenta z uczelni? W jaki sposób go zatrudnić w projekcie biorąc pod uwagę fakt, że obowiązuje nas PZP. Oczywiście opisana sytuacja dotyczy braku formalnego partnerstwa z uczelnią na etapie składania wniosku o dofinansowanie.

Odpowiedź

Projektodawca musi pamiętać, iż przy realizacji projektu musi opierać się przede wszystkim na prawodawstwie krajowym i postępować w zgodzie z przepisami. W przypadku planowania działań dotyczących zajęć realizowanych w siedzibie podmiotów zewnętrznych należy bezwzględnie zastosować się do przepisów PZP/zasady konkurencyjności.

Pytanie 18. Czy można specjalistę ds. spraw organizacji staży sfinansować z kosztów pośrednich? Czy z doradcą zawodowym zawieramy umowę zlecenie?

Odpowiedź

Wszelkie koszty związane z obsługą projektu, takie jak specjalista ds. organizacji staży należy finansować w ramach kosztów pośrednich. W przypadku doradcy zawodowego forma jego zatrudnienia jest zależna od  roli jaką pełni on w danym projekcie oraz sposobu jego zatrudnienia. Jeżeli jest to doradca zatrudniony w szkole na podstawie Karty Nauczyciela to na tej samej podstawie powinien być zatrudniony w projekcie.

Pytanie 19. Czy uczeń, który został skierowany na staż w ramach dofinansowania uzyskanego w konkursie z działania 6.3 może być uczestnikiem projektu w ramach bieżącego naboru 10.23? Czy taki uczeń może wziąć udział w szkoleniu czy wizycie studyjnej (przy założeniu że równolegle trwają oba projekty)?

Odpowiedź

Nie ma podstawy, która wykluczałaby udział takiego ucznia w projekcie realizowanym w ramach przedmiotowego naboru, pod warunkiem, że planowane wsparcie nie będzie dotyczyło tego samego zakresu – stażu uczniowskiego.

Pytanie 20. W jaki sposób rozliczamy wynagrodzenie jeśli kurs czy szkolenie wewnętrzne będzie prowadził nauczyciel praktycznej nauki zawodu lub szkolny doradca zawodowy będzie prowadził doradztwo w ramach projektu - czy zgodnie z kartą nauczyciela jak w poprzedniej perspektywie?

Odpowiedź

Nauczyciel zatrudniony w szkole na podstawie Karty Nauczyciela musi być wynagradzany w projekcie w oparciu o tenże dokument czyli zgodnie z art. 35a Karty nauczyciela.

Pytanie 21. Kryterium dodatkowe nr. 3 - projekt jest realizowany na terenie gmin z obszaru OSI - w opisie jest napisane, że 10 pkt jest przyznawane projektowi, który zakłada wsparcie na obszarze co najmniej jednej gminy - czy to oznacza, że projekt w którym założono realizację staży; szkoleń lub wizyt studyjnych otrzyma punkty dodatkowe gdy wsparcie to zostanie zrealizowane na terenie OSI?

Odpowiedź

O tym, czy dany projekt otrzyma dodatkowe punkty będzie decydować miejsce realizacji operacji wskazane w punkcie B.3 – jeśli przynajmniej jedno z wykazanych miejsc będzie zlokalizowane na terenie OSI, wówczas kryterium będzie uznane za spełnione i projekt otrzyma dodatkowe punkty.

W punkcie B.3 Wnioskodawca powinien wykazać gminę, na terenie której znajduje się szkoła, którą przewidziano objąć wsparciem lub siedzibę partnera np. Uczelni wyższej, która przeprowadzi w swojej siedzibie zajęcia dla uczestników projektu.

W punkcie B.3 nie należy wykazywać miejsca w którym uczeń będzie odbywał staż, i/lub miejsca w którym przeprowadzone zostanie szkolenie zewnętrze, dla którego organizator zostanie wyłoniony dopiero na etapie realizacji projektu. Działania te mają charakter jednostkowy i w momencie składania wniosku Beneficjent, może nie znać jeszcze podmiotów, które zorganizują staż lub szkolenie, a podmioty te zostaną wyłonione dopiero na etapie realizacji projektu.

W sposób analogiczny należy postępować również w przypadku organizacji wizyt studyjnych. Wyjątkiem w którym w punkcie B.3 należy wykazać miejsce realizacji wizyty studyjnej jest nawiązanie partnerstwa wykazanego w punkcie B.3 pomiędzy szkołą a przedsiębiorcą/pracodawcą lub uczelnią wyższą, która w swojej siedzibie przeprowadzi wizyty studyjne lub zajęcia dla uczestników projektu.

Pytanie 22. Partnerstwo w ramach projektu (w regulaminie  jest mowa o umowie partnerskiej, porozumieniu itp. określającej obowiązki partnerów)- kiedy i czy w ogóle ten dokument będzie wymagany, czy będzie wymóg dostarczenia go do państwa?

Odpowiedź

Na etapie oceny projektu takie załączniki nie są wymagane, należy jednak mieć na uwadze iż umowa partnerska może podlegać weryfikacji na etapie kontroli projektu.

Aby realizować projekt w partnerstwie, partner wiodący musi wykazać się odpowiednim potencjałem ekonomicznym zapewniającym prawidłową realizację projektu partnerskiego.

Należy podkreślić, że istotą realizacji projektu w partnerstwie jest wspólna realizacja projektu przez podmioty wnoszące do partnerstwa różnorodne zasoby (ludzkie, organizacyjne, techniczne, finansowe).

Realizacja projektów partnerskich w ramach FE SL 2021-2027 wymaga spełnienia łącznie następujących warunków:

  a) posiadania partnera wiodącego, który jest jednocześnie beneficjentem projektu (stroną umowy o dofinansowanie).
  Partnerem wiodącym w projekcie partnerskim może być wyłącznie podmiot inicjujący projekt partnerski,

  b) uczestnictwa partnerów w realizacji projektu na każdym jego etapie, co oznacza również wspólne przygotowanie wniosku o dofinansowanie projektu oraz wspólne zarządzanie projektem, przy czym partner może uczestniczyć w realizacji tylko części zadań w projekcie,

  c) adekwatności udziału partnerów, co oznacza odpowiedni udział partnerów w realizacji projektu (wniesienie zasobów ludzkich, organizacyjnych, technicznych lub finansowych odpowiadających realizowanym zadaniom).

Pytanie 23. Czy wydatkiem kwalifikowanym będzie system monitoringowy w doposażonych pracowniach (podłączenie pracowni do istniejącego już systemu monitoringu)?

Odpowiedź

Jeśli wydatek polegałby na przyłączeniu nowoutworzonej pracowni do istniejącego systemu monitoringu to mógłby zostać uznany za koszt kwalifikowalny, pod warunkiem właściwego uzasadnienia oraz w granicach limitu środków przeznaczonych na infrastrukturę.

Pytanie 24. W przypadku projektu partnerskiego JST - partner wiodący, z partnerem MŚP . Pole potencjał ekonomiczny  dotyczy tylko Partnera wiodącego czy MŚP musi wykazać potencjał?

Odpowiedź

W takim przypadku potencjał odnosi się do Wnioskodawcy, który jako jednostka samorządu terytorialnego nie jest zobligowany do jego wykazywania w WOD.

Pytanie 25. Czy w ramach szkoleń i kursów są możliwe kursy językowe lub studia podyplomowe dla nauczycieli praktycznej nauki zawodu?

Odpowiedź

Kursy językowe czy studia podyplomowe dla nauczycieli praktycznej nauki zawodu mogą być sfinansowane w projekcie pod warunkiem, że działania te zostaną właściwie uzasadnione, będą zgodne z regulaminem naboru oraz będą mieć wpływ na osiągnięcie celów projektu.

Pytanie 26. Czy tablica informacyjna np. telebim na zewnątrz szkoły jest wydatkiem kwalifikowalnym?

Odpowiedź

Tablica informacyjna (telebim) służąca promocji projektu może być sfinansowana wyłącznie w ramach kosztów pośrednich.

Pytanie 27. Czy przedsiębiorcy mogą być partnerem w projekcie?

Odpowiedź

Nie ma podstawy, która wykluczałaby udział przedsiębiorców jako partnerów w projekcie, pod warunkiem, iż udział partnera w projekcie jest uzasadniony, a partnerstwo zostało zawiązane w sposób zgodny z przepisami.

Pytanie 1. Na jakiej zasadzie możliwe jest zawiązanie partnerstwa? Czy możliwa jest realizacja projektu partnerskiego, w którym wnioskodawcą jest szkoła publiczna, partnerem instytucja rynku pracy, a całość kosztów staży (stawki jednostkowe) ponoszone są przez Partnera?

Odpowiedź 

Możliwość realizacji projektu w partnerstwie opisuje art. 39 ustawy wdrożeniowej, a wybór partnera powinien zostać dokonany zgodnie z ust. 2-4 tego art. Aby realizować projekt w partnerstwie, partner wiodący musi wykazać się odpowiednim potencjałem ekonomicznym zapewniającym prawidłową realizację projektu partnerskiego. Należy podkreślić, że istotą realizacji projektu w partnerstwie jest wspólna realizacja projektu przez podmioty wnoszące do partnerstwa różnorodne zasoby (ludzkie, organizacyjne, techniczne, finansowe).

Należy jednak mieć na uwadze, że aby uznać zawiązane partnerstwo za zasadne i racjonalne niezbędna jest realizacja przez partnera/ów zadań merytorycznych zaplanowanych w ramach kosztów bezpośrednich i tym samym korzystanie przez partnera/ów projektu z dofinansowania UE, które musi być przewidziane dla partnera/ów w budżecie projektu. 

Nie ma zatem możliwości, aby koszty związane z realizacją staży, czyli w przypadku przedmiotowego naboru – wszystkie koszty bezpośrednie projektu, były ponoszone wyłącznie przez jednego z partnerów.

Pytanie 2. Czy partner może poza wysyłaniem uczniów do innych firm brać stażystów także do siebie?

Odpowiedź

Nie ma przeciwskazań, aby partner będący pracodawcą mógł przyjmować uczniów do siebie na staż.

Pytanie 3. Czy wynagrodzenie opiekuna stażu może być jako wkład własny? Czy wkład własny może zostać wniesiony w ramach kosztów pośrednich? Czy wdrożenie rozwiązań zapewniających niedyskryminacje może być finansowane z wkładu własnego? Czy można wkład własny 10% przerzucić także na ucznia?

Odpowiedź

Ze względu na fakt, iż budżet projektu jest konstruowany wyłącznie w oparciu o stawkę jednostkową jedyną formą jego wniesienia jest forma pieniężna. Wkład ten musi zostać wniesiony proporcjonalnie zarówno w ramach kosztów bezpośrednich (rozliczanych wyłącznie stawką) jak i w ramach kosztów pośrednich. Budżet projektu nie obejmuje żadnych innych kosztów poza stawką, a zatem koszt wdrożenia rozwiązań zapewniających niedyskryminację nie będzie stanowił wkładu własnego. Dodatkowo należy pamiętać, że koszt stypendium dla stażysty jest ustalony w  wytycznych dot. realizacji projektów oraz w regulaminie naboru i nie może być niższy niż 80% wartości stawki minimalnej obowiązującej w danym okresie. Kwota ta jest wskazana w umowie stażowej i obligatoryjnie musi zostać wypłacona uczniowi – nie można jej pomniejszyć, można natomiast wypłacić uczniowi stypendium z własnych środków, zapewniając tym samym wkład własny.

Pytanie 4. Czy w ramach stawki jednostkowej można sfinansować zakup odzieży roboczej?

Odpowiedź

Co do zasady „Podmiot przyjmujący na staż uczniowski zapewnia uczniowi (...)odpowiednie środki ochrony indywidualnej". W ramach stawki można sfinansować materiały zużywalne potrzebne stażyście podczas trwania stażu (np. fartuch, maseczki), nie ma natomiast możliwości zakupu żadnego trwałego doposażenia stanowiska pracy (np. mundur, kask).

Pytanie 5. Czy staże uczniowskie będzie można prowadzić w ramach obowiązkowych praktyk u pracodawcy które uczniowie szkół zawodowych muszą odbyć w ramach kształcenia zawodowego?

Odpowiedź

Przedmiotowy nabór dotyczy staży uczniowskich w rozumieniu art. 121a Prawa Oświatowego, zgodnie z którym „Dyrektor szkoły może zwolnić ucznia, który odbył staż uczniowski, z obowiązku odbycia praktycznej nauki zawodu w całości lub w części”. Należy jedynie pamiętać, że wsparcie nie może obejmować młodocianych pracowników.

Pytanie 6. Czy można przyjąć swój regulamin odbywania stażu, który będzie określał np. że koszty dojazdu zawiera kwota stażu?

Odpowiedź

Zgodnie z wytycznymi dotyczącymi realizacji projektów oraz regulaminem naboru koszty dojazdu nie wliczają się do stypendium – nie ma zatem możliwości założenia, iż kwota stażu uwzględnia koszty dojazdu. Koszty te mieszczą się natomiast w katalogu pozostałych kosztów objętych stawką i Wnioskodawca może określić jakie koszty z tego zamkniętego katalogu są niezbędne do realizacji stażu i w oparciu o tę ocenę może sformułować wewnętrzny regulamin.

Pytanie 7. Czy jeden uczeń może odbywać więcej niż jeden staż? Jak w takim przypadku określić wskaźniki?

Odpowiedź

Uczeń może odbywać więcej niż jeden staż, pod warunkiem, że przepisy Prawa Oświatowego nie stanowią inaczej. Staż jednego ucznia może być też rozłożony w czasie, należy jednak pamiętać, że najważniejsze jest, aby staż został zrealizowany w sposób efektywny. Wskaźnik dotyczący stawki jednostkowej odnosi się do przepracowanej liczby godzin, więc ta sytuacja nie ma wpływu na jego kształt. W przypadku wskaźnika rezultatu wskazujemy natomiast liczbę osób, które uzyskały kwalifikację więc takiego ucznia należy oczywiście uwzględnić tylko raz.

Pytanie 8. Czy koszt zewnętrznej oceny kwalifikacji jest kwalifikowalny? W zał. 2 - wskaźniki, jest zapis: przy czym walidacja może być przeprowadzona przez nauczyciela/osobę prowadzącą zajęcia. Czy w takim razie koszt tej walidacji jest kwalifikowalny?

Odpowiedź

Nie, koszt zewnętrznej oceny kwalifikacji nie mieści się w katalogu kosztów objętych stawką jednostkową, ani w katalogu kosztów pośrednich.

Pytanie 9. Czy ponoszenie kosztów w ramach stawek jednostkowych będzie jakkolwiek weryfikowane?

Odpowiedź

Stawka jednostkowa będzie rozliczana na podstawie umowy stażowej i listy obecności/wydruków z systemu elektronicznego. Należy jednak mieć na uwadze, iż ponoszone przez Wnioskodawcę wydatki muszą być zgodne z wytycznymi dot. kwalifikowalności oraz wytycznymi dot. realizacji projektów.

Pytanie 10. Czy jeśli organ nie wydatkuje kwoty  6,81, a zrealizuje zakładaną liczbę godzin stażu to iloczyn tej kwoty zostaje do dyspozycji organu czy podlega zwrotowi?

Odpowiedź

W takim wypadku niewykorzystana kwota stanowi oszczędności projektu i nie podlega zwrotowi, a może zostać wykorzystana np. w przypadku indeksacji stawki jednostkowej na dalszym etapie realizacji projektu.

Pytanie 11. Czy jeśli w trakcie realizacji projektu stawka jednostkowa ulegnie indeksacji, a projekt będzie realizowany np. na przestrzeni 2 lat szkolnych to czy zwiększone zostanie dofinansowanie?

Odpowiedź

Co do zasady - stawka po indeksacji ma zastosowanie do umów o dofinansowanie projektu zawartych na podstawie naborów ogłoszonych po dniu wydania komunikatu MFiPR. Stawka po indeksacji może mieć zastosowanie również w projektach realizowanych, wieloletnich, pod warunkiem wyraźnego rozdzielenia części projektu rozliczanej według dotychczasowej i według zindeksowanej stawki. W takim przypadku niezbędna jest zgoda IZ na zmianę wniosku o dofinansowanie. Wyższe koszty w projekcie będą mogły być pokryte w pierwszej kolejności z oszczędności beneficjenta, a jeżeli nie zostaną one zidentyfikowane, poprzez zwiększenie budżetu projektu przez IZ, o ile ta będzie dysponować dostępną alokacją.

Pytanie 12. Czy staż może trwać np. 200 h?

Odpowiedź

Regulamin konkursu nie narzuca określonej długości trwania stażu, należy jednak pamiętać, że musi on zostać zrealizowany w sposób efektywny, z zachowaniem najwyższych standardów i w zgodzie z przepisami określonymi w art. 121 a Ustawy Prawo oświatowe.

Pytanie 13. Czy badania lekarskie i BHP leżą po naszej stronie czy po stronie pracodawcy tzn. czy Wnioskodawca powinien wybrać firmę, która w trakcie projektu będzie realizowała powyższe usługi czy też powinno to być refundowane pracodawcy z 6,81zl/h?

Odpowiedź

Zgodnie z wytycznymi dot. realizacji projektów badania lekarskie (jeśli wymagane) oraz szkolenie BHP powinno zostać zrealizowane w ramach stawki jednostkowej.

Pytanie 14. W poprzedniej perspektywie podczas staży każdemu stażyście należało stworzyć indywidualne programy rozwoju określające program i warunki stażu, czy w obecnym naborze również trzeba tworzyć takie indywidualne plany dla każdego stażysty, czy wystarczą ogólne założenia dot. stażu dla danego kierunku kształcenia?

Odpowiedź

Przedmiotowy nabór nie obliguje do tworzenia indywidualnych planów dla stażystów. Obligatoryjne są natomiast dokumenty wymagane dla stażu uczniowskiego, w rozumieniu art. 121a Prawa Oświatowego.

Pytanie 15. Ilu uczniów może jednocześnie uczestniczyć w jednej firmie na stażu? Czy są takie  ograniczenia?

Odpowiedź

Liczba uczniów przyjmowanych na staż w danym podmiocie jest zależna od możliwości organizacyjnych pracodawców. Musi być tak określona aby staż mógł być prowadzony w sposób bezpieczny, efektywny oraz zgodny z przepisami bhp.

Pytanie 1. Czy limit wydatków przeznaczonych na doposażenie w wysokości 50% finansowania dotyczy również kosztów pośrednich?

Odpowiedź

Wartość wydatków przeznaczonych na doposażenie (pracowni naukowych i laboratoriów, biur karier i szkół doktorskich)  odnosi się wyłącznie do doposażenia planowanego do zakupu w ramach kosztów bezpośrednich (typ 1, 2, 4).

 Pytanie 2. Czy oprogramowanie wchodzi w skład doposażenia?

Odpowiedź

Tak, zakup oprogramowani i licencji jest traktowany jako doposażenie pracowni i jest kategorią limitowaną.

Pytanie 3. Czy jest ograniczona liczba wniosków, które może złożyć uczelnia?

Odpowiedź

Nie ma ograniczenia co do liczby złożonych wniosków przez wnioskodawców w ramach przedmiotowego naboru.

Pytanie 4. Czy filia uczelni, której siedziba znajduje się poza terenem województwa śląskiego może złożyć wniosek w tym naborze?

Odpowiedź

Zapisy Regulaminu konkursu FESL.10.25-IZ.01-025/23 stanowią, że: wnioskodawca posiada siedzibę na  terenie jednego z 7 podregionów województwa śląskiego objętych procesem transformacji określonym w TPST (kryterium szczegółowe dostępu nr 2). Wobec powyższego wnioskodawcą nie może być podmiot, który ma siedzibę poza województwem śląskim natomiast filię/wydział zamiejscowy znajduje się na terenie jednego z 7 podregionów województwa śląskiego.

Pytanie 5. Czy w typie 4 jest możliwa współpraca z przedstawicielem jednostki samorządu?

Odpowiedź

W typie 4 możliwe jest podniesienie atrakcyjności uczelni wyższych w szczególności w zakresie zielonej i cyfrowej gospodarki, które może obejmować m.in. uatrakcyjnienie oferty edukacyjnej poprzez ściślejszą współpracę z przedstawicielami świata biznesu. 

Można natomiast rozważyć nawiązanie partnerstwa z jednostką samorządu terytorialnego. Jednocześnie zwracamy uwagę, że podczas oceny projektu, oceniana będzie zasadność nawiązania partnerstwa oraz rola partnera w projekcie. Udział partnerów w ramach realizacji zasady partnerstwa powinien być uwzględniony na wszystkich etapach realizacji projektu.

Pytanie 6. Czy w typie 3 jeden uczestnik może uczestniczyć tylko w jednym stażu?

Odpowiedź

Planując wsparcie w zakresie staży należy pamiętać, że realizowane staże muszą trwać minimum 160h. W związku z tym należy rozważyć czy zaplanowanie więcej niż jednego stażu dla jednego uczestnika będzie racjonalne.

Pytanie 7. Czy w typie 5 jest możliwe doposażenie?

Odpowiedź

W typie 5 nie ma możliwości zakupu doposażenia rozumianego jako wyposażenie pracowni naukowych i laboratoriów.

Pytanie 8. Czy jeżeli student uczelni mieszka poza jednym z 7 podregionów może brać udział w projekcie?

Odpowiedź

Zgodnie z Regulaminem konkursu grupę docelową/ostatecznych odbiorców wsparcia w ramach działania 10.25 stanowią osoby zamieszkujące, uczące się lub pracujące na obszarze jednego z 7 podregionów województwa śląskiego określonych w Terytorialnym Planie Sprawiedliwej Transformacji Województwa Śląskiego 2030 (TPST) tj. podregion katowicki, sosnowiecki, tyski, bytomski, gliwicki, rybnicki oraz bielski. Zgodnie z zapisem, jeżeli student uczy się w uczelni, która ma siedzibę na obszarze jednego z 7 podregionów województwa śląskiego może  brać udział w projekcie.

Pytanie 9. Czy aby spełnić kryterium szczegółowe dodatkowe (premiujące) „Projekt realizowany jest na terenie gmin z obszaru strategicznych interwencji (OSI) – gminy w transformacji górniczej” oraz „Projekt realizowany jest na terenie gmin z obszaru strategicznych interwencji (OSI) –gminy tracące funkcje społeczno-gospodarcze” wystarczy objąć wsparciem uczniów tylko jednej szkoły z obszaru strategicznych interwencji (OSI) lub jednej z gmin tracących funkcje społeczno-gospodarcze?

Odpowiedź

O tym, czy dany projekt otrzyma dodatkowe punkty będzie decydować miejsce realizacji operacji wskazane w punkcie B.3 wniosku o dofinansowanie – jeśli przynajmniej jedno z wykazanych miejsc będzie zlokalizowane na terenie OSI lub na terenie gminy tracącej funkcje społeczno-gospodarcze, wówczas kryterium będzie uznane za spełnione i projekt otrzyma dodatkowe punkty. Wypełniając pole B.3 należy wykazać gminę, na terenie której znajduje się uczelnia, która ma zostać objęta wsparciem lub siedzibę Partnera. W polu B.3 można wykazać również gminę, w której będą realizowane działania w ramach projektu (np. zajęcia w szkołach). Jeżeli projekt realizowany będzie tylko w siedzibie Wnioskodawcy, w punkcie B.3 brana pod uwagę będzie lokalizacja siedziby, natomiast jeśli projekt realizowany będzie również np. w szkołach, pod uwagę brana będzie zarówno lokalizacja siedziby jak i lokalizacja szkół, w których odbywa się wsparcie (np. zajęcia).

Pytanie 10. Czy wsparcie dla uczniów szkół ponadpodstawowych musi być realizowane wyłącznie na terenie uczelni czy może być realizowane na innym obszarze, np. w szkole?

Odpowiedź

Zgodnie z Regulaminem konkursu, wsparcie kierowane do uczniów szkół ponadpodstawowych może być realizowane w różnej formie np. w formie zajęć realizowanych na uczelni, zajęć w szkołach, ale również w formie wyjazdowej, np. obozy naukowe, warsztaty, szkoły letnie, zimowe, zajęcia terenowe.

Pytanie 11. Czy kosztem kwalifikowanym będą koszty dojazdu uczniów na uczelnię lub zajęcia wyjazdowe?

Odpowiedź

Koszty dojazdu na zajęcia wyjazdowe np. terenowe mogą być uznane za kwalifikowalne. Należy jednak pamiętać, że konieczność poniesienia każdego wydatku musi być odpowiednio uzasadniona we wniosku o dofinansowanie. Wydatek powinien być racjonalny, efektywny i uzasadniony z punktu widzenia celu zaplanowanych działań.

Pytanie 12. W załączniku nr 2 do Regulaminu (Wskaźniki) w definicji wskaźnika "Liczba osób, które uzyskały kwalifikacje po opuszczeniu programu", jest zapis: " b) ETAP II – Wzorzec – określony przed rozpoczęciem form wsparcia i zrealizowany w projekcie/usłudze standard wymagań, tj. efektów uczenia się, które osiągną uczestnicy w wyniku przeprowadzonych działań (wraz z informacjami o kryteriach i metodach weryfikacji tych efektów). Sposób (miejsce) definiowania informacji wymaganych w etapie II powinien zostać określony przez instytucję organizującą konkurs/przeprowadzającą nabór projektów" - proszę o informację czy oraz w jakim miejscu można znaleźć te informacje.

Odpowiedź

Standard wymagań, czyli opis co dana osoba korzystająca ze wsparcia powinna wiedzieć, co potrafić i jakie kompetencje czy kwalifikacje posiadać po zakończeniu danej formy wsparcia (np. kursu, szkolenia, wizyty studyjnej, warsztatów), określa wnioskodawca we wniosku o dofinansowanie.

Pytanie 13. Jak należy definiować tzw. "Zielone kompetencje" (związane są one ze wskaźnikami)?

Odpowiedź

Ze względu na fakt, iż nie istnieje zamknięty katalog kompetencji, które można zaliczyć jako zielone rolą Wnioskodawcy jest wykazanie i uzasadnienie, które kompetencje uzyskane przez uczestników w wyniku realizacji projektu można zakwalifikować jako „zielone kompetencje”. Należy się również opierać na Mapie powiązań technologicznych do Programu Rozwoju Technologii Województwa Śląskiego na lata 2019-2030.

Pytanie 14. Czy w typie 2 temat pracy doktorskiej powinien się wpisywać w zieloną i cyfrową gospodarkę?

Odpowiedź

Tak, w typie 2 wsparcie skierowane jest wyłącznie do kadr naukowych i doktorantów związanych z procesem transformacji, w szczególności kierunkami zielonej i cyfrowej gospodarki.

Pytanie 15. Czy drobny sprzęt doposażenia jak np. laptopy, mikroskopy podlegają trwałości projektu?

Odpowiedź

Drobny sprzęt zakupiony w ramach doposażenia nie podlega trwałości projektu. Jedynie w projekcie, w którym poniesiono wydatki na zakup infrastruktury Beneficjent jest zobowiązany do zachowania trwałości projektu przez okres 5 lat (3 lata w przypadku MŚP).

Pytanie 16. Czy szkoła średnia może być partnerem w projekcie?

Odpowiedź

Szkoła średnia nie może być partnerem w projekcie ponieważ nie posiada osobowości prawnej. Partnerem w projekcie może być organ prowadzący daną placówkę szkolną. Należy dokładnie przeanalizować partnerstwo w projekcie, podział zadań oraz rolę jaką miałaby odgrywać partner.

Należy pamiętać o tym, że podczas oceny projektu, oceniana będzie zasadność nawiązania partnerstwa oraz rola partnera w projekcie.

Pytanie 17. W jaki sposób w typie 2 należy potwierdzić przez uczelnię, że wsparcie skierowane jest wyłącznie do kadr naukowych i doktorantów związanych z procesem transformacji, w szczególności z kierunkami zielonej i cyfrowej gospodarki?

Odpowiedź

We wniosku należy zadeklarować, że wsparcie skierowane jest wyłącznie do kadr naukowych i doktorantów związanych z procesem transformacji, w szczególności z kierunkami zielonej i cyfrowej gospodarki. Potwierdzeniem będą np. zaświadczenia/oświadczenia wydawane i potwierdzone przez uczelnię. Potwierdzenia te nie stanowią załącznika do wniosku o dofinansowanie, nie należy załączać ich do wniosku o dofinansowanie.

Pytanie 18. Czy jest możliwość zaplanowania we wniosku finansowania osoby, która będzie przeprowadzała walidację?

Odpowiedź

Walidację kwalifikacji przeprowadzać powinna instytucja certyfikująca. Koszt walidacji powinien być wliczony w koszt usługi szkoleniowej i nie powinien stanowić odrębnej pozycji budżetowej.

Pytanie 19. Jak jest rozumiana kadra uczelni we wsparciu w typie 4? Czy pracownicy dziekanatu również są traktowani jako kadra uczelni?

Odpowiedź

Zgodnie z Regulaminem konkursu w ramach typu 4 wsparciem może zostać objęta kadra uczelni (w tym również np. pracownicy laboratoriów, kadra administracyjna). Jednak należy mieć na uwadze fakt, że wsparcie powinno dotyczyć m.in. wykorzystania nowoczesnych metod dydaktycznych, kształtowania kompetencji miękkich, cyfrowych, umiejętności na rzecz transformacji poprzez udział w kursach, szkoleniach, warsztatach, wizytach studyjnych.

Pytanie 20. Czy może być przeprowadzana walidacja i certyfikacja kwalifikacji w tej samej instytucji (w ramach jednej jednostki)?

Odpowiedź

Walidacja i certyfikacja może być przeprowadzana w tej samej instytucji (w ramach jednej jednostki), jeżeli zapewniono warunki organizacyjne i kadrowe umożliwiające przeprowadzenie walidacji i certyfikacji zgodnie z wymaganiami określonymi w opisie kwalifikacji. Należy mieć na uwadze, że walidację kwalifikacji przeprowadzać powinna instytucja certyfikująca. Zwracamy także uwagę, że należy zapewnić rozdzielność funkcji pomiędzy procesem kształcenia i procesem walidacji.

Pytanie 21. Proszę o szczegółowe wyjaśnienie sposobu definicji i walidacji kompetencji.

Odpowiedź

Jednym ze wskaźników rezultatu bezpośredniego w programach współfinansowanych z FST w perspektywie finansowej 2021-2027 jest Liczba osób, które uzyskały kwalifikacje po opuszczeniu programu. Zgodnie z definicją tego wskaźnika określoną w Liście Wskaźników Kluczowych dla Funduszu Sprawiedliwej Transformacji kwalifikacja to określony zestaw efektów uczenia się w zakresie wiedzy, umiejętności oraz kompetencji społecznych nabytych w drodze edukacji formalnej, edukacji pozaformalnej lub poprzez uczenie się nieformalne, zgodnych z ustalonymi dla danej kwalifikacji wymaganiami, których osiągnięcie zostało sprawdzone w walidacji oraz formalnie potwierdzone przez instytucję uprawnioną do certyfikowania.
W przypadku gdy forma wsparcia w odniesieniu do konkretnej osoby nie uwzględnia procesu certyfikacji taka osoba nabywa kompetencje. 

Kompetencja to wyodrębniony zestaw efektów uczenia się / kształcenia, które zostały sprawdzone w procesie walidacji w sposób zgodny z wymaganiami ustalonymi dla danej kompetencji, odnoszącymi się w szczególności do składających się na nią efektów uczenia się. Potwierdzenie nabycia kompetencji powinno uwzględniać następujące etapy: Etap I Zakres, Etap II Wzorzec, Etap III Ocena, Etap IV Porównanie. Etapy te szczegółowo opisano w załączniku nr 2 do Wytycznych dotyczących monitorowania postępu rzeczowego programów na lata 2021-2027.

Walidacja jest przeprowadzana w ramach etapu III, to sprawdzenie, czy osoba ubiegająca się o nadanie określonej kompetencji, osiągnęła wyodrębnioną część lub całość efektów uczenia się wymaganych dla tej kompetencji. Walidacja powinna być prowadzona w sposób trafny (weryfikowane są te efekty uczenia się, które zostały określone dla danej kompetencji) i rzetelny (wynik weryfikacji jest niezależny od miejsca, czasu, metod oraz osób przeprowadzających walidację).W przypadku kompetencji nie jest wymagane spełnienie warunków dotyczących certyfikowania oraz rozpoznawalności dokumentów potwierdzających ich nabycie. Kluczowe do nabywania kompetencji jest zapewnienie realizacji ww. czterech etapów.

Pytanie 22. Czy walidacja może mieć formę samooceny przez uczestników? Czy wystarczy na przykład pytanie: Czy po danej formie wsparcia uważasz, że twoja wiedza na temat rynku pracy wzrosła?

Odpowiedź

Nie, walidacja nie może polegać tylko i wyłącznie na samoocenie. Samoocena może być pewnym elementem procesu walidacji, ale nie może być jedynym elementem.

Pytanie 23. Czy działania zapisane we wskaźniku produktu muszą być walidowane?

Odpowiedź

Walidacja odnosi się jedynie do wskaźnika rezultatu „Liczba osób, które uzyskały kwalifikacje po opuszczeniu programu”. Do wskaźnika wlicza się osoby, które uzyskały kwalifikacje lub kompetencje po opuszczeniu projektu. Zgodnie z definicją wskaźnika walidacja, jest przeprowadzana w ramach etapu III potwierdzania nabycia kompetencji. Jednocześnie nabycie kwalifikacji również powinno być sprawdzone w walidacji oraz formalnie potwierdzone przez instytucję uprawnioną do certyfikowania.

Pytanie 1. Jakie są zasady rozliczania zaliczek - konieczne szkolenie w praktyce po decyzji o dofinansowaniu.

Odpowiedź 

Po zakończeniu naboru przewiduje się organizację szkolenia z referatem obsługi projektów w zakresie rozliczania projektów.

Pytanie 2. Czy remonty (np. Pracowni) są wydatkiem w ramach cross financingu?

Odpowiedź 

Tak pod warunkiem, iż wydatki te dotyczą wyłącznie takich kategorii kosztów, których poniesienie wynika z potrzeby realizacji danego projektu i które spełniają wymogi określone w dokumencie Wytyczne dotyczące kwalifikowalności wydatków na lata 2021-2027, w podrozdziale dotyczącym cross-financingu.

Pytanie 3. 1. Wnioskodawca lub partner prowadzi działalność na terenie woj. śląskiego. Wnioskodawca jest organizacją pozarządową działająca na terenie woj. śląskiego. Jak rozumieć prowadzenie działalności na terenie woj. śląskiego? Czy może to być biuro projektu nieposiadające formy prawnej? 
2. Staże zawodowe i szkolenia zawodowe w projekcie. Czy dopuszcza się realizację tylko stażu/ tylko szkolenia zgodnie z IPD/IŚR?
3. Jeśli UP podejmie pracę na innym stanowisku niż był staż - czy stawka zostanie wtedy rozliczona?

Odpowiedź 

Ad 1.  Definicja kryterium nr 4 (Kryterium szczegółowe dostępu) stanowi, iż weryfikowane będzie, czy Wnioskodawca lub Partner na dzień złożenia wniosku o dofinansowanie prowadzi działalność i posiada siedzibę, filię, delegaturę, oddział czy inną prawnie dozwoloną formę organizacyjną działalności podmiotu na terenie województwa śląskiego. Musi to być zatem prawnie dozwolona forma.

Ad 2. Formy wsparcia oferowane uczestnikowi muszą wynikać z przygotowanego dla niego  IPD/IŚR/kontraktu socjalnego lub innego dokumentu równoważnego. Możliwe jest zatem zastosowanie tylko szkoleń lub tylko stażu w ramach ścieżki zawodowej, o ile jest to wystarczające dla osiągnięcia celu projektu.

Ad 3. Nadrzędnym celem reintegracji społeczno-zawodowej jest poprawa sytuacji uczestnika projektu na rynku pracy. Dokumentacja konkursowa nie narzuca obowiązku zgodności podjętej pracy z wcześniej odbytym stażem.

Pytanie 4. 1. Czy osoby długotrwale chore, przebywające w więzieniu w chwili przystępowanie do programu nie posiadające orzeczenia o niepełnosprawności, w przypadku gdy otrzymają orzeczenie w czasie udziału w projekcie można traktować jako niepełnosprawne w wskaźnikach?
2. Czy za osobę będąca po zakładzie karnym, której zostanie założony ISR, a już na początku projektu zarejestruje się jako bezrobotna( brak ubezpieczenia), czy można za nią rozliczyć te dodatkowe 30% środków?
3. Czy w przypadku gdyż nie planujemy działań adaptacyjnych dotyczą nas " działania świadczone w projektach, odbywają się w dostępnych budynkach tj. spełniających standardy dostępności architektonicznej".

Odpowiedź

Ad 1. Zgodnie z zapisami Regulaminu uczestnikami projektu nie mogą być osoby przebywające w więzieniu, dopuszcza się możliwość udziału osób odbywających karę pozbawienia wolności, objętych dozorem elektronicznym.
Warunkiem kwalifikowalności uczestnika projektu otrzymującego wsparcie jest spełnienie przez niego kryteriów kwalifikowalności uprawniających do udziału w projekcie, co jest potwierdzone właściwym dokumentem, w szczególności zaświadczeniem lub innym dokumentem wystawionym przez właściwy podmiot, albo oświadczeniem uczestnika projektu (w uzasadnionych przypadkach, gdy nie jest możliwe uzyskanie innego dokumentu). Co do zasady, kwalifikowalność uczestnika projektu jest potwierdzana bezpośrednio przed udzieleniem mu pierwszej formy wsparcia w ramach projektu, przy czym jeżeli charakter wsparcia uzasadnia prowadzenie rekrutacji na wcześniejszym etapie realizacji projektu – kwalifikowalność uczestnika projektu potwierdzana może być na etapie rekrutacji do projektu.

W omawianym przypadku osoby odbywające karę pozbawienia wolności, objęte dozorem elektronicznym, w celu potwierdzenia ich kwalifikowalności do projektu po pierwsze powinny posiadać orzeczenie sądu o zezwoleniu na odbycie kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego, a po drugie oświadczenie o niepełnosprawności. Dokumenty należy przedstawić przed udzieleniem pierwszej formy wsparcia. Osoby, które nie posiadają orzeczenia o niepełnosprawności przed pierwszą formą wsparcia nie mogą zostać wykazana we wskaźniku dot. osób z niepełnosprawnościami.

Ad 2. Nie, wskaźnik dotyczący rozliczenia stawki jednostkowej (30%) służy do zbadania efektu osiągniętego dzięki przebytej ścieżce społeczno-zawodowej w ramach projektu. Ścieżka ta powinna przebiegać zgodnie ze standardem określonym w Załączniku 12 do Regulaminu wyboru, w którym określono ogólne założenia dotyczące wsparcia i które muszą zostać spełnione w celu rozliczenia stawki jednostkowej. W odniesieniu do osób, które już na wstępie są zarejestrowane w PUP nie ma możliwości pomiaru skuteczności zrealizowanych działań i nie można ich wykazać do rozliczenia 30% stawki.

Ad 3. W przypadku gdy w projekcie nie ma wydatków ponoszonych na rzecz dostępności architektonicznej, we wniosku należy wybrać NIE DOTYCZY i uzupełnić pole uzasadnienie.

Pytanie 5. Szkolenie pracowników beneficjenta z niedyskryminacji - proszę o wyjaśnienie: jeśli nie są uczestnikami projektu, realizator nie jest wobec tego podmiotem objętym wsparciem i nie dodajemy w polu C.1 ani pracowników ani realizatora (podmiotu) jako grupy docelowej. Czy w związku z tym przy odrębnym zadaniu w polu E.1 można bez problemu wybrać grupę docelową "osoby wykluczone ..." mimo, że szkolenie jest dla pracowników?

Odpowiedź

Pracownicy merytoryczni oraz administracyjni podmiotu biorący udział w szkoleniu z niedyskryminacji nie są traktowani jako uczestnicy projektu, nie będą wykazywani w bazie SM EFS. Jednak w związku z tym, iż w systemie LSI istnieje możliwość wybrania pracowników instytucji jako grupy docelowej, poprawne będzie przypisanie tej grupy do zadania dotyczącego realizacji szkoleń dla pracowników merytorycznych. Szkolenia dla pracowników administracyjnych podmiotu finansowane są wyłącznie w ramach kosztów pośrednich.

Pytanie 6. 1. Szkolenie dla całej kadry projektu z zakresu niedyskryminacji jest obligatoryjne. Czy takie szkolenie jest również obligatoryjne dla wszystkich uczestników projektu?
2. Czy jeśli uczestnik projektu podejmie pracę w trakcie realizacji przykładowo kursu zawodowego to automatycznie kończy udział w projekcie? czy jeśli jest w stanie pogodzić kurs z pracą to może kontynuować uczestnictwo?
3. Czy jeśli w momencie przystąpienia do projektu uczestnik był niezarejestrowany, a w trakcie realizacji zarejestruje się to czy liczymy go do osiągniętego wskaźnika rezultatu?

Ad 1. Tak, szkolenia z zakresu niedyskryminacji są obligatoryjne również dla uczestników projektu. Zgodnie ze standardami w ramach realizowanych form wsparcia beneficjent zapewnia działania z zakresu: 

 • ekologii, podniesienia świadomości oszczędnego korzystania z zasobów, wykorzystania odnawialnych źródeł energii oraz problematyki ochrony powietrza, 

 • zasady równości szans i niedyskryminacji oraz równości kobiet i mężczyzn. 

Powyższy wymóg może zostać spełniony poprzez realizację dodatkowych, odrębnych szkoleń/warsztatów o ww. tematyce lub może być realizowany w ramach innej formy wsparcia – jako jej część/element. Niemniej, każdorazowo sposób wdrażania ww. zasad należy udokumentować. 

Ad 2. Uczestnik podejmując pracę może kontynuować udział w projekcie zgodnie z zaplanowaną ścieżką określoną w IPD/IŚR/ kontrakcie czy innym dokumencie równoważnym o ile jest to możliwe ze względu na podjęte zatrudnienie.  Należy pamiętać, iż w takiej sytuacji nie może być objęty nowymi formami wsparcia, które nie zostały określone w powyższych dokumentach. Dodatkowo, w celu uniknięcia podwójnego finansowania, Wnioskodawca zobligowany jest do kontroli opłacanych składek w ramach stawki i stypendium szkoleniowego/stażowego. Uczestnik w przypadku podjęcia zatrudnienia w trakcie szkolenia ma prawo do ukończenia tego szkolenia bez konieczności ponoszenia jego kosztów. W takiej sytuacji przysługuje mu stypendium w wysokości 20% zasiłku do dnia zakończenia szkolenia. Od stypendium tego nie są odprowadzane składki na ubezpieczenia społeczne. 

Ad 3 Pomiar wskaźnika rezultatu: Liczba osób poszukujących pracy po opuszczeniu programu, odbywa się do 4 tygodni od zakończenia przez uczestnika udziału w projekcie. Do wskaźnika wlicza się osoby bierne zawodowo w momencie rozpoczęcia udziału w projekcie, które otrzymały wsparcie i które poszukują pracy po opuszczeniu projektu. Wskaźnik ten należy rozumieć jako zmianę statusu na rynku pracy po opuszczeniu programu w stosunku do sytuacji w momencie przystąpienia do interwencji: w chwili wejścia do projektu – uczestnik bierny zawodowo, a w ciągu czterech tygodni po opuszczeniu projektu – osoba poszukująca pracy.

Pytanie 7. Diagnoza grupy docelowej Czy są jakieś minimalne wymagania dotyczące przebiegu diagnozy czy sposób jej wykonania zależy od wnioskodawcy? Co powinno się w niej znaleźć? Koszty pośrednie - podczas szkolenia wspomnieli państwo o szkoleniu dla kadry administracyjnej - jaka jest minimalna ilość godzin takiego szkolenia? Przez kogo ma być prowadzone?

Odpowiedź 

Realizacja każdego rodzaju wsparcia powinna wynikać z przeprowadzonej diagnozy  uczestników projektu. Diagnoza powinna zawierać np. informację na jakiej grupie została przeprowadzona, kiedy, jakie wyciągnięto wnioski. Sposób wykonania diagnozy zależy od Wnioskodawcy niemniej jednak muszą wynikać z niej wnioski, które stanowią punkt wyjścia dla wszystkich planowanych form wsparcia w projekcie Dopuszczalne są również sytuacje, w których Wnioskodawca posługuje się diagnozą/analizą, którą dysponuje już w swojej organizacji pod warunkiem, iż dotyczy grupy docelowej planowanej do objęcia wsparciem w ramach projektu.

Koszty dotyczące szkolenia kadry administracyjnej powinny być wykazywane w kosztach pośrednich projektu. Zgodnie z treścią kryterium: „Projekt zawiera działania szkoleniowe dotyczące zapobiegania dyskryminacji i uwzględniania specyficznych potrzeb osób narażonych na dyskryminację ze względu na cechy prawnie chronione”, będzie ono weryfikowane na podstawie zapisów pkt. B.7.1 wniosku o dofinansowanie realizacji projektu - Realizacja zasad horyzontalnych oraz pkt. B.7.2 wniosku o dofinansowanie realizacji projektu  - Uzasadnienie spełnienia kryteriów oraz pkt. E.1.1  - Zadania w projekcie (zakres rzeczowy). Wobec powyższego na etapie oceny kryterium będzie badane czy we wniosku zaplanowano szkolenie dla kadry merytorycznej i administracyjnej projektu. W kryterium nie wskazano obowiązkowego zakresu szkolenia ani formy.

Pytanie 8. Czy są limity związane ze środkami, które można przeznaczyć na tworzenie nowych pracowni w ramach ZAZ i adaptacji pomieszczeń?

Odpowiedź 

W ramach przedmiotowego naboru nie zostały określone limity, poza limitem wynikającym z wydatków związanych z cross financingiem. Limit wydatków w ramach cross-financingu na poziomie projektu nie może stanowić więcej niż 30% finansowania unijnego. Wydatki ponoszone na zakup doposażenia w pracowniach nie stanowią wydatków w ramach cross financingu, natomiast  adaptacja czy remont stanowi zawsze cross-financing. 

Pamiętać należy, iż każdorazowo wydatki podlegają ocenie pod kątem efektywności i racjonalności.

Pytanie 9. 1. Uczestnik KIS musi być uczestnikiem projektu przez minimum 3 miesiące, aby można go "rozliczyć". Jeśli w ciągu tych trzech miesięcy uczestnik podejmie pracę, to czy będzie można go jeszcze utrzymywać jako uczestnika projektu (o ile będzie w stanie pogodzić udział w projekcie z pracą) i oferować mu dalsze wsparcie wzmacniające jego kompetencje społeczne? Czy taki uczestnik w chwili zakończenia (po co najmniej 3 miesiącach) udziału w projekcie (jeśli nadal będzie pracował lub otrzyma certyfikat kompetencji społecznych) będzie mógł być uznany za kwalifikowalnego i rozliczy nam stawkę jednostkową przypadającą na niego? 
2. Jak należy interpretować zapisu standardu dotyczącego KIS w zakresie wymaganych kwalifikacji kadry? Przy wielu stanowiskach są one scharakteryzowane w kilku punktach (kropkach). Czy te punkty (kropki) należy czytać w taki sposób, że osoba świadcząca dane wsparcie musi spełniać wszystkie te punktu, czy wystarczy dowolny z nich, np. będzie posiadała tylko odpowiednie wykształcenie lub tylko doświadczenie w pracy? 
3. Zgodnie w informacją pozyskaną na spotkaniu informacyjnym pracownicy merytoryczni oraz administracyjni podmiotu otrzymujący "obowiązkowe" szkolenie z niedyskryminacji (wynikające z kryterium) nie są uczestnikami projektu i nie są wpisywani do SM EFS. Tym samym podmiot też nie jest uczestnikiem projektu. Czy dobrze interpretuję, że w związku z tym ani pracowników ani podmiotu nie wykazujemy w grupach docelowych? Tym samym do osobnego zadania związanego z przeprowadzeniem szkolenia antydyskryminacyjnego dla pracowników merytorycznych (w przypadku projektu KIS ten wydatek jest poza stawką jednostkową) jako grupę docelowa objętą tym zadaniem przypisuję tylko osoby "wykluczone" będące uczestnikami KIS w projekcie. Czy to jest prawidłowe?

Odpowiedź 

Ad 1 Jeżeli uczestnik KIS w trakcie realizacji wsparcia podejmie pracę, wówczas kończy udział w projekcie i nie  ma możliwości obejmowania go nowymi formami wsparcia, istnieje natomiast możliwość dokończenia rozpoczętych przez niego form wsparcia. Jeśli zrealizował on minimum 3 formy wsparcia lub jego udział w realizacji ścieżki trwał przez okres minimum 3 miesięcy będzie możliwe rozliczenie 70 %stawki jednostkowej ze tego uczestnika po wykazaniu wskaźnika Liczba osób, których sytuacja społeczna uległa poprawie zgodnie z zaplanowaną ścieżką reintegracji oraz będzie możliwe rozliczenie 30% stawki ponieważ zostanie zrealizowany wskaźnik rozliczający stawkę ”Liczba osób pracujących, łącznie z prowadzącymi działalność na własny rachunek, po opuszczeniu programu”. 

Ad 2 Kwalifikacje kadry opisane w standardzie należy czytać rozdzielnie, celem takiego zapisu było aby Wnioskodawca miał możliwość wyboru czy osoba świadcząca wsparcie na rzecz uczestników posiadała albo kierunkowe wykształcenie lub odpowiednie doświadczenie zawodowe w pracy ze wskazaną grupą docelową. 

Ad 3 Pracownicy merytoryczni oraz administracyjni podmiotu biorący udział w szkoleniu z niedyskryminacji nie są traktowani jako uczestnicy projektu, nie będą wykazywani w bazie SM EFS. Jednak w związku z tym, iż w systemie LSI istnieje możliwość wybrania pracowników instytucji jako grupy docelowej, poprawne będzie przypisanie tej grupy do zadania dotyczącego realizacji szkoleń dla pracowników merytorycznych. Szkolenia dla pracowników administracyjnych podmiotu finansowane są wyłącznie w ramach kosztów pośrednich.

Pytanie 10. Czy w ramach realizacji projektu - typ 2 jest możliwe wynajęcie mieszkania na realizację treningów mieszkaniowych - samodzielności w ramach mieszkalnictwa wspomaganego. Bądź czy jest możliwość zakupu mieszkania w ramach projektu z przeznaczeniem na mieszkanie wspomagane - treningowe.

Odpowiedź 

W typie 2 projektu dopuszcza się możliwość ponoszenia wydatków poza stawką jednostkową i są to wydatki związane z kosztami utworzenia, utrzymania i wsparcia uczestnika w mieszkaniu treningowym. W związku z powyższym dopuszcza się również możliwość zakupu nieruchomości. Pozwala na to także definicja cross-financingu wskazana w aktualnie obowiązujących Wytycznych dot. kwalifikowalności wydatków na lata 2021 -2027 (podrozdział 2.4 pkt 6 litera a), o ile warunki z podrozdziału 3.4 tych wytycznych są spełnione.

Dopuszcza się również możliwość zawarcia umowy najmu jednak taka umowa musi być zawarta na taki okres czasu aby mogła objąć nie tylko okres realizacji projektu ale również okres wynikający z trwałości projektu. 

Pytanie 11. 1. Jak szacować poziomy wskaźnika rezultatu do realizacji w typie 2 projektów (WTZ)? 2. Jaka musi być forma własności tworzonych miejsc wypoczynku/ogrodów dot. typu 2 projektów (WTZ)? 3. Czy tworząc miejsce wypoczynku/ogród można jednocześnie przypisać mu role poszerzenia oferty Pracowni Aktywizacji Zawodowej (uczestnicy w ramach opieki nad ogrodem zdobywają umiejętności np. pracownika gospodarczego, pracownika utrzymania czystości na terenie zewnętrznym itp.)?

Odpowiedź 

Ad 1 W ramach przedmiotowego naboru ION określiło wartości docelowe dla wskaźnika rezultatu: Liczba osób, których sytuacja społeczna uległa poprawie po opuszczeniu programu. Dla tego wskaźnika Wnioskodawca musi założyć konkretną wartość we wniosku o dofinansowanie. Jego wartość powinna uwzględniać specyfikę grupy docelowej, realizowane zadania oraz ponoszone wydatki. Treść wniosku w tym zakresie będzie podlegała ocenie.

Ad 2 ION nie obliguje wnioskodawców do posiadania konkretnej formy własności względem nieruchomości, na której realizowana będzie tego typu inwestycja. Wnioskodawca powinien jednak mieć na uwadze, że jeśli koszty utworzenia miejsca stanowić będą cross-financing, to wnioskodawca zobowiązany będzie do zachowania trwałości projektu przez okres 5 lat (3 lat w przypadku MŚP – w odniesieniu do projektów, z którymi związany jest wymóg utrzymania inwestycji lub miejsc pracy) od rozliczenia końcowego wniosku o płatność (WOP). Tym samym forma własności lub prawo dysponowania nieruchomością powinny zagwarantować mu możliwość realizacji tego zobowiązania. 

Ad 3 Tworzenie, obsługa czy utrzymanie miejsca wypoczynku może stanowić poszerzenie oferty pracowni prowadzonej w ramach WTZ.

Pytanie 12. 1. Czy nawet jeśli obejmę uczestników projektu tylko wsparciem społecznym i rozliczę wskaźnik na poziomie "70%, tj. wskaźnik Liczba osób, których sytuacja społeczna uległa poprawie zgodnie z zaplanowaną ścieżką reintegracji" to czy i tak muszę osiągnąć wskaźnik rezultatu "Liczba osób poszukujących pracy po opuszczeniu programu" i "Liczba osób pracujących, łącznie z prowadzącymi działalność ..." Pytam bo zakładam grupę osób z niepełnosprawnościami w 100% i zapewne będzie objęta tylko wsparciem "społecznym". 2. Czy mogę te wskaźniki złożyć na poziomie "0" i je monitorować podczas realizacji projektu. Jeśli nie to jaki jest minimalny poziom tych wskaźników akceptowalny przez Państwo?

Odpowiedź 

W ramach przedmiotowego naboru nie ma możliwości realizacji tylko ścieżek społecznych –rozliczanych 70% stawki jednostkowej. Należy założyć iż dla 100% uczestników zostanie zrealizowana stawka jednostkowa 70% a pozostała część stawki 30%  zostanie zrealizowana np. przez 10% lub więcej. 

Do rozliczenia stawek jednostkowych obowiązkowa jest realizacja wskaźników rozliczających stawkę. Nie zwalnia to Wnioskodawcy z obowiązku realizacji wskaźników rezultatu określonych w ramach naboru.

Pytanie 13. Mam pytanie dotyczące mieszkań chronionych. Czy w ramach projektu można korzystać z mieszkań utworzonych w poprzedniej perspektywie (są w trwałości). Ponoszenie wydatków takich jak, media prąd i inne).

Odpowiedź 

Jeżeli projekt zakłada wsparcie usługami w istniejących mieszkaniach chronionych, utworzonych w poprzedniej perspektywie, które pozostają w okresie trwałości, jest to możliwe wyłącznie pod warunkiem zwiększenia liczby miejsc w danym mieszkaniu, bez pogorszenia jakości świadczonych usług. W takim wypadku kwalifikowalny będzie koszt utworzenia nowych miejsc oraz wsparcia usługami nowych osób, a także proporcjonalnie do ich liczby – koszty utrzymania mieszkania.

ION rekomenduje tworzenie w ramach projektu mieszkań treningowych wspomaganych, prowadzonych na zasadach określonych w Wytycznych dotyczących realizacji projektów z udziałem środków Europejskiego Funduszu Społecznego Plus w regionalnych programach na lata 2021-2027.

Pytanie 14. W ramach typu 1. Aktywizacja społeczno-zawodowa osób i rodzin preferowaną grupę docelową w ramach typu stanowią osoby z niepełnosprawnością. Czy osoby w kryzysie bezdomności, dotknięte wykluczeniem z dostępu do mieszkań lub zagrożonym bezdomnością też mogą zostać objęte wsparciem?

Odpowiedź

Tak. Zgodnie z zapisami regulaminu grupę docelową/ostatecznych odbiorców wsparcia w ramach przedmiotowego naboru stanowią osoby zagrożone ubóstwem lub wykluczeniem społecznym, w tym katalogu mieszczą się również osoby w kryzysie bezdomności, dotknięte wykluczeniem z dostępu do mieszkań lub zagrożonym bezdomnością. Potwierdzeniem kwalifikowalności uczestnika w tym przypadku jest  zaświadczenie od właściwej instytucji lub inny dokument potwierdzający ww. sytuację np. kopia wyroku sądowego, pismo ze spółdzielni o zadłużeniu.

Pytanie 15. Jak należy brać pod uwagę tzw. obroty? Definicja obrotów występuje w kilku ustawach, w tym o podatku dochodowym czy o VAT, jednak sama ustawa o rachunkowości nie definiuje obrotów. Dlatego też, analizując zapisy ustawy o rachunkowości, suma obrotów powinna wynosić sumę zapisów w dzienniku (art. 14), co nie ma żadnego odzwierciedlenia np. w sprawozdaniu finansowym. Z jakiego dokumentu będą brane pod uwagę obroty, czy to będzie rachunek zysków i strat i wówczas suma dochodów statutowych oraz z działalności gospodarczej? (jesteśmy stowarzyszeniem)?

Odpowiedź 

Roczne obroty, zgodnie z definicją kryterium to przychody wnioskodawcy.  Wskazana we wniosku wartość obrotów powinna być właściwa dla typu podmiotu, który reprezentuje wnioskodawca.

Pytanie 1. W jaki sposób podatek VAT może być częściowo odzyskany w projekcie?

Odpowiedź

Zgodnie z zapisami Przewodnika dla Beneficjentów FE SL 2021-2027 podatek VAT może być odzyskany w projekcie w pełniej wysokości lub częściowo tj. może być rozliczony za pośrednictwem tzw. współczynnika lub prewspółczynnika.

Jeśli zatem projekt ma koszt całkowity równy lub powyżej 5 mln euro, to można kwalifikować częściowo podatek VAT, według poniższych zasad:

   • jeśli masz możliwość odzyskać podatek VAT od 2% do 20% (włącznie), to podatek VAT kwalifikowany będzie według stałych wartości procentowych tzn. 80% podatku VAT uznamy jako kwalifikowalne w projekcie, a 20% będzie niekwalifikowane. Wartości procentowe będą niezmienne i będą niezależne od rzeczywistego rozliczenia z urzędem skarbowym;

   • jeśli masz możliwość odzyskać podatek VAT powyżej 20%, to wartość wydatków kwalifikowalnych tytułem podatku VAT będzie zgodna z rzeczywistą wartością określoną na podstawie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług.

Następnie w uzasadnieniu należy wskazać metodę wyliczenia częściowego podatku VAT możliwego do odzyskania, w tym podaj stawkę zastosowanego współczynnika (art. 90 ustawy VAT) i/lub prewspółczynnika (art. 86 ust. 2a ustawy VAT). 

W przypadku projektu powyżej 5 mln euro całkowitego kosztu inwestycji „Oświadczenie o kwalifikowalności VAT” na etapie oceny formalnej wniosku będzie dodatkowym obligatoryjnym załącznikiem do wniosku o dofinansowanie projektu, znajdującym się w części H wniosku. Oświadczenie o kwalifikowalności VAT dołączone do wniosku o dofinansowanie w LSI w wersji elektronicznej będzie wystarczające.

W celu zbadania kwalifikowalności podatku od towarów i usług, będziemy Cię prosić o dostarczenie oświadczenia. Co do zasady Indywidualną interpretację prawa podatkowego będziesz musiał dostarczyć na etapie składania pierwszego wniosku o płatność (nie dotyczy wniosku o płatność z wypełnioną jedynie częścią sprawozdawczą).

Pytanie 2. Czy nazwy projektów zapisane w Wieloletniej Prognozie Finansowej gminy oraz deklaracji/oświadczeniu organu odpowiedzialnego za monitorowanie obszarów Natura 2000 muszą być zgodne (jednolite) z Regionalnym Planem Transportowym (RPT)?

Odpowiedź

Zgodnie z obowiązującym regulaminem i kryteriami wyboru projektów w ramach naboru nr FESL.04.01-IZ.01-007/23 dla działania 04.01. Drogi wojewódzkie w przypadku składania wniosku o dofinansowanie nazwa projektu musi wynikać wprost z Regionalnego Planu Transportowego Województwa Śląskiego.

Dostosowanie wykazu przedsięwzięć znajdujących się w Wieloletniej Prognozie Finansowej jst oraz w przypadku załączania do wniosku o dofinansowanie deklaracji/oświadczenia organu odpowiedzialnego za monitorowanie obszarów Natura 2000, powinny w pełni odzwierciedlać zakres rzeczowy inwestycji wskazany w RPT.

W takim przypadku nie ma konieczności sporządzania oświadczania zgodności projektu (inwestycji) z nazwą zadania wskazaną w RPT. Ponadto na etapie oceny merytorycznej wniosku sprawdzany będzie również status rekomendowanej do realizacji inwestycji określonej w RPT.

Pytanie 1. Czy jest jakieś ograniczenie jeżeli chodzi o planowanie wydatków, zakupów?

Odpowiedź

Regulamin wyboru projektów nie wprowadza ograniczeń jeżeli chodzi o kwestię planowania wydatków. Należy jednak pamiętać, że zaproponowane ceny powinny być rynkowe i racjonalne.

W przypadku zakupu np. sprzętu o lepszych parametrach należy uzasadnić taką potrzebę, a także wskazać parametry takiego sprzętu. Każdy zakup powinien spełniać zasady kwalifikowalności ujęte w Wytycznych dotyczących kwalifikowalności wydatków na lata 2021-2027.

Pytanie 2. Czy jest zależność pomiędzy liczbą odbiorców wsparcia, a kwotą dofinansowania?

Odpowiedź

Regulamin wyboru projektów nie wskazuje takiej metodologii, albowiem koszty, które mogą pojawić się w projekcie, mogą być bardzo zróżnicowane ze względu na specyficzne potrzeby poszczególnych uczestników (np. uczniowie z orzeczeniem o niepełnosprawności) oraz możliwe do poniesienia wydatki dotyczące doposażenia (np. wydatki przeznaczone na dostępność).

Należy pamiętać, iż oceniający w oparciu o zapisy wniosku o dofinansowanie weryfikuje zasadność poniesienia kosztów oraz ich racjonalność, dokonuje weryfikacji czy przedstawione wydatki wynikają z potrzeby wsparcia uczestnika projektu.

Pytanie 3. Czy prezydent może upoważnić dyrektora szkoły do złożenia wniosku o dofinansowanie?

Odpowiedź

Tak, prezydent może upogważnić dyrektora szkoły do złożenia wniosku o dofinansowanie.

Pytanie 4. Czy można zaplanować projekt, który będzie trwał przykładowo 5 lat?

Odpowiedź

Regulamin wyboru projektów zaleca, aby projekt zaplanować w taki sposób, by rozpoczął się najpóźniej w 2024 r., natomiast jego zakończenie przypadało przed 30 czerwca 2029 r. Nie ma ograniczeń co do długości trwania projektu w tym okresie.

Należy jednak mieć na uwadze kwestię racjonalności tak długiego czasu trwania projektu pod kątem przeprowadzenia diagnozy i niwelowania deficytów w ramach projektu.

Pytanie 5. Czy udostępnienie sali do zajęć może być uznane za wkład własny? Jak wykazać wkład własny salami udostępnionymi na potrzeby zajęć w szkole/szkole prywatnej?

Odpowiedź

Udostępnienie sali na potrzeby realizacji zajęć może stanowić wkład własny niepieniężny w projekcie. Wkład własny w postaci udostępnienia sal w placówce niepublicznej na rzecz odbywania się w nich zajęć dodatkowych powinien zostać uzasadniony poprzez przedstawienie metodologii wyliczenia wkładu własnego. Wartość wkładu wycenia się jako koszt amortyzacji lub wynajmu (stawkę może określać np. cennik danej instytucji). Wnioskodawca powinien wykazać, że wartość tego wkładu nie przekracza kosztów rynkowych.

Metodologia może również zostać oparta na rzeczywistych kosztach utrzymania sali. Zasady rozliczania wkładu własnego niepieniężnego zostały opisane w podrozdziale 3.3 Wytycznych dotyczących kwalifikowalności wydatków na lata 2021-2027.

Pytanie 6. Do ilu lat wstecz (po zamknięciu projektu) można zaliczyć wynajem sal na zajęcia jako wkład własny? Czy możemy jako wkład własny zaliczyć wynajem sal na zajęcia, skoro w latach 2017-2019 braliśmy udział w projekcie: dla osi priorytetowej: XI. Wzmocnienie potencjału edukacyjnego dla działania: 11.1. Ograniczenie przedwczesnego kończenia nauki szkolnej oraz zapewnienie równego dostępu do dobrej jakości edukacji elementarnej, kształcenia podstawowego i średniego dla poddziałania: 11.1.4. Poprawa efektywności kształcenia ogólnego i tam również wynajmowaliśmy sale na zajęcia jako wkład własny? Nie wykonywaliśmy remontów, a jedynie kupowaliśmy pomoce oraz doposażenie w meble i sprzęt TIK?

Odpowiedź

Zgodnie z podrozdziałem 3.3 Wytycznych dotyczących kwalifikowalności wydatków na lata 2021-2027, wkładem niepieniężnym nie może być wydatek uprzednio współfinansowany ze środków UE. Zapisy Wytycznych nie określają końcowej daty wstecz, do której nie można uznać wydatku uprzednio finansowanego ze środków UE za wkład własny w projekcie.

W przypadku gdy w ramach projektu była wykonana adaptacja sali bądź utworzenie pracowni, to nie można uznać takich sal za wkład własny rzeczowy w nowych projektach. Wyjątkiem od powyższej zasady będzie jedynie termomodernizacja budynku oraz zakup drobnego doposażenia do sali np. mebli, pomocy dydaktycznych.

Pytanie 7. Czy szkoły mundurowe mogą zostać objęte wsparciem w ramach przedmiotowego naboru?

Odpowiedź

Jeżeli szkoła mundurowa jest szkołą podstawową lub liceum ogólnokształcącym to może zostać objęta wsparciem w ramach przedmiotowego naboru.

Pytanie 8. Czy wnioskodawca może we wniosku o dofinansowanie zaproponować wyższe stawki dla nauczycieli pod kątem awansu zawodowego czy planowanych podwyżek?

Odpowiedź

Jeżeli wnioskodawca ma wiedzę o planowanym awansie zawodowym nauczyciela można zaproponować we wniosku stawkę, która już uwzględnia taki awans. Jeżeli chodzi o planowane podwyżki dla nauczycieli, należy zaproponować aktualne stawki – w sytuacji jeśli stawki z mocy prawa ulegną zmianie na etapie realizacji projektu, będzie można zaangażować w pierwszej kolejności oszczędności, które wystąpią w projekcie. Jeżeli takich oszczędności nie będzie, IZ dopuszcza możliwość złożenia wniosku o zmiany w projekcie.

W zależności od dostępności środków IZ przychyli się do wniosku bądź poinformuje o braku możliwości zwiększenia dofinansowania.

Pytanie 9. Czy wzorem lat poprzednich przy planowaniu budżetu można również zaplanować wydatek związany z poniesionymi kosztami z tytułu wypłaty nauczycielom tzw. średnich urlopowych oraz dodatkowego rocznego wynagrodzenia? Jest to zgodne z przepisami.

Odpowiedź

Dodatkowe wynagrodzenie roczne personelu projektu, wynikające z przepisów prawa pracy w rozumieniu art. 9 § 1 Kodeksu pracy, może być kwalifikowalne w ramach projektu w proporcji, w której wynagrodzenie pracownika jest rozliczane w ramach projektu. Podobnie, średnie urlopowe są kwalifikowalne proporcjonalnie do wynagrodzenia rozliczanego w projekcie. Sposób angażowania personelu w projekcie opisuje Podrozdział 3.8 Personel projektu Wytycznych dotyczących kwalifikowalności.

Pytanie 10. Czy w szkołach publicznych istnieje możliwość angażowania zewnętrznych wykonawców w ramach umów cywilnoprawnych (w przypadku, gdy charakter zaplanowanych zajęć nie wymaga ich prowadzenia przez nauczycieli posiadających kwalifikacje określone w przepisach wydanych na podstawie art. 9 ust. 2 i 3 ustawy – Karta Nauczyciela)? W jakiej formie zatrudniać osoby pracujące przy projekcie będące już pracownikami szkoły?

Odpowiedź

Prawdopodobne jest, że zaangażowanie podmiotu zewnętrznego wystąpi w przypadku realizacji specjalistycznych zajęć dodatkowych dla uczniów, nierealizowanych w ramach standardowej oferty szkoły. Zaangażowanie wykonawcy zewnętrznego może nastąpić na podstawie:
• stosunku pracy – w przypadku angażowania osób fizycznych niebędących nauczycielami;
• stosunku cywilnoprawnego – w przypadku angażowania wykonawców zewnętrznych (podmiotów/osób fizycznych) wyłonionych zgodnie z Wytycznymi w zakresie kwalifikowalności wydatków, w szczególności zgodnie z zasadą konkurencyjności i Prawem zamówień publicznych. Należy zwrócić uwagę, żeby taka umowa nie nosiła znamion umowy o pracę tj. podporządkowanie pracodawcy czy brak realnej możliwości wykonywania umowy przez inną osobę niż zatrudniona.

Projekty edukacyjne finansowane z Europejskiego Funduszu Społecznego + przewidują w szczególności możliwość sfinansowania różnorodnych zajęć dla uczniów. Co do zasady, zajęcia te nie zastępują standardowej oferty szkoły czy placówki, lecz wykraczają poza nią, stanowiąc wartość dodaną w stosunku do tego, co ww. jednostki obowiązane są zapewnić uczniom i wychowankom. Dlatego też, zajęcia te powinny być traktowane jako oferta dodatkowa w stosunku do podstawowej szkół i placówek.

Odpowiednio do odmiennego charakteru tych zajęć obowiązujące przepisy odrębnie regulują sposób zatrudniania nauczycieli do realizacji ww. zajęć w szkołach i placówkach prowadzonych przez jednostki samorządu terytorialnego – zastosowanie będzie mieć art. 35austawy – Karta Nauczyciela i art. 16 ustawy – Prawo oświatowe (wcześniej art. 7e ustawy o systemie oświaty). Art. 10a ustawy – Karta Nauczyciela nie zmienia dotychczas przyjętego sposobu postępowania przy zatrudnianiu nauczycieli w ww.placówkach oraz angażowaniu przez nich ewentualnych wykonawców zewnętrznych do realizacji projektów finansowanych z EFS+.

Natomiast w przypadku szkół i placówek prowadzonych przez osoby fizyczne lub osoby prawne niebędące jednostkami samorządu terytorialnego z dniem 1 września 2018 r. wszedł w życie przepis art. 10a ustawy – Karta Nauczyciela, zgodnie z którym w ww. jednostkach nauczycieli zatrudnia się na podstawie umowy o pracę, zgodnie z ustawą – Kodeks pracy.Nauczyciel prowadzący zajęcia na innej podstawie niż umowa o pracę, musi spełniać warunki,o których mowa w art. 10 ust. 5 pkt 3 i 4 ustawy– Karta Nauczyciela. Ponadto do nauczyciela tego ma odpowiednio zastosowanie art. 10 ust. 8a ustawy – Karty nauczyciela. Przepis tennie ma zastosowania w przypadku realizacji zajęć w ramach programów finansowanych ze środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej, w sytuacji, gdy stanowią dodatkową ofertę w stosunku do oferty szkół i placówek. Do realizacji ww. zajęć beneficjent projektu (organ prowadzący) może zatem angażować nauczycieli na podstawie umowy o pracę lub umów cywilnoprawnych, pod warunkiem zachowania warunków i procedur określonych w Wytycznych dotyczących kwalifikowalności wydatków na lata 2021-2027. W przypadku, gdy Beneficjent przeprowadza postępowanie o udzielenie zamówienia na realizację zajęć edukacyjnych, robi to zgodnie z Podrozdziałem 3.2 ww. wytycznych.

Przepisy w kwestii angażowania nauczycieli do projektów finansowanych z Europejskiego Funduszu Społecznego+ nie uległy zmianie od czasu publikacji materiału.
Pytanie 11. Czy odbiorcami wsparcia w ramach przedmiotowego naboru mogą być także osoby, które mają specjalne potrzeby zdiagnozowane przez nauczyciela, dyrektora szkoły?

Odpowiedź

Tak, odbiorcami wsparcia w ramach przedmiotowego naboru mogą być również uczniowie ze specjalnymi potrzebami zdiagnozowanymi przez nauczycieli czy dyrektorów szkół. 

Pytanie 12. Czy do pojęcia trudności adaptacyjnych wpisują się bariery językowe obcokrajowców?

Odpowiedź

Trudności adaptacyjne uczniów przybywających z zagranicy mogą wynikać między innymi z bariery językowej spowodowanej nieznajomością języka polskiego. Dla takich uczniów w projekcie można zaplanować zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze z języka polskiego indywidualnie bądź w grupach nieprzekraczających 8 osób (zgodnie z Rozporządzeniem MENz dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach).

Pytanie 13. Czy działania indywidualizujące proces kształcenia uwzględniają stricte nauczanie indywidualne na podstawie orzeczenia o takiej potrzebie?

Odpowiedź

Działania indywidualizujące proces kształcenia określone w Regulaminie wyboru projektów można interpretować również jako określoną w Rozporządzeniu MEN z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach, formę pomocy psychologiczno-pedagogicznej tj. zindywidualizowaną ścieżkę kształcenia.

Należy jednak pamiętać, że zgodnie z paragrafem 12 ww. Rozporządzenia, zindywidualizowana ścieżka musi spełniać określone zasady m.in może być organizowana wyłącznie dla uczniów, którzy posiadają opinię poradni psychologiczno-pedagogicznej.

Pytanie 14. Czy można otrzymać dodatkowe punkty, jeśli szkoła ma certyfikat szkoły włączającej po szkoleniu kadry?

Odpowiedź

W ramach naboru nr FESL.06.02-IZ.01-020/23 nie przewidziano kryterium dodatkowego związanego z posiadaniem przez szkołę certyfikatów szkoły włączającej.

Pytanie 15. Proszę określić różnice w nowej definicji cross-financingu. Czy meble przenośne będą stanowiły cross-financing, czy tylko na trwałe montowane w pomieszczeniu, np. meblościanki? Czy ogólnie wszystkie meble zakupione w projekcie będą stanowiły cross-financing?

Odpowiedź

W przypadku zakupu mebli, sprzętu i pojazdów, wydatki te będą finansowane ze środków EFS+, ale nie w ramach cross-financingu, jeżeli spełnią minimum jeden z określonych warunków:

a) zakupy mebli, sprzętu i pojazdów zostaną zamortyzowane w całości w trakcie realizacji projektu, jak również zostaną spełnione warunki dla amortyzacji wskazane w podrozdziale 3.7 Wytycznych kwalifikowalności, który dotyczy amortyzacji i leasingu środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych

lub

b) beneficjent udowodni, że zakup będzie najbardziej opłacalną opcją, tj. uzasadni, że wybrał opcję, która wymaga mniejszych nakładów finansowych, tj. przedmiot jest tańszy, ale jednocześnie jest odpowiedni do osiągnięcia celu operacji (posiada podobne cechy, jak produkty droższe)

lub

c) zakupy te są konieczne dla osiągnięcia celów projektu. Warunek zostanie spełniony w przypadku zakupów koniecznych dla osiągnięcia celu projektu.

W przedmiotowym naborze jedyną z możliwych form wsparcia jest kompleksowe dostosowanie i wyposażenie placówek edukacyjnych. Takie wsparcie będzie możliwe o ile wynika bezpośrednio ze zdiagnozowanych potrzeb i jest niezbędne do osiągnięcia celu projektu. Ponadto, powinno być ściśle powiązane z zaplanowanych wsparciem dla uczniów w ramach projektu. Dlatego konieczne jest przedstawienie uzasadnienia dla każdego zakupu sprzętu czy mebli. W przypadku zakupu, np. specjalistycznego sprzętu mającego na celu poprawę dostępności dla osób z niepełnosprawnościami, warunek ten będzie spełniony.
Pytanie 16. Czy w ramach naboru z działania 6.2 można zaplanować zajęcia wyrównawcze dla uczniów w celu wyrównywania braków u dzieci potrzebujących wsparcia?