Przejdź do treści głównej
Oficjalna nowa strona programu
Fundusze Europejskie dla Śląskiego 2021-2027

Słownik


A

całokształt dorobku prawnego Wspólnoty Europejskiej, który jest tworzony poprzez traktaty (prawo pierwotne) i za sprawą instytucji Unii Europejskiej (prawo wtórne). Prawo pierwotne to przede wszystkim traktaty założycielskie i akcesyjne, natomiast prawo wtórne to rozporządzenia, dyrektywy, decyzje, zalecenia i opinie, orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Wspólnoty Europejskiej oraz inne akty organów UE. Prawo wtórne musi być zgodne z prawem pierwotnym.

Przebudowa pomieszczeń lub budowli w celu spełniania innych niż dotąd funkcji użytkowych. Adaptacja może polegać także na przystosowaniu istniejącego obiektu do nowych wymagań, bez zmiany jego funkcji (np. wzmocnienie konstrukcji zabytkowego mostu w celu umożliwienia współczesnego ruchu komunikacyjnego itp.). Adaptacja zachowuje wszystkie walory stylowe istniejącej budowli.

Zgodnie z Prawem Wodnym oznacza teren, na którym zaludnienie lub działalność gospodarcza są wystarczająco skoncentrowane, aby ścieki komunalne były zbierane i przekazywane do oczyszczalni ścieków komunalnych (źródło: art. 43 ust.2 ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne, Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 22 grudnia 2004 r. w sprawie sposobu wyznaczania obszaru i granic aglomeracji).
Szkoła wyższa lub wydział szkoły wyższej prowadzący działalność dydaktyczną i badawczą w zakresie ochrony zdrowia.
Procedura oceny celowości realizacji projektu poprzez porównywanie korzyści i kosztów.
Metoda pozwalająca przeanalizować atuty i słabości regionu wobec szans i zagrożeń stwarzanych przez otoczenie. Skrót SWOT pochodzi od pierwszych liter angielskich słów: strenghts (mocne strony), weaknesses (słabe strony), opportunities (szanse) i threats (zagrożenia).
metoda pozwalająca przeanalizować atuty i słabości regionu wobec szans i zagrożeń stwarzanych przez otoczenie. Skrót SWOT pochodzi od pierwszych liter angielskich słów: strengths (mocne strony), weaknesses (słabe strony), opportunities (szanse), threats (zagrożenia).
Należy przez to rozumieć pozytywną ocenę techniczną wyrobu, stwierdzającą jego przydatność do stosowania w budownictwie (źródło: Ustawa Prawo Budowlane z dn. 07 lipca 1994 r. - tekst jednolity Dz. U. z 2006 nr 156, poz.1118 z późn. zm.).
ogół działań, poprzez które uzyskuje się niezależną ocenę funkcjonowania instytucji, legalności, gospodarności, celowości, rzetelności. Audyt jest zazwyczaj wykonywany przez odrębną komórkę, podporządkowaną bezpośrednio kierownikowi instytucji (audyt wewnętrzny) lub przez podmiot zewnętrzny (audyt zewnętrzny).

B

badania (B) + rozwój (R), działalność badawczo-rozwojowa służąca zmniejszaniu różnic technologicznych między regionami i tworzeniu lepszych warunków równej konkurencji.
badania (B) + rozwój (R) + innowacje (I), działalność twórcza obejmująca badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowana w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań oraz działalność polegającą na opracowaniu nowej technologii i uruchomieniu na jej podstawie wytwarzania nowych lub znacząco ulepszonych towarów, procesów lub usług
Część podażowa e-Governance, z której korzystają różne poziomy lokalnej, narodowej i międzynarodowej administracji publicznej. Podaż tą cechuje unowocześnienie wewnętrznych procedur administracyjnych, tak by podejście do obywatela było bardziej efektywne, skuteczne i dopasowane do jego potrzeb. Na podaż składa się również unowocześnienie stosowanych zewnętrznych procedur administracyjnych, tak by podejście do kooperacji z innymi stopniami administracji były bardziej spójne we współpracy pomiędzy poziomami administracji i otwarte na kooperacje z trzecim sektorem. Cechują ją te, unowocześnienie istniejących zasobów informatycznych i wykonywanych procedur.
najlepsze dostępne metody - najbardziej efektywny oraz zaawansowany poziom rozwoju technologii i metod prowadzenia danej działalności, wykorzystywany jako podstawa ustalania granicznych wielkości emisyjnych, mających na celu eliminowanie emisji lub, jeżeli nie jest to praktycznie możliwe, ograniczanie emisji i wpływu na środowisko jako całość, z tym że pojęcie: - "technika" oznacza zarówno stosowaną technologię, jak i sposób, w jaki dana instalacja jest projektowana, wykonywana, eksploatowana oraz likwidowana, - "dostępne techniki" oznacza techniki o takim stopniu rozwoju, który umożliwia ich praktyczne zastosowanie w danej dziedzinie przemysłu, z uwzględnieniem warunków ekonomicznych i technicznych oraz rachunku kosztów inwestycyjnych i korzyści dla środowiska, a które to techniki prowadzący daną działalność może uzyskać, - "najlepsza technika" oznacza najbardziej efektywną technikę w osiąganiu wysokiego ogólnego poziomu ochrony środowiska jako całości.
Element zagospodarowania turystycznego, na który zestawiają się wszystkie obiekty i urządzenia związane z zapewnieniem żywienia (indywidualnego, grupowego) dostosowanego do potrzeb ruchu turystycznego.
Element zagospodarowania turystycznego, na który zestawiają się wszelkie obiekty i urządzenia umożliwiające turyście nocleg poza jego miejscem stałego zamieszkania. Są to zakłady noclegowe np. hotele, motele, domy wypoczynkowe, pensjonaty, schroniska oraz obozowiska turystyczne np. kempingi i pola biwakowe.
Infrastruktura umożliwiająca sprawną obsługę ruchu turystycznego, bezpośrednio związaną z obiektem o charakterze turystycznym (np.parkingi, sanitariaty, przechowywalnie sprzętu). Dla potrzeb RPO Województwa Śląskiego 2007-2013 do infrastruktury okołoturystycznej nie zalicza się między innymi: dróg publicznych, sieci wodno-kanalizacyjnych, sieci energetycznych, sieci cieplnych.
Podmiot gospodarczy, podmiot lub przedsiębiorstwo, publiczne lub prywatne, odpowiedzialne za inicjowanie lub inicjujące i realizujące operacje. W ramach programów pomocy objętych art. 87 Traktatu beneficjentami są przedsiębiorstwa publiczne lub prywatne, realizujące indywidualny projekt i otrzymujące pomoc publiczną.
podmiot publiczny lub prywatny oraz osobę fizyczną, odpowiedzialnych za inicjowanie lub inicjowanie i wdrażanie operacji; w kontekście programów pomocy państwa „beneficjent” oznacza podmiot, który otrzymuje pomoc
instytucja lub firma publiczna i prywatna odpowiedzialna za zlecanie operacji. W przypadku programów pomocy beneficjentami końcowymi są instytucje, które przyznają pomoc. Występują dwa rodzaje beneficjentów końcowych: instytucje wdrażające i ostateczni odbiorcy pomocy.
podmiot prowadzący działalność gospodarczą bez względu na formę organizacyjno-prawną oraz sposób finansowania, który otrzymał pomoc publiczną.
w terminologii Unii Europejskiej to dokument, który zawiera opracowane na poziomie Wspólnoty Europejskiej koncepcyjne propozycje w odniesieniu do określonych dziedzin polityki i obejmujące propozycje legislacyjne.
Element planowania strategicznego przeprowadzony w fazie przygotowania projektu. Wytycza cele, metody działania oraz pomaga dokonać właściwego wyboru spośród kilku wariantów inwestycyjnych; Biznes plan powinien stanowić plan projektu; muszą w nim zostać określone i krytycznie przeanalizowane wszystkie szczegóły operacyjne jego wdrażania, a więc uwarunkowania handlowe, techniczne, finansowe, ekonomiczne, instytucjonalne; biznes plan pozwala na określenie rentowności finansowej i ekonomicznej, a w rezultacie jasne uzasadnienie celu realizacji projektu.
narzędzie planistyczne wykorzystywane przy ocenie opłacalności przedsięwzięć gospodarczych. Sporządzany na potrzeby wewnętrzne firmy, jest także narzędziem komunikacji zewnętrznej – m.in. w celu pozyskania źródeł finansowania inwestycji. Kompleksowy spis celów oraz zadań, jakie stawia się przed przedsiębiorstwem. Jego elementami są m.in. analiza finansowa, analiza rynku, analiza SWOT. Treść biznesplanu powinna: - odzwierciedlać aktualną, rzeczywistą sytuację analizowanego podmiotu gospodarczego z różnych punktów widzenia (finansowego, produkcyjnego itd.), - uwzględniać otoczenie przedsiębiorstwa, w tym analizę rynku, - prezentować kadrę przedsiębiorstwa, jej kwalifikacje, doświadczenie, umiejętności itd., - przedstawiać stosowane technologie produkcji, ich energochłonność lub inne istotne z punktu widzenia przedsiębiorstwa elementy, np. wpływ na środowisko naturalne, - być napisana językiem zrozumiałym dla odbiorcy (potencjalnego inwestora), niezbyt obszerna. Biznesplan często jest załącznikiem wymaganym przy ubieganiu się o dofinansowanie z Funduszy Europejskich.
Należy przez to rozumieć wykonywanie obiektu budowlanego w określonym miejscu, a także odbudowę, rozbudowę, nadbudowę obiektu budowlanego (źródło: Ustawa Prawo Budowlane z dn. 07 lipca 1994 r.).
Należy przez to rozumieć każdy obiekt budowlany nie będący budynkiem lub obiektem małej architektury, jak: lotniska, drogi, linie kolejowe, mosty, estakady, tunele, sieci techniczne, wolno stojące maszty antenowe, wolno stojące trwale związane z gruntem urządzenia reklamowe, budowle ziemne, obronne (fortyfikacje), ochronne, hydrotechniczne, zbiorniki, wolno stojące instalacje przemysłowe lub urządzenia techniczne, oczyszczalnie ścieków, składowiska odpadów, stacje uzdatniania wody, konstrukcje oporowe, nadziemne i podziemne przejścia dla pieszych, sieci uzbrojenia terenu, budowle sportowe, cmentarze, pomniki, a także części budowlane urządzeń technicznych (kotłów, pieców przemysłowych i innych urządzeń) oraz fundamenty pod maszyny i urządzenia, jako odrębne pod względem technicznym części przedmiotów składających się na całość użytkową, (źródło: Ustawa Prawo Budowlane z dn. 07 lipca 1994 r.).
Należy przez to rozumieć taki obiekt budowlany, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach (źródło: Ustawa Prawo Budowlane z dn. 07 lipca 1994 r.).
Budynek przeznaczony na potrzeby administracji publicznej, wymiaru sprawiedliwości, kultury, kultu religijnego, oświaty, szkolnictwa wyższego, nauki, opieki zdrowotnej, opieki społecznej i socjalnej, obsługi bankowej, handlu, gastronomii, usług, turystyki, sportu, obsługi pasażerów w transporcie kolejowym, drogowym, lotniczym, morskim lub wodnym śródlądowym, świadczenia usług pocztowych lub telekomunikacyjnych oraz inny ogólnodostępny budynek przeznaczony do wykonywania podobnych funkcji, w tym także budynek biurowy i socjalny (źródło: Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12.04.2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Dz. U. Nr 75 poz. 690 z 2002 r. z późniejszymi zmianami).
plan dochodów i wydatków Unii Europejskiej sporządzany na okresy roczne, a także na okresy programowania. Na dochody budżetu UE (tzw. środki własne UE) składają się: tradycyjne środki własne (tj. opłaty rolne oraz cła), środek własny obliczony na podstawie VAT oraz środek własny obliczony na bazie dochodu narodowego brutto (DNB).

C

określenie w fazie wstępnej przygotowania projektu, planowanych efektów, jakie ma przynieść dane działanie o charakterze publicznym.
cele służące osiągnięciu spójności społeczno-gospodarczej Unii Europejskiej. Liczba i definicja celów polityki strukturalnej ulegają zmianom w kolejnych okresach budżetowych. W latach 2014 - 2020 są dwa cele: Konkurecyjność regionalna i zatrudnienie oraz Europejska Współpraca Terytorialna
Centra obsługi klienta, centra usług współdzielonych (centralne zarządzanie działaniami na rzecz wielu różnych użytkowników), centra specjalistycznych usług ICT, centra rozwoju oprogramowania, centra napraw high-tech.
Jednostka naukowa lub jej wyodrębniona organizacyjnie część, prowadząca w sposób ciągły badania naukowe i współpracę międzynarodową, w szczególności w ramach programów UE, w celu rozwoju nauki w dziedzinach uznanych za szczególnie ważne dla gospodarki w założeniach polityki naukowej i innowacyjnej państwa. Za Centra Doskonałości uznaje się jednostki wyselekcjonowane, reprezentujące najwyższy poziom naukowy i techniczny, skupiające zespoły naukowców o wybitnych osiągnięciach badawczych, posiadające odpowiednie zaplecze techniczne. z założenia CD powinny być organizacyjnie niezależne, ale jednocześnie ich podstawę musi stanowić uznana jednostka badawcza (może to być np. placówka PAN, uczelnia wyższa lub jednostka badawczo-rozwojowa).
Zróżnicowana organizacyjnie grupa nie nastawionych na zysk jednostek doradczych, szkoleniowych i informacyjnych, realizujących programy wsparcia transferu i komercjalizacji technologii i wszystkich towarzyszących temu procesowi zadań. Działalność CTT na styku sfery nauki i biznesu (stąd częsta nazwa jednostki pomostowe), ma zaowocować adaptacją nowoczesnych technologii przez działające w regionie małe i średnie firmy, a tym samym przyczynić się do podniesienia innowacyjności i konkurencyjności przedsiębiorstw oraz regionalnych struktur gospodarczych. Do zadań centrum transferu technologii należy ocena potencjału naukowo-innowacyjnego w regionie, ocena lokalnego rynku oraz zbieranie potrzebnych informacji oraz kontaktów między nauką a biznesem. Do podstawowych celów działalności centrów należy zaliczyć: waloryzację potencjału naukowo-innowacyjnego w regionie, tworzenie baz danych i rozwijanie sieci kontaktów między światem nauki i gospodarki, opracowywanie studiów przedinwestycyjnych, identyfikację potrzeb innowacyjnych podmiotów gospodarczych (audyt technologiczny), popularyzację, promocję i rozwój przedsiębiorczości technologicznej.
Konsorcjum naukowe składające się z jednostek naukowych prowadzących badania o uznanym poziomie światowym oraz innych podmiotów działających na rzecz badań, prac rozwojowych oraz wdrożeń, podejmujące na podstawie umowy wspólne przedsięwzięcie (badania naukowe, prace rozwojowe), a także działalność innowacyjną z wykorzystaniem wyników tych badań lub prac. CZT prowadzi działalność o charakterze interdyscyplinarnym, służącą opracowaniu, wdrażaniu i komercjalizacji nowych technologii związanych z dziedzinami nauki, uznanymi za szczególnie ważne dla gospodarki w założeniach polityki naukowej i innowacyjnej państwa.
czynność dokonywana w ramach systemu kontroli finansowej przez instytucję płatniczą w stosunku do operacji finansowych poczynionych przez instytucję zarządzającą i instytucje pośredniczące. Ma na celu potwierdzenie, czy wydatki na rzecz beneficjentów były ograniczone do okresu dopuszczalności kosztów, realizowane były zgodnie z obowiązującymi procedurami i czy dotyczyły uzgodnionych działań.
Funkcjonowanie elastycznego finansowania, zgodnie z Art. 33 § 2 Rozporządzenia Ogólnego, nota Informacyjna nr 56, cross-financing jest to mechanizm tzw. elastycznego finansowania polegającego na zaangażowaniu w latach 2007-2013 środków z EFRR w realizację działań, których zakres merytoryczny zwyczajowo podlega pod obszar interwencji EFS. Cross-financing ma na celu ułatwienie wdrażania jednofunduszowych programów operacyjnych. Mechanizm ten polega na dopuszczeniu – w ramach priorytetu oraz w należycie uzasadnionych przypadkach – ograniczonego finansowania grupy projektów, indywidualnych projektów lub części projektów, które należą do obszaru interwencji drugiego funduszu. Cross-financing ogranicza się jedynie do takich działań, które są zarówno niezbędne dla pomyślnej realizacji projektu lub grupy projektów, jak i bezpośrednio powiązane z projektem lub grupą projektów. Kwalifikowalność kosztów realizacji projektów wykorzystujących cross-financing następować będzie według zasad określonych dla funduszu właściwego ze względu na obszar interwencji.
Centra Zaawansowanych Technologii (CZT), Centra Doskonałości (CD).

D

wspólnotowy akt prawny, wiążący dla poszczególnych instytucji, przedsiębiorstw i krajów członkowskich.
podmiot/instytucja, której instytucja płatnicza deleguje cześć lub całość zadań i obowiązków związanych z przygotowywaniem i składaniem wniosków o płatności do Komisji Europejskiej.
Rozgraniczenie – linia rozgraniczająca obszary wsparcia w ramach poszczególnych funduszy strukturalnych. Określa zasadę zakazu finansowania tego samego typu czy zakresu projektu w ramach różnych Programów Operacyjnych lub różnych obszarów wsparcia w ramach danego Programu Operacyjnego.
potwierdzenie przez ministra właściwego do spraw rozwoju regionalnego wykonującego zadania państwa członkowskiego spełniania przez instytucję zarządzającą, instytucję pośredniczącą i instytucję wdrażającą lub krajowego kontrolera lub wspólny sekretariat warunków zapewniających prawidłową realizację programu operacyjnego.
Formy kontaktu i współpracy pomiędzy sektorem publicznym a organizacjami pozarządowymi polegające na wzajemnym przekazywaniu sobie opinii, informacji czy ustaleń dotyczących celów, instrumentów i strategii wdrażania polityki publicznej
Formy kontaktu i współpracy pomiędzy sektorem publicznym a partnerami społecznymi w postaci związków zawodowych i organizacji pracodawców (dialog trójstronny) oraz pomiędzy partnerami społecznymi (autonomiczny). Prowadzony w formie zinstytucjonalizowanej (poprzez m.in. Trójstronną Komisję ds. Społeczno-Gospodarczych) i pozainstytucjonalnej (poprzez m.in. zawieranie układów zbiorowych pracy)
Proces przekształcania dowolnej informacji, materiałów analogowych (np. map papierowych, dokumentów) do postaci cyfrowej.
dokument planistyczny określającym cele i kierunki rozwoju regionalnego państwa na okres 25 lat.
Poprzez dobro publiczne rozumie się dobro powszechnie dostępne, dostarczane w takiej samej ilości i takiej samej jakości wszystkim konsumentom znajdującym się w strefie jego oddziaływania np. infrastruktura edukacyjna, infrastruktura służby zdrowia, czyste powietrze.
Należy przez to rozumieć pomoc finansową na realizację projektu, udzielaną w ramach danego Programu Operacyjnego w formie refundacji części poniesionych kosztów kwalifikowalnych projektu.
Należy przez to rozumieć pozwolenie na budowę wraz z załączonym projektem budowlanym, dziennik budowy, protokoły odbiorów częściowych i końcowych, w miarę potrzeby, rysunki i opisy służące realizacji obiektu, operaty geodezyjne i książkę obmiarów, a w przypadku realizacji obiektów metodą montażu - także dziennik montażu (źródło: Ustawa Prawo Budowlane z dn. 07 lipca 1994 r.)
Należy przez to rozumieć dokumentację budowy z naniesionymi zmianami dokonanymi w toku wykonywania robót oraz geodezyjnymi pomiarami powykonawczymi (źródło: Ustawa Prawo Budowlane z dn. 07 lipca 1994 r.)
dokumenty w postaci programów lub planów rozwoju, opracowywane dla potrzeb wydatkowania środków wstępnie przyznanych (alokowanych) danemu obszarowi lub sektorowi przez Komisję Europejską w ramach Funduszy Europejskich i towarzyszących im środków krajowych. Określają m.in. cele i główne kierunki wydatkowania środków na podstawie analizy aktualnej sytuacji i trendów rozwojowych danego obszaru lub sektora, kryteria i sposoby realizacji konkretnych projektów, osoby i instytucje odpowiedzialne za wykonanie określonych zadań oraz szacowaną wielkość i rozbicie środków z uwzględnieniem współfinansowania ze wszystkich osiągalnych źródeł budżetowych. Do dokumentów takich zaliczamy programy, regionalne programy.
Droga stanowiąca skomunikowanie terenów inwestycyjnych, których przygotowanie stanowi projekt rewitalizacyjny, o długości nie przekraczającej 2,5 kilometra w osi drogi.
to droga nie zaliczona do żadnej kategorii dróg publicznych. W szczególności drogi w osiedlach mieszkaniowych, dojazdowe do gruntów rolnych i leśnych, dojazdowe do obiektów użytkowanych przez podmioty prowadzące działalność gospodarczą, place przed dworcami kolejowymi, autobusowymi i portami (zgodnie z art. 8 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych, tekst jedn. Dz. U. z 2007 r. Nr 19, poz. 115). Drogi wewnętrzne w rozumieniu niniejszego uszczegółowienia nie podlegają wsparciu w ramach Priorytetu VII. Transport, ale mogą być uznane za element projektu rewitalizacyjnego w ramach Priorytetu VI. Zrównoważony rozwój miast. Za drogi wewnętrzne rozumie się drogi zlokalizowane w całości na terenie rewitalizowanym i spełniające jedno z następujących kryteriów: - wyłączone dla ruchu podjazdów, za wyjątkiem mieszkańców, służb komunalnych i zaopatrzenia, - stanowiące ślepo zakończone układy jezdne o długości nie przekraczającej 1 kilometra w osi drogi, - okalające w całości place stanowiące przestrzenie zagospodarowywane w ramach projektu rewitalizacyjnego.
Projekt nie spełniający warunku zawierania się w ramach jednolitego ciągu drogowego. W ramach poddziałania 7.1.1 nie są wspierane projekty sieciowe, za wyjątkiem projektów typu 4.

W ramach Programu Operacyjnego, EFRR i Fundusz Spójności mogą finansować wydatki związane z operacją składającą się z szeregu robót, działań lub usług, której celem samym w sobie jest ukończenie niepodzielnego zadania o sprecyzowanym charakterze gospodarczym lub technicznym, która posiada jasno określone cele i której całkowity koszt kwalifikowany przekracza kwotę 25 mln EUR w przypadku środowiska naturalnego oraz 50 mln EUR w przypadku innych dziedzin.

departament Komisji Europejskiej, odpowiedzialny za zmniejszanie społeczno-gospodarczych zróżnicowań pomiędzy regionami Unii. Jej zadaniem jest m.in. przydzielenie środków pochodzących z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego na potrzeby rozwoju regionów wchodzących w skład państw członkowskich.
forma aktów prawnych Wspólnoty. Jest prawnie wiążąca, jeśli chodzi o realizację celu i terminu działania, pozostawia jednak adresatom swobodę wyboru środków i metod jej wdrożenia w narodowe systemy prawne.
Pod tym pojęciem rozumie się infrastrukturę teleinformatyczną, pozwalającą na bieżące gromadzenie i przetwarzanie danych dotyczących ruchu pojazdów w czasie rzeczywistym oraz umożliwiającą bezpośrednie reagowanie na sytuację ruchową.
Obejmuje trzy rodzaje aktywności: •badania podstawowe (prace teoretyczne i eksperymentalne, w zasadzie nieukierunkowane na uzyskanie konkretnych zastosowań praktycznych), •badania stosowane (prace badawcze mające na celu zdobycie nowej wiedzy mającej konkretne zastosowanie), •prace rozwojowe (polegające na zastosowaniu istniejącej już wiedzy do opracowania nowych lub istotnego ulepszenia istniejących procesów, wyrobów lub usług, nie obejmują one prac wdrożeniowych).
Działalność związana z przygotowaniem i uruchomieniem wytwarzania nowych lub udoskonalonych materiałów, wyrobów, urządzeń, usług, procesów lub metod, przeznaczonych do wprowadzenia na rynek albo do innego wykorzystania w praktyce.
Grupa projektów realizujących ten sam cel. Działanie stanowi etap pośredni między priorytetem a projektem.
Część programu operacyjnego albo część priorytetu, w ramach której wnioskodawcy mogą realizować swoje projekty.
Obszar tematyczny / dziedzina gospodarki wymagająca wsparcia z Funduszy Europejskich w celu podniesienia poziomu rozwoju lub innowacyjności, np. inwestycje w gospodarstwach rolnych, usługi dla przemysłu turystycznego, budowa dróg.

E

Usługi, których świadczenie odbywa się za pomocą Internetu, jest zautomatyzowane (może wymagać niewielkiego udziału człowieka) i zdalne. Od usługi w ujęciu tradycyjnym, e-usługę odróżnia brak udziału człowieka po drugiej stronie oraz świadczenie na odległość.
Forma prowadzenia działalności gospodarczej przy wykorzystaniu technologii informacyjnych, w szczególności za pomocą Internetu. Pojęcie e-biznesu obejmuje oprócz wymiany informacji między twórcami, dystrybutorami i odbiorcami produktów i usług, także zawieranie kontraktów, przesyłanie różnego rodzaju dokumentów, pozyskiwanie nowych kontaktów itp. E-Biznes może umożliwiać realizację czynności on-line między innymi w zakresie od sprzedaży po współpracę z partnerami.
Technologie informacyjne i komunikacyjne (ICT) służące wzrostowi udziału mieszkańców w procesach demokratycznych, umożliwiających obywatelom wypowiadanie się w sprawach lokalnych społeczności lub całego kraju.
(ang. e-learning) Nauczanie prowadzone z wykorzystaniem technologii informatycznych. Definicja ta obejmuje różnorodne działania dydaktyczne (np. samokształcenie, wykłady online, dyskusje i pracę grupową online) prowadzone w oparciu o różne technologie i urządzenia (szkolenia w Internecie, firmowym intranecie, na CD-romach, urządzeniach przenośnych itp.)
nowoczesne zarządzanie administracją publiczną przy pomocy technologii ICT.
plan działań na rzecz rozwoju elektronicznej administracji.
Usługa publiczna dostępna przez Internet.
bank powołany na mocy Traktatu Rzymskiego mający służyć finansowaniu rozwoju gospodarczego wspólnoty. Podstawowym zadaniem EBI jest równoważenie i stabilizacja wspólnego rynku poprzez udzielanie pożyczek i gwarancji kredytów, przyznawanych przez inne banki, które następnie są wykorzystywane we wszystkich sektorach gospodarczych (przede wszystkim w telekomunikacji, transporcie, przemyśle, energetyce oraz ochronie środowiska).
Proces kształcenia i wychowania obejmujący różne poziomy kształcenia, w formach instytucjonalnych i pozainstytucjonalnych. W systemie tym uczestniczą dzieci, młodzież, i dorośli, nabywając wiedzę ogólną lub zawodową, a także umiejętności.
Efekt, który zachodzi wówczas, gdy wraz z uruchomieniem środków publicznych na realizację pewnych działań wzrasta również zaangażowanie sektora prywatnego w ich finansowanie. Efekt pożądany z punktu widzenia interwencji Funduszy Strukturalnych.
efekt zachodzący wówczas, gdy wraz z uruchomieniem środków publicznych na realizację pewnych działań wzrasta również zaangażowanie sektora prywatnego w ich finansowanie. Efekt pożądany z punktu widzenia interwencji Funduszy Europejskich.
Efekt, jaki wywiera realizacja programów współfinansowanych z funduszy strukturalnych na podstawowe wskaźniki makroekonomiczne.
efekt wywierany przez realizację programów współfinansowanych z Funduszy Europejskich na podstawowe wskaźniki makroekonomiczne. Instrumentem oceny efektu makroekonomicznego, stosowanym w Unii Europejskiej jest HERMIN.
Kryterium ewaluacyjne porównujące wielkość nakładów na rzecz realizacji programu (np. finansowych, administracyjnych, ludzkich) z rzeczywistymi osiągnięciami programu na poziomie produktu, rezultatu lub oddziaływania.
kryterium ewaluacyjne porównujące wielkość nakładów na rzecz realizacji programu (np. finansowych, administracyjnych, ludzkich) z rzeczywistymi osiągnięciami.
Fundusz powołany w 1994 roku w celu pomocy małym i średnim przedsiębiorstwom, Jego większościowym udziałowcem jest Europejski Bank Inwestycyjny, wraz z którym tworzy Grupę EBI. Zapewnia kapitał podwyższonego ryzyka małym i średnim przedsiębiorstwom (MŚP), zwłaszcza nowym i ukierunkowanym na nowe technologie. Udziela on gwarancji kredytowych instytucjom finansowym (np. bankom) na pożyczki udzielane przez nie MŚP.
Obiekt budowlany, umiejscowiony w bezpośredniej bliskości drogi, pochłaniający emitowany przez transport drogowy hałas. Przyjmuje się, iż wsparciu mogą podlegać także inne obiekty budowlane, spełniające analogiczne funkcje (np. wały ziemne).
Sieć komputerowa polegająca na połączeniu dwóch lub większej liczby intranetów za pomocą protokołów sieciowych. Celem tworzenia ekstranetów jest udostępnienie własnych zasobów wzajemnie między organizacjami lub między nimi i ich klientami, przy zabronieniu powszechnego dostępu do sieci Internet.
jedna z zasad polityki spójności Unii Europejskiej, mająca na celu tworzenie takich samych szans oraz zapewnienie równego traktowania kobiet i mężczyzn we wszystkich aspektach życia społecznego, gospodarczego i przestrzennego.
Strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu jest nowym, długookresowym programem rozwoju społeczno-gospodarczego Unii Europejskiej na lata 2010-2020. Została zatwierdzona przez Radę Europejską 17 czerwca 2010 r., zastępując w ten sposób realizowaną w latach 2000-2010 Strategię Lizbońską. Nowa strategia otwiera dyskusję na temat przyszłości gospodarki wspólnotowej oraz kierunków rozwoju Unii Europejskiej, bazując na doświadczeniach i osiągnięciach Strategii Lizbońskiej. Trzy główne filary strategii to: rozwój innowacyjny, rozwój zrównoważony i rozwój sprzyjający włączeniu społecznemu.
bank z siedzibą we Frankfurcie nad Menem, otwarty przez szefów ówczesnej 15 krajów Unii Europejskiej w czerwcu 1998, kieruje polityką pieniężną państw Unii, w których obowiązuje waluta euro. Do jego zadań należy przede wszystkim: zarządzanie rezerwami walutowymi państw członkowskich, ustalanie poziomu stóp procentowych w strefie euro, przeprowadzanie operacji dewizowych i dbanie o sprawne działanie systemów płatniczych, decydowanie o emisji banknotów euro. Europejski Bank Centralny pełni również funkcje doradcze: może wyrażać opinię wobec organów UE i organów narodowych w kwestiach należących do zakresu jego kompetencji, jest on niezależny od jakichkolwiek wpływów politycznych.
Jeden z funduszy Unii Europejskiej za którego pośrednictwem jest realizowana wspólna polityka rybołówstwa całego terytorium UE. Wspiera wspólną politykę rybołówstwa w celu zapewnienia eksploatacji żywych zasobów wodnych i wsparcie dla akwakultury w celu zapewnienia trwałości w sensie gospodarczym, środowiskowym i społecznym.
Jeden z funduszy, determinujący politykę UE odnośnie obszarów wiejskich , którego celem jest wspieranie rozwoju rolnictwa i obszarów wiejskich. Jest instrumentem wspólnej polityki rolnej i przyczynia się do: zwiększenia konkurencyjności sektora rolnego i leśnego, poprawy stanu środowiska naturalnego i krajobrazu, poprawy jakości życia na obszarach wiejskich oraz zwiększenia popierania różnicowania działalności gospodarczej.
Jeden z funduszy strukturalnych Unii Europejskiej, którego zadaniem jest zmniejszanie dysproporcji w poziomie rozwoju regionów należących do Unii Europejskiej. Z EFRR pochodzi m.in. wsparcie inwestycji produkcyjnych i infrastrukturalnych oraz wsparcie udzielane małym i średnim przedsiębiorcom.
Jeden z Funduszy Strukturalnych Unii Europejskiej. Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego (EFRR) ma na celu przyczynianie się do korygowania podstawowych dysproporcji regionalnych we Wspólnocie. EFRR przyczynia się tym samym do zmniejszania różnic w poziomie rozwoju poszczególnych regionów oraz zmniejszania stopnia, w jakim regiony najmniej uprzywilejowane, w tym obszary wiejskie i miejskie, upadające regiony przemysłowe, obszary o niekorzystnym położeniu geograficznym i warunkach przyrodniczych, takie jak wyspy, obszary górskie, obszary słabo zaludnione i regiony przygraniczne, są opóźnione w rozwoju.
Jeden z Funduszy Strukturalnych Unii Europejskiej. EFS przyczynia się do realizacji priorytetów Wspólnoty w zakresie wzmacniania spójności gospodarczej i społecznej przez poprawę możliwości zatrudnienia i pracy, stymulowanie wysokiego poziomu zatrudnienia oraz tworzenia liczniejszych i lepszych miejsc pracy. Realizuje to przez wspieranie polityki państw członkowskich zmierzającej do osiągnięcia pełnego zatrudnienia oraz jakości i wydajności pracy, wspierania integracji społecznej, w tym poprawy dostępu do zatrudnienia osób znajdujących się w niekorzystnej sytuacji, oraz zmniejszenia dysproporcji w zatrudnieniu na poziomie krajowym, regionalnym i lokalnym.
Jeden z Funduszy Europejskich, którego głównym zadaniem jest rozwój społeczeństw w UE. Z EFS pochodzi m.in. wsparcie polityki rynku pracy, przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu, adaptacyjność i rozwój kadr, wyrównywanie szans na rynku pracy.
organ doradczy i opiniodawczy Unii Europejskiej, powołany do życia w 1957 na mocy traktatu rzymskiego. Reprezentuje na forum unijnym przedstawicieli szeroko rozumianego zorganizowanego społeczeństwa obywatelskiego, wywodzących się z różnych grup zajmujących się działalnością gospodarczą i społeczną. Są to m.in. pracodawcy, związki zawodowe, rolnicy, konsumenci i pozostałe grupy interesów. Głównym zadaniem Komitetu jest sprawowanie funkcji doradczej wobec Rady Unii Europejskiej, Parlamentu Europejskiego i Komisji Europejskiej w kwestiach dotyczących polityki gospodarczej i społecznej. Komitetu nie można traktować jako lobby. Jest on stworzony do osiągania kompromisu między poszczególnymi grupami ekonomiczno społecznymi i wydawania w miarę możliwości wspólnej opinii, nie zaś do promowania rozwiązań korzystnych tylko dla jednej strony.
Forma partnerstwa pomiędzy państwami członkowskimi Wspólnoty Europejskiej (później UE) a członkami EFTA (Europejskie Stowarzyszenie Wolnego Handlu). Utworzenie EOG miało na celu zacieśnienie więzi między obu instytucjami dzięki włączeniu państw EFTA do procesu tworzenia jednolitego rynku i rozszerzenia na państwa EFTA wspólnotowych polityk obejmujących transport, ochronę środowiska, rozwój i badania, kształcenie i edukację. Obecnie uczestnikami EOG jest 28 krajów członkowskich UE oraz 3 kraje EFTA (Islandia, Liechtenstein i Norwegia). Szwajcaria, pozostając członkiem EFTA, nie uczestniczy w EOG.
Urząd Statystyczny Wspólnoty Europejskiej (usytuowany w Luksemburgu) zapewnia kompleksową obsługę instytucji unijnych i obywateli UE w zakresie informacji statystycznej. Gromadzi dane z krajów członkowskich i kandydujących, opracowuje i udostępnia oficjalne statystyki, spełniające standardy jakości, obiektywności, niezależności naukowej i tajemnicy statystycznej. Współpracuje z krajowymi urzędami statystycznymi w zakresie rozwoju statystyki.
Ocena/oszacowanie jakości (stopnia) realizacji programu (tzn. jego faktycznych rezultatów) w stosunku do wcześniejszych założeń (tzn. oczekiwanych efektów). W przeciwieństwie do monitorowania lub kontroli ewaluacja odnosi się do efektów długoterminowych (oddziaływania). Zasadniczym celem ewaluacji jest stałe ulepszanie skuteczności i efektywności programów realizowanych przez władze publiczne. Przeprowadzana jest w celu osiągnięcia pozytywnych efektów społecznych i gospodarczych związanych bezpośrednio z danym programem oraz zwiększania przejrzystości i promowania działań podejmowanych przez władze publiczne. Ewaluacja jest wykonywana jako: ewaluacja wstępna, ewaluacja w połowie okresu realizacji oraz ewaluacja końcowa.
Ewaluacja dokonywana po zakończeniu realizowanego programu lub projektu, której głównym celem jest określenie jego długotrwałych efektów, w tym wielkości zaangażowanych środków, skuteczności i efektywności pomocy. Głównym celem ewaluacji końcowej jest przede wszystkim dostarczenie informacji na temat długotrwałych efektów, powstałych w wyniku wdrażania danego programu lub realizacji projektu. W przypadku programów wiąże się ze sformułowaniem wniosków dotyczących kierunku polityki strukturalnej.
ewaluacja dokonywana w dowolnym momencie realizacji programu lub projektu.
Ewaluacja przeprowadzana przed rozpoczęciem realizacji programu lub projektu. Jej podstawowym zadaniem jest zweryfikowanie długoterminowych efektów wsparcia, zawartych w przygotowanych dokumentach programowych lub zakładanych w projekcie. Zasadniczym celem ewaluacji wstępnej jest zwiększenie jakości planowanych działań poprzez udział w procesie programowania podmiotu niezależnego od instytucji programującej. Ewaluacja wstępna ma zapewnić, iż środki przeznaczane na realizację polityki zmniejszania różnic w poziomie rozwoju pomiędzy poszczególnymi regionami Unii Europejskiej zostaną wykorzystane w sposób gwarantujący osiągnięcie najlepszych efektów.
Ewaluacja/Ocena całościowa to podstawowe narzędzie stosowane w polityce strukturalnej Unii Europejskiej. Przedmiotem ewaluacji globalnej jest cały program realizowany z udziałem wkładu finansowego Wspólnoty.
Ewaluacja dokonywana w trakcie realizowania programu. Jej celem jest oszacowanie stopnia osiągnięcia zakładanych celów w świetle wcześniej przeprowadzonej ewaluacji wstępnej, zwłaszcza pod względem dostarczonych produktów i osiągniętych rezultatów oraz określenie trafności zamierzeń w stosunku do aktualnych trendów społeczno-gospodarczych. Wyniki ewaluacji okresowej służą ewentualnym modyfikacjom dokumentów programowych. Dostarczone za jej sprawą informacje powinny być wykorzystane przy przygotowaniu programu w następnym okresie programowania.

Jeden z celów polityki spójności Unii Europejskiej , którego realizacja wspierana będzie ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. EWT służy wspieraniu, promocji oraz realizacji wspólnych projektów o charakterze międzynarodowym w obrębie Unii Europejskiej Na Europejską Współpracę Terytorialną składają się 3 typy programów operacyjnych: -współpraca transgraniczna, której celem jest rozwijanie wspólnych inicjatyw lokalnych i regionalnych, -współpraca transnarodowa, ukierunkowana na integrację terytorialną Unii Europejskiej poprzez wspieranie dostępności, zrównoważonego rozwoju obszarów miejskich, innowacyjność i ochronę środowiska naturalnego, -współpraca międzyregionalna, umożliwiająca wymianę doświadczeń i najlepszych praktyk w zakresie m.in. wspierania innowacyjności i gospodarki opartej na wiedzy oraz ochrony środowisk

F

Finansowy wkład Wspólnoty to wielkość środków asygnowana przez Komisję Europejską w ramach pomocy finansowej, stanowiąca określoną proporcję kosztów kwalifikowanych projektu lub programu.
Określenie kierunków badań, które mają przyczyniać się w przyszłości do dynamicznego rozwoju gospodarczego.
część popytowa e-Governance kreowana przez obywateli i biznes, której towarem jest informacja. Zapotrzebowanie dotyczy e-Usług (działań odbywających się za pomocą Internetu), tradycyjnych usług z wykorzystaniem nowej technologii (sprawy załatwiane w urzędach, ale z wykorzystaniem nowych systemów), a także e-Demokracji, czyli zwiększenia odpowiedzialności, otwartości, przejrzystości, dostępności i udziału.
Fundusz dotacji to typ projektu którego głównym celem nie jest bezpośrednie wsparcie rozwoju jego realizatora (beneficjenta końcowego), ale osób trzecich, uczestniczących w projekcie. Jest on zawsze skierowany na osiągnięcie konkretnego celu, np. poprawę sytuacji na rynku pracy. Realizator projektu dysponuje środkami, które przekazuje osobom, do których kierowane jest wsparcie (odbiorców ostatecznych).
Podmiot pełniący funkcję wdrażającą dla instrumentów finansowych. Tworzony jest w celu zapewniania wsparcia w postaci środków z jednego lub więcej programów dla kilku instrumentów finansowych. Otrzymuje on wsparcie finansowe, które dalej przekazuje pośrednikom finansowym, np. funduszom pożyczkowym lub poręczeniowym w przypadku finansowania dłużnego. Funkcję funduszu funduszy pełni np. Bank Gospodarstwa Krajowego.
Wyodrębniony księgowo fundusz osoby prawnej, która nie działa w celu osiągnięcia zysku lub przeznacza zysk na cele statutowe służące tworzeniu korzystnych warunków dla rozwoju przedsiębiorczości przez udzielanie pożyczek mikroprzedsiębiorcom do 120 tys. zł.
Wyodrębniony księgowo fundusz osoby prawnej, która nie działa w celu osiągnięcia zysku lub przeznacza zysk na cele statutowe służące tworzeniu korzystnych warunków dla rozwoju przedsiębiorczości przez udzielanie poręczeń mikroprzedsiębiorcom, małym lub średnim przedsiębiorcom.
Wyodrębniony księgowo fundusz osoby prawnej, która nie działa w celu osiągnięcia zysku lub przeznacza zysk na cele statutowe służące tworzeniu korzystnych warunków dla rozwoju przedsiębiorczości przez udzielanie pożyczek mikroprzedsiębiorcom, małym lub średnim przedsiębiorcom do 600 tys. zł.
Fundusz Spójności ustanowiony został w celu wzmocnienia spójnosci ekonomicznej i społecznej Wspólnoty na rzecz promowania trwałego rozwoju.
Instrument ekonomiczno-polityczny Komisji Europejskiej, nienależący do Funduszy strukturalnych i wdrażany na poziomie wybranych państw, a nie regionów. Jego celem jest ułatwienie integracji słabiej rozwiniętych krajów poprzez budowę wielkich sieci transportowych oraz obiektów infrastruktury ochrony środowiska o dużym obszarze oddziaływania. Kryterium alokacji środków finansowych tego funduszu jest Produkt Narodowy Brutto na jednego mieszkańca nieprzekraczający 90 proc. średniego poziomu UE.
(ang. Holding Fund) zostały zdefiniowane w Rozporządzeniu Rady (WE) nr 1083/2006 (art.. 44) jako fundusze, których celem jest inwestowanie m. in. W Fundusze Rozwoju Obszarów Miejskich.
(ang. Urban Development Fund) instytucje realizujące Inicjatywę JESSICA. Ich celem jest realizacja projektów inwestycyjnych dotyczących rozwoju obszarów miejskich (przede wszystkim projektów rewitalizacyjnych). Jako środek do realizacji tego celu mają służyć zmobilizowane i odpowiednio zorganizowane publiczne i prywatne środki finansowe.
Zasób finansowy UE umożliwiający pomoc w restrukturyzacji i modernizacji gospodarki krajów członkowskich drogą interwencji w kluczowych sektorach i regionach (poprawa struktury). Na fundusze strukturalne w okresie 2007-2013 składają się m.in.:Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego (EFRR), Europejski Fundusz Społeczny (EFS).
Środki finansowe wykorzystywane w celu wspierania i restrukturyzacji gospodarek krajów członkowskich Unii Europejskiej. To z Funduszy Europejskich pochodzi część środków przeznaczonych na realizację Programów Operacyjnych. Obecnie do funduszy unijnych zaliczamy: - Europejski Fundusz Społeczny - Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego - Fundusz Spójności - Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich - Europejski Fundusz Morski i Rybacki

G

Program komputerowy służący wypełnianiu i drukowaniu wniosków o dofinansowanie lub innych, dostępny za pomocą Internetu.
GIS – System Informacji Geograficznej
Gospodarka, która cechuje się szybkim rozwojem dziedzin związanych z przetwarzaniem informacji i rozwojem nauki, głównie gałęzi przemysłu zaliczanych do tzw. wysokiej techniki, a także technik i usług społeczeństwa informacyjnego.
Środki finansowe z Funduszy Europejskich przekazywane przez beneficjenta (realizatora projektu) odbiorcom projektu (beneficjentom ostatecznym) jako narzędzie osiągnięcia celu projektu. Przykładem może być grant na założenie działalności gospodarczej.
Część pomocy, której wdrażanie i zarządzanie może zostać powierzone jednemu lub kilku pośrednikom, w tym władzom lokalnym, instytucjom rozwoju regionalnego lub organizacjom pozarządowym, i która jest wykorzystywana zasadniczo do wspierania lokalnych inicjatyw rozwojowych.

H

Uspójnienie przepisów prawnych i administracyjnych dotyczących Funduszy Europejskicj.
Makroekonomiczny instrument modelowania wpływu Funduszy strukturalnych, który kładzie nacisk na długofalowe bodźce wzrostu, jakie wynikają z wpływających środków WE, głównie poprzez inwestycje w kapitał ludzki (edukacja i systemy szkoleń, poprawa warunków produkcji (infrastruktura) oraz wsparcie sektora produkcyjnego (przede wszystkim MSP), co przyczynia się do zwiększenia wydajności i konkurencyjności. Główny akcent tego modelu położony jest na pozytywnych efektach podażowych – jako rzeczywistych źródłach wzrostu poprawy wydajności i konkurencyjności gospodarki, których efekty ujawniają się w dłuższym przedziale czasowym.

I

(ang. Information and Communication Technoligies) Technologie Informacyjne i Komunikacyjne
(ang. Intrusion Detection System) System wykrywania włamań.
Udzielanie informacji o zawodach, rynku pracy oraz możliwościach szkolenia i kształcenia, z wykorzystaniem zasobów informacji w formie ustnej, drukowanej, audiowizualnej i innych nowoczesnych technik przekazu informacji opartych na technologii komputerowej. Zasady realizacji usług doradczych powinny wynikać również z właściwych regulacji krajowych dotyczących kwestii zatrudnienia.
Warstwa infrastruktury teleinformacyjnej służąca przesyłowi sygnału pomiędzy poszczególnymi podmiotami zainteresowanych stron.
Infrastruktura umożliwiająca czynne uprawianie sportu, umożliwiająca uprawianie turystyki specjalistycznej (np. trasy rowerowe, trasy narciarskie, żeglarstwo, jeździectwo, ściany wspinaczkowe).
Ogół elementów niezbędnych do eksploatacji pojazdów szynowych bądź trolejbusów, stanowiących jednolity ciąg (w zakresie transportu kolejowego) lub zawartych w ramach jednej sieci komunikacyjnej (w zakresie transportu miejskiego), łącznie z obiektami infrastrukturalnymi w ramach ciągów komunikacyjnych.
Obiekty infrastruktury okołoakademickiej obejmują akademiki, miasteczka studenckie, stołówki, biblioteki i czytelnie, boiska sportowe dla celów rekreacyjnych na potrzeby społeczności studenckiej oraz zagospodarowanie najbliższego otocznia wokół w/w obiektów.
Warstwa infrastruktury służąca realizacji celów udostępniania hurtowego sygnału operatorom telekomunikacyjnym. Do poszczególnych elementów infrastruktury pasywnej należy zaliczyć kable światłowodowe, kanalizację, mikrokanalizację, obiekty i powierzchnie pod rozbudowę węzłów lub urządzeń udostępniane na zasadzie współkorzystania.
Pod tym pojęciem rozumie się pojedyncze obiekty infrastrukturalne związane z obsługą podróżnych, w tym dworce kolejowe, autobusowe i multimodalne (przesiadkowe).
Infrastruktura terenów inwestycyjnych, infrastruktura instytucji wsparcia biznesu, w tym inkubatory przedsiębiorczości, centra przedsiębiorczości, centra usługowe oraz fundusze poręczeniowe, mikropożyczkowe i zalążkowe.
Niezbędne instalacje umożliwiające prowadzenie działalności, a nie związane bezpośrednio z jej przedmiotem, w szczególności sieć wodna, kanalizacyjna, energetyczna, gazowa, telekomunikacyjna lub transportowa.
Infrastruktura związana z obiektem(ami) będącym przedmiotem realizacji projektu, służąca temu(tym) obiektowi(om) np. sieci rozprowadzające (wraz z urządzeniami, obiektami i przyłączami do budynków), urządzanie i zagospodarowanie terenu (w szczególności zieleń i małą architekturę), obiekty przylegające bezpośrednio lub pośrednio do obiektu głównego (stanowiące jego konieczne lub pożądane uzupełnienie, mające znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania obiektu głównego).W odniesieniu do zakładów lecznictwa uzdrowiskowego pod przedmiotowym pojęciem należy również rozumieć urządzenia lecznictwa uzdrowiskowego, w szczególności takie jak: pijalnie uzdrowiskowe, tężnie, parki, ścieżki ruchowe, lecznicze i rehabilitacyjne baseny uzdrowiskowe rozumieniu ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o lecznictwie uzdrowiskowym, uzdrowiskach i obszarach ochrony uzdrowiskowej oraz o gminach uzdrowiskowych
Inicjatywa JASPERS opiera się na partnerstwie zawartym pomiędzy Komisją Europejską (Dyrekcją Generalną ds. Polityki Regionalnej), Europejskim Bankiem Inwestycyjnym (EBI), Europejskim Bankiem Odbudowy i Rozwoju (EBOR) oraz Kreditanstalt für Wiederaufbau (KfW). Jest to instrument wsparcia technicznego dla dwunastu państw, które przystąpiły do UE w latach 2004 i 2007. Zapewnia zainteresowanym państwom członkowskim wsparcie konieczne do przygotowania szeroko zakrojonych projektów wysokiej jakości, które będą współfinansowane z funduszy UE.
Wspólne europejskie zasoby dla mikro-, małych i średnich przedsiębiorstw – to inicjatywa Komisji Europejskiej, opracowana we współpracy z Europejskim Funduszem Inwestycyjnym. Promuje wykorzystywanie instrumentów inżynierii finansowej w celu usprawnienia dostępu do finansowania dla MŚP poprzez interwencje w ramach funduszy strukturalnych.
Wspólne europejskie wsparcie na rzecz trwałych inwestycji w obszarach miejskich – to inicjatywa Komisji Europejskiej opracowana we współpracy z Europejskim Bankiem Inwestycyjnym (EBI) oraz Bankiem Rozwoju Rady Europy (CEB). Wspiera regenerację i zrównoważony rozwój obszarów miejskich poprzez mechanizmy inżynierii finansowej. Kraje UE mogą zdecydować się na zainwestowanie pewnej części przysługujących im unijnych funduszy strukturalnych w środki odnawialne, aby wspomóc ponowne wykorzystywanie zasobów finansowych do przyspieszenia inwestycji w obszarach miejskich na terenie Europy.
Programy finansowane z Funduszy Strukturalnych w okresie 2000-2006, mające na celu rozwiązanie problemów występujących na terenie całej Unii Europejskiej. Liczba i charakter Inicjatyw Wspólnotowych ulegają zmianom w zależności od zidentyfikowanych problemów mających wpływ na funkcjonowanie Unii Europejskiej. W latach 2000-2006 były to: EQUAL, INTERREG, LEADER, URBAN.
Specjalnie zorganizowana przestrzeń posiadająca charakter lokalny, służąca do kreowania, stymulowania, wspierania małych i średnich przedsiębiorstw, z wykorzystaniem uwarunkowań i zasobów lokalnej społeczności i infrastruktury.
Obejmuje wprowadzenie znaczących zmian w strukturach organizacyjnych, wdrożenie zaawansowanych technik zarządzania, wdrożenie nowych lub znacząco zmienionych strategii.
Oznacza wprowadzenie do praktyki w przedsiębiorstwie nowych lub znacząco ulepszonych, metod produkcji lub dostaw.
Oznacza wprowadzenie na rynek przez dane przedsiębiorstwo nowego towaru lub usługi, lub znaczące ulepszenie oferowanych uprzednio towarów lub usług w odniesieniu do ich charakterystyk lub przeznaczenia.
Według Podręcznika Oslo Manual innowacja ma miejsce, gdy nowy lub ulepszony produkt zostaje wprowadzony na rynek albo nowy lub ulepszony proces zostaje zastosowany w produkcji, przy czym ów produkt i proces są nowe przynajmniej z punktu widzenia wprowadzającego je przedsiębiorstwa. W rozumieniu Podręcznika Oslo Manual innowacja techniczna oznacza obiektywne udoskonalenie właściwości produktu lub procesu bądź systemu dostaw w stosunku do produktów i procesów dotychczas istniejących. Mniejsze techniczne lub estetyczne modyfikacje produktów lub procesów, nie wpływające na osiągi, koszty lub też na zużycie materiałów, energii i komponentów, nie są traktowane jako innowacje techniczne. Określenie „wyrób technicznie nowy” („technologicznie nowy”) oznacza, że zmiany o charakterze czysto estetycznym czy zmiany dotyczące wyłącznie wyglądu wyrobu nie są uważane za innowacje (OECD, Oslo Manual. Then Measurement of scientific and technological activities. Proposed Guidelines for Collecting and Interpreting Technological Innovation Data, OECD/Eurostat, Paris 1997).
Zdolność przedsiębiorstw do tworzenia i wdrażania innowacji oraz faktyczna umiejętność wprowadzania nowych i zmodernizowanych wyrobów, nowych lub zmienionych procesów technologicznych lub organizacyjno - technicznych.
Wdrożenie nowego lub istotnie ulepszonego produktu (wyrobu lub usługi) lub procesu, nowej metody organizacyjnej lub nowej metody marketingowej w praktyce gospodarczej, organizacji miejsca pracy lub stosunkach z otoczeniem. Produkty, procesy oraz metody organizacyjne i marketingowe nie muszą być nowością dla rynku na którym operuje przedsiębiorstwo, ale muszą być nowością przynajmniej dla samego przedsiębiorstwa. Produkty, procesy i metody nie muszą być opracowane przez samo przedsiębiorstwo, mogą być opracowane przez inne przedsiębiorstwo bądź przez jednostkę o innym charakterze (np. instytut naukowo-badawczy, ośrodek badawczo-rozwojowy, szkołę wyższą, itp.).
Połączone ze sobą urządzenia lub instalacje, służące do transportowania ciepła lub ciepłej wody z węzłów cieplnych lub źródeł ciepła do odbiorników ciepła lub punktów poboru ciepłej wody w obiekcie (źródło: Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dn.9.10.2006 w sprawie szczególnych zasad kształtowania i kalkulacji taryf oraz rozliczeń z tytułu zaopatrzenia w ciepło; Dz.U.2006.193.1423).
Instrumenty finansowe to alternatywna do wsparcia dotacyjnego forma finansowania inwestycji rozwojowych. Zwane też są odnawialnymi lub zwrotnymi. Wsparcie w postaci instrumentów finansowych ma charakter zwrotny, są to: - pożyczki lub kredyty, - poręczenia - produkty kapitałowe/wejścia kapitałowe (seed capital czy venture capital).
Instrumenty rozumiane w ramach RPO Województwa Śląskiego jako ponaregionalne, regionalne i lokalne fundusze poręczeniowe, mikropożyczkowe (udzielające pożyczek mikroprzedsiębiorcom do120 tyś zł), pożyczkowe (udzielające pożyczek do 600 tyś. zł).
Odpowiada za weryfikację zgodności systemów zarządzania programami z prawem krajowym i wspólnotowym oraz analizę, czy systemy te funkcjonują prawidłowo. Dla wszystkich programów operacyjnych funkcje Instytucji Audytowej pełni Generalny Inspektor Kontroli Skarbowej w Ministerstwie Finansów. W przypadku RPO część funkcji IA jest delegowanych do urzędów kontroli skarbowej w województwach.

Komórka organizacyjna w Ministerstwie Infrastruktury i Rozwoju, odpowiedzialna za certyfikację wydatków ponoszonych w ramach funduszy europejskich. W latach 2014-2020 funkcję Instytucji Certyfikującej powierzono Instytucjom Zarządzającym poszczególnymi programami operacyjnymi.

Krajowy, regionalny lub lokalny organ władzy publicznej lub podmiot publiczny, wyznaczoney przez państwo członkowskie do poświadczenia deklaracji wydatków i wniosków o płatność przed ich przesłaniem do Komisji Europejskiej.
Instytucja płatnicza to instytucja lub organ odpowiedzialny za przygotowywanie i składanie wniosków o płatności do Komisji Europejskiej.
Instytucja, do której instytucja zarządzająca deleguje część funkcji związanych z zarządzaniem, kontrolą i monitorowaniem programu, odnoszącą się do priorytetu operacyjnego, działania albo projektu.
Każdy podmiot lub instytucja publiczna lub prywatna, za której działalność instytucja certyfikująca ponosi odpowiedzialność, lub wykonująca obowiązki w imieniu takiej instytucji w odniesieniu do beneficjentów realizujących operacje.
Każdy podmiot lub instytucja publiczna lub prywatna, za której działalność instytucja zarządzająca ponosi odpowiedzialność, lub wykonująca obowiązki w imieniu takiej instytucji w odniesieniu do beneficjentów realizujących operacje.
Podmiot publiczny lub prywatny odpowiedzialny za realizację części lub całości priorytetów programu operacyjnego na podstawie odpowiedniego porozumienia lub umowy o dofinansowanie realizacji powierzonych jej zadań.

Podmiot publiczny lub prywatny odpowiedzialny za realizację części lub całości programu na podstawie odpowiedniego porozumienia lub umowy z Instytucją Pośredniczącą, która deleguje mu część swoich zadań i odpowiedzialności. W zależności od specyfiki danego programu to zazwyczaj instytucja wdrażająca jest odpowiedzialna za nabór i ocenę wniosków o dofinansowanie.

Krajowy, regionalny lub lokalny organ władzy publicznej lub podmiot publiczny lub prywatny, wyznaczone przez państwo członkowskie do zarządzania programem operacyjnym. W przypadku Regionalnego Programu Operacyjnego, Zarząd Województwa, odpowiedzialny za przygotowanie programu operacyjnego i jego realizację.
Właściwy minister albo inny organ administracji publicznej, odpowiedzialny za przygotowanie i nadzorowanie realizacji programu. W programach krajowych funkcję Instytucji Zarządzającej pełni Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju, a w programach regionalnych Zarządy Województw.
Wszelkie instytucje ułatwiające funkcjonowanie przedsiębiorstw, w tym: jednostki systemu finansowo-ubezpieczeniowego, organizacje ułatwiające nawiązywanie kontaktów gospodarczych, wspierające rozwój gospodarczy etc. Instytucje otoczenia biznesu działają w następujących formach organizacyjno-prawnych: stowarzyszenia, fundacje, spółki niedziałające dla zysku, izby gospodarcze, jednostki badawczo-rozwojowe, jednostki budżetowe, uczelnie, ośrodki innowacji, inkubatory przedsiębiorczości. Możliwe są również różnego rodzaju związku czy porozumienia wymienianych podmiotów. Są to podmioty nie działające dla zysku, tylko całe swoje zyski przeznaczające na ponowne reinwestowanie w podejmowaną działalność oraz prowadzące działalność związaną ze wspieraniem biznesu lub kojarzeniem współpracy sektorów nauka-biznes,
należy przez to rozumieć mikroprzedsiębiorcę, małego lub średniego przedsiębiorcę, a także przedsiębiorcę innego niż mikroprzedsiębiorca, mały lub średni przedsiębiorca, bez względu na formę prawną, który nie działa dla zysku lub przeznacza zysk na cele statutowe i prowadzi działalność służącą tworzeniu korzystnych warunków dla rozwoju przedsiębiorczości.
Instytucje rynku pracy to: 1) publiczne służby zatrudnienia, 2) Ochotnicze Hufce Pracy, 3) agencje zatrudnienia, 4) instytucje szkoleniowe, 5) instytucje dialogu społecznego i partnerstwa lokalnego (organizacje związków zawodowych, pracodawców i bezrobotnych, organizacje pozarządowe współpracujące z publicznymi służbami zatrudnienia).
Instytucje sieci Krajowego Systemu Usług dla MŚP (KSU) - dobrowolnie współpracujących ze sobą ośrodków wyspecjalizowanych, pozarządowych, niekomercyjnych organizacji, prowadzących działalność non profit, świadczących na rzecz małych i średnich przedsiębiorstw usługi doradcze, szkoleniowe, informacyjne, finansowe i proinnowacyjne.
Dziedzina życia gospodarki lub nauki stanowiąca nową, rozwojową specjalizację gospodarczą, która opiera się na wykorzystaniu unikalnych zasobach naturalnych regionów, połączeniu różnych branż, zastosowaniu innowacyjnych rozwiązań technologicznych. Inteligentne specjalizacje mają na celu doprowadzić do powstania nowych rynków aktywności gospodarczej, modernizacji oraz podniesieniu konkurencyjności państw i regionów. Każde państwo dokonuje analizy swoich potencjałów i możliwości rozwojowych, a następnie wybiera te dziedziny, które świadczą o jego największej konkurencyjności i stanowią największą szansę na osiągnięcie sukcesu, zwiększenie przewagi nad innymi regionami, czyli na wyspecjalizowanie się w konkretnych branżach. Ponieważ specjalizacje te dotyczą najczęściej obszarów badawczych i innowacyjnych, nazywane są inteligentnymi specjalizacjami. Krajowe Inteligentne Specjalizacje określane w Programie Rozwoju Przedsiębiorstw a Regionalne Inteligentne Specjalizacje w Regionalnych Strategiach Innowacji.
Zespół standardów i wskazówek opisujących sposoby, przez które organizacje mają lub powinny komunikować się z innymi. Interoperacyjność w zastosowanych rozwiązaniach od strony Front-office powinna się charakteryzować np. łatwą wymianą i prezentacją danych, dostępnością, wielokanałowym dostępem, reprezentować wysoki poziom, posiadać państwowy autorytet, dostarczać różne typy plików i formy opisu, zapewniać kompresję pliku. Interoperacyjność w zastosowanych rozwiązaniach od strony Back-office powinna się charakteryzować np. integracją danych i rozwiązaniami w oparciu o middleware, standard XML, standard EDI, serwis internetowy, architekturę systemów rozproszonych; połączonymi usługami; bezpiecznym protokołem przesyłu danych; komunikatorami wiadomości; usługami przechowywania wiadomości; dostępem do poczty elektronicznej; katalogami i dziedzinowymi usługami; usługami sieciowymi.
Sieć komputerowa ograniczająca się do komputerów, np. w jednej firmie lub organizacji, która pozwala na korzystanie w obrębie sieci lokalnych z usług takich jak strony www, poczta elektroniczna itp.
Inwestycja na terenie poprzemysłowym.
Inwestycja na terenie nieużywanym dotychczas przez przemysł lub usługi.
Inwestycja na terenie opuszczonym, w nieużytkowanych obiektach.
Inwestycja na terenie zdegradowanym o niewysokim zanieczyszczeniu.
Działania o znaczeniu lokalnym (gminnym) i ponadlokalnym (powiatowym, wojewódzkim, krajowym) stanowiące realizację celów publicznych określonych w Ustawie o gospodarce nieruchomościami. Zaliczająsię do nich m.in.: wydzielanie gruntów pod drogi publiczne i drogi wodne, budowę i utrzymywanie urządzeń służących do zaopatrzenia ludności w wodę, urządzeń służących ochronie środowiska, opiekę nad zabytkami, budowę i utrzymanie pomieszczeń dla organów państwowych, poszukiwanie kopalin, zakładanie i utrzymywanie cmentarzy, ustanawianie miejsc pamięci narodowej oraz ochronę przyrody.
(ang. Indefeasible Right of Use) Nieodwoływalne prawo używania. IRU oznacza rzeczywiste, długookresowe nabycie uprawnień do wyłącznego używania infrastruktury telekomunikacyjnej, pozwalające na działanie przez Beneficjenta w sferze finansowo – księgowej, jak gdyby był właścicielem infrastruktury.

J

Droga lub układ dróg jednolitej kategorii, spełniający łącznie następujące kryteria: - droga stanowiąca jednolity ciąg drogowy musi posiadać ściśle określony ( zdefiniowany na potrzeby projektu) początek i koniec, - droga stanowiąca jednolity ciąg drogowy musi spełniać warunek spójności wewnętrznej, to jest obejmować wszystkie elementy infrastruktury drogowej znajdujące się pomiędzy określonym początkiem i końcem ciągu drogowego (wszystkie elementy infrastruktury drogowej znajdujące się na odcicnkach, w ramach których będą prowadzone prace), - droga stanowiąca jednolity ciąg drogowy musi charakteryzować się jednakową dopuszczalną nośnością na całej swojej długości (w zakresie odcinku, na których będą prowadzone prace), - droga stanowiąca jednolity ciąg drogowy musi być objęta jednym projektem budowlanym( w ramach procedury PK i PRS dopuszcza się realizację projektu obejmującego inwestycje zlokalizowane w ramach jednego ciągu drogowego, objęte odrębnymi projektami budowlanymi). W ramach projektu możliwe jest realizowanie prac na wybranych odcinkach zdefiniowanego na potrzeby projektu ciągu drogowego.
Zintegrowany rynek, którego granice wyznaczają granice zewnętrzne UE (tzw. Rynek wewnętrzny UE). Program jego utworzenia zawarty jest w Białej Księdze z 1985 r. Podstawową przesłanką stworzenia Jednolitego Rynku Europejskiego było umożliwienie swobodnego przepływu dóbr, kapitału, usług i siły roboczej wewnątrz krajów UE (z ang. Single European Market).
Jednostka współdziałająca z Instytucją Płatniczą odpowiedzialna za kontrolę i monitorowanie wydatków w przekroju Funduszy Strukturalnych oraz systemu dostarczania pomocy.
Jednostka odpowiedzialna za kontrolę i monitorowanie wdrażania Funduszy Europejskich. Do zadań krajowych jednostek monitorująco-kontrolnych należy: monitorowanie i kontrola kwalifikowalności wydatków w ramach poszczególnych Funduszy Europejskich; gromadzenie danych i monitorowanie wydatków w ramach poszczególnych Funduszy Europejskich; kontrola przestrzegania ustanowionych zasad i systemów korzystania z Funduszy Europejskich;
Jednostka naukowa - prowadząca w sposób ciągły badania naukowe lub prace rozwojowe (zgodnie z art. 2 pkt. 9 Ustawy z dnia 8 października 2004 r. o zasadach finansowania nauki (Dz. U. z 2004 r. Nr 238, poz. 2390, z późn. zm.): - podstawowe jednostki organizacyjne uczelni w rozumieniu statutów tych uczelni, - placówki naukowe Polskiej Akademii Nauk, - jednostki badawczo – rozwojowe, - międzynarodowe instytuty naukowe utworzone na podstawie odrębnych przepisów, - jednostki organizacyjne posiadające status jednostki badawczo – rozwojowej, - Polska Akademia Umiejętności, - inne jednostki organizacyjne, niewymienione wyżej, posiadające osobowość prawną i siedzibę w Rzeczypospolitej Polskiej, w tym przedsiębiorcy posiadający status centrum badawczo – rozwojowego nadawany na podstawie ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o niektórych formach wspierania działalności innowacyjnej (Dz.U. Nr 179, poz. 1484).
Jednostka naukowa – prowadząca w sposób ciągły badania naukowe lub prace rozwojowe (zgodnie z art. 2 pkt. 9 Ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o zasadach finansowania nauki, Dz.U. 2010 nr 96 poz. 615 z późn. zm.): ?- podstawowe jednostki organizacyjne uczelni w rozumieniu statutów tych uczelni, ?- jednostki naukowe Polskiej Akademii Nauk w rozumieniu ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o Polskiej Akademii Nauk (Dz. U. Nr 96, poz. 619 z późn. zm.), ?- instytuty badawcze, ?- międzynarodowe instytuty naukowe utworzone na podstawie odrębnych przepisów działające na terytorium RP, ?- inne jednostki organizacyjne posiadające osobowość prawną i siedzibę na terytorium RP, w tym przedsiębiorców posiadających - statusjednostki badawczo – rozwojowej, nadawany na podstawie ustawy z 30 maja 2008 r. o niektórych formach wspierania działalności innowacyjnej (Dz. U. Nr 116, poz. 730 z późn. zm.), ? Polska Akademia Umiejętności.
Do jednostek sektora publicznego transportu zbiorowego zalicza się: - przedsiębiorstwa legitymujące się licencją na wykonywanie pasażerskich przewozów kolejowych, świadczące takie usługi w myśl art. 40 Ustawy o Transporcie Kolejowym z dnia 28 marca 2003 r. - przedsiębiorstwa legitymujące się licencją na wykonywanie pasażerskich drogowych przewozów osób, posiadające zezwolenia na obsługę linii komunikacyjnych, w myśl art. 5 Ustawy o Transporcie Drogowym z dnia 06 września 2001 r. Przewozy muszą być realizowane w ramach kontraktów zawartych z JST w trybie przewidzianym Prawem Zamówień Publicznych, jako realizacja zadań własnych gminy z zakresu publicznego transportu zbiorowego (zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 4 Ustawy o Samorządzie Terytorialnym z dnia 08 marca 1990 r.) - zakłady budżetowe i spółki komunalne realizujące zadania gminne określone w Ustawie o Samorządzie Terytorialnym z dnia 08 marca 1990 r. (art. 7 ust. 1 pkt 4), w oparciu o zasady określone w Ustawie o Gospodarce Komunalnej z dnia 20 grudnia 1996 r.
(ang. Joint European for Sustainable Investment In City Areas) Wspólne Europejskie Wsparcie na Rzecz Trwałych Inwestycji w Obszarach Miejskich. Inicjatywa powstała we współpracy Komisji Europejskiej z Europejskim Bankiem Inwestycyjnym i Bankiem Rozwoju Rady Europy. Celem Inicjatywy JESSICA jest wsparcie na rzecz zrównoważonego rozwoju obszarów miejskich.

K

Zagadnienie tematyczne w ramach kategoryzacji interwencji Funduszy Strukturalnych, wchodzące w skład dziedziny działalności społeczno-gospodarczej. Dziedzina interwencji Funduszy Strukturalnych pomocna przy identyfikacji, badaniu i monitorowaniu działań.
Obszary/zagadnienia tematyczne objęte pomocą na zasadach obowiązujących we Wspólnocie Europejskiej. Dziedzina interwencji Funduszy strukturalnych pomocna przy identyfikacji, badaniu i monitorowaniu działań. Kategorie interwencji są wykorzystywane do wykonywania rocznych sprawozdań dotyczących Funduszy strukturalnych i ich obciążenia w celu ułatwienia przekazu informacji dotyczących różnych polityk. Do głównych obszarów interwencji zaliczono: rolnictwo, leśnictwo, promowanie dostosowania i rozwoju obszarów rolniczych, rybołówstwo, pomoc dla dużych przedsiębiorstw, pomoc dla średnich i małych przedsiębiorstw, turystykę, infrastrukturę transportową, infrastrukturę telekomunikacyjną i społeczeństwo informacyjne, infrastruktury energetyczne, infrastrukturę środowiskową, planowanie przestrzenne i odbudowę, infrastrukturę społeczną i ochronę zdrowia publicznego.
geograficzne skupisko powiązanych firm, wyspecjalizowanych dostawców, jednostek świadczących usługi, firm działających w pokrewnych sektorach i związanych z nimi instytucji (np.: uniwersytetów, jednostek normalizacyjnych, stowarzyszeń handlowych oraz instytucji finansujących) w poszczególnych dziedzinach, konkurujących między sobą, ale również współpracujących. Klaster może przyjąć formę instytucjonalną (stowarzyszenia, zrzeszenia lub organizacji utworzonej na podstawie ustaw: o rzemiośle, o samorządzie zawodowym niektórych przedsiębiorstw, o izbach gospodarczych), lub nieformalnego partnerstwa reprezentowanego przez koordynatora, posiadającego pisemne upoważnienia do reprezentowania przedsiębiorców i instytucji tworzących klaster.
Pod tym pojęciem rozumie się obiekty podlegające wsparciu w ramach Priorytetu VI Zrównoważony rozwój miast, spełniające łącznie następujące warunki: ? obsługa co najmniej połowy międzynarodowych połączeń komunikacyjnych realizowanych z danej miejscowości, ? obsługa co najmniej ? międzynarodowych połączeń komunikacyjnych województwa śląskiego, ? wykorzystanie obiektu w co najmniej 60 % na potrzeby ruchu międzynarodowego, liczonego na podstawie liczby obsłużonych podróżnych.
Pojęcie używane czasami zamiennie z terminem spójność.
Organ reprezentujący Unię Europejską, wyposażony w prawo inicjatywy ustawodawczej oraz uprawnienia do koordynacji działań wspólnotowych, kontroli stosowania prawa wspólnotowego oraz traktatów przyjętych przez Wspólnotę. Składa się z 28 komisarzy, wybranych na 5 lat. W powszechnym rozumieniu obejmuje nie tylko ten organ kolektywny, ale także obsługującą ich (realizującą powierzone im zadania) aparaturę biurokratyczną.
Komisja powoływana przez beneficjenta końcowego do oceny merytorycznej wniosku o finansowanie projektu. Ocena Komisji stanowić będzie podstawę do ułożenia listy rankingowej projektów i rekomendowanych do akceptacji dyrektorowi instytucji przyjmującej wnioski o dofinansowanie. W skład Komisji wchodzą przedstawiciele instytucji przyjmującej wnioski o dofinansowanie. Mogą w niej także uczestniczyć niezależni eksperci powołani w ramach pomocy technicznej programu.
Komisję Oceny Projektów powołuje Marszałek Województwa w celu oceny projektów spełniających wszystkie kryteria formalne. Przed oceną każdego wniosku członkowie Komisji podpisują seklarację bezstronności i poufności zawartą na karcie oceny merytoryczno-technicznej. Wniosek otrzymuje pozytywną ocenę w przypadku uzyskania co najmniej 60% maksymalnej, możliwej do uzyskania punktacji, dla tego typu projektu. Projekty, które uzyskają mniej niż 60 % punktów, nie podlegają dalszej procedurze.
Państwo członkowskie ustanawia, w porozumieniu z Instytucją Zarządzającą, komitet monitorujący dla każdego programu operacyjnego. Komitet monitorujący upewnia się co do skuteczności i jakości realizacji programu operacyjnego.

Podmiot powoływany dla celów oceny i nadzorowania danego programu. Jego zadaniem jest m.in. zatwierdzanie kryteriów wyboru projektów, akceptowanie uszczegółowień programu, okresowe badanie postępu w zakresie osiągnięcia szczegółowych celów określonych w programie i uszczegółowieniu programu. W skład komitetu monitorującego program wchodzą przedstawiciele strony rządowej, strony samorządowej oraz partnerów społecznych i gospodarczych. Zobacz krótki film informacyjny

Ciało doradcze i opiniodawcze Unii Europejskiej. Wyraża opinie z własnej inicjatywy, na wniosek Rady UE lub Komisji Europejskiej. Składa się z przedstawicieli regionalnych i lokalnych władz samorządowych państw członkowskich UE powoływanych na cztery lata przez Radę UE.
Działający od 1958 r. Komitet Stałych Przedstawicieli przy Unii Europejskiej jest organem pomocniczym Rady Unii Europejskiej. Tworzą go reprezentanci państw członkowskich w randze ambasadorów. Jest pomostem łączącym administrację państw członkowskich z administracją UE. Zajmuje się wszystkimi dziedzinami działalności UE. Jego siedzibą jest Bruksela.
Wzajemne dopełnianie, uzupełnianie się danego obszaru wsparcia. Wskazuje obszary wsparcia w ramach innych priorytetów RPO lub innych programów operacyjnych, w ramach których możliwa jest realizacja inwestycji uzupełniających inwestycje realizowane w ramach danych typów projektów; beneficjent może uzyskać dodatkowe punkty przy ocenie merytoryczno –technicznej za wskazanie komplementarnych do swojego typu projektu działań, które podjął, podejmuje lub planuje podjąć w przeszłości, a świadczące o jego kompleksowym podejściu do działań inwestycyjnych.
Zdolność do osiągania sukcesu w gospodarczej rywalizacji, a w szerszym ujęciu to zdolność do ekspansji lokowania na rynkach międzynarodowych dóbr i usług przy jednoczesnym zapewnieniu realnego wzrostu dochodów ludności w długim okresie. Konkurencyjność to także zdolność kraju do tworzenia i utrzymywania otoczenia, które sprzyja tworzeniu większej wartości dodanej przez przedsiębiorstwa i osiąganiu większego dobrobytu przez ludność.
Zespół cech decydujących o atrakcyjności regionu z punktu widzenia lokowania inwestycji lub jako miejsca zamieszkania: także wyraz przewagi technologicznej lub niższych cen produktów i usług wytwarzanych w regionie, w porównaniu z innymi regionami.
Rodzaj trybu konkursowego, w którym określa się datę rozpoczęcia naborów wniosków o dofinansowanie z zaznaczeniem, że trwa on do czasu wyczerpania dostępnych środków przeznaczonych na dany konkurs.
Rodzaj trybu konkursowego, w którym określa się datę rozpoczęcia i zakończenia następujących po sobie naborów wniosków o dofinansowanie.
Działania mające na celu zabezpieczenie i utrwalenie substancji zabytku, zahamowanie procesów jego destrukcji oraz udokumentowanie tych działań.
Instrument uzgadniania przedsięwzięć między Rządem a samorządem wojewódzkim służących realizacji celów polityki regionalnej. Kontrakt stanowi zarazem zobowiązanie strony rządowej i samorządowej do realizacji przedsięwzięć priorytetowych, skoncentrowanych na obszarach strategicznej interwencji na poziomie krajowym i regionalnym. Służy koordynacji działań prorozwojowych podejmowanych przez rząd i samorząd ukierunkowanych na osiąganie wspólnych celów wyznaczonych w stosunku do określonego w nim terytorium. Instrument ten zapewnia większe dostosowanie interwencji sektorowej do potrzeb regionalnych poprzez zderzenie priorytetów krajowych z oczekiwaniami i uwarunkowaniami regionalnymi.
Weryfikacja poprawności realizacji i rozliczenia projektu lub programu, dokonywana m.in.przez instytucje odpowiedzialne za wdrażanie i zarządzanie programami. System kontroli opiera się na podziale odpowiedzialności między KE a administracjami krajów członkowskich. Krajowe kontrole przeprowadza się na trzech szczeblach: instytucji zarządzającej programem, instytucji certyfikującej oraz instytucji audytowej. Władze zarządzające programami mają drobiazgowo kontrolować dokumenty takie jak listy faktur, rachunki czy raporty o postępie realizacji projektu albo raporty końcowe. Przeprowadzają też wyrywkowe kontrole na miejscu, sprawdzając dokumenty i przeprowadzając wywiady z pracownikami zaangażowanymi w projekt finansowany z Funduszy Europejskich.
Mechanizmy i środki zapewniające prawidłowe funkcjonowanie procesu gromadzenia i dysponowania publicznymi środkami krajowymi i wspólnotowymi. Kontrola finansowa obejmuje kontrolę zarządczą oraz audyt.
Proces zmniejszania zróżnicowań pomiędzy krajami Unii Europejskiej oraz upodobnienie struktur społeczno-gospodarczych.
Kwota, o jaką pomniejsza się współfinansowanie UE dla projektu lub programu operacyjnego w związku z nieprawidłowością indywidualną lub systemową;
Koszt nie uwzględniający kosztów związanych z przygotowaniem dokumentacji, kosztów osobowych oraz promocji.
Koszty, których poniesienie jest merytorycznie uzasadnione i które spełniają kryteria zasadności wyznaczone przez instytucję zarządzającą. Zasady kwalifikowalności wydatków, określane w odniesieniu do terminów ich ponoszenia, podmiotu, który je ponosi oraz kategorii wydatków związanych z realizacją projektu, zostały określone w załącznikach do uszczegółowień programów. O kwalifikowalności kosztów decydują kolejno przepisy wspólnotowe, przepisy zawarte w uszczegółowieniach programów oraz ewentualnie inne dodatkowe przepisy stanowione przez instytucję zarządzającą.
Łączny koszt planowanych działań lub operacji, obejmujący zarówno koszty kwalifikowalne jak i niekwalifikowane.
Łączny koszt planowanych działań lub operacji, z uwzględnieniem kosztów kwalifikowalnych oraz pozostałych (niespełniających kryterium kwalifikowalności).
Program sporządzony w celu wypełnienia zobowiązań Polski, przyjętych w Traktacie Akcesyjnym Polski do Unii Europejskiej, w części dotyczącej dyrektywy 91/271/EWG w sprawie oczyszczania ścieków komunalnych. Określa plan inwestycyjny w dziedzinie gospodarki wodno-ściekowej, jaki musi zostać zrealizowany przez Polskę, aby osiągnąć wymagane efekty ekologiczne.
Narzędzie informatyczne umożliwiające zarządzenie, monitorowanie, kontrolę i ocenę programów współfinansowanych z Funduszy Europejskich W LATACH 2007-13. W latach 2014-2020 zostanie zastąpiony przez system SL.
Określony zestaw wymogów formalnych i merytorycznych, zawartych w Uszczegółowieniu RPO WSL 2007-2013, które muszą spełnić projekty, aby uzyskać dofinansowanie ze środków pomocowych.
Zestaw określonych wymogów formalnych i merytorycznych, które muszą spełnić projekty, aby uzyskać dofinansowanie z publicznych środków wspólnotowych. Są zawarte w uszczegółowieniu programu lub odrębnym dokumencie. W przypadku Funduszy Europejskich kryteria wyboru projektów formułowane są przez instytucję zarządzającą, a następnie aprobowane przez Komitet Monitorujący.
System kształcenia oparty na stałych pod względem czasu i treści nauki formach (klasy, stopnie, szkoły, programy i podręczniki), prowadzący od nauczania początkowego do uniwersytetu i włączający - obok kursów wykształcenia ogólnego - wiele programów specjalnych oraz instytucji stacjonarnego kształcenia technicznego i zawodowego.
Trwający przez całe życie nie zorganizowany i niesystematyczny proces nabywania przez każdego człowieka wiadomości, sprawności, przekonań i postaw na podstawie codziennego doświadczenia oraz wpływów wychowawczych otoczenia.
Świadoma i zorganizowana działalność kształcąco - wychowująca prowadzona poza ustanowionym formalnym systemem szkolnym, umożliwiająca grupie uczestników osiągnięcie założonych celów kształcenia.
Kompleks procesów oświatowych: formalnych, nieformalnych i incydentalnych, które niezależnie od treści, poziomu i metod umożliwiają uzupełnianie wykształcenia w formach szkolnych, pozaszkolnych, dzięki czemu osoby dorosłe rozwijają swoje zdolności, wzbogacają wiedzę, udoskonalają kwalifikacje zawodowe lub zdobywają nowy zawód, zmieniają swoje postawy.
Projekt jest kwalifikowalny, czyli może zostać zatwierdzony do współfinansowania ze środków funduszy Europejskich, jeśli jest zgodny z wymogami danego funduszu i z politykami wspólnotowymi oraz jest spójny z zatwierdzonym programem i spełnia szczegółowe kryteria określone dla danego działania w uszczegółowieniu programu.
Kryteria dotyczące wydatków ponoszonych w trakcie realizacji projektu oraz wdrażania, monitorowania programu, których spełnienie warunkuje otrzymanie refundacji ich części ze środków Funduszy Strukturalnych. Kwalifikowalność to spełnienie przez wydatki poniesione w ramach programów operacyjnych kryteriów: a) spójności z postanowieniami przyjętego programu operacyjnego b) określone szczegółowo przez Instytucję Zarządzającą zgodnie z artykułem 26 ust.1 pkt 6 Ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju c) dodatkowych, przewidzianych dla danego źródła finansowania, w przypadku programów finansowanych ze źrodeł zagranicznych.
Wydatek jest kwalifikowalny, jeżeli został poniesiony w ramach zatwierdzonego projektu realizowanego z udziałem Funduszy Europejskich. O kwalifikowalności wydatków decydują kolejno przepisy wspólnotowe, przepisy zawarte w uszczegółowieniach programów oraz ewentualnie dodatkowo inne przepisy stanowione przez instytucję zarządzającą.
Przedstawianie w postaci liczbowej efektów realizacji programów finansowanych z Funduszy Europejskich na poziomie produktu, rezultatu oraz oddziaływania.
Przedstawianie liczbowe efektów realizacji programów finansowanych z Funduszy Strukturalnych na poziomie produktu, rezultatu oraz oddziaływania.

L

Obejmuje jednostki ochrony zdrowia świadczące usługi medyczne z wyłączeniem stacjonarnych świadczeń całodziennych i całodobowych (jednostki podstawowej opieki zdrowotnej, grupowe lub indywidualne praktyki lekarskie i pielęgniarskie, poradnie specjalistyczne, przyszpitalne poradnie specjalistyczne zabiegowe i niezabiegowe, ośrodki rehabilitacyjne ambulatoryjne lub przyszpitalne).
Obejmuje jednostki ochrony zdrowia świadczące stacjonarne całodobowe usługi medyczne (szpitale, sanatoria).
Podmiot, który przewodzi grupie podmiotów realizujących wspólnie projekt w ramach Partnerstwa. Podmiot ten jest odpowiedzialny za zarządzanie projektem i rozliczenie projektu.
Lokalny Program Rewitalizacji to program wieloletnich działań w sferze przestrzennej, społecznej i ekonomicznej, prowadzący w danym okresie do rewitalizacji terenu znajdującego się w stanie kryzysowym. Lokalny Program Rewitalizacji powinien zawierać przynajmniej następujące elementy: - zasięg terytorialny rewitalizowanego obszaru (wyznaczenie granic) i uzasadnienie, - planowane działania/zadania w latach 2007-2013 (obligatoryjnie) i w latach następnych (fakultatywnie) na obszarze rewitalizowanym (wymienione z nazwy oraz podany przedział czasowy), - plan finansowy realizacji rewitalizacji w latach 2007-2013 (obligatoryjnie) i w latach następnych (fakultatywnie), - system okresowy aktualizacji we współpracy z lokalnymi partnerami społeczno-gospodarczymi, - sposób monitorowania, oceny i komunikacji społecznej.
Interfejs komunikacji pomiędzy Krajowym Systemem Informatycznym a lokalnymi systemami informatycznymi.

M

W kategorii MŚP definiuje się jako przedsiębiorstwo zatrudniające mniej niż 50 pracowników i którego roczny obrót lub całkowity bilans roczny nie przekracza 10 milionów EUR (pełną definicję zawiera załącznik nr I do Rozporządzenia Komisji (WE) nr 800/2008 z dnia 6 sierpnia 2008 r. uznające niektóre rodzaje pomocy za zgodne ze wspólnym rynkiem w zastosowaniu art. 87 i 88 Traktatu (ogólne rozporządzenie w sprawie wyłączeń blokowych).
Produkt turystyczny mający unikalną osobowość, coś co wyróżnia go od innych i pozwala na osiągnięcie przewagi konkurencyjnej na rynku regionalnym (lokalnym).
W kategorii MŚP definiuje się jako przedsiębiorstwo zatrudniające mniej niż 10 pracowników i którego roczny obrót lub całkowity bilans roczny nie przekracza 2 milionów EUR (pełną definicję zawiera załącznik nr I do Rozporządzenia Komisji (WE) nr 800/2008 z dnia 6 sierpnia 2008 r. uznające niektóre rodzaje pomocy za zgodne ze wspólnym rynkiem w zastosowaniu art. 87 i 88 Traktatu (ogólne rozporządzenie w sprawie wyłączeń blokowych).
Wyjazd przedsiębiorcy na rozmowy handlowe związany ze zwiedzaniem targów lub wystaw organizowanych za granicą.
Makroekonomiczny instrument modelowania wpływu Funduszy Strukturalnych, który kładzie nacisk na długofalowe bodźce wzrostu, jakie wynikają z wpływających środków WE, głównie poprzez inwestycje w kapitał ludzki (edukacja i systemy szkoleń) oraz poprawę warunków produkcji (infrastruktura), co przyczynia się do zwiększenia wydajności i konkurencyjności. Główne założenia tego modelu odnoszą się do pozytywnych efektów podażowych - jako rzeczywistych źródeł wzrostu poprawy wydajności i konkurencyjności gospodarki, których efekty ujawniają się w dłuższym horyzoncie czasowym.
Unowocześnienie środka trwałego (obiektu) mające na celu zwiększenie jego wartości użytkowej.
Rozbudowa lub nadbudowa obiektu budowlanego podnosząca standard obiektu, która nie polega wyłącznie na odtworzeniu stanu pierwotnego.
Działania mające na celu poprawę parametrów technicznych istniejącego sprzętu.
Ciągły i systematyczny proces zbierania i analizowania danych ilościowych oraz jakościowych, który pozwala na opisanie aktualnego stanu realizacji projektu. Ta bieżąca obserwacja postępu finansowo-rzeczowego pozwala ocenić czy przedsięwzięcie jest realizowanie zgodnie z założeniami, jakie zostały przez nas przyjęte na etapie planowania projektu. Takie podejście pozwala na wczesne wykrywanie ewentualnych błędów oraz szybką ich naprawę, a tym samym uniknięcie sytuacji, które w poważny sposób mogłyby zagrozić realizacji całego projektu.
Monitorowanie zarządzania środkami z Funduszy Europejskich przyznanymi na realizację programów i projektów jest podstawą oceny sprawności ich wydatkowania.
Monitorowanie postępu realizacji programów i projektów poprzez system wskaźników określonych w dokumentach programowych.
mikroprzedsiębiorstwa, małe lub średnie przedsiębiorstwa w rozumieniu Rozporządzenia Komisji (WE) Nr nr 651/2014 o wyłączeniach blokowych uznającego niektóre rodzaje pomocy za zgodne ze wspólnym rynkiem

N

Najbardziej efektywny oraz zaawansowany poziom rozwoju technologii i metod prowadzenia danej działalności, wykorzystywany jako podstawa ustalania granicznych wielkości emisyjnych, mających na celu eliminowanie emisji, lub jeżeli nie jest to praktycznie możliwe, ograniczenie emisji i wpływu na środowisko jako całość.
Dokument określający strategię rozwoju społeczno-gospodarczego oraz sposób wdrażania funduszy unijnych w Polsce w latach 2007-2013. Opracowanie NSS i jej akceptacja przez Komisję Europejską była niezbędna do rozpoczęcia procesu wdrażania w Polsce programów finansowanych z funduszy europejskich. Zobacz krótki film informacyjny
Warunek, według którego zasady eksploatacji sieci i ich użytkowania przez innych operatorów nie powinny preferować żadnych spośród zestandaryzowanych technologii wykorzystywanych przez operatorów i zachowają aktualność w perspektywie rozwoju technologicznego. Z sieci szkieletowych i dystrybucyjnych będą mogli korzystać operatorzy sieci dostępowych wykorzystujący różnorodne technologie przewodowe lub radiowe. Również operatorzy wykorzystujący pasywne usługi sieci szkieletowej będą mogli się łączyć w każdym dogodnym punkcie sieci dla dowolnej usługi.
Rozbieżności w stosunku do uzgodnionego przez instytucję zarządzającą, instytucję wdrażającą oraz beneficjenta końcowego sposobu wydatkowania środków w ramach programów lub projektów, tóre wpływają na budżet Unii, ze względu na nieuzasadnione wydatki. Szczegółowa definicja Nieprwidłowości znajduje się w Rozporządzeniu 1303/2013.
Część powierzchni ziemskiej stanowiąca odrębny przedmiot własności (grunty), z wyłączeniem budynków, budowli obiektów małej architektury oraz tymczasowych obiektów budowlanych.
Część powierzchni ziemskiej stanowiąca odrębny przedmiot własności (grunty), wraz z budynkami, budowlami, obiektami małej architektury trwale związana z gruntem.
Jednolity schemat podziału terytorialnego krajów Unii Europejskiej. NUTS jest pięciostopniową klasyfikacją hierarchiczną, w której wyróżnia się trzy poziomy regionalne (NUTS 1-3) oraz dwa poziomy lokalne (NUTS 4 - 5). Ze względów praktycznych nomenklatura NUTS oparta jest przede wszystkim na podziałach administracyjnych istniejących w krajach członkowskich. Klasyfikacja NUTS jest podstawą prowadzenia regionalnych rachunków ekonomicznych i statystyki regionalnej w wymiarze społeczno-gospodarczym. W Polsce przystąpienia do UE funkcjonuje klasyfikacja NTS, w której do poziomu pierwszego zalicza się cały kraj, do poziomu NTS 2 -16 nowych województw, do NTS 3-44 podregiony, do NTS 4-380 powiatów i miast na prawach powiatu oraz do poziomu NTS 5 zakwalifikowano 2 489 gmin.
Poinformowanie Komisji Europejskiej według uzgodnionej procedury o udzielanej pomocy. Notyfikacja ma na celu stwierdzenie czy udzielana pomoc nie narusza warunków konkurencji między przedsiębiorstwami na wolnym rynku europejskim. Notyfikacja umożliwia otrzymanie zgody na udzielenie pomocy publicznej dla przedsiębiorstw po spełnieniu określonych kryteriów. Notyfikacja jest dokonywana przez Instytucję Zarządzającą Programem w porozumieniu z Urzędem Ochrony Konkurencji i Konsumentów.
Tworzenie nowych miejsc pracy oznacza wzrost netto liczby pracowników w danym przedsiębiorstwie w porównaniu ze średnią z poprzednich 12 miesięcy. Dlatego też od liczby miejsc pracy utworzonych w ciągu 12 miesięcy należy odjąć liczbę miejsc pracy zlikwidowanych w tym samym okresie (Definicja ta obowiązuje zarówno istniejące, jak i nowe zakłady). „Liczba pracowników” oznacza liczbę rocznych jednostek roboczych (RJR), czyli liczbę osób zatrudnionych w pełnym wymiarze czasu pracy w ciągu jednego roku, przy czym liczba osób zatrudnionych w niepełnym wymiarze czasu pracy i wykonujących prace sezonowe stanowi ułamkowe części RJR. Źródło: Wytyczne w sprawie krajowej pomocy regionalnej na lata 2007-2013 (2006/C 54/08).

O

Należy przez to rozumieć: a) budynek wraz z instalacjami i urządzeniami technicznymi, b) budowlę stanowiącą całość techniczno-użytkową wraz z instalacjami i urządzeniami, c) obiekt małej architektury (źródło: Ustawa Prawo Budowlane z dn. 07 lipca 1994 r.).
Należy przez to rozumieć niewielkie obiekty, a w szczególności: a) kultu religijnego, jak: kapliczki, krzyże przydrożne, figury, b) posągi, wodotryski i inne obiekty architektury ogrodowej, c) użytkowe służące rekreacji codziennej i utrzymaniu porządku, jak: piaskownice, huśtawki, drabinki, śmietniki (źródło: Ustawa Prawo Budowlane z dn. 07 lipca 1994 r.).
Obiekt przeznaczony dla administracji publicznej, wymiaru sprawiedliwości, kultury, kultu religijnego, oświaty, szkolnictwa wyższego, nauki, opieki zdrowotnej, opieki społecznej i socjalnej, obsługi bankowej, handlu, gastronomii, usług, turystyki, sportu, obsługi pasażerów w transporcie kolejowym, drogowym, lotniczym lub wodnym, poczty lub telekomunikacji oraz inny ogólnodostępny budynek przeznaczony do wykonywania podobnych funkcji; za budynek użyteczności publicznej uznaje się także budynek biurowy i socjalny.
Budynki, budowle, obiekty małej architektury wyodrębnione ze względu na formę architektoniczną, styl, zastosowane materiały, funkcję, czas powstania lub związek z wydarzeniami historycznymi.
obejmują m.in. sale i bloki operacyjne oraz sale i bloki diagnostyczne, pracownie i gabinety lekarskie.
Pod tym pojęciem rozumie się wszelkie obiekty i urządzenia infrastrukturalne, których bezpośrednim celem jest poprawa bezpieczeństwa uczestników ruchu drogowego. Poprawa bezpieczeństwa może następować między innymi wskutek segregacji ruchu (chodniki, ścieżki rowerowe) lub zmniejszenia kolizyjności ruchu (przebudowa skrzyżowań na ronda, np. turbinowe).
Pod tym pojęciem rozumie się wszystkie funkcjonalnie powiązane z drogą elementy infrastruktury, takie jak między innymi mosty, wiadukty, estakady, tunele, przepusty, kładki dla pieszych, przejścia podziemne, przepusty dla swobodnie wędrującej zwierzyny i inne.
Nieruchomości lub rzeczy ruchome, ich części lub zespoły, będące dziełem człowieka lub związane z jego działalnością i stanowiące świadectwo minionej epoki bądź zdarzenia, których zachowanie leży w interesie społecznym ze względu na posiadaną wartość historyczną, artystyczną lub naukową.
Grupa kategorii interwencji odpowiadająca odpowiedniej sferze działalności człowieka, tj. otoczeniu produkcyjnemu, zasobom ludzkim, infrastrukturze podstawowej oraz działaniom przygotowawczym i promocyjnym.
Należy przez to rozumieć teren wyznaczony w otoczeniu obiektu budowlanego na podstawie przepisów odrębnych, wprowadzających związane z tym obiektem ograniczenia w zagospodarowaniu tego terenu (źródło: Ustawa Prawo Budowlane z dn. 07 lipca 1994 r.)
Obszar lub dziedzina stanowiąca jedną z głównych osi programu, w której działania mają kluczowe znaczenie dla realizacji celu głównego lub celów pośrednich.
Obszar szczególnego zjawiska z zakresu gospodarki przestrzennej lub występowania konfliktów przestrzennych, wskazany w planie zagospodarowania przestrzennego województwa lub w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy.
Obszar o szczególnym znaczeniu dla zaspokojenia potrzeb mieszkańców, poprawy jakości ich życia i sprzyjający nawiązywaniu kontaktów społecznych ze względu na jego położenie oraz cechy funkcjonalno-przestrzenne, określony w stusium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy.
Pod tym pojęciem rozumie się takie systemy, których oddziaływanie wykracza poza jednolity ciąg drogowy.
W ramach operacji typu 4 Działanie 7.1.1 i 7.1.2 wsparcie uzyskają projekty z zakresu sterowania sygnalizacji ruchem (w tym znaki o zmiennej treści) oraz systemy monitorowania ruchu wraz z informowaniem o aktualnej sytuacji ruchowej.
Obszary górskie to tereny gdzie produkcja rolna jest utrudniona ze względu na niekorzystne warunki klimatyczne i ukształtowanie terenu; do obszarów górskich zalicza się gminy i obręby ewidencyjne, w których ponad połowa użytków rolnych znajduje się na wysokości powyżej 500 m n.p.m. Są to gminy: Istebna, Jeleśnia, Koszarawa, Milówka, Rajcza Ślemień, Ujsoły, Węgierska Górka (Rozporządzenie Rady WE nr 1698/2005 z dnia 20.09.05 r. w sprawie rozwoju obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich - EFRROW - art. 50, pkt. 2)
Obszary specjalizacji technologicznych zostały wskazane w liście kierunków rozwoju technologicznego województwa śląskiego do roku 2020 zawartej w załączniku 1 do Uchwały nr 4/2007 Komitetu Sterującego Regionalnej Strategii Innowacji Województwa Śląskiego z dnia 7 maja 2007 roku w sprawie identyfikacji kierunków rozwoju technologicznego województwa śląskiego do roku 2020. Załącznik do Uchwały, wskazuje siedem obszarów specjalizacji technologicznej: 1. Technologie informacyjne i telekomunikacja. Kierunki rozwoju technologicznego: - projektowanie komputerowe maszyn i urządzeń, w tym rozwój metod modelowania i projektowania technologii przyjaznych środowisku, - technologie informacyjne, teleinformacyjne i telekomunikacyjne, - metody i techniki zapewniające rozwój społeczeństwa informacyjnego, komputerowe wspomaganie projektowania obiektów architektonicznych i zagospodarowania przestrzennego, - optoelektronika. 2. Biologia i biomedycyna. Kierunki rozwoju technologicznego: - inżynieria biomedyczna, - biotechnologie, - biologia, - technologie dla ochrony zdrowia. 3. Górnictwo. Energetyka. Kierunki rozwoju technologicznego: - nowe technologie energetyczne, w tym technologie czystego węgla, technologie wytwarzania energii ze źródeł odnawialnych, spalanie i termiczna utylizacja odpadów oraz oszczędność energii, - technologie projektowania i wytwarzania maszyn i urządzeń górniczych oraz energetycznych, - technologie wytwarzania ogniw paliwowych, - rozpoznanie zasobów węgla i ich ochrona, - technologie opanowania zagrożeń naturalnych w kopalniach i zarządzanie bezpieczeństwem. 4. Ochrona środowiska i zagospodarowanie przestrzenne. Kierunki rozwoju technologicznego: - technologie procesowania (oczyszczania i separowania) wody i gazów, gromadzenia i uzdatnianie wody, - komputerowe symulowanie procesów fizykochemicznych i biotechnologicznych w ochronie środowiska, - techniki rejestracji i oceny zagrożeń środowiska, - technologie ochrony i rekultywacji środowiska, w tym inżynieria biogeochemiczna oraz zarządzania odpadami, - technologie zagospodarowania odpadów przemysłowych i niebezpiecznych, - technologie budownictwa inteligentnego oraz energooszczędnego w aspekcie zrównoważonego rozwoju, - ochrona tkanki budowlanej w kontekście zachowania dziedzictwa kulturowego i podniesienia jakości życia ludności. 5. Metalurgia i inżynieria materiałowa. Kierunki rozwoju technologicznego: - specjalne materiały konstrukcyjne, w tym nanotechnologie i nanomateriały, - inżynieria systemów mechatronicznych, - przetwarzanie materiałów, w tym materiałów zaawansowanych, - optoelektronika. 6. Przemysł maszynowy, samochodowy i lotniczy. Kierunki rozwoju technologicznego: - automatyka przemysłowa, zautomatyzowane linie produkcyjne, - sensory i roboty, - techniki laserowe w budowie maszyn. 7. Transport. Kierunki rozwoju technologicznego: - rozwiązania proekologiczne oraz podnoszące bezpieczeństwo w transporcie, - zintegrowane, inteligentne systemy transportowe.
Wydzielone przestrzennie obszary administracyjne lub funkcjonalne, które cechują się specyficznym zestawem uwarunkowań i cech społecznych, gospodarczych lub środowiskowych, decydujących o występowaniu na ich terenie strukturalnych barier rozwoju lub trwałych (możliwych do aktywowania) potencjałów rozwojowych, do których może być adresowana adekwatna interwencja publiczna. Zgodnie z Umową Partnerstwa Obszary Strategicznej Interwencji Państwa na lata 2014-2020 to: Polska Wschodnia; Miasta wojewódzkie i ich obszary funkcjonalne; Miasta i dzielnice miast wymagające rewitalizacji; Obszary wiejskie, w szczególności o najniższym poziomie dostępu mieszkańców do dóbr i usług warunkujących możliwości rozwojowe; Obszary przygraniczne.
Badanie polegające na określeniu, opisie i ocenie bezpośrednich i pośrednich skutków danego przedsięwzięcia dla: człowieka oraz komponentów środowiska przyrodniczego (fauny, flory, wód, gleb, powietrza, klimatu, krajobrazu), oddziaływania między tymi elementami. Ocena wpływu na środowisko powinna być wykonana zgodnie z prawem polskim i odpowiednimi dyrektywami UE, dotyczącymi ochrony środowiska.
Badanie polegające na określeniu, opisie i ocenie bezpośrednich i pośrednich skutków danego przedsięwzięcia dla: człowieka oraz komponentów środowiska przyrodniczego (fauny, flory, wód, gleb, powietrza, klimatu, krajobrazu), oddziaływania między tymi elementami; dóbr materialnych i dziedzictwa kultury; ocena wpływu środowiska powinna być dokonana zgodnie z prawem polskim i odpowiednimi dyrektywami UE dotyczącymi ochrony środowiska naturalnego.
Analiza strategii politycznych i ustawodawstwa w celu sprawdzenia, czy będą miały one odmienny wpływ na sytuację kobiet i mężczyzn oraz dostosowanie ich tak, aby ich potencjalnie dyskryminujące skutki zostały zneutralizowane, a była promowana równość płci.
Podmiot lub osoba prywatna korzystające z projektów projektów współfinansowanych z Funduszy Europejskich, realizowanych przez inną jednostkę - beneficjenta końcowego. Mogą to być uczestnicy szkoleń, biorcy wsparcia dla bezrobotnych, grantów na założenie firmy, itp.
Konsekwencje dla bezpośrednich adresatów po zakończeniu ich udziału w projekcie lub po ukończeniu danej inwestycji, a także pośrednie konsekwencje dla innych adresatów, którzy skorzystali lub stracili w wyniku realizacji projektu.
Konsekwencje dla bezpośrednich adresatów po zakończeniu ich udziału w projekcie lub po ukończeniu danej inwestycji, a także pośrednie konsekwencje dla innych adresatów, którzy skorzystali lub stracili w wyniku realizacji projektu.
Wszelkie działania, nie stwarzające zagrożenia dla życia, zdrowia ludzi lub dla środowiska, polegające na wykorzystaniu odpadów w całości lub w części, lub prowadzące do odzyskania z odpadów substancji, materiałów lub energii i ich wykorzystania, określone w załączniku nr 5 do ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (źródło: Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach).
Wieloletni okres planowania budżetu Unii Europejskiej. Okres obowiązywania dokumentów programowych, stanowiących podstawę do ubiegania się o wsparcie ze strony Komisji Europejskiej.
instytucje typu one-stop-shop to miejsca, w których istnieje możliwość przedkładania/ uzyskania przez podmioty wszelkich dokumentów i informacji w jednym miejscu, co wpłynie na oszczędność czasu, przyspieszy wszelkie procedury, uprości formalności oraz poprawi dostępność i wymianę informacji.
Projekt lub grupa projektów wybranych przez instytucję zarządzającą danym programem operacyjnym lub na jej odpowiedzialność, zgodnie z kryteriami ustanowionymi przez komitet monitorujący, i realizowanych przez jednego lub więcej beneficjentów, pozwalające na osiągnięcie celów osi priorytetowej, do której odnosi się ta operacja.
Wszystkie podmioty, które nie są organami lub jednostkami podległymi administracji publicznej (rządowej i samorządowej) oraz których działalność nie jest nastawiona na osiąganie zysku. Czasami o organizacjach pozarządowych mówi się jako o „trzecim sektorze”, w odróżnieniu od sektora publicznego oraz sektora przedsiębiorstw. Formalną definicję organizacji pozarządowej można znaleźć w Ustawie z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. 03.96.873). Jest to definicja uniwersalna, w tym sensie, że inne akty prawne często odwołują się do pojęcia organizacji pozarządowej w rozumieniu tej ustawy (np. Ustawa z dnia 13 czerwca 2003 r. o zatrudnieniu socjalnym – art. 2 pkt 2). Definicja ta podaje, że: „organizacjami pozarządowymi są: 1.niebędące jednostkami sektora finansów publicznych, w rozumieniu ustawy o finansach publicznych, 2.niedziałające w celu osiągnięcia zysku – osoby prawne lub jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, którym odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, w tym fundacje i stowarzyszenia, z zastrzeżeniem ust. 4.” (art. 3 ust 2). Organizacjami pozarządowymi są więc nie tylko podmioty, które mają osobowość prawną, ale także jednostki, które tej osobowości nie mają (np. stowarzyszenia zwykłe, uczelniane organizacje studenckie, koła gospodyń wiejskich).
Wyodrębniona część programu operacyjnego, realzująca część strategii ujętej w programie poprzez grupę działań wzajemnie powiązanych, realizujących mierzalne cele szczegółowe.
Obszar wielkiego miasta oraz powiązanego z nim funkcjonalnie bezpośredniego otoczenia, ustalony w koncepcji przestrzennego zagospodarowania kraju.
Teren wokół lub przy zabytku wyznaczony w decyzji o wpisie tego terenu do rejestru zabytków w celu ochrony wartości widokowych zabytku oraz jego ochrony przed szkodliwym oddziaływaniem czynników zewnętrznych. (źródło: Ustawa o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, z dn. 23 lipca 2003 r.).
Stworzenie możliwości podłączenia do zbudowanej infrastruktury sieciowej każdemu przedsiębiorcy telekomunikacyjnemu (bez dyskryminacji któregokolwiek z nich). Lokalizacja i wymogi techniczne punktów dostępu do nowej infrastruktury sieciowej nie powinny faworyzować żadnego operatora, ani zakłócać warunków na innych rynkach.
Usługi rynku pracy świadczone na rzecz pracownika znajdującego się w okresie wypowiedzenia umowy o pracę/stosunku służbowego, zagrożonego zwolnieniem lub zwolnionego z przyczyn dotyczących zakładu pracy w okresie nie dłuższym niż 6 miesięcy przed przystąpieniem do projektu. Outplacement może obejmować w szczególności: poradnictwo zawodowe i psychologiczne, pomoc w znalezieniu nowego miejsca pracy, finansowanie szkoleń i kursów przekwalifikowujących, kursów doszkalających, środki na rozpoczęcie działalności gospodarczej.

P

Organizacja zarządzana przez profesjonalistów/fachowców, których celem jest wzrost zasobności przedsiębiorstw i instytucji naukowo-badawczych w niej zrzeszonych poprzez promowanie/ popieranie rozwoju innowacji i konkurencyjności. Park zarządza wiedzą i technologią wśród uniwersytetów, instytucji B+R, firm, sprzyja powstawaniu i wzroście liczby firm działających w oparciu o innowacje w wyniku procesów inkubacji i spin-off oraz zapewnia wysokiej jakości usługi (źródło: Rregionalna Strategia Innowacji Województwa Śląskiego na lata 2003-2013).
Instytucja pośrednia pomiędzy parkiem przemysłowym a technologicznym. Jako organizacja może on przybrać formę kompleksu budynków łączącego zarówno funkcję infrastrukturalną dla przedsiębiorstw jak i prowadzić działalność umożliwiającą przepływ informacji naukowych pomiędzy jednostkami naukowymi a przedsiębiorcami. Tego rodzaju parki funkcjonujące w Polsce oferują powierzchnię komercyjną na swoim terenie, przy jednoczesnym wydzieleniu procentowego obszaru tylko pod funkcje odpowiadające PT.
Zespół wyodrębnionych nieruchomości, w którego skład wchodzi, co najmniej nieruchomość, na której znajduje się infrastruktura techniczna pozostała po restrukturyzowanym lub likwidowanym przedsiębiorcy, utworzony na podstawie umowy cywilnoprawnej, której jedną ze stron jest jednostka samorządu terytorialnego, stwarzający możliwość prowadzenia działalności gospodarczej przedsiębiorcom, w szczególności małym i średnim (zgodnie z Ustawą o zmianie ustawy o finansowym wspieraniu inwestycji oraz ustawy o warunkach dopuszczalności i nadzorowaniu pomocy publicznej dla przedsiębiorców z dnia 29 sierpnia 2003 r.)
Zespół wyodrębnionych nieruchomości wraz z infrastrukturą techniczną, utworzony w celu dokonywania przepływu wiedzy i technologii pomiędzy jednostkami naukowymi w rozumieniu art. 2 pkt 9 ustawy z dnia 8 października 2004r. o zasadach finansowania nauki (Dz.U. 2010 nr 96 poz. 615 z późn. zm.) a przedsiębiorcami, na którym przedsiębiorcom wykorzystującym nowoczesne technologie oferowane są usługi w zakresie doradztwa w tworzeniu i rozwoju przedsiębiorstw, transferu technologii oraz przekształcania wyników badań naukowych i prac rozwojowych w innowacje technologiczne, a także stwarzający tym przedsiębiorcom możliwość prowadzenia działalności gospodarczej przez korzystanie z nieruchomości i infrastruktury technicznej na zasadach umownych.
Miejsce wypoczynku, na terenie którego znajdują się atrakcje oraz ekspozycje; infrastruktura parku i oferowane usługi związane są z pewnym motywem, np. historycznym, architektonicznym, rekreacyjnym itd.
Pod tym pojęciem rozumie się obiekt infrastruktury drogowej przeznaczony do parkowania samochodów osobowych celem kontynuacji podróży transportem zbiorowym. Wsparciu podlegają te parkingi „Park&Ride”, które są zlokalizowane w bezpośredniej bliskości węzłów transportu zbiorowego. Wsparcie na rzecz parkingów obejmuje wyłącznie parkingi "Park&Ride", przy czym w projekcie należy określić, w jaki sposób zostanie zapewnione, iz utworzone parkingi "Park&Ride" służą wyłącznie osobom korzystającym z transportu zbiorowego. Parkingi nie stanowiące elementów powiązanych z transportem publicznym nie podlegają wsparciu. W ramach działania 7.1. (Poddziałania 7.1.1. oraz 7.1.2.) możliwe jest wsparcie obiektów "Park&Ride" wyłącznie w ramach projektu drogowego wykraczającego zasięgiem poza sam parking, natomiast w ramach Działania 7.2. możliwe jest wsparcie obiektów "Park&Ride" wyłącznie w ramach projektów infrastruktury punktowej transportu pasażerskiego. W każdym przypadku wsparcie obejmuje wyłącznie zakres inwestycji niezbędny do obsługi transportu zbiorowego.
Jeden z partnerów realizujących projekt w ramach Programów Europejskiej Współpracy Terytorialnej. Partner wiodący, który odpowiada za realizację całego projektu, musi zostać wyłoniony dla każdego projektu Europejskiej Współpracy Terytorialnej.
Włączenie w proces podejmowania decyzji i ich realizację odpowiednich szczebli władz wspólnotowych i krajowych, jak również instytucji i środowisk regionalnych oraz lokalnych najlepiej znających potrzeby i możliwości swego regionu. Jest to jedna z zasad wdrażania Funduszy Europejskich.
Przedmiotem partnerstwa publiczno - prywatnego jest wspólna realizacja przedsięwzięcia oparta na podziale zadańi ryzyk pomiędzy podmiotem publicznym i partnerem prywatnym.
Partnerstwo sektora publicznego i prywatnego mające na celu realizację przedsięwzięć lub świadczenie usług, tradycyjnie dostarczanych przez sektor publiczny. Współpraca ta opiera się na założeniu, iż każda ze stron jest w stanie wywiązać się z własnych, powierzonych jej zadań sprawniej niż druga strona . Strony w ten sposób uzupełniają się, zajmując się w ramach partnerstwa właśnie tą częścią wspólnego zadania, którą wykonują najlepiej. Dzięki podziałowi zadań, odpowiedzialności i ryzyka w ramach ppp osiąga się najbardziej efektywny ekonomicznie sposób tworzenia infrastruktury i dostarczania usług publicznych. Każda ze stron czerpie przy tym ze współpracy własne korzyści – proporcjonalne do swego zaangażowania. Wobec powyższego, wśród kluczowych elementów współpracy w ramach partnerstwa publiczno-prywatnego wymienić należy: a) współpracę sektora publicznego z sektorem prywatnym; b) umowny charakter (w ramach stosunku cywilnoprawnego); c) charakter celowy: realizacja przedsięwzięć (budowa infrastruktury, dostarczanie usług) tradycyjnie wykonywanych przez stronę publiczną; d) optymalny podział zadań; e) podział ryzyk; f) obustronną korzyść.
To organizacje pracodawców i organizacje związkowe reprezentatywne w rozumieniu ustawy z dnia 6 lipca 2001 r. o Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych i wojewódzkich komisjach dialogu społecznego (Dz. U. Nr 100, poz. 1080, z późn. zm.), samorządy zawodowe, izby gospodarcze, organizacje pozarządowe oraz jednostki naukowe w rozumieniu art. 2 pkt 9 ustawy z dnia 8 października 2004 r. o zasadach finansowania nauki (Dz. U. Nr 238, poz. 2390 i Nr 273, poz. 2703 oraz z 2005 r. Nr 85, poz. 727 i Nr 179, poz. 1484); Partnerzy społeczno-gospodarczy są stroną dialogu ze stroną rządową.
Program rozwoju regionalnego finansowany przez UE, będący jedną z części Phare, który ma na celu zmniejszanie opóźnień i zróżnicowań pomiędzy regionami poprzez promowanie aktywności sektora produkcyjnego, rozwój zasobów ludzkich oraz infrastruktury.
(ang. Cross Border Cooperation) Program współpracy przygranicznej, służący finansowaniu projektów, głównie inwestycyjnych, sytuowanych na granicach krajów Phare z państwami członkowskimi Unii Europejskiej.
PIAP (Public Internet Access Point) - publiczny punkt dostępu do Internetu. Rozróżnia się trzy rodzaje: 1/ infokioski zewnętrzne i wewnętrzne, 2/ telecentra – komputery PC w specjalnie wydzielonych miejscach, 3/ hot-spoty – urządzenia dostępowe służące do rozdziału sygnału internetowego.
Placówki umożliwiające uzyskanie i uzupełnianie wiedzy ogólnej, umiejętności i kwalifikacji zawodowych (źródło: Ustawa o systemie oświaty z dn. 07 września 1991 r.).
Jest to dokument publikowany corocznie przez instytucję organizującą nabory wniosków. Plan działania zawiera podstawowe informacje na temat planowanych działań instytucji organizującej konkursy.
Określona wielkość środków w ramach pomocy finansowej, wypłacana przez Komisję Europejską do instytucji płatniczej na podstawie wniosku o płatność.
Płatność dokonywana w trakcie realizacji programu lub projektu stanowiąca określoną transzę (część) środków w ramach pomocy finansowej. Płatność ta jest dokonywana przez Komisję Europejską w celu zwrotu kosztów faktycznie opłacanych przez Fundusze i poświadczonych przez instytucję płatniczą.
Płatność dokonywana po zakończeniu programu lub projektu stanowiąca ostatnią transzę (część) środków w ramach pomocy finansowej i umożliwiająca uregulowanie zobowiązań finansowych ze strony Komisji Europejskiej.
Data stanowiąca punkt wyjścia do kwalifikowania wydatków do współfmansowania z funduszy pomocowych. Data ta odnosi się do płatności dokonywanych przez Beneficjentów końcowych.
Moment rozpoczęcia dopuszczalności wydatkowania środków w danym programie lub projekcie do współfinansowania z funduszy unijnych.
Forma aktywności społeczno-gospodarczej. PES może być organizacja pozarządowa, spółdzielnia socjalna czy spółka handlowa, która nie jest nastawiona na zysk. Najbardziej popularna i często stosowana w odniesieniu do przedsiębiorstwa społecznego jest definicja europejskiej sieci badawczej EMES (European Research Network). Według niej za przedsiębiorstwo społeczne uznaje się działalność o głównie społecznych celach, której zyski w założeniu są reinwestowane w jej cele lub we wspólnotę, a nie w celu maksymalizacji zysku lub zwiększenia dochodu udziałowców czy też właścicieli. EMES określa kryteria społeczne i kryteria ekonomiczne, którymi powinny charakteryzować się inicjatywy wpisujące się w ekonomię społeczną. Kryteria ekonomiczne: - prowadzenie działalności w sposób względnie ciągły, regularny, w oparciu o instrumenty ekonomiczne; - niezależność, suwerenność instytucji w stosunku do instytucji publicznych; - ponoszenie ryzyka ekonomicznego; - istnienie (choćby nielicznego) płatnego personelu. Kryteria społeczne: - wyraźna orientacja na społecznie użyteczny cel przedsięwzięcia; - oddolny, obywatelski charakter inicjatywy; - specyficzny, możliwie demokratyczny system zarządzania; - możliwie wspólnotowy charakter działania; - ograniczona dystrybucja zysków. Ten zestaw kryteriów jest definicją idealnego przedsiębiorstwa społecznego. Od przedsięwzięć zaliczanych do tego sektora nie wymaga się zatem spełnienia wszystkich kryteriów, lecz większości z nich.
Obowiązkowy, na danym etapie kształcenia, zestaw celów i treści nauczania oraz umiejętności, a także zadań wychowawcze szkoły, które są uwzględniane odpowiednio w programach wychowania przedszkolnego i programach nauczania oraz umożliwiają ustalenie kryteriów ocen szkolnych i wymagań egzaminacyjnych.
Polityka, której celem jest zachowanie, ochrona i poprawa jakości środowiska, przyczynianie się do ochrony zdrowia ludzkiego, a także zapewnienie racjonalnego korzystania z zasobów naturalnych.
Świadoma i celowa działalność centralnych organów władzy publicznej zmierzająca do regulowania międzyregionalnych proporcji rozwoju.
Świadoma i celowa działalność organów regionalnej (wojewódzkiej) władzy publicznej zmierzająca do realizacji własnych celów w oparciu o własną odpowiedzialność i własne środki. Cele i zasady tej polityki określają strategie rozwoju województwa.
Polityka ustanowiona Traktatem o Wspólnocie Europejskiej służąca wzmacnianiu spójności gospodarczej i społecznej w Unii Europejskiej poprzez zmniejszenie dysproporcji w poziomie rozwoju różnych regionów oraz zacofania regionów lub wysp najmniej uprzywilejowanych, w tym stref wiejskich.
Dofinansowanie udzielane w wysokości do 200 tys. euro (dla podmiotów działających w sektorze transportu drogowego pułap ten wynosi 100 tys. euro) dla jednego przedsiębiorcy w ciągu trzech lat poprzedzających dzień złożenia wniosku o dofinansowanie. Jest to pomoc, która ze względu na niewielką wartość nie zakłóca konkurencji.
Wielkość pomocy ze strony państwa, która nie wymaga jej wcześniejszego notyfikowania do Komisji Europejskiej. Pułap pomocy de minimis wynosi 200 000 EUR w dowolnie ustalonym okresie 3 lat budżetowych, dla przedsiębiorstw z sektora transportowego, pułap pomocy wynosi 100 000 EUR. Zasady udzielania pomocy de minimis reguluje Rozporządzenie Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia 2 października 2007r. w sprawie udzielania pomocy de minimis w ramach regionalnych programów operacyjnych.
Środki publiczne przeznaczane na wspieranie podmiotów prowadzących działalność gospodarczą, w szczególności w formie: dotacji, ulg podatkowych, dokapitalizowania, pożyczek, kredytów oraz poręczeń lub gwarancji, na warunkach korzystniejszych od oferowanych na rynku. Pomoc jest udzielana ze środków podmiotów publicznych (np. jednostek samorządów terytorialnych) przez te podmioty lub za pośrednictwem innych podmiotów publicznych lub prywatnych wskazanych przez państwo. W rozumieniu art. 87-89 TWE pomoc publiczna stwarza przewagę ekonomiczną przedsiębiorstwa, która przy równych warunkach działalności gospodarczej nie byłaby możliwa do osiągnięcia.
jest to wszelka pomoc przyznawana ze środków publicznych przedsiębiorstwom. Ze względu na politykę ochrony konkurencyjności na wspólnym rynku europejskim pomoc publiczna może zostać przekazywana na ściśle określonych zasadach. Innymi słowy, pomoc publiczna to pomoc, dla której spełnione są jednocześnie wszystkie cztery przesłanki jej występowania, tj. gdy wsparcie: jest przyznawane przez Państwo lub pochodzi ze środków państwowych, udzielane jest na warunkach korzystniejszych niż oferowane na rynku, ma charakter selektywny (dyskryminuje część potencjalnych zainteresowanych), zakłóca lub grozi zakłóceniem konkurencji oraz wpływa na wymianę handlową między Państwami Członkowskimi Unii Europejskiej. Zobacz krótki film informacyjny
Forma współfinansowania projektów ze środków Funduszy Strukturalnych.
Forma współfinansowania projektów ze środków Funduszy strukturalnych.
Działania z zakresu przygotowania, zarządzania, monitorowania, oceny, informacji, promocji i kontroli działalności programów operacyjnych oraz działania mające na celu zwiększenie zdolności administracyjnych do wdrażania funduszy.
Działania przygotowawcze, monitorujące, oceniające oraz kontrolne finansowanie z poszczególnych Funduszy Europejskich w celu zapewnienia właściwego ich wydatkowania i obejmujące: studia, w tym studia o charakterze ogólnym, pomoc doradczą, wymianę doświadczeń i informacji skierowanych do partnerów społecznych i gospodarczych, beneficjentów końcowych oraz ogółu społeczeństwa, instalację, funkcjonowanie i wzajemne połączenie skomputeryzowanych systemów zarządzania, monitorowania i oceny wykorzystania Funduszy Europejskich oraz poprawę metod oceny i wymianę informacji w tym zakresie, a także funkcjonowanie Komitetów Monitorujących.
Forma udzielonego w ramach pomocy wkładu finansowego Wspólnoty we wdrażanie programów lub projektów. Dotyczy głównie działań nastawionych na wsparcie przedsiębiorczości, w tym sektora małych i średnich przedsiębiorstw, i ma na celu pobudzenie inwestycji sektora prywatnego (efekt dźwigni).
Forma udzielonego w ramach pomocy finansowego wkładu Wspólnoty we wdrażanie programów lub projektów. Dotyczy głównie działań nastawionych na wsparcie przedsiębiorczości, w tym sektora małych i średnich przedsiębiorstw, i ma na celu pobudzenie inwestycji sektora prywatnego.
Formy pomocy dostarczanej przez Fundusze Europejskie, programy, jednolite dokumenty programowe poprzez wsparcie dla pomocy technicznej (doradczej) i działań innowacyjnych.
Niebędące poradnictwem prawnym udzielanie osobom fizycznym i organizacjom pozarządowym porad i informacji o prawach i obowiązkach obywatela będące metodą wsparcia osób, które w wyniku nieznajomości przepisów znalazły się w trudnej sytuacji życiowej. Porady dotyczyć mogą m.in. spraw mieszkaniowych, rodzinnych, świadczeń socjalnych i ubezpieczenia społecznego oraz zatrudnienia i bezrobocia, a informacje m.in. spraw imigracji i repatriacji, relacji z administracją publiczną, finansowych, niepełnosprawności, pozbawienia wolności, spraw spadkowych, konsumenckich i własnościowych.
Udzielanie osobom fizycznym porady prawnej lub informacji o obowiązującym stanie prawnym regulującym daną sprawę oraz wynikających z niego prawach i obowiązkach oraz o trybie, podmiocie lub organizacjach właściwych do jej załatwienia, a także pomoc w opracowywaniu pisma dotyczącego danej kwestii prawnej, prowadzone przez osoby, które ukończyły wyższe studnia prawnicze, w tym przez aplikantów sądowych, adwokackich, prokuratorskich, radcowskich i notarialnych lub studentów prawa.
Dokument sporządzany przez niezależną jednostkę w ramach instytucji płatniczej zawierający podsumowanie wniosków pokontrolnych z poprzednich lat, jak również ocenę rzetelności wniosku o końcową płatność oraz legalności i prawidłowości transakcji dokonanych w okresie objętym pomocą.
Należy przez to rozumieć decyzję administracyjną zezwalającą na rozpoczęcie i prowadzenie budowy lub wykonywanie robót budowlanych innych niż budowa obiektu budowlanego, (źródło: Ustawa Prawo Budowlane z dn. 07 lipca 1994 r.).
Działania mające na celu wyeksponowanie wartości artystycznych i estetycznych zabytku, w tym, jeżeli istnieje taka potrzeba, uzupełnienie lub odtworzenie jego części, oraz dokumentowanie tych działań (źródło: Ustawa o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, z dnia 23 lipca 2003 r.).
Prace wykorzystujące dotychczasową wiedzę, prowadzone w celu wytworzenia nowych lub udoskonalenia istniejących materiałów, wyrobów, urządzeń, usług, procesów, systemów lub metod.
Należy przez to rozumieć tytuł prawny wynikający z prawa własności, użytkowania wieczystego, zarządu, ograniczonego prawa rzeczowego albo stosunku zobowiązaniowego, przewidującego uprawnienia do wykonywania robót budowlanych (źródło: Ustawa Prawo Budowlane z dn. 07 lipca 1994 r.).
Oprocentowana pożyczka dla jednostek sektora finansów publicznych podchodząca z publicznych środków krajowych na finansowanie zadań realizowanych z udziałem publicznych środków wspólnotowych, udostępniana przed uzyskaniem refundacji wydatków ze strony Unii Europejskiej.
Jeden z obszarów strategii zawarty w programie operacyjnym, obejmujący grupę powiązanych ze sobą operacji posiadających określone mierzalne cele.
Prawo wnioskodawcy do wniesienia protestu, gdy projekt otrzymał ocenę negatywną w pod względem formalnym lub merytorycznym.
W rozumieniu polityki spójności Unii Europejskiej wynik realizacji projektu.
Miernik zamożności społeczeństwa; łączna wartość dóbr i usług finalnych wytworzonych na terenie danego kraju lub regionu w określonej jednostce czasu (najczęściej w ciągu roku). Dla obliczenia PKB nie ma znaczenia np. pochodzenie kapitału czy własność firmy, liczone są wszystkie dobra i usługi wytworzone na danym terenie.
Miernik produkcji wytworzonej na obszarze danego kraju, który jest sumą wydatków gospodarstw domowych na zakup dóbr i usług konsumpcyjnych, wydatków sektora prywatnego na zakup dóbr i usług inwestycyjnych, wydatków państwa na zakup dóbr i usług oraz salda bilansu handlu zagranicznego.
Miara wartości wszystkich dóbr i usług finalnych wytworzonych przez obywateli danego kraju lub regionu oraz przez osoby prawne z siedzibą na tym terenie niezależnie od tego, czy podmioty te działają w kraju czy za granicą. Pomijane są dochody obcokrajowców wytworzone na tym terenie.
Ocena wpływu planowanego przedsięwzięcia na środowisko, identyfikowanie i przewidywanie oddziaływań na środowisko oraz na zdrowie i dobro człowieka: - propozycji legislacyjnych, polityk, programów, projektów oraz procedur operacyjnych - przedsięwzięć (zamierzeń budowlanych, ingerencję w środowisko polegającą na przekształceniu lub zmianie sposobu wykorzystania terenu, w tym również na wydobywaniu kopalin), oraz interpretacja i przekazywanie informacji o tych oddziaływaniach. OOŚ jest procedurą a nie dokumentem.
Dokument realizowany w ramach polityki strukturalnej państwa, przyjęty przez Radę Ministrów lub przez Zarząd Województwa - w przypadku RPO i zatwierdzony przez Komisję Europejską. Składa się z zestawienia priorytetów oraz wieloletnich działań, które mogą być wdrażane poprzez jeden lub kilka Funduszy Europejskich, jeden lub kilka innych dostępnych instrumentów finansowych oraz Europejski Bank Inwestycyjny.
Dokument przedłożony przez państwo członkowskie i przyjęty przez Komisję, określający strategię rozwoju wraz ze spójnym zestawem priorytetów, które mają być osiągnięte z pomocą funduszu lub, w przypadku celu Konwergencja, z pomocą Funduszu Spójności i EFRR.
Specyficzny program obejmujący swoim zakresem wsparcie wszystkich horyzontalnych działań i procesów z zakresu przygotowania, zarządzania, wdrażania, monitorowania, oceny i kontroli realizacji Umowy Partnerstwa, a także z zakresu wsparcia przygotowania projektów oraz rozpowszechniania informacji i promocji operacji funduszy strukturalnych w Polsce. Głównym celem Programu jest zapewnienie sprawnego i efektywnego wdrażania polityki spójności w latach 2014-2020.
Dokument programowy podmiotu władzy publicznej (na poziomie narodowym lub wspólnotowym), który wykonuje funkcje regulacyjne wobec gospodarki oraz steruje działaniami służącymi zaspakajaniu potrzeb społecznych.
Proces organizowania, podejmowania decyzji i finansowania prowadzony w kilku etapach w celu wdrażania, na bazie wieloletniej współpracy oraz wspólnych działań wspólnoty i państw członkowskich dla osiągnięcia określonych celów polityki strukturalnej, w tym także regionalnej, znajdujący wyraz w przygotowaniu dokumentów programowych.
Polega na pośrednim kształtowaniu procesów społeczno-gospodarczych za pomocą środków i narzędzi dostępnych w ramach obowiązujących regulacji, a zarazem mieszczących się w standardach dopuszczalnych w ugrupowaniu integracyjnym, do których kraj należy. Przyczynia się ono do wspierania rozwoju wybranych kierunków i dziedzin uznanych za priorytetowe oraz służy koordynacji działań różnych podmiotów w aspekcie przedmiotowym, czasowym i terytorialnym.
Projekt w ramach którego realizowane jest wsparcie eksperckie w postaci doradztwa przy sporządzeniu i weryfikacji dokumentacji dla projektów. W ramach inicjatywy pipeline realizowanych jest szereg różnorodnych działań wspierających beneficjentów projektów indywidualnych oraz administrację zaangażowaną we wdrażanie tych projektów m.in. szkolenia i warsztaty, publikacje, kampanie edukacyjne.
Należy przez to rozumieć przedsięwzięcie opisane we wniosku o dofinansowanie, będące przedmiotem umowy o dofinansowanie między Beneficjentem a Instytucją Wdrażającą.
Przedsięwzięcie realizowane w ramach działania, będące przedmiotem umowy o dofinansowanie projektu między beneficjentem a instytucją zarządzającą, instytucją wdrażającą albo działającą w imieniu instytucji zarządzającej instytucją pośredniczącą. Najmniejsza dająca się wyodrębnić jednostka stanowiąca przedmiot pomocy.
Współpraca dwustronna w danej dziedzinie, będącej przedmiotem projektu, pomiędzy administracją krajów UE, także pomiędzy krajami kandydującymi a krajami członkowskimi.
Projektu realizowany w formule partnerstwa publiczno-prywatnego, w którym wykorzystane zostały środki unijne. Środki Funduszy Europejskich stanowią w takim modelu uzupełnienie finansowania prywatnego. Projektów hybrydowych jest niewiele.
Projekt badawczy ustanawiany na podstawie ustawy o zasadach finansowania nauki, stanowiący podstawę do zastosowań praktycznych, realizowany w celu wdrożenia jego wyników głównie przez małe i średnie przedsiębiorstwa.
Projekty indywidualne charakteryzuje strategiczne znaczenie dla realizacji programu i są wskazywane przez Instytucję Zarządzającą. Instytucja Zarządzająca lub Instytucja Pośrednicząca mogą również imiennie wskazać beneficjenta projektu indywidualnego. Realizacja projektów indywidualnych jest możliwa wyłącznie w obszarach problemowych, określonych przez Instytucję Zarządzającą dla poszczególnych obszarów wsparcia. Obszary te powinny wynikać bezpośrednio ze strategii sektorowych, wojewódzkich lub innych programów przyjętych dla danego obszaru wsparcia.
Wykonywanie robót budowlanych, w wyniku których następuje zmiana parametrów użytkowych lub technicznych istniejącego obiektu budowlanego, z wyjątkiem charakterystycznych parametrów, jak: kubatura, powierzchnia zabudowy, wysokość, długość, szerokość bądź liczba kondygnacji; w przypadku dróg są dopuszczalne zmiany charakterystycznych parametrów w zakresie niewymagającym zmiany granic pasa drogowego (źródło: Ustawa Prawo Budowlane z dn. 07 lipca 1994 r.).
Odcinek sieci ciepłowniczej doprowadzający ciepło wyłącznie do jednego węzła cieplnego albo odcinek zewnętrznych instalacji odbiorczych za grupowym węzłem cieplnym lub źródłem ciepła, łączący te instalacje z instalacjami odbiorczymi w obiektach (źródło: Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dn.9.10.2006 w sprawie szczególnych zasad kształtowania i kalkulacji taryf oraz rozliczeń z tytułu zaopatrzenia w ciepło; Dz.U.2006.193.1423).
Odcinek przewodu łączącego wewnętrzną instalację kanalizacyjną odbiorcy usług z siecią kanalizacyjną, za pierwszą studzienką, licząc od strony budynku, a w przypadku jej braku do granicy nieruchomości gruntowej. (źródło: art. 2 Ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków. Dz. U. z dnia 13 lipca 2001).
Środki finansowe pochodzące z budżetu państwa oraz państwowych funduszy celowych, środki budżetów jednostek samorządu terytorialnego, środki innych jednostek sektora finansów publicznych, a także inne środki jednostek oraz form organizacyjno-prawnych sektora finansów publicznych.
Środki finansowe pochodzące z budżetu Unii Europejskiej, a w szczególności z Funduszy Europejskich.
Jest to system, który obejmuje jednostki ochrony zdrowia określone w ustawie z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej (Dz. U. z dnia 14 października 1991 r. z późn. zm.) świadczące nieodpłatne usługi medyczne ( tj. świadczenia opieki zdrowotnej gwarantowane przez Państwo w ramach powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego).
Maksymalny udział dofinansowania (unijnego i krajowego razem), które można uzyskać dla projektu; wielkość dofinansowania projektu w stosunku do wysokości kosztów kwalifikowanych projektu; pułapy intensywności wynikają z przepisów dotyczących pomocy publicznej.
Centralny punkt sieci teleinformatycznej, w którym rozdzielany jest sygnał internetowy z sieci nadrzędnej na sieci podrzędne.

R

Główne organy decyzyjne Unii Europejskiej, reprezentujące interesy narodowe państw członkowskich UE. Działalność Rady Europejskiej polega na regularnych spotkaniach szefów rządów (a w przypadku Francji – głowy państwa) państw członkowskich. Natomiast Radę Unii Europejskiej (dawniej Rada Ministrów Unii Europejskiej) tworzą szefowie poszczególnych resortów (w zależności od zagadnienia) państw członkowskich Unii Europejskiej. Rada UE jest najważniejszym organem decyzyjnym Unii Europejskiej.
Raport dotyczący wdrażanej pomocy, który powinien być przedłożony w ciągu sześciu miesięcy od ostatniej płatności dokonanej przez instytucję płatniczą, zawierający informacje nt. postępu osiągniętego w odniesieniu do spójności gospodarczej i społecznej oraz wkładu Funduszy Europejskich, Europejskiego Banku Inwestycyjnego i innych instrumentów w finansowych w tym zakresie. Raport końcowy w szczególności dotyczy programów i projektów.
Raport na temat wdrażania programu lub projektów przedkładany instytucji płatniczej przez instytucję zarządzającą środkami w ramach pomocy wieloletniej. Raport roczny składany jest w ciągu sześciu miesięcy od zakończenia każdego roku kalendarzowego. Zawartość raportu rocznego jest taka sama jak zawartość raportu końcowego.
Przekazywanie sprawozdań z realizacji zadań współfinansowanych z Funduszy Europejskich na poziomie projektu, działania lub programu. Sprawozdanie zawiera informacje o postępach w rzeczowym i finansowym zakresie realizacji projektu/działania/programu. Częstotliwość raportowania określana jest - w przypadku projektów w umowie dofinansowania a w przypadku działań i programów w dokumentach dotyczących systemu wdrażania Funduszy Europejskich. Na poziomie projektów najczęściej wymagane jest składanie sprawozdań co najmniej raz na 3 miesiące.

Kompleksowy i ambitny plan naprawczy, uruchomiony przez Komisję Europejską w odpowiedzi na skutki pandemii COVID-19. Narzędzie REACT-EU ma odegrać kluczową rolę w zapewnieniu zrównoważonego ożywienia gospodarczego, wspieraniu konwergencji i zagwarantowaniu, że żaden region zjednoczonej Europy nie pozostanie w tyle wskutek kryzysu gospodarczego będącego następstwem pandemii. Rozporządzenie REACT-EU zostało przyjęte przez Parlament Europejski i Radę 23 grudnia 2020 r., dodatkowe środki finansowe dla regionów w ramach REACT-EU zostały wprowadzone do programów operacyjnych w 2021 r.

Taki odzysk, który polega na powtórnym przetwarzaniu substancji lub materiałów zawartych w odpadach w procesie produkcyjnym w celu uzyskania substancji lub materiału o przeznaczeniu pierwotnym lub o innym przeznaczeniu, w tym też recykling organiczny, z wyjątkiem odzysku energii (źródło:Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach).
Zrekompensowanie przez Komisję Europejską wydatków realizowanych w ramach pomocy - po ich poświadczeniu przez instytucję płatniczą. Refundacja wydatków dokonywana jest w postaci płatności okresowych oraz płatności salda końcowego.
Zwrot przez Komisję Europejską wydatków realizowanych w ramach pomocy – po ich poświadczeniu przez instytucję płatniczą. Refundacja wydatków dokonywana jest w postaci płatności okresowych lub salda końcowego.
Podporządkowana bezpośrednio szczeblowi centralnemu jednostka terytorialna, posiadająca reprezentację polityczną. W Polsce obecnie rolę regionów pełnią województwa.
Podporządkowana bezpośrednio szczeblowi centralnemu jednostka terytorialna, posiadająca reprezentację polityczną. W Polsce rolę regionów pełnią województwa.
Strategia przyjęta przez Zarząd Województwa Śląskiego w dniu 25 sierpnia 2003 roku. Jest to podstawowe narzędzie kształtowania polityki innowacyjnej na poziomie regionu. RIS, na bazie diagnozy potencjału innowacyjnego regionu, określa strategiczne cele polityki innowacyjnej oraz taktykę ich osiągnięcia w długiej perspektywie czasowej. Wskazuje sekwencję działań i zadań niezbędnych dla zdynamizowania innowacyjnego rozwoju regionu.
Ma na celu wspomaganie władz regionalnych lub lokalnych oraz innych organizacji rozwoju regionalnego w zdefiniowaniu i wdrożeniu efektywnego systemu wspierania innowacyjności w regionie. Strategia tworzona jest na podstawie analizy potrzeb technologicznych, możliwości i potencjału sektora badawczego i naukowego, a także przedsiębiorstw, w zakresie zarządzania, finansów, szkolenia, organizacji oraz samej technologii. Strategia powinna określać kierunki polityki innowacyjnej i sposoby budowy i optymalizacji regionalnej infrastruktury wspomagającej innowacyjność.
Narzędzia pozwalające podejść do pewnych inwestycji w sposób ponadsamorządowy. Dotyczą obszarów, w których liczy się porozumienie między samorządami i wspólna inicjatywa – np. przy projekcie kanalizacyjnym czy drogowym przebiegającym przez kilka gmin. RIT pozwala podchodzić do projektów elastycznie i indywidualnie (czyli z punktu widzenia danego subregionu). Występuje w podregionach, a w miastach wojewódzkich występują ZIT.
Program ograniczony pod względem terytorialnym do określonego województwa. W Polsce funkcjonuje 16 regionalnych programów. Instytucją Zarządzającą dla regionalnych programów są właściwe zarządy województw. W praktyce ich zadania wykonywane są przez urzędy marszałkowskie.
system informatyczny umożliwiający pozyskiwanie, zarządzanie i analizowanie dużych zbiorów danych przestrzennych opisanych atrybutami.
sieć ośrodków osadniczych powiązanych wzajemnie, integrujących się z największym miastem - stolicą regionu, umożliwiających racjonalną obsługę obywateli, tworzących wyraźnie wyodrębniony w strukturze przestrzennej kraju obszar funkcjonalno-społeczno-gospodarczy.
Beneficjent stosując ta zasadę zobowiazuje się do wydatkowania środków do 3 lub 2 lat od ich zakontraktowania w roku n. Oznacza to, że od chwili podpisania umowy o dofinansowanie Beneficjent musi zrealizować inwestycję w ciągu kolejnych 3 lat (w przypadku, gdy umowa została podpisana do roku 2010) lub dwóch lat (dla projektów dla których umowa o dofinansowanie została podpisana po roku 2010).
Obejmuje zespół działań zmierzających do przywrócenia naturalnego ukształtowania terenu i/lub osiągnięcia przez glebę lub ziemię zawartości substancji zgodnych z wymaganymi standardami (źródło: ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo Ochrony Środowiska).
Należy przez to rozumieć wykonywanie w istniejącym obiekcie budowlanym robót budowlanych polegających na odtworzeniu stanu pierwotnego, a niestanowiących bieżącej konserwacji, przy czym dopuszcza się stosowanie wyrobów budowlanych innych niż użyto w stanie pierwotnym (źródło: art. 3 ust. 8 Ustawa Prawo Budowlane, z dn. 07 lipca 1994 r.)
Działanie zmierzające do przywrócenia dawniejszej formy architektonicznej, wartości artystycznej, itp., uszkodzonego lub zmienionego obiektu.
Polega przede wszystkim na poprawie wizualnych walorów zabytków, jak np. odnowienie fasad, pojedynczych elementów i detali, wprowadzenie stosownego oświetlenia podkreślającego walory estetyczne. W przypadku obszarów zabytkowych lub zespołu zabytków pojęcie to oznacza także uporządkowanie i harmonizację przestrzeni zabytkowej. W przypadku zabytków archeologicznych rewaloryzacja może polegać między innymi na porządkowaniu roślinności na stanowiskach o własnej formie krajobrazowej. Pojęcie rewaloryzacji może odnosić się także do wzmacniania innych wartości zabytków, np. informacyjnych. Wówczas pojęcie to może odnosić się w szczególności do stosownego oznakowania zabytków, ustawiania tablic informacyjnych.
Działanie skupione na zdegradowanym obiekcie i obszarze, którego celem jest przywrócenie jego pierwotnego stanu i funkcji, bądź też znalezienie dla niego nowego zastosowania i doprowadzenie do stanu, w którym obiekt ten staje się wartościowy i funkcjonalny. Rewitalizacja jest pojęciem stosowanym najczęściej w odniesieniu do części miasta lub zespołu obiektów budowlanych, które w wyniku przemian gospodarczych, społecznych, ekonomicznych i innych, utraciły częściowo swoją pierwotną funkcję i przeznaczenie. Rewitalizacja jest w tym znaczeniu zespołem działań z zakresu budownictwa, planowania przestrzennego, ekonomii i polityki społecznej, których celem jest doprowadzenie do ożywienia, poprawy funkcjonalności, estetyki, wygody użytkowania i jakości życia w rewitalizowanym zespole.
Działanie skupione na zdegradowanym obiekcie i obszarze (w tym o znaczeniu historycznym lub zabytkowym), którego celem jest przywrócenie jego pierwotnego stanu i funkcji gwarantujących, że obiekt ten stanie się wartościowy w znaczeniu atrakcji kulturalnej. Przez rewitalizację rozumie się także działania na zdegradowanym obiekcie/ obszarze, w wyniku których znalezione zostanie nowe zastosowanie o wymiarze kulturalnym dla rewitalizowanego obiektu.
Kompleksowe, zintegrowane, kilkuletnie, lokalne programy inicjowane przez samorząd terytorialny dla realizacji działań technicznych, gospodarczych i społecznych – przy uwzględnieniu zasad: spójności terytorialnej i ochrony środowiska naturalnego – na zróżnicowanych obszarach, takich jak: zdegradowane dzielnice miast lub obszary poprzemysłowe i powojskowe. Ich celem jest odnowienie bądź ożywienie zdegradowanych obszarów miast które utraciły swoją pierwotną funkcję.
Środki w wysokości 6 proc. ogólnej sumy przyznanej danemu krajowi członkowskiemu (regionowi) z Funduszy Europejskich na początku okresu programowania w ramach celów polityki strukturalnej UE. Służą do finansowego wspierania tych dokumentów programowych, które w oparciu o standardowy zestaw wskaźników, uzgodnionych wcześniej pomiędzy Komisją Europejską a danym krajem członkowskim (regionem), wykazują najlepsze wyniki, jeśli chodzi o stopień osiągnięcia zakładanych celów, jakość zarządzania oraz postępy w finansowym wdrażaniu.
Bezpośrednie i natychmiastowe efekty realizowanego programu lub projektu. Rezultaty dostarczają informacji o zmianach, jakie nastąpiły w wyniku wdrożenia programu lub projektu u beneficjentów pomocy, bezpośrednio po uzyskaniu przez nich wsparcia.
Bezpośrednie i natychmiastowe efekty zrealizowanego programu lub projektu. Rezultaty dostarczają informacji o zmianach, jakie nastąpiły w wyniku wdrożenia programu lub projektu u beneficjentów pomocy, bezpośrednio po uzyskaniu przez nich wsparcia.
Należy przez to rozumieć budowę, a także prace polegające na przebudowie, montażu, remoncie lub rozbiórce obiektu budowlanego, (zgodnie z Ustawą Prawo Budowlane z dnia 07 lipca 1994 r.).Określenie stosuje się również w odniesieniu do prac budowlnych podejmowanych przy zabytku lub jego otoczeniu (zgodnie z Ustawą o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami z dnia 23 lipca 2003 r.).
Dokument definiujący priorytety w ramach poszczególnych polityk, inicjatywy pomocne w realizacji poszczególnych priorytetów oraz ramy budżetowe zapewniające źródła finansowania inicjatyw przewidzianych na dany rok budżetowy.
Są formą stanowienia prawa wspólnotowego o najsilniejszej mocy, mają one powszechną moc obowiązującą. Są we wszystkich swych elementach wiążące i po uchwaleniu obowiązują we wszystkich państwach członkowskich UE.
Metodologa rozwoju lokalnego, gdzie nadrzędną rolę w rozwoju ma odgrywać lokalna społeczność. To społeczność lokalna określa swoje zasoby, możliwości, problemy, cele, wskazuje kierunki rozwoju, potrzebne narzędzia i środki, ocenia koszty realizacji programów rozwoju, układając je w całościową strategię dla danego obszaru. Dopiero wtedy realizacja takich lokalnych strategii rozwoju społeczności lokalnych może być dofinansowana przez fundusze europejskie. Mechanizm RLKS został zaproponowany przez Komisję Europejskąna lata 2014-2020. Wspomaga rozwój społeczno-gospodarczy lokalnych społeczności, przy aktywnym udziale samych mieszkańców tych społeczności. Jest w pewien sposób promocją inicjatyw oddolnych. Kreowanie wizji rozwoju konkretnych obszarów ma być inicjatywą wypływającą z samych społeczności lokalnych, a nie być wizją narzucaną z zewnątrz, w tym wypadku przez Komisję Europejską.
Wzrost potencjału gospodarczego regionów oraz trwała poprawa ich konkurencyjności i poziomu życia mieszkańców, co przyczynia się do rozwoju społeczno-gospodarczego kraju.
Wzrost potencjału gospodarczego regionów oraz trwała poprawa ich konkurencyjności i poziomu życia mieszkańców, co przyczynia się do rozwoju społeczno-gospodarczego kraju.
Rozwój społeczno-gospodarczy, w którym następuje proces integrowania działań politycznych, gospodarczych i społecznych, z zachowaniem równowagi przyrodniczej oraz trwałości podstawowych procesów przyrodniczych, w celu zagwarantowania możliwości zaspokajania podstawowych potrzeb poszczególnych społeczności lub obywateli zarówno współczesnego pokolenia, jak i przyszłych pokoleń.
Rozwój społeczno - ekonomiczny, zachowujący cechy trwałości w długim okresie oraz nie działający destrukcyjnie na środowisko w którym zachodzi.
Liczba wyrażająca wielokrotność ładunku zanieczyszczeń w ściekach odprowadzanych z obiektów przemysłowych i usługowych w stosunku do jednostkowego ładunku zanieczyszczeń w ściekach z gospodarstw domowych, odprowadzanych od jednego mieszkańca w ciągu doby.
Jeden równoważny mieszkaniec to ładunek substancji organicznych biologicznie rozkładalnych wyrażony jako wskaźnik pięciodobowego biochemicznego zapotrzebowania na tlen w ilości 60 g tlenu na dobę (źródło: art. 43 Ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne).
Zróżnicowanie żywych organizmów występujących w ekosystemach, w obrębie gatunku i między gatunkami, oraz zróżnicowanie ekosystemów. (źródło:ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r.o ochronie przyrody).

S

Jest to ogół instytucji i osób zajmujących się pracami twórczymi podejmowanymi dla zwiększenia zasobu wiedzy, jak również znalezienia nowych zastosowań do tej wiedzy. Należą do nich: Polska Akademia Nauk, jednostki badawczo – rozwojowe, szkoły wyższe prowadzące działalność w zakresie B+R, jednostki obsługi nauki, jednostki rozwojowe – przedsiębiorstwa posiadające własne zaplecze badawcze.
Programy operacyjne przygotowywane i zarządzane przez właściwe organy administracji publicznej, realizujące zadania horyzontalne w odniesieniu do całych sektorów ekonomiczno-społecznych.
System Elektronicznego Obiegu Dokumentacji.
sieci telekomunikacyjne służące do podłączenia konkretnej lokalizacji do sieci dystrybucyjnej, zamienne nazewnictwo - sieć abonencka lub "ostatnia mila". Możliwość realizacji projektów polegających na budowie sieci "ostatniej mili” możliwa jest w ramach działania 8.4 Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka.
Sieć telekomunikacyjna cechująca się agregowaniem ruchu z podległych sieci dostępowych oraz zapewnieniem łączności z siecią szkieletową. W ramach RPO WSL sieci dystrybucyjne mogą być realizowane w ramach 2. typu projektu.
Centralna część sieci, przez którą przesyłana jest największa ilość informacji. Sieć szkieletowa łączy zwykle sieci lokalne (LAN), grupy robocze, przełączniki lub sieci rozległe (WAN). Urządzenia sieci backbone są odpowiedzialne zwykle za funkcjonowanie całej sieci na określonym obszarze.
Sieci transeuropejskie w ramach programu Unii Europejskiej, które obejmują 3 obszary: Transeuropejskie sieci transportowe( TEN-T) Transeuropejskie sieci energetyczne( TEN-E) Transeuropejskie sieci telekomunikacyjne
Platformy stymulujące kontakt i wymianę informacji – umożliwiające transfer technologii z uczelni do przedsiębiorstwa oraz wprowadzenie innowacji do firm.
Projekt nie spełniający warunku zawierania się w ramach jednolitego ciągu drogowego. W ramach poddziałania 7.1.1 nie są wspierane projekty sieciowe, za wyjątkiem projektów typu 4, w ramach którego wsparcie mogą uzyskać projekty obszarowych systemów sterowania ruchem drogowym.
Przewody kanalizacyjne lub wodociągowe wraz z uzbrojeniem i urządzeniami, którymi odprowadzane są ścieki lub którymi dostarczana jest woda (źródło: art. 2 Ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków. Dz. U. z dnia 13 lipca 2001).
Usługa polegająca na łączeniu z internetem za pomocą szybkiego łącza lub medium o dużej przepustowości. Połączenie wykorzystuje szerokie pasmo częstotliwości wytwarzane przez modem. Najczęściej do tego celu wykorzystuje się technologie z rodziny DSL (xDSL), WiMAX, PON, DOCSIS lub inne podobne.
Sieci przewodowe, światłowodowe i bezprzewodowe służące do przesyłu danych, głosu lub obrazu.
(ang. Trans European-Networks - Transport) Sieć infrastruktury transportowej obejmujące połączenia transportowe w ramach Unii Europejskiej określona w stosownej decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie wspólnotowych wytycznych dotyczących rozwoju transeuropejskiej sieci transportowej.
Przez skuteczność należy rozumieć skuteczność realizacji celów przez program, ocenia się ją na przykład przez porównanie tego, co zostało zrobione, z tym co było pierwotnie zaplanowane.
Centralny system teleinformatyczny wspierający realizację programów operacyjnych.
Nowe przedsiębiorstwo, które powstało w drodze usamodzielnienia się pracownika/ów przedsiębiorstwa macierzystego lub innej organizacji (np. laboratorium badawczego, szkoły wyższej), wykorzystującego/ych w tym celu intelektualne zasoby organizacji macierzystej. Firmy spin-off, w przeciwieństwie do firm spin-out, posiadają charakter przedsięwzięć niezależnych od organizacji macierzystej. Powstanie firmy poprzez usamodzielnienie się pracowników instytucji badawczych czy personelu technicznego dużych firm przemysłowych, związane jest często z komercyjnym wykorzystaniem technologii, wiedzy technicznej i umiejętności nabytych w organizacji macierzystej. Proces ten w znacznej mierze przyczynia się do upowszechnienia się (dyfuzji) nowych technologii w gospodarce. w niektórych przypadkach przełomowe odkrycie w pojedynczej organizacji naukowo-badawczej może powodować powstanie dużej grupy nowych firm spin-off. Przykładami mogą tu być m.in. technologia tranzystorów czy technologie związane z konstrukcją dysków twardych.
Nowe przedsiębiorstwo, które zostało założone przez pracownika/ów przedsiębiorstwa macierzystego lub innej organizacji (np. laboratorium badawczego, szkoły wyższej), wykorzystując w tym celu intelektualne oraz materialne zasoby organizacji macierzystej. Firmy spin-out, w przeciwieństwie do firm spin-off, są kapitałowo lub operacyjnie powiązane z organizacją macierzystą. Tworzone są często w ramach →venture management. Powiązania operacyjne mogą obejmować m.in. obsługę prawną, w zakresie rachunkowości, jak również w zakresie marketingu i korzystania z kanałów dystrybucji instytucji macierzystej. Tworzenie tego rodzaju przedsiębiorstw w odniesieniu do projektów innowacyjnych jest formą wykorzystania przez organizację macierzystą potencjału, przedsiębiorczego zespołu założycielskiego przy jednoczesnym zachowaniu częściowej kontroli nad rozwojem projektu.
System społeczeństwa charakterystyczny dla krajów o wysokim stopniu rozwoju technologicznego, gdzie zarządzanie informacją, jej jakość, szybkość przepływu są zasadniczymi czynnikami konkurencyjności zarówno w przemyśle, jak i w usługach, a stopień rozwoju wymaga stosowania nowych technik gromadzenia, przetwarzania, przekazywania i użytkowania informacji.
Społeczeństwo, w którym towarem staje się informacja traktowana jako szczególne dobro niematerialne, równoważne lub cenniejsze nawet od dóbr materialnych. Cechy charakterystyczne społeczeństwa informacyjnego to: - wysoko rozwinięty sektor usług, przede wszystkim sektor usług nowoczesnych (bankowość, finanse, telekomunikacja, informatyka, badania i rozwój oraz zarządzanie), w niektórych krajach w tym sektorze pracuje przeszło 80% zawodowo czynnej ludności, przy czym sektor usług tradycyjnych przekracza nieznacznie 10%, - gospodarka oparta na wiedzy; - wysoki poziom skolaryzacji społeczeństwa - wysoki poziom alfabetyzmu funkcjonalnego w społeczeństwie, - postępujący proces decentralizacji społeczeństwa, - renesans społeczności lokalnej, - urozmaicanie życia społecznego wpływa na upodmiotowienie społeczeństwa i tym samym kreowanie społeczeństwa otwartego
Wiąże się z poziomem rozwoju społecznogospodarczego danego obszaru, który wynika ze stanu i struktury gospodarki, poziomu rozwoju infrastruktury gospodarczej, sytuacji majątkowej podmiotów gospodarczych oraz ich otoczenia oraz innowacyjności i produktywności. Wzrost lub spadek zróżnicowania w układzie wewnątrzregionalnym w ramach tych aspektów rozwoju społeczno-gospodarczego interpretuje się jako zmiany poziomu spójności ekonomicznej. Unia Europejska dąży do uzyskania jak najmniejszych dysproporcji w poziomach rozwoju różnych regionów oraz zacofania tych najmniej uprzywilejowanych, w tym obszarów wiejskich. Aby osiągnąć ten stan, obszarom wymagającym pomocy jest udzielane wsparcie ze strony pozostałych obszarów. Spójność gospodarcza mierzona za pomocą produktu krajowego brutto na mieszkańca, uwzględniając parytet siły nabywczej.
Sieć wzajemnych powiązań wielu aspektów współczesnej przestrzeni życiowej (spójność gospodarcza, transportowa, ekologiczna, rozwojowa, społeczna i in.), wyrażająca się poprzez minimalizację występowania konfliktów przestrzennych oraz równoważenia różnic potencjałów rozwojowych pomiędzy regionami, a także negatywnych efektów procesów rozwojowych (wynikających tak z indywidualnych cech poszczególnych regionów jak i specyfiki rynków globalnych). Spójność terytorialna nie polega jednak na dążeniu do unifikacji i znoszeniu charakterystycznych cech regionów ale na ich wykorzystaniu w budowaniu sieci wzajemnych powiązań.
Możliwość zapewniania przez społeczeństwo: • stosunkowo wysokiej jakości życia swoim członkom, oraz • zmniejszanie różnić pomiędzy standardami i unikanie nierówności społecznych. W tym znaczeniu społeczeństwo spójne to wspólnota wolnych, wspierających się nawzajem ludzi, którzy dążą do tych wspólnych celów metodami demokratycznymi. Spójność społeczna polega nie tylko na zwalczaniu wykluczenia społecznego i ubóstwa. Chodzi tu również o tworzenie solidarności w społeczeństwie, tak by zminimalizować wykluczenie, zwalczać wykluczenie za pomocą prewencji, jak i „leczenia”. Spójność społeczna mierzona być może za pomocą wskaźnika stopy bezrobocia, ale coraz częściej jako miernik uwzględnia się stopę partycypacji (miernik określający, jaka część ludności w wieku produkcyjnym znajduje zatrudnienie).
Należy przez to rozumieć zbiory i zakresy wymagań dotyczących opracowań i dokumentów planistycznych oraz zasady stosowania w nich parametrów dotyczących zagospodarowania przestrzennego (źródło: Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, z dn. 27 marca 2003 r.).
Nowe przedsiębiorstwo, firma we wczesnym etapie rozwoju.
Plan rozwoju Unii Europejskiej przyjęty w 2000 roku na okres 10 lat. Celem planu było uczynienie Europy najbardziej rozwiniętym i najbardziej konkurencyjnym regionem na świecie. Weryfikacja realizacji planu, która miała miejsce w 2004 roku była jednak pesymistyczna, dlatego w roku 2005 odnowiono cele Strategii, przyjęto nowe założenia. Kluczowym celem odnowionej strategii lizbońskiej było stworzenie większej liczby lepszych miejsc pracy. Docelowo, do 2010 roku powstać miało 20 mln nowych miejsc pracy na terenie całej Unii Europejskiej poprzez zwiększenie elastyczności siły roboczej, wysokiej jakości edukację i szkolenia, budowę gospodarki opartej na wiedzy oraz pomoc skierowaną do osób o najniższych kwalifikacjach. została zastąpiona Strategią Europa 2020
Główna strategia rozwojowa w średnim horyzoncie czasowym. Wskazuje strategiczne zadania państwa, których podjęcie w perspektywie najbliższych lat jest niezbędne, by wzmocnić procesy rozwojowe (wraz z szacunkowymi wielkościami potrzebnych środków finansowych). Stanowi punkt odniesienia dla innych programów i nadaje priorytet działaniom, jakie będą podejmowane w latach, których dotyczy. Obecnie obowiązującym dokumentem jest Strategia Rozwoju Kraju 2020. Jest ona kontynuacją Strategii Rozwoju Kraju 2007-15.
Koncepcja systemowego działania na rzecz długotrwałego rozwoju regionu poprzez racjonalną alokację zasobów oraz dokument określający sposoby postępowania w celu realizacji wspólnie ustalonych celów.
Studium przeprowadzone w fazie przygotowania projektu, weryfikujące, czy dany projekt ma dobre podstawy do realizacji i czy odpowiada potrzebom przewidywanych beneficjentów; studium powinno stanowić plan projektu; muszą w nim zostać określone i krytycznie przeanalizowane wszystkie szczegóły operacyjne jego wdrażania, a więc uwarunkowania handlowe, techniczne, finansowe, ekonomiczne, instytucjonalne, społeczno-kulturowe oraz związane ze środowiskiem naturalnym; studium wykonalności pozwala na określenie rentowności finansowej i ekonomicznej, a w rezultacie jasne uzasadnienie celu realizacji projektu.
Studium przeprowadzone w fazie formułowania projektu, weryfikujące, czy dany projekt ma dobre podstawy do realizacji i czy odpowiada potrzebom przewidywanych beneficjentów. Studium powinno stanowić plan projektu. Muszą w nim zostać określone i krytycznie przeanalizowane wszystkie szczegóły operacyjne jego wdrażania, a więc uwarunkowania handlowe, techniczne, finansowe, ekonomiczne, instytucjonalne, społeczno-kulturowe oraz związane ze środowiskiem naturalnym. Studium wykonalności pozwala na określenie rentowności finansowej i ekonomicznej, a w rezultacie tworzy jasne uzasadnienie celu realizacji projektu.
Jedna z podstawowych zasad ustrojowych Unii Europejskiej. Oznacza, że na szczeblu wspólnotowym powinny być podejmowane tylko te działania, które zapewniają większą skuteczność i efektywność, niż w przypadku gdyby prowadzenie stosownych akcji pozostawić w wyłącznej kompetencji rządów poszczególnych państw członkowskich. Zobacz krótki film informacyjny
To jedna z faz rozwoju miasta. Polega ona na wyludnianiu się centrum i rozwoju strefy podmiejskiej. Wynikiem suburbanizacji jest rozwój infrastruktury (zabudowa mieszkaniowa, punkty handlowo-usługowe, połączenia komunikacyjne) na obszarach podmiejskich oraz tworzenie się tzw. miast-sypialni, których mieszkańcy dojeżdżają do pracy do centrum.
Współdziałanie, kooperacja czynników, skuteczniejsza niż suma ich oddzielnych działań.
Sieć ciepłownicza oraz współpracujące z tą siecią urządzenia lub instalacje służące do wytwarzania lub odbioru ciepła.
Nazywany również GIS (Geographic Information System), to jak najszerzej pojęty zbiór informacji o obiektach znajdujących się pod, na oraz nad powierzchnią ziemi, odwzorowanych w geodezyjnym układzie współrzędnych.
Sieć kanalizacyjna wraz z oczyszczalnią ścieków.
Zasady i procedury obowiązujace instytucje uczestniczące w realizacji strategii rozwoju kraju, strategii sektorowych planów wykonawczych, programów operacyjnych obejmujące zarządzanie, sprawozdawczość, kontrolę i ocenę oraz sposób koordynacji działań tych instytucji.
Sieć wodociągowa wraz ze stacją uzdatniania wody.
Pod tym pojęciem rozumie się systemy sterowania ruchem (w tym znaki o zmiennej treści), których celem jest poprawa płynności. Efektem poprawy płynności ruchu drogowego powinno być między innymi skrócenie ogólnego czasu strat uczestników ruchu drogowego, zmniejszenie emisji spalin, czy optymalizacja wykorzystania infrastruktury. Zadaniem systemów monitorowania ruchu drogowego jest bieżące gromadzenie i przetwarzanie danych dotyczących sytuacji ruchowej na drogach wraz z przekazywaniem informacji uczestnikom ruchu. Systemy sterowania ruchem i monitorowania ruchu dzielą się na liniowe (zawierające się w ramach jednego ciągu drogowego) i obszarowe (których oddziaływanie wykracza poza jeden ciąg drogowy)
Rodzaj planu finansowego, wyszczególniającego dla każdego priorytetu i roku finansowy wkład każdego Funduszu w dane działania lub operacje. Plan ten tworzy się na etapie przygotowywania dokumentów programowych.
Dostęp do sieci telekomunikacyjnej, zrealizowany w technologii radiowej, umożliwiający uzyskanie szybkości transmisji danych większych niż przy użyciu klasycznych technologii telefonicznych.
Szerokopasmowy dostęp do Internetu - łącze umożliwiające transmisje danych z prędkością umożliwiającą korzystanie z nowoczesnych technologii informacyjnych, multimedialnych itp.
Pozaszkolne zajęcia edukacyjne mające na celu uzyskanie lub uzupełnienie umiejętności i kwalifikacji zawodowych oraz ogólnych, w tym umiejętności poszukiwania pracy.
Jednostka działająca na podstawie przepisów ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. z 2005 Nr 164, poz. 1365).

Ś

W kategorii MŚP definiuje się jako przedsiębiorstwo, które zatrudnia mniej niż 250 pracowników i którego roczny obrót nie przekracza 50 milionów EUR a/lub całkowity bilans roczny nie przekracza 43 milionów EUR (pełną definicję zawiera załącznik nr I do Rozporządzenia Komisji (WE) nr 800/2008 z dnia 6 sierpnia 2008 r. uznające niektóre rodzaje pomocy za zgodne ze wspólnym rynkiem w zastosowaniu art. 87 i 88 Traktatu (ogólne rozporządzenie w sprawie wyłączeń blokowych).
Warunkiem otrzymania dotacji jest złożenie przez podmiot wnioskujący oświadczenia, że otrzymane wsparcie będzie wykorzystywane dla celów gwarantowanych ramach kontraktu z Instytucją Finansującą Publiczne Świadczenia Zdrowotne (np. NFZ).

T

np. sieci komputerowe, sieci VAN, Internet, intranet, extranet, systemy pracy grupowej i przepływów pracy.
Narzędzia pozwalające na komunikację między ludźmi. Technologie informacyjno-komunikacyjne, nazywane też technologiami informacyjnymi (IT), są technologiami związanymi ze zbieraniem, przechowywaniem, przetwarzaniem, przesyłaniem, rozdzielaniem i prezentacją informacji (tj. tekstów, obrazów, dźwięku). Obejmują one w szczególności technologie komputerowe (sprzęt i oprogramowanie) i technologie komunikacyjne. Technologie informacyjne to także dziedzina wiedzy obejmująca: informatykę, telekomunikację i inne technologie powiązane z informacją. Dostarczają one narzędzi, za pomocą których można pozyskiwać informacje, selekcjonować je, analizować, przetwarzać i przekazywać odbiorcom.[
Należy przez to rozumieć przestrzeń, w której prowadzone są roboty budowlane wraz z przestrzenią zajmowaną przez urządzenia zaplecza budowy (źródło: Ustawa Prawo Budowlane z dn. 07 lipca 1994 r.).
Szeroko pojmowany teren, mogący składać się z kilku bezpośrednio sąsiadujących działek, przygotowany pod działalność gospodarczą, zarówno produkcyjną jak i usługową, z wyłączeniem terenu przeznaczonego pod zabudowę mieszkalną.
jest to przekazanie informacji niezbędnych, aby jeden podmiot był w stanie powielać pracę innego podmiotu. Informacja ta występuje pod dwoma postaciami – o naturze technicznej (wiedza inżynierska, naukowa, standardy) oraz procedur (m.in. prawnych, umowy o zachowaniu poufności, patenty, licencje).
przewóz ładunków przy użyciu co najmniej dwóch różnych gałęzi transportu (np. transport samochodowy i kolejowy, kolejowy i morski etc.). Najważniejszą regułą jest wykorzystanie tylko jednej jednostki ładunkowej na całej trasie przewozów.
przewóz towarów przez więcej niż jeden środek transportu (np. samochodowy lub kolejowy i morski, kolejowy i samochodowy).
Rata płatności przekazywana beneficjentowi przez instytucję płatniczą.
Utrzymanie efektów rzeczowych projektów (inwestycji) na których realizację zostało udzielone dofinansowanie z Funduszy Europejskich przez okres co najmniej 5 lat od zakończenia realizacji projektu (w przypadku mikroprzedsiębiorców, małych i średnich przedsiębiorców – przez okres co najmniej 3 lat). W okresie trwałości inwestycji nie wolno poddawać istotnym modyfikacjom.

U

Uczelnia utworzona przez osobę fizyczną albo osobę prawną niebędącą państwową ani samorządową jednostką prawną (źródło: Ustawa Prawo o szkolnictwie wyższym z dn. 27 lipca 2005r.).
Uczelania utworzona przez państwo reprezentowane przez właściwy organ władzy lub administracji publicznej (źródło: Ustawa Prawo o szkolnictwie wyższym z dn. 27 lipca 2005r.).
Uczestnictwo przedsiębiorcy jako wystawcy w międzynarodowych targach i wystawach organizowanych za granicą.
Umowa pomiędzy partnerami dotycząca współpracy w ramach projektu bliźniaczego.
Umowa pomiędzy partnerami dotycząca współpracy w ramach projektu bliźniaczego.
Umowa określająca poziom dofinansowania udzielonego na dany projekt oraz zasady i obowiązki związane z jego wykorzystaniem. W jej treści określone są: • strony umowy • wysokość i warunki, na jakich zostanie przekazane dofinansowanie • szczegóły dotyczące zasad realizacji i rozliczania projektu • wskazanie obowiązków informacyjno-promocyjnych w projekcie • obowiązki związane z bieżącym monitorowaniem przebiegu projektu • zasady dokonywania kontroli projektu przez uprawnione instytucje. • zasady postępowania w sytuacjach, gdy dokładne wykonanie umowy stanie się niemożliwe, czyli np. reguły dokonywania zmian w projekcie, sytuacje, w których umowa może być wypowiedziana bądź rozwiązana • zagadnienia związane z ochroną danych osobowych • zobowiązanie do ponoszenia wszystkich wydatków w sposób racjonalny i konkurencyjny • wskazanie, że cały projekt musi być realizowany z poszanowaniem przepisów prawa krajowego i unijnego
Główny dokument strategiczny na poziomie krajowym, określający zakres i sposób interwencji Funduszy Europejskich w nowym okresie programowania 2014-2020. Odnosi się do takich kwestii, jak: - zakres wsparcia ze środków europejskich w wybranych obszarach tematycznych - liczba i zakres programów operacyjnych - sposób podziału interwencji pomiędzy programy krajowe i regionalne - zarys systemu wdrażania - sposób uzupełniania się interwencji fi nansowych z polityki spójności, wspólnej polityki rolnej oraz wspólnej polityki rybackiej.
Unia Europejska - utworzona przez Traktat z Maastricht, podpisany w lutym 1992 r. przez 12 państw członkowskich ówczesnej Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej Link prowadzi do serwisu zewnętrznego. Traktat wszedł w życie 1 listopada 1993 r. Obecnie Unia Europejska liczy 27 krajów członkowskich. 13 grudnia 2007 r. w stolicy Portugalii został podpisany przez przedstawicieli dwudziestu siedmiu państw członkowskich Traktat Lizboński, który zmienia dwa najważniejsze traktaty UE: Traktat o Unii Europejskiej i Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską (ten ostatni przemianowano na „Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej”). Wszedł w życie 1 grudnia 2009 r., gdy wszystkie państwa członkowskie dokonały jego ratyfikacji. Polska jest członkiem Unii Europejskiej od 1 maja 2004 r. Obok Polski do Unii Europejskiej należą: Austria, Belgia, Bułgaria, Chorwacja, Cypr, Czechy, Dania, Estonia, Finlandia, Francja, Grecja, Hiszpania, Holandia, Irlandia, Litwa, Luksemburg, Łotwa, Malta, Niemcy, Portugalia, Rumunia, Słowacja, Słowenia, Szwecja, Węgry, Włochy, Wielka Brytania. Najważniejsze instytucję Unii Europejskiej to Parlament Europejski, Komisja Europejska, Rada Unii Europejskiej, Trybunał Sprawiedliwości, Trybunał Obrachunkowy. Symbolem Unii Europejskiej jest flaga składająca się z kręgu 12 złotych gwiazd na niebieskim tle, natomiast hymnem „Oda do Radości”. Unia Europejska dysponuje własnym budżetem. Z budżetu Unii Europejskiej pochodzą Fundusze Europejskie.
Należy przez to rozumieć urządzenia techniczne związane z obiektem budowlanym, zapewniające możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem, jak przyłącza i urządzenia instalacyjne, w tym służące oczyszczaniu lub gromadzeniu ścieków, a także przejazdy, ogrodzenia, place postojowe i place pod śmietniki (źródło: Ustawa Prawo Budowlane z dn. 07 lipca 1994 r.).
Urządzenia służące do dostarczenia Internetu do wybranych obiektów lub instytucji, tj. modem, router, PIAP.
Pod tym pojęciem rozumie się wszelkie bezobsługowe systemy, za pomocą których podróżny uzyskuje informację w czasie rzeczywistym o ruchu pojazdów w ramach sieci komunikacyjnej.
urządzenia służące do leczniczego wykorzystania naturalnych surowców leczniczych oraz właściwości leczniczego klimatu.
Udzielanie porad ułatwiających wybór zawodu, zmianę kwalifikacji, podwyższenie kwalifikacji, podjęcie lub zmianę zatrudnienia oraz podjęcie działalności gospodarczej, w których wykorzystywane są standaryzowane metody dotyczące w szczególności badania zainteresowań i uzdolnień zawodowych. Zasady realizacji usług doradczych powinny wynikać również z właściwych regulacji krajowych dotyczących kwestii zatrudnienia.
Ustawa określająca mechanizmy koordynacji realizacji programów operacyjnych wspófinansowanych z funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności. Definiuje zasady wdrażania środków polityki spójności, podstawowe dokumenty temu służące oraz podmioty zaangażowane w ten proces. Określa także zadania i tryb współpracy między nimi. Dokument reguluje kwestie związane z rozliczeniami z Komisją Europejską i monitorowaniem efektów dotowanych z UE przedsięwzięć oraz te dotyczące kontroli, audytu, nieprawidłowości i korekt finansowych. Porządkuje zagadnienia dotyczące pomocy publicznej, zasady wdrażania instrumentów zwrotnych oraz system wyboru projektów i procedurę odwoławczą. Uwzględnia także nowe zasady realizacji polityki spójności 2014-2020 określone przepisami unijnymi, w tym: •przeniesienie z poziom Komisji Europejskiej na poziom państwa członkowskiego kompetencji w zakresie oceny zgodności systemów zarządzania i kontroli programów z wymogami unijnym (proces desygnacji instytucji, którym powierzono funkcje w procesie realizacji programu); •wprowadzenie instrumentu Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych (ZIT) oraz zasad funkcjonowania systemu teleinformatycznego wspierającego realizację programów operacyjnych.
Dokument odrębny dla każdego programu, wdrażający strategie i priorytety pomocy, zawierający także szczegółowe elementy na poziomie działań wdrażających poszczególne priorytety programu.
w rozumieniu ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o lecznictwie uzdrowiskowym, uzdrowiskach i obszarach ochrony uzdrowiskowej oraz o gminach uzdrowiskowych (Dz. U. z 2005r. Nr 167, poz. 1399 z późn. zm.) uzdrowiskiem jest obszar, na terenie którego prowadzone jest lecznictwo uzdrowiskowe, wydzielony w celu wykorzystania i ochrony znajdujących się na jego obszarze naturalnych surowców leczniczych. W przypadku spełnienia wymogów, o których wyżej mowa, obszarowi nadawany jest status uzdrowiska.

W

Urzeczywistnienie projektu programu. Etap wdrażania następuje po etapie programowania.
Połączone ze sobą urządzenia lub instalacje służące do zmiany rodzaju lub parametrów nośnika ciepła dostarczanego z przyłącza oraz regulacji ilości ciepła.
Określona w umowie o dofinansowanie projektu albo decyzji część nakładów ponoszonych przez beneficjenta na jego realizację z jego środków własnych/prywatnych, niepodlegająca zwrotowi.
Należy przez to rozumieć wniosek o dofinansowanie realizacji projektu ze środków EFRR, przygotowywany przez wnioskodawcę w celu uzyskania dofinansowania.
Dokument przedkładany przez potencjalnego beneficjenta do instytucji wdrażającej w celu uzyskania środków finansowych na realizację projektu w ramach programu.
Wniosek o refundację wydatków/o rozliczenie projektu składany w celu refundacji/rozliczenia wydatków faktycznie poniesionych, potwierdzonych za pomocą faktur lub dokumentów księgowych o równoważnej wartości dowodowej i poświadczonych przez Instytucję Płatniczą.
Wniosek na podstawie którego dokonywana jest płatność zaliczkowa, cząstkowa lub końcowa. Występują na wszystkich poziomach wykorzystania Funduszy Europejskich - składane są zarówno przez beneficjentów (na poziomie projektu) jak i instytucje wdrażające (na poziomie działań) oraz instytucję zarządzającą (na poziomie programu). Płatności te umożliwiają zwrot kosztów faktycznie opłacanych przez Fundusze Europejskie.
Standardowy formularz składany przez beneficjenta w celu uzyskania wsparcia ze środków pomocowych. Zakres informacji zawartych we wniosku obejmuje: informacje o instytucji zgłaszającej wniosek, informacje na temat projektu, charakterystykę działań podejmowanych podczas realizacji projektu, planowane rezultaty i wydatki, wymagane dokumenty w formie załączników.
Miara celów, jakie mają zostać osiągnięte, zaangażowanych zasobów, uzyskanych produktów, efektów oraz innych zmiennych (w szczególności ekonomicznych, społecznych, dotyczących ochrony środowiska).
Wskaźniki opisujące sytuację społeczno-gospodarczą na obszarze realizacji projektu, mierzone przed rozpoczęciem oraz w trakcie jego wdrażania, w celu oszacowania zachodzących zmian, nie wynikających jednakże z realizacji inwestycji.
Wskaźniki opisujące sytuację społeczno-gospodarczą na obszarze realizacji projektu, mierzone przed rozpoczęciem oraz w trakcie jego wdrażania, w celu oszacowania zachodzących zmian, niewynikających jednakże z realizacji inwestycji.
Miara celów, jakie mają zostać osiągnięte, zaangażowanych zasobów, uzyskanych produktów, efektów oraz innych zmiennych (ekonomicznych, społecznych, z zakresu ochrony środowiska), odnoszących się do programu, priorytetów i działań.
Wskaźniki odnoszące się do konsekwencji danego programu wykraczających poza natychmiastowe efekty dla bezpośrednich beneficjentów. Oddziaływanie szczegółowe to te efekty, które pojawią się po pewnym czasie, niemniej jednak są bezpośrednio powiązane z podjętym działaniem. Oddziaływanie globalne obejmuje efekty długookresowe dotyczące szerszej populacji.
Zestaw wskaźników bazujących na standardach Unii Europejskiej, zalecanych do stosowania beneficjentom środków uruchamianych w ramach Funduszy Europejskich.
Wskaźniki odnoszące się do działalności. Liczone są w jednostkach materialnych lub monetarnych (np. długość zbudowanej drogi, ilość firm, które uzyskały pomoc).
Są to wskaźniki, które mierzą zrealizowane zadania w ramach projektu, np. liczba zakupionych maszyn. Jest to zazwyczaj przedmiot Twojej inwestycji (np. wybudowana szkoła, czy przeprowadzone szkolenie).
Wskaźniki ustalone przed, lub we wczesnej fazie wdrażania projektu, w celu monitorowania wdrażania programu oraz oceny jego wykonania w odniesieniu do wcześniejszych celów. Do wskaźników tych zaliczamy wskaźniki wkładu, wskaźniki produktu, wskaźniki rezultatu oraz wskaźniki oddziaływania.
Wskaźniki ustalone przed lub we wczesnej fazie wdrażania projektu, w celu monitorowania wdrażania programu oraz jego oceny wykonania w odniesieniu do wcześniejszych celów. Do wskaźników tych zaliczamy wskaźniki wkładu, wskaźniki produktu, wskaźniki rezultatu oraz wskaźniki oddziaływania.
Wskaźniki odpowiadające bezpośrednim z natychmiastowych efektów wynikających z programu. Dostarczają one informacji o zmianach np. zachowania, pojemności lub wykonania, dotyczących beneficjentów. Takie wskaźniki mogą przybierać formę wskaźników materialnych (skrócenie czasu podróży, liczba skutecznie przeszkolonych, liczba wypadków drogowych, itp.) lub finansowych (zwiększenie się środków finansowych sektora prywatnego, zmniejszenie kosztów transportu).
Są to wskaźniki, które mierzą bezpośrednie efekty realizowanych zadań. Efekty te powinny pojawić się natychmiast po zrealizowanym zadaniu. Przykładem wskaźnika rezultatu jest liczba osób, które podniosły swoje kwalifikacje w wyniku przeprowadzonych szkoleń lub liczba dzieci, która będzie uczęszczać do wybudowanej szkoły.
Wskaźniki odnoszące się do budżetu przydzielonego dla kolejnych poziomów wsparcia. Wskaźniki te są wykorzystywane przy monitorowaniu postępu w odniesieniu do (rocznych) zobowiązań i płatności z funduszy dostępnych dla każdej operacji, działania lub programu w odniesieniu do jego kosztów.
Wskaźniki odnoszące się do skutków danego programu wykraczających poza natychmiastowe efekty dla beneficjentów (np. wpływ projektu na sytuację społeczno-gospodarczą w pewnym okresie od zakończenia jego realizacji). Oddziaływanie szczegółowe to te efekty, które pojawią się po pewnym okresie czasu, niemniej jednak są bezpośrednio powiązane z podjętym działaniem. Oddziaływanie globalne obejmuje efekty długookresowe dotyczące szerszej populacji.
Wskaźniki odnoszące się do konsekwencji danego projektu wykraczających poza natychmiastowe efekty dla bezpośrednich beneficjentów (np. wpływ projektu na sytuację społeczno-gospodarczą w pewnym okresie od zakończenia jego realizacji).
Działania o charakterze dodatkowym wobec głównych działań w projekcie, ułatwiające dostęp grup docelowych do projektu np. poprzez zapewnienie opieki nad dziećmi lub innymi osobami zależnymi na czas realizacji zajęć w projekcie.
Rozumiane jako wdrażanie i komercjalizacja technologii i produktów innowacyjnych, w tym: zakup środków trwałych takich jak budynki, budowle, maszyny i urządzenia niezbędne do wdrożenia innowacji lub nowej technologii, zakup wartości niematerialnych i prawnych, polegający na uzyskaniu patentu, nabyciu licencji lub nieopatentowanej wiedzy technicznej, technologicznej lub z zakresu organizacji zarządzania.
Doraźnie ustalana przez Urząd Statystyczny Unii Europejskiej we współpracy z krajowymi urzędami statystycznymi. Opracowana w oparciu o istniejące podziały administracyjne i kryterium ludnościowe Klasyfikacja ma na celu zapewnienie zbierania, opracowywania i udostępniania na obszarze UE porównywalnych danych dla określonych statystyk regionalnych. Klasyfikacja NUTS jest hierarchiczna – dzieli każde państwo członkowskie na jednostki terytorialne poziomu NUTS 1, z których każdy dzieli się na jednostki terytorialne poziomu NUTS 2, a te z kolei dzielą się na jednostki terytorialne poziomu NUTS 3. Polskimi odpowiednikami są w przypadku: NUTS 1 – regiony; NUTS 2 – województwa; NUTS 3 – podregiony; NUTS 4 – powiaty i miasta na prawach powiatu; NUTS 5 – gminy.
Wkład środków krajowych do programów lub projektów realizowanych przy udziale środków pomocowych.
Wkład środków krajowych do programów lub projektów realizowanych przy udziale środków pomocowych.
Studium, przeprowadzone podczas fazy identyfikowania projektu, w którym definiuje się wszystkie potencjalne problemy, ocenia się alternatywne rozwiązania, po czym wybiera się preferowane rozwiązanie w oparciu o kryterium trwałości projektu.
Studium przeprowadzone podczas fazy identyfikowania projektu, w którym definiuje się wszystkie potencjalne problemy, ocenia się alternatywne rozwiązania, po czym wybiera się preferowane rozwiązanie w oparciu o kryterium trwałości projektu.
Wydatkami kwalifikowalnymi są koszty poniesione przez beneficjenta, które kwalifikują się do refundacji ze środków Funduszy Strukturalnych, w tym Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego poniesionych w trakcie realizacji projektów i realizowane są: - zgodnie z Krajowymi wytycznymi Ministerstwa Rozwoju Regionalnego z dnia 30 lipca 2007 r dotyczącymi kwalifikowania wydatków w ramach funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności w okresie programowania 2007-2013, - zgodnie z wytycznymi Instytucji Zarządzającej zamieszczonymi w Uszczegółowieniu Reginalnego Programu Operacyjnego.
Wydatki nie zaliczone do kategorii wydatków kwalifikowalnych, związane z realizacją projektu, które ponosi beneficjent.
Publiczny wkład w finansowanie operacji, pochodzący z budżetu państwa, władz regionalnych lub lokalnych, Wspólnot Europejskich, związany z funduszami strukturalnymi i Funduszem Spójności oraz wszelkie wydatki o podobnym charakterze. Za wydatek o podobnym charakterze uważany jest każdy wkład w finansowanie operacji, pochodzący z budżetu podmiotów prawa publicznego lub stowarzyszeń lub związków jednej lub więcej władz regionalnych lub lokalnych, lub podmiotów prawa publicznego działających zgodnie z dyrektywą 2004/18/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 31 marca 2004 r. w sprawie koordynacji procedur udzielania zamówień publicznych na roboty budowlane, dostawy i usługi
(ang: digital divide) Jest pojęciem odnoszącym się do podziału społeczeństwa na osoby z dostępem do sieci internetowej i nowoczesnych form komunikacji, oraz na osoby bez takich możliwości, a także umiejętności posługiwania się Internetem, jakości połączenia i wymiaru językowego (brak znajomości języka, w którym dane informacje występują).
Brak lub ograniczenie możliwości uczestnictwa, wpływania i korzystania z podstawowych instytucji publicznych i rynków, które powinny być dostępne dla wszystkich, a w szczególności dla osób ubogich.
Podmiot, któremu beneficjant końcowy zlecił wykonanie zadania.
Elementy stałe i ruchome, których instalacja jest niezbędna dla prawidłowego funkcjonowania i osiągniecia celu inwestycji.
Należy przez to rozumieć wyrób w rozumieniu przepisów o ocenie zgodności, wytworzony w celu wbudowania, wmontowania, zainstalowania lub zastosowania w sposób trwały w obiekcie budowlanym, wprowadzany do obrotu jako wyrób pojedynczy lub jako zestaw wyrobów do stosowania we wzajemnym połączeniu stanowiącym integralną całość użytkową (źródło: Ustawa Prawo Budowlane z dn. 07 lipca 1994 r.)
Wysoka technika (high technology, high-tech) to dziedziny wytwarzania i wyroby odznaczające się wysoką naukochłonnością, tzw. wysokim poziomem aktywności B+R (R&D intensity). Dziedziny wysokiej techniki charakteryzują się przede wszystkim: – wysokim poziomem innowacyjności, krótkim cyklem życiowym wyrobów i procesów i szybką dyfuzją innowacji technologicznych, – wzrastającym zapotrzebowaniem na wysoko kwalifikowany personel, szczególnie w zakresie nauk technicznych i przyrodniczych, – dużymi nakładami kapitałowymi, wysokim ryzykiem inwestycyjnym i szybkim „starzeniem się” inwestycji, – ścisłą współpracą naukowo-techniczną, w obrębie poszczególnych krajów i na arenie międzynarodowej, pomiędzy przedsiębiorstwami i instytucjami badawczymi (instytutami naukowymi, wyższymi uczelniami itp.), – wzmagającą się konkurencją w handlu międzynarodowym.

Z

Budowa obiektu na niezabudowanej działce znajdującej się wśród zabudowanych działek. Obiekt nie może być przeznaczony na cele mieszkaniowe. W przypadku gdy nawet część budynku przeznaczona jest na cele mieszkaniowe budynek traktowany jest jako budynek o charakterze mieszkalnym.
Nieruchomość lub rzecz ruchomą, ich części lub zespoły, będące dziełem człowieka lub związane z jego działalnością i stanowiące świadectwo minionej epoki bądź zdarzenia, których zachowanie leży w interesie społecznym ze względu na posiadaną wartość historyczną, artystyczną lub naukową (źródło: Ustawa o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, z dnia 23 lipca 2003 r.).
zakład opieki zdrowotnej, umieszczony w ewidencji naczelnego lekarza uzdrowiska, działający na obszarze uzdrowiska, utworzony w celu udzielania świadczeń zdrowotnych z zakresu lecznictwa uzdrowiskowego, w ramach kierunków leczniczych i przeciwwskazań ustalonych dla każdego uzdrowiska, w szczególności wykorzystujący warunki naturalne przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych,
Zgodnie z art. 2 pkt 13 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych (Dz. U. Nr 19, poz. 177, z późn. zm. należy przez to rozumieć umowy odpłatne zawierane między zamawiającym a wykonawcą, których przedmiotem są usługi, dostawy lub roboty budowlane.
Umowy odpłatne zawierane między zamawiającym (jednostką sektora finansów publicznych w rozumieniu przepisów o finansach publicznych, osobą prawną, inną państwową jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej) a wykonawcą, których przedmiotem są usługi, dostawy lub roboty budowlane.
Reguluje działanie Funduszy strukturalnych, stanowi, że środki przekazywane przez Komisję Europejską z tych funduszy mają być tylko uzupełnieniem środków zgromadzonych na dany program lub projekt przez odpowiednie władze krajowe (regionalne, lokalne). Środki Funduszy Europejskich mają uzupełniać środki przeznaczone na ten cel przez kraj członkowski (publiczne środki krajowe), a więc nie mogą ich w całości zastępować.
Jedno z odstępstw od zasady monofunduszowości, umożliwiające tzw. elastyczne finansowanie jednofunduszowych programów operacyjnych Unii Europejskiej. Polega na dofinansowaniu w ramach projektu z udziałem środków z EFRR komplementarnych działań wchodzących w zakres EFS oraz dofinansowaniu w ramach projektu z udziałem środków z EFS komplementarnych działań wchodzących w zakres EFRR. Innymi słowy, jeżeli projekt dotyczy inwestycji infrastrukturalnej możliwe jest włączenie do projektu tzw. wydatków miękkich (czyli np. kosztów szkoleń czy doradztwa) pod warunkiem, że poniesienie takich wydatków jest uzasadnione osiągnięciem spójności projektu. Analogicznie, jeżeli projekt ma charakter miękki (czyli dotyczy szkoleń, doradztwa, podnoszenia kompetencji, wprowadzania nowych rozwiązań organizacyjnych, itp.) można uzupełnić projekt o pewne wydatki materialne (jak np. urządzenia), ale tylko te, które są potrzebne do realizacji i powodzenia projektu. Niemniej jednak możliwość ta dotyczy maksymalnie do 10 proc. wydatków objętych dofinansowaniem – w szczególnych przypadkach pułap ten może być podwyższony do 15 proc. Zobacz krótki film informacyjny Link prowadzi do serwisu zewnętrznego
Reguluje działanie Funduszy strukturalnych, związana jest z dążeniem do spójności polityki regionalnej z innymi politykami wspólnotowymi, w tym przede wszystkim ochrony konkurencji zamówień publicznych, ochrony środowiska i równych szans kobiet i mężczyzn.
Reguluje działania Funduszy strukturalnych, określając, że ich interwencja, aby przyniosła efekt, nie powinna być rozproszona, lecz skoncentrowana na niewielu precyzyjnie określonych celach i obszarach.
Reguluje działanie Funduszy Europejskich. Jej celem jest dążenie do spójności wdrażania różnych instrumentów wsparcia UE.
Jest to zasada odnosząca się do okresu programowania Unii Europejskiej, która określa dodatkowy okres na realizację i rozliczenie projektów i programów współfinansowanych z Funduszy Europejskich. W praktyce oznacza to, że z funduszy przyznanych w ramach perspektywy finansowej 2014-20 faktycznie korzystać można do roku 2023. Jeżeli do tego czasu krajowi członkowskiemu nie uda się wykorzystać wszystkich środków przyznanych na bieżącą perspektywę finansową, będzie musiał zwrócić niewykorzystaną nadwyżkę do budżetu UE.
Reguluje działanie Funduszy strukturalnych. Nakłada obowiązek jak najściślejszej współpracy między Komisją Europejską a odpowiednimi władzami i instytucjami szczebla krajowego, regionalnego i lokalnego, uczestniczącymi w przygotowaniu i realizacji działań w ramach tych funduszy.
Reguluje działanie Funduszy strukturalnych. Nakłada obowiązek podejmowania decyzji na podstawie wieloletnich programów rozwoju i innych dokumentów planistycznych, obejmujących wszystkie informacje niezbędne do sprawnego i efektywnego osiągania zamierzonych celów.
Reguluje działanie Funduszy strukturalnych, odnosi się do istniejących związków pomiędzy polityką regionalną a polityką makroekonomiczną prowadzoną przez poszczególne państwa członkowskie. Zgodnie z postanowieniami Jednolitego Aktu Europejskiego w celu zwiększenia zbieżności koniunktur gospodarczych oraz redukowania różnic w stopniu rozwoju poszczególnych regionów państwa członkowskie mają obowiązek koordynować swoje polityki gospodarcze.
Zestaw wymogów formalnych i merytorycznych odnoszących się do kategorii wydatków które mogą zostać objęte dofinansowaniem w projektach współfinansowanych z Funduszy Europejskich. Odnoszą się one zarówno do rodzaju kosztów, które mogą zostać poddane dofinansowaniu, jak i sposobu ich ponoszenia i dokumentacji.
Działalność polegająca na ujmowaniu, uzdatnianiu i dostarczaniu wody (źródło: art. 2 Ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków. Dz. U. z dnia 13 lipca 2001 r.).
Komputer wraz z monitorem, myszką, klawiaturą bez innych urządzeń peryferyjnych, a także komputer przenośny.
Odcinki instalacji odbiorczych łączące grupowy węzeł cieplny lub źródło ciepła z instalacjami odbiorczymi w obiektach (źródło: Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dn.9.10.2006 w sprawie szczególnych zasad kształtowania i kalkulacji taryf oraz rozliczeń z tytułu zaopatrzenia w ciepło; Dz.U.2006.193.1423).
Instrumenty zewnętrznego finansowania przedsiębiorczości są rozumiane w ramach RPO WSL jako regionalne i lokalne fundusze poręczeniowe, mikropożyczkowe, pożyczkowe, mikropożyczkowe – pożyczek 100 – 120 tys. PLN, pożyczkowe – pożyczek 100 – 600 tys. PLN.
W odróżnieniu od Białej Księgi stanowi opracowania koncepcyjne służące jako podstawa do dyskusji w procesie wypracowywania decyzji, dla tematycznie wybranych kręgów odbiorców.
ZIT to narzędzie, które po raz pierwszy pojawiło się w przedstawionych przez Komisję Europejską aktach prawnych na nową perspektywę. Przy pomocy tego instrumentu, partnerstwa jednostek samorządu terytorialnego miast i obszarów powiązanych z nimi funkcjonalnie (miasto i samorządy znajdujące się w jego oddziaływaniu) mogą realizować wspólne przedsięwzięcia, łączące działania finansowane z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i Europejskiego Funduszu Społecznego. ZIT to także wyjście poza sztywne granice administracyjne JST i większe możliwości oddziaływania projektów unijnych.

Ź

Połączone ze sobą urządzenia lub instalacje służące do wytwarzania ciepła w tym kotłownia, węzeł cieplny bądź grupowy wymiennik ciepła.
Pomóż nam poprawić serwis

Anuluj
Czy treść na tej stronie była pomocna? Zgłoś