Fundusze Europejskie
dla Śląskiego 2021-2027

Pytanie 1.  Czy właściwym subregionem jest subregion z uwagi na adres siedziby spółki, czy realizacji projektu?

Odpowiedź

Nabór dla przedmiotowego działania (10.06_ZIT) jest realizowany w oparciu o instrument terytorialny ZIT, a co za tym idzie, przedmiotowy projekt musiałby wynikać ze strategii Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych. Oznacza to, że aplikować o wsparcie mogą wnioskodawcy, których projekty wynikają ze Strategii Zintegrowanego Rozwoju Terytorialnego Aglomeracji Beskidzkiej na lata 2021-2027 (z perspektywą do roku 2030) i są wskazane na liście projektów ZIT, zgodnie z art. 34 ust.15 pkt. 3 ustawy wdrożeniowej (warunek zamieszczony w Regulaminie wyboru projektów, rozdz. 1.5, pkt 1). Teoretycznie jest możliwe aby projekt zlokalizowany poza danym Subregionem znalazł się na liście projektów ZIT praktyka natomiast wskazuje, że na listach projektów ZIT danego Subregionu są projekty zlokalizowane na terenie tego Subregionu. Do wyjaśnienia tej kwestii odpowiednim jest właściwy Subregion, na którego liście miałby być zamieszczony dany projekt.

Pytanie 2. Na liście projektów ZIT stanowiącej zał. nr 1 do ww. Strategii w ramach działania 10.6 został uwzględniony projekt Gminy pt. „X”  polegający na budowie magazynów energii dla obiektów użyteczności publicznej (administracyjnych, sportowych, oświatowych) w gminie X, jako uzupełnienie do istniejących instalacji OZE. Oprócz magazynów energii dla obiektu sportowego, gmina chce dodatkowo wykazać w tym projekcie montaż pomp ciepła. Pierwotnie  zakładano wykazanie pomp ciepła dla tego obiektu w ramach innego projektu, aktualnie analizuje możliwość wykazania pompy ciepła w projekcie z 10.6.

Czy zatem Gmina X może w ramach naboru nr FESL.10.06-IZ.01-127/24 złożyć wniosek o dofinansowanie projektu uwzględniającego oprócz magazynów energii również dodatkowy element tj. montaż pomp ciepła, bez potrzeby aktualizacji Strategii ZIT?

Odpowiedź

Ocena w ramach kryterium formalnego: Kwalifikowalność przedmiotowa projektu aspektu: czy projekt wynika ze strategii Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych oraz czy jest projektem zintegrowanym lub strategii rozwoju ponadlokalnego pełniącej funkcję strategii ZIT? (dotyczy projektów realizowanych w naborach, organizowanych w oparciu o instrument terytorialny ZIT) odbywa się na podstawie analizy zgodności informacji zamieszczonych we wniosku o dofinansowanie (i w załącznikach) z informacjami umieszczonymi na Liście projektów realizujących cele Strategii.

W trakcie oceny złożonego wniosku analizuje się zgodność danego projektu z projektem wskazanym w strategii. Aktualizacja strategii, w tym ocena czy taka aktualizacja jest możliwa, pozostaje w gestii właściciela strategii (subregionu).

Natomiast w odniesieniu do wskazanego projektu zmiana polegająca na tym, że z jednego projektu zostaje usunięty zakres natomiast w innym projekcie zakłada się dołożenie nieprzewidzianej wcześniej instalacji OZE, może spowodować m.in., że:
- projekt planowany do złożenia w naborze dla dz. 10.6 będzie częściowo rozbieżny z założeniami projektu na liście, gdyż pompa ciepła będzie nową instalacją OZE, a projekt z działania 10.6 zakłada jedynie budową magazynów energii, jako uzupełnienie do istniejących instalacji OZE. W przypadku, gdy Gmina , oprócz magazynów energii dla obiektu sportowego, chce dodatkowo wykazać w tym projekcie montaż pompy ciepła to sugeruje się, aby dokonać aktualizacji listy ZIT w tym zakresie, jak i w wartości dofinasowania w EUR (nie więcej niż) dla danego projektu, gdyż wydaje się, że np. w przypadku subregionu południowego deklarowane wartości dofinansowania wykazane na liście nie są szacunkowe (przybliżone) lecz stałe.
- okrojony zakres projektu w innym naborze będzie wymagać odpowiedniego uzasadnienia we wniosku o dofinansowanie w polu B.7, możliwe jest dołączenie do wniosku opinii właściwego subregionu, zawierającej analizę zgodności zmienionego projektu ze Strategią i celem strategicznym (niemniej opinia ta nie ma charakteru przesądzającego). Kwestia ta będzie podlegała ocenie formalnej. Koniecznym jest również zaznaczenie iż negatywnie będą oceniane takie zmiany w projektach, które skutkują brakiem osiągnięcia zintegrowania inwestycji a co za tym idzie, prowadzą do braku możliwości uznania danego projektu za możliwy do złożenia w naborach dedykowanych instrumentowi terytorialnemu ZIT.

Pytanie 3. W punkcie 1.5 Regulaminu wyboru projektów widnieje zapis:

„Wsparciem objęte zostaną projekty realizowane na obszarach transformacji obejmujących podregiony:

• katowicki, 
• sosnowiecki, 
• tyski, 
• bytomski, 
• gliwicki, 
• rybnicki,
• bielski”

Czy jako podmiot znajdujący się na terenie miasta Bielsko-Biała możemy aplikować o wsparcie? Czy dotyczy to tylko jednostek znajdujących się poza miastem na terenie powiatu?

Odpowiedź

W przypadku wskazanej jednostki znajdującej się na terenie miasta Bielsko – Biała, istniałaby możliwość aplikowania o środki, z uwagi na fakt, iż Miasto Bielsko – Biała znajduje się w jednym z siedmiu podregionów wskazanych w zapisach Regulaminu wyborów projektu, a mianowicie w podregionie Bielskim (a zatem ten aspektem związany z lokalizacją inwestycji byłby spełniony). Należy jednak mieć na uwadze, iż ogłoszone nabory z działania 10.6, są  realizowane w oparciu o instrumenty terytorialne ZIT, a co za tym idzie przedmiotowy projekt musi wynikać ze strategii Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych. Oznacza to, że aplikować o wsparcie mogą wnioskodawcy, których projekty wynikają ze Strategii Rozwoju Subregionu na lata 2021-2027 i są wskazane na liście projektów ZIT, zgodnie z art. 34 ust.15 pkt. 3 ustawy wdrożeniowej (tj. subregionu właściwego względem zlokalizowania projektu, w przypadku Subregionu Południowego aplikować o wsparcie mogą wnioskodawcy, których projekty wynikają ze Strategii Zintegrowanego Rozwoju Terytorialnego Aglomeracji Beskidzkiej na lata 2021- 2027). Dla naboru obowiązuje lista projektów ZIT aktualna na moment zakończenia naboru.

Pytanie 4.  Urząd planuje  złożyć wniosek o dofinansowanie budowy odnawialnych źródeł energii na kilkunastu obiektach, takich jak: szkoły, przedszkola, MOPS, spółka miejska ze 100% udziałem gminy oraz na obiektach bezpośrednio zarządzanych przez Urząd Miejski. Budowane instalacje byłyby objęte pomocą de minimis.

Biorąc pod uwagę odpowiedź na pytanie nr 18 do naboru FESL.10.06-IZ.01-011/23 prosimy o potwierdzenie, czy dobrze rozumiemy, że:
- szkoły, przedszkola, MOPS – dysponują odrębnym limitem pomocy de minimis w wysokości 300 tys. euro dla każdej jednostki; jednostki te zostaną wskazane we wniosku jako „beneficjenci pomocowi” 
- spółka miejska ze 100% udziałem gminy, również dysponuje odrębnym limitem pomocy de minimis w wysokości 300 tys. euro
- pozostałe obiekty zarządzane przez Urząd Miejski – w tym przypadku korzystać będą z limitu pomocy de minimis dla gminy.

Odpowiedź

Każda z wymienionych jednostek będzie posiadała odrębny limit pomocy de minimis – 300  tys. euro liczony przez minione trzy lata, który dotyczy jednego przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 ust. 2 rozporządzenia Komisji (UE) 2023/2831 z dnia 13 grudnia 2023 r. w sprawie stosowania art. 107 i 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do pomocy de minimis. Informuję jednocześnie, że pomoc de minimis powinna być przyporządkowana do każdego beneficjenta pomocy de minimis odrębnie, zatem formularz de minimis oraz oświadczenie dot. udzielonej pomocy de minimis powinny odnosić się do każdego z beneficjentów pomocy de minimis odrębnie. W przypadku, gdy pomoc minimis będzie dotyczyć innych obiektów bezpośrednio zarządzających przez JST to beneficjentem pomocy de minimis będzie tu nie Gmina/Miasto tylko Urząd Gminy/Miasta.

Pytanie 5. Zgodnie z Przewodnikiem dla beneficjentów: Jeżeli projekt podlega zasadom pomocy publicznej, możliwość kwalifikowania wydatków pośrednich musi wynikać również z właściwych dla Ciebie przepisów stanowiących podstawę udzielenia pomocy publicznej. Jeżeli na ich podstawie nie masz możliwości kwalifikowania kosztów pośrednich, wykorzystaj do tego celu dostępny limit w ramach pomocy de minimis.
- Czy w przypadku, gdy dostępny limit de minimis dla danej jednostki jest mniejszy niż możliwe maksymalne dofinansowanie dla kosztów pośrednich, to czy możliwe jest obniżenie dofinansowania dla kosztów pośrednich?
- Czy w przypadku gdy JST nie dysponuje już żadnym limitem de minimis, to czy możliwe jest wykazanie w projekcie kosztów pośrednich (w wysokości 7%), ale z zerowym poziomem dofinansowania? Czy w takim przypadku gmina musi zabezpieczyć w budżecie miasta środki własne na pokrycie 100% kosztów pośrednich (wydatki bieżące).
- Jeżeli koszty bezpośrednie obciążają limit danych jednostek (beneficjentów pomocowych) to czy koszty pośrednie również obciążają limity tych jednostek, czy wchodzą do limitu pomocy de minimis dla gminy (beneficjenta funduszowego)?

Odpowiedź

Zgodnie z Przewodnikiem dla beneficjentów FE SL 2021-2027 (wersja 6) w sytuacji, gdy inwestycja w kosztach bezpośrednich objęta będzie zasadami pomocy publicznej/pomocy de minimis, to koszty pośrednie należy objąć pomocą de minimis do dostępnego limitu. Należy zastosować stawkę ryczałtową zgodnie ze wskazaniem w regulaminie wyboru projektów, tj. 7%.  W sytuacji braku dostępności limitu de minimis na objęcie maksymalnej wielkości dofinansowania do pośrednich kosztów kwalifikowanych należy obniżyć kwotę dofinansowania objętą pomocą de minimis, do dostępnego limitu (obniżyć poziom dofinansowania do kosztów pośrednich pozostawiając stawkę ryczałtową na poziomie jw.). Istotną kwestią jest to, że pomoc de minimis na dofinansowanie kosztów pośrednich będzie sprawozdawana na Urząd Gminy/Miasta, a nie na jej jednostki. System LSI umożliwia wskazanie beneficjenta pomocy de minimis w kosztach pośrednich, innego niż Wnioskodawca. Należy zatem kwotę dofinansowania do kosztów pośrednich objętych pomocą de minimis przypisać do Urzędu Gminy/Miasta. W przypadku, gdy Urząd Gminy/Miasta nie dysponuje już limitem pomocy de minimis, wówczas koszty pośrednie nie będą podlegały dofinansowaniu (wartość 0), natomiast będą one ponoszone ze środków własnych Wnioskodawcy, które powinny być zabezpieczone w budżecie.

Pytanie 6. W jaki sposób możemy dokonać wpisu naszego projektu na listę projektów ZIT? Jako niepubliczny zakład opieki zdrowotnej posiadający kontrakt z NFZ dla świadczeń w budynku, w którym realizowany byłby projekt podlegamy pod pkt. 10.6.

Odpowiedź

W ramach Naboru nr FESL.10.06-IZ.01-128/24 o dofinansowanie mogą ubiegać się jedynie projekty wpisane na listę zintegrowanych inwestycji terytorialnych ZIT Subregionu Zachodniego i wynikające tym samym ze Strategii Terytorialnej Subregionu Zachodniego Województwa Śląskiego na lata 2021-2027.

Jednocześnie, w odniesieniu do planowanego projektu tj. montażu paneli PV wraz z pompą ciepła dla  niepublicznego zakładu opieki zdrowotnej, który posiada kontrakt z NFZ - istnieje możliwość, zgodnie z zapisami Regulaminu wyboru projektów nr FESL.10.06-IZ.01-128/24 (https://funduszeue.slaskie.pl/lsi/nabor/168), aby wskazany podmiot ubiegał się o dofinansowanie: „(…) pkt. 1.3 Kto może ubiegać się o dofinansowanie:

1. Instytucje ochrony zdrowia. Niepubliczne zakłady opieki zdrowotnej.
Wymagany jest kontrakt z NFZ dla świadczeń w budynku, w kótrym realizowany jest projket.
(…)”

W zakresie uzyskania informacji o możliwości umieszczenia Państwa projektu na liście  Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych (ZIT) Subregionu Zachodniego proszę o kontakt z Biurem Subregionu Zachodniego Województwa Śląskiego:

Związek Gmin i Powiatów Subregionu Zachodniego Województwa Śląskiego z siedzibą w Rybniku
ul. Rudzka 13 C, 44-200 Rybnik
tel. 32 421 21 49, 32 422 24 46
e-mail: biuro@subregion.pl 
https://subregion.pl/

Pytanie 7.  Czy w tym naborze wniosków, wniosek o dofinansowanie może złożyć Zespół Szkół Rolniczych podlegający Ministerstwu Rolnictwa i Rozwoju Wsi (szkoła prowadzona przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi)? Z punktu formalnego jest to jednostka organizacyjna administracji rządowej, ale nie jest wprost wymieniona w katalogu uprawnionych w Regulaminie naboru. W katalogu uprawnionych mogłaby się tylko wpisać w pkt. 1 Administracja rządowa.

Czy taki podmiot jest uprawniony do złożenia wniosku o dofinansowanie?

Odpowiedź

W Regulaminie wyboru projektów dla naboru nr FESL.10.06-IZ.01-128/24, przeznaczonego dla ZIT Subregionu Zachodniego w ramach działania 10.06 wskazano w rozdziale 1.5.

„Warunki wsparcia:Aplikować o wsparcie mogą wnioskodawcy, których projekty wynikają ze Strategii Terytorialnej Subregionu Zachodniego Województwa Śląskiego na lata 2021-2027 i są wskazane na liście projektów ZIT, zgodnie z art. 34 ust.15 pkt. 3 ustawy wdrożeniowej.”

Oznacza to, że projekt złożony do dofinansowania w ramach tego naboru musi być wpisany na listę projektów ZIT Subregionu Zachodniego.

Jednocześnie, jeśli planowany projekt będzie wpisany na listę ZIT Subregionu Zachodniego to zgodnie z zapisami Regulaminu naboru projektów, rozdział 1.3 - Kto może ubiegać się o dofinansowanie - typy wnioskodawcy, wydaje się, że wpisuje się on, jako zespół szkół podlegających pod administrację rządową, w następujący Typ Beneficjenta:

Dodatkowo, należy uwzględnić również kwestię wynikającą z zapisów kryterium oceny formalnej ogólnej nr 3, pn. Kwalifikowalność podmiotowa, a mianowicie Wnioskodawca w przedmiotowym naborze projektów musi posiadać osobowość prawną lub zdolność do podejmowania czynności prawnych.

Pytanie 8.
1) Gdzie znajdują się linki z których można pobrać załączniki do naboru 10.06-IZ.01-128/24   tj. [10.6]Rozwój energetyki rozproszonej opartej o odnawialne źródła energii?

2) Czy w ramach projektu FESL.10.06-IZ.01-128/24 - Rozwój energetyki rozproszonej opartej o odnawialne źródła energii dopuszczalne jest budowa Farmy fotowoltaicznej / instalacji OZE tj. Fotowoltaiki, której celem jest produkcja energii elektrycznej i odbiór przez operatora energetycznego?

Odpowiedź

Odp. 1 Załączniki do ww. naboru znajdują się pod linkiem.

Odp. 2 W ramach ww. naboru możliwa jest realizacja projektu polegającego na budowie farmy fotowoltaicznej, dla której wyprodukowana energia elektryczna będzie odbierana przez operatora energetycznego, jednak taki projekt będzie objęty pomocą publiczną lub/i pomocą de minimis.

Dodatkowo proszę mieć na względzie, że nabór FESL.10.06-IZ.01-128/24 jest realizowany w oparciu o instrument terytorialny ZIT dla Subregionu Zachodniego, a co za tym idzie przedmiotowy projekt musi wynikać ze strategii Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych Subregionu Zachodniego. Oznacza to, że aplikować o wsparcie mogą wnioskodawcy, których projekty wynikają ze Strategii Rozwoju Subregionu na lata 2021-2027 i są wskazane na liście projektów ZIT, zgodnie z art. 34 ust.15 pkt. 3 ustawy wdrożeniowej (tj. subregionu właściwego względem zlokalizowania projektu). Dla naboru obowiązuje lista projektów ZIT aktualna na moment zakończenia naboru.

Pytanie 1. Czy nabór grantobiorców jest wymagany przed złożeniem wniosku? Czy środki ZIT subregion centralny są zapewnione dla Gminy, czy jednak punktacja będzie decydowała o otrzymaniu dofinansowania?

Odpowiedź

Nabór grantobiorców nie musi zostać przeprowadzony przed złożeniem wniosku. Jednakże za przeprowadzenie naboru przed złożeniem wniosku o dofinansowanie jest punktowane na etapie oceny merytorycznej.
Aplikować o wsparcie mogą jedynie wnioskodawcy, których projekty wynikają ze Strategii Rozwoju Subregionu Centralnego Województwa Śląskiego na lata 2021-2027 i są wskazane na liście projektów ZIT, zgodnie z art. 34 ust.15 pkt. 3 ustawy wdrożeniowej. Nabór jest prowadzony w trybie konkursowym, zatem jeśli wnioskowana kwota dofinansowania wybranych projektów przekroczy alokację w naborze, to nie ma gwarancji przyznania dofinansowania dla wszystkich wybranych projektów – w tej sytuacji będzie decydowała punktacja. Natomiast na etapie oceny merytorycznej nie jest wymagane otrzymanie minimalnej liczby punktów, by projekt został oceniony pozytywnie. Jeśli w wyniku oceny złożonego wniosku, projekt nie spełni kryteriów formalnych lub merytorycznych, to zostanie oceniony negatywnie, czyli nie otrzyma dofinansowania.

Pytanie 2. Zwracam się z zapytaniem czy w ramach naboru FESL.10.06-IZ.01-081/23 (projekt grantowy) Gmina może we wniosku o dofinansowanie zaplanować maksymalny dopuszczalny poziom dofinansowania kosztów kwalifikowanych do kosztów pośrednich na poziomie 80%?

Odpowiedź

W ramach naboru FESL.10.06-IZ.01-081/23 wnioskodawca może we wniosku o dofinansowanie zaplanować 80% dofinansowania dla kosztów pośrednich lub zgodnie z zasadami udzielania pomocy publicznej / pomocy de minimis.

Pytanie 3. Jak wypełnić oświadczenie dot. prawa do dysponowania nieruchomością w przypadku projektu grantowego dla którego nie wskazujemy dokładnych adresów nieruchomości?

Odpowiedź

Oświadczenie dot. prawa do dysponowania nieruchomością, w przypadku projektów grantowych, również tych, dla których nie są znane dokładne lokalizacje grantobiorców, należy wypełnić w odniesieniu do wnioskodawcy. W celu potwierdzenia, że wnioskodawca posiada prawo dysponowania nieruchomością na cele realizacji projektu oraz w okresie trwałości, konieczne jest wskazanie, że zgoda właścicieli nieruchomości, do dysponowania nieruchomością przez wnioskodawcę, zostanie zagwarantowana w umowie z grantobiorcami. Należy w oświadczeniu zaznaczyć punkt 7) inne (ewentualnie punkt 6) stosunek zobowiązaniowy przewidujący uprawnienie do wykonywania robót i obiektów budowlanych) oraz wskazać, że właściwa zgoda zostanie zagwarantowana umową zawieraną z mieszkańcami objętymi projektem. Należy również dołączyć do wniosku wzór umowy zawierający m.in. sposób uregulowania kwestii dysponowania nieruchomością.

Pytanie 4. Czy można realizować projekty w formule zaprojektuj i buduj?

Odpowiedź

Potwierdzam iż możliwa jest realizacja projektu w trybie „zaprojektuj i buduj”. Dla projektów realizowanych w trybie konkurencyjnym, wnioskodawca jest zobowiązany do posiadania dokumentacji technicznej na moment aplikowania, jednak nie ma obowiązku dołączania jej do wniosku o dofinansowanie. Przy czym, jeżeli zajdzie taka potrzeba wnioskodawca może zostać poproszony o jej dołączenie na etapie oceny wniosku.

Pytanie 5. Wskaźnik rezultatu "liczba przedsięwzięć proekologicznych" odnosi się do działań typu kampania proekologiczna, czy do montowanych instalacji?

Odpowiedź

Zgodnie z definicją zawartą w załączniku nr 2 do Regulaminu wyboru projektów we wskaźniku „Liczba przedsięwzięć proekologicznych” należy wykazać przedsięwzięcia proekologiczne które zostaną zrealizowane w ramach projektu a mające istotny wkład w realizację celów środowiskowych.

Przykładami takich przedsięwzięć mogą być m.in:
- montaż instalacji OZE;
- nasadzenia roślinności;
- systemy w zakresie magazynowania.

Zwracamy jednakże uwagę, że działania wykazane we wskaźniku powinny być realizowane w tej samej lokalizacji, w której planuje się montaż OZE, a zatem u mieszkańców.

W ramach naboru nr FESL.10.06-IZ.01-081/23, wskaźnikiem, który mierzy liczbę działań związanych z edukowaniem społeczeństwa, przekazywaniem wiedzy oraz promowaniem ekologicznych zachowań jest wskaźnik „Liczba przeprowadzonych kampanii informacyjno-edukacyjnych kształtujących świadomość ekologiczną”.

Wskaźniki  „Liczba przeprowadzonych kampanii informacyjno-edukacyjnych kształtujących świadomość ekologiczną” oraz „Liczba przedsięwzięć proekologicznych” są wskaźnikami, które należy rozpatrywać odrębnie.

Więcej szczegółowych informacji na temat ww. wskaźników znajduje się  w załączniku nr 2 do Regulaminu wyboru projektów.

Pytanie 6. Proszę o wskazanie informacji o zamówieniach  publicznych.

Odpowiedź

Informacje dotyczące zamówień publicznych znajdują się w  Przewodniku dla beneficjentów FE SL 2021-2027 rozdział 7.

W ramach naboru FESL.10.06-IZ.01-081/23 oraz naboru FESL.02.06-IZ.01-076/23 istnieje możliwość uzyskania dodatkowych punktów w ramach spełnienia dwóch poniższych kryteriów:
"Stopień przygotowania inwestycji do realizacji" – jeśli przeprowadzono postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego oraz "Zastosowanie w projekcie zielonych zamówień publicznych" – jeśli w projekcie zastosowano zielone zamówienia publiczne.

Więcej  informacji na temat punktacji ww. kryteriów dostarcza  załącznik nr 1 do Regulaminu naboru dla działania 10.06 oraz działania 2.06

 Pytanie 7. Czy w projektach parasolowych należy na każdej instalacji PV umieścić naklejkę promocyjną?

Odpowiedź

Zgodnie z Podręcznikiem wnioskodawcy i beneficjenta funduszy europejskich na lata 2021-2027 w zakresie Informacji i Promocji wnioskodawca zobowiązany do umieszczenia naklejek na wyposażeniu, sprzęcie i środkach transportu powstałych lub zakupionych w projekcie dofinansowanym z Funduszy Europejskich. Szczegółowe informacje dot. oznakowania urządzeń naklejkami znajdują się w ww. dokumencie. Ponadto na naszej stronie internetowej przygotowaliśmy https://funduszeue.slaskie.pl/czytaj/zasady_promocji_oznakowania, które należy zastosować w realizowanym projekcie.

Pytanie 8. Proszę o wyjaśnienie jakie warunki musi spełnić odbiorca końcowy, aby planowany w ramach projektu magazyn energii elektrycznej podłączony do istniejącej instalacji nie był objęty pomocą de minimis?

Odpowiedź

W przypadku realizacji projektu polegającego na montażu magazynu energii elektrycznej podłączonego do istniejącej instalacji fotowoltaicznej zarówno w projektach grantowych jak i parasolowych wnioskodawca powinien dokonać analizy zgodności projektu z zasadami pomocy publicznej i/lub pomocy de minimis na magazyny energii
w odniesieniu do istniejących instalacji OZE, do których zostanie podłączony magazyn energii.

Przewodnik dla beneficjentów FE SL 2021-2027, rozdz. 1.5 Udzielanie pomocy publicznej, pomocy de minimis wskazuje warunki jakie należy przenalizować w sytuacji, gdy nie planuje się objęcia magazynu energii pomocą de minimis na poziomie beneficjent-mieszkaniec. Brak występowania pomocy de minimis na tzw. drugim poziomie możliwe jest wyłącznie, jeśli zostaną spełnione łącznie 3 przesłanki weryfikowane w kontekście instalacji PV on-grid, do której podłączony jest magazyn:
- główna działalność podmiotu ma charakter niegospodarczy (np. osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej);
- energia jest zużywana głównie na potrzeby własne podmiotu, tj. maksymalnie 20% ilości energii wytworzonej w danej instalacji nie jest zużywane przez podmiot na potrzeby własne; oraz
- rozmiar (zdolność wytwórcza) instalacji nie przekracza realnego zapotrzebowania podmiotu na energię elektryczną.

Zgodnie ze stanowiskiem Komisji Europejskiej moc instalacji fotowoltaicznej powinna odpowiadać na realne zapotrzebowanie na energię elektryczną, co oznacza,
iż wyliczenie zapotrzebowania nie powinno przekroczyć progu konsumpcji rocznej (jeśli nie planuje się udzielania wsparcia w formie pomocy de minimis).

W sytuacji, gdy instalacja PV odbiorcy końcowego/grantobiorcy wytwarza nadwyżkę energii, która jest wprowadzana do sieci, tego rodzaju działalność gospodarcza może zostać uznana jako działalność pomocnicza przy spełnieniu powyższych warunków łącznie zarówno w okresie realizacji, jak i trwałości projektu.

Wnioskodawca w procedurach dotyczących wyboru odbiorców końcowych/grantobiorców powinien opisać, jakie warunki muszą zostać spełnione, tak aby instalacja PV spełniała przesłanki wykluczające objęcie podłączonego do niej magazynu energii pomocą de minimis, tzn. zapisy w Regulaminie naboru odbiorców końcowych/grantobiorców a także zapisy umowy powinny umożliwiać ich weryfikację pod kątem spełnienia wszystkich 3 przesłanek wskazanych wyżej. Powyższe zapisy będą wskazywać prawa i obowiązki odbiorców końcowych/grantobiorców, a jednocześnie, uregulowania dla wnioskodawcy w zakresie monitoringu, kontroli oraz rozwiązania umowy w przypadku, gdy dojdzie do naruszenia ww. przesłanek.

Zwracamy uwagę, iż w odniesieniu do relacji z użytkownikiem magazynu energii, to na wnioskodawcy spoczywa obowiązek dokonania analizy pod kątem przesłanek pomocy publicznej/pomocy de minimis.

Pytanie 1. Czy w przypadku montażu instalacji fotowoltaicznych na gruncie wnioskodawca winien przedłożyć Zaświadczenie/ deklarację organu odpowiedzialnego za monitorowanie obszarów Natura 2000?

Odpowiedź

W instrukcji wypełniania wniosków, stanowiącej załącznik do Regulaminu projektów dla naboru nr FESL.10.06-IZ.01-082/23, znajdują się informacje dotyczące sytuacji, kiedy w danym projekcie należy ubiegać się o Zaświadczenie/ deklaracja organu odpowiedzialnego za monitorowanie obszarów Natura 2000.
Z zapisów instrukcji wynika, iż dokument ten nie jest obligatoryjny m.in. dla projektów w których realizowane będę kolektory słoneczne, panele fotowoltaiczne na budynkach, powietrzne pompy ciepła, (…). Wydaje się zatem, że w przypadku planowanej instalacji PV na gruncie przedmiotowe zaświadczenie / deklaracja jest obligatoryjne. Należy jednak mieć na uwadze, że właściwszym organem do wydawania takich interpretacji (jakich przypadków dotyczy ww. zaświadczenie/deklaracja) jest Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Katowicach.

Pytanie 2. Czy w działaniu 10.6 ZIT nabór 082/23 wydatkiem, który będzie kwalifikowany podlegają carporty?

Odpowiedź

W ramach trwającego aktualnie naboru nr FESL.10.06-IZ.01-082/23 dla Działania 10.6 Rozwój energetyki rozproszonej opartej o odnawialne źródła energii (dla projektów innych niż parasolowe i grantowe) obowiązuje 4 wersja Przewodnika dla beneficjentów FE SL 2021-2027.

Zgodnie z zapisami ww. Przewodnika dla Działania 10.6 kosztami kwalifikowalnymi mogą być np. „Prace budowlane, instalacyjne i adaptacyjne, m.in.

- budowa/nabycie nowej infrastruktury oświetleniowej zintegrowanej z instalacjami OZE, budowa carportów” (strona 168 z 189).

Pytanie 3.

1. Parafia kościoła, wykonała i zakończyła inwestycję tj. instalacja fotowoltaiczna oraz pompa ciepła. Inwestycja była wykonana w 2022 roku. Czy w tym przypadku może ona się starać o dotację w Naborze FESL.10.06-IZ.01-082/23?
2. Czy parafia może się starać o dotację w wysokości 85 % jeśli prowadzi szkołę/żłobek w budynkach parafialnych? Czy na te komórki również mogą korzystać z inwestycji pozyskanych z ww. dotacji tj. instalacja fotowoltaiczna, pompa ciepła, czy też działania muszą być wyłączone z inwestycji? Parafia pobiera opłaty za te usługi, natomiast są przeznaczane na bieżące opłaty tych miejsc i nie mają na celu zwiększenie majątku parafii. 

Odpowiedź

Zgodnie z zapisami rozdziału 2, podrozdział 2.1, pkt. 4 - Wytycznych dotyczących kwalifikowalności wydatków na lata 2021-2027: „Dofinansowania nie może uzyskać projekt, który został fizycznie ukończony (w przypadku robót budowlanych) lub w pełni wdrożony (w przypadku dostaw i usług) przed przedłożeniem wniosku o dofinansowanie projektu właściwej instytucji, niezależnie od tego, czy wszystkie dotyczące tego projektu płatności zostały przez beneficjenta dokonane – z zastrzeżeniem zasad określonych dla pomocy publicznej. Przez projekt fizycznie ukończony lub w pełni wdrożony należy rozumieć projekt, dla którego przed dniem złożenia wniosku o dofinansowanie projektu nastąpił odbiór ostatnich robót, dostaw lub usług przewidzianych do realizacji w jego zakresie rzeczowym.”

Odwołując się do zapisu Wytycznych dot. kwalifikowalności, w przypadku, gdy inwestycja, polegająca ma montażu PV i pompy ciepła, została już wykonana i zakończona to taki projekt nie może być dofinansowany w ramach naboru FESL.10.06-IZ.01-082/23.

Dodatkowo na etapie oceny formalnej projektów weryfikowane będzie m.in.:

• czy projekt wynika ze strategii Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych oraz czy jest projektem zintegrowanym lub strategii rozwoju ponadlokalnego pełniącej funkcję strategii ZIT? (dotyczy projektów realizowanych w naborach, organizowanych w oparciu o instrument terytorialny ZIT) – nabór FESL.10.06-IZ.01-082/23 dedykowany jest ZIT Subregionowi Centralnemu i zgodnie z Regulaminem wyboru projektu „Aplikować o wsparcie mogą wnioskodawcy, których projekty wynikają ze Strategii Rozwoju Subregionu Centralnego Województwa Śląskiego na lata 2021-2027 i są wskazane na liście projektów ZIT, zgodnie z art. 34 ust.15 pkt. 3 ustawy wdrożeniowej.”

• czy projekt nie został zakończony/lub w pełni wdrożony przed złożeniem wniosku o dofinansowanie?

W przypadku, gdy o dofinansowanie w ramach konkursu FESL.10.06-IZ.01-082/23 ubiega się parafia, która planuje montaż instalacji PV i pomp ciepła (przy spełnieniu m.in. kryterium, że projekt musi wynikać ze strategii ZIT Sub. Centralnego i nie może być zakończony/w pełni wdrożony przed złożeniem wniosku o dofinasowanie), to istotne, dla jakiego budynku planowane jest dane przedsięwzięcie. Należy podać m.in. jakie jest przeznaczenie budynku i planowanych instalacji OZE, a ponadto czy prowadzona jest w tym budynku działalność gospodarcza oraz czy instalacje OZE będą podpięte do sieci energetycznej/cieplnej. W celu określenia wysokości dofinansowania projektu niezbędne będzie przeprowadzenie przez Wnioskodawcę analizy zgodności projektu z zasadami pomocy publicznej/pomocy de minimis (obligatoryjny załącznik 4.c. do wniosku o dofinansowanie). Przy dokonywaniu analizy występowania pomocy publicznej w projekcie należy posiłkować się zapisami: Instrukcji wypełniania wniosku dla danego naboru, Załącznika 4.c.1 Instrukcja do załącznika 4.c Analiza zgodności projektu z zasadami pomocy publicznej  i / lub pomocy de minimis oraz Przewodnika dla beneficjentów.

Pytanie 4. Czy możliwe jest ujęcie budynku zarządzanego przez zespół szkół specjalnych w projekcie w ramach działania 10.6 i czy koszty związane z montażem OZE (panele PV i pompa ciepła) w tej placówce będą kosztami kwalifikowalnymi. Czy w tym przypadku ma zastosowanie zasada deinstytucjonalizacji?
Nieruchomość będąca przedmiotem projektu należy do Powiatu X i jest przekazana w trwały zarząd Zespołowi Szkół Specjalnych, który jest jednostką organizacyjną Powiatu. Obecnie budynek jest użytkowany przez dwie jednostki – Zespół Szkół Specjalnych i technikum wchodzące w skład innego zespołu szkół . Docelowo na zakończenie realizacji projektu nastąpi jednak zmiana, gdyż do 2025 r. planowana jest „wyprowadzka” technikum i ulokowanie w tym miejscu Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej. Niemniej posesja ciągle będzie w zarządzie szkoły specjalnej.
Czy w przypadku gdyby okazało się, iż szkoła specjalna podlega jednak deinstytucjonalizacji (bądź innym ograniczeniom), czy możliwym jest ujęcie w projekcie kosztów dotyczących technikum/poradni jako kosztów kwalifikowalnych (np. wyliczonych procentem zajmowanej powierzchni)?

Odpowiedź

W świetle interpretacji, które docierają do IZ nie ma możliwości uzyskania wsparcia na infrastrukturę OZE na potrzeby szkoły specjalnej.

Natomiast jeśli budynek jest użytkowany przez szkołę specjalną i inny podmiot, którego wsparcie nie jest wykluczone, a możliwe jest wydzielenie proporcjonalne zapotrzebowania na energię z OZE dla szkoły specjalnej i innego podmiotu, to można złożyć wniosek o dofinansowanie dla części instalacji obsługującej podmiot niewykluczony ze wsparcia. Warunki te muszą być dotrzymane w okresie trwałości.

Pytanie 5. Czy hospicjum może aplikować  w naborze FESL.10.06-IZ.01-082/23 oraz czy kwalifikowałoby się jako Instytucja ochrony zdrowia/uzdrowisko?

Odpowiedź

W naborze FESL.10.06-IZ.01-082/23 wsparcie będzie udzielane wyłącznie projektom zgodnym z zasadą deinstytucjonalizacji. 
Inwestycje infrastrukturalne w placówki świadczące całodobową opiekę długoterminową w formach instytucjonalnych (w rozumieniu Wytycznych dotyczących realizacji projektów z udziałem środków Europejskiego Funduszu Społecznego Plus w regionalnych programach na lata 2021–2027) nie będą wspierane.
Zgodnie z „Wytycznymi EFS + dotyczącymi realizacji projektów z udziałem środków Europejskiego Funduszu Społecznego Plus w regionalnych programach 2021-2027” opieka paliatywna i hospicyjna zalicza się usług w formie całodobowej nieinstytucjonalnej tj. usług świadczonych w społeczności lokalnej jednakże tylko w formach zdeinstytucjonalizowanych tj. do 8 osób oraz po spełnieniu przesłanek wynikających z definicji opieki instytucjonalnej tj.:

• usługi są świadczone w sposób zindywidualizowany (dostosowany do potrzeb i możliwości danej osoby),
• wymagania organizacyjne nie mają pierwszeństwa przed indywidualnymi potrzebami mieszkańców,
• mieszkańcy mają wystarczającą kontrolę nad swoim życiem i nad decyzjami, które ich dotyczą w zakresie funkcjonowania w ramach placówki,
• mieszkańcy nie są odizolowani od ogółu społeczności lub zmuszeni do mieszkania razem.

W odniesieniu do powyższego należałoby przeanalizować, czy projekt planowany przez hospicjum w ramach naboru FESL.10.06-IZ.01-082/23 nie będzie wykluczony ze wsparcia na podstawie ww. definicji.

Ponadto należy wziąć pod uwagę to, że nabór FESL.10.06-IZ.01-082/23 dedykowany jest ZIT Subregionowi Centralnemu i zgodnie z Regulaminem wyboru projektu „Aplikować o wsparcie mogą wnioskodawcy, których projekty wynikają ze Strategii Rozwoju Subregionu Centralnego Województwa Śląskiego na lata 2021-2027 i są wskazane na liście projektów ZIT, zgodnie z art. 34 ust.15 pkt. 3 ustawy wdrożeniowej.”

Pytanie 6. Spółdzielnia Mieszkaniowa planuje założyć fotowoltaikę na pawilonach handlowo-usługowych, które należą do spółdzielni, w których znajdują się osiedlowe domy kultury, lokale użytkowe oraz administracja spółdzielni. Czy w związku z tym  należy dołączyć: sprawozdanie finansowe za 3 poprzednie lata, oświadczenie Spółdzielni o otrzymanej pomocy de minimis + formularz oraz oświadczenie o prawie do dysponowania nieruchomością?

Odpowiedź

W pierwszej kolejności należy wziąć pod uwagę to, że nabór FESL.10.06-IZ.01-082/23 dedykowany jest ZIT Subregionowi Centralnemu i zgodnie z Regulaminem wyboru projektu „Aplikować o wsparcie mogą wnioskodawcy, których projekty wynikają ze Strategii Rozwoju Subregionu Centralnego Województwa Śląskiego na lata 2021-2027 i są wskazane na liście projektów ZIT, zgodnie z art. 34 ust.15 pkt. 3 ustawy wdrożeniowej.”

Do wniosku obowiązkowo należy dołączyć oświadczenie o prawie do dysponowania nieruchomością – dokument składają Wnioskodawcy (w przypadku projektów partnerskich również partnerzy), których wnioski o dofinansowanie dotyczą projektów infrastrukturalnych. Oświadczenie należy złożyć zgodnie z wzorem umieszczonym pod naborem.

Nie jest natomiast możliwe jednoznaczne wypowiedzenie się na pozostałe pytania gdyż wymagane dokumenty są zależna od rodzaju projektu i sytuacji Wnioskodawcy.
W odniesieniu do procedury przetargowej wymaganej w programie FE SL 2021-2027, informacje na ten temat są zawarte w Przewodniku dla Beneficjentów (w zakresie stosowania procedury przetargowej).

Informacje dotyczące wymaganych załączników do wniosku znajdują się w Regulaminie wyboru projektów jak również w Instrukcji wypełniania wniosku o dofinansowanie. Należy mieć na uwadze, iż załączniki są również składane w zależności od specyfiki danego projektu. Inne załączniki będzie należało dołączyć np. w przypadku objęcia projektu pomocą publiczną inne natomiast w przypadku objęcia projektu pomocą de minimis. Wszystkie wskazówki i informację znajdują się  jednak w Instrukcji wypełniania wniosku o dofinansowanie (odpowiednio w części dotyczącej pomocy publicznej czy pomocy de minimis).

To, czy i jaką pomocą będzie objęty projekt, zależy od różnych czynników (między innymi od limitu jakim Wnioskodawca dysponuje w przypadku konieczności objęcia projektu pomocą de minimis), w przypadku braku dostępnego limitu pomocy de minimis projekt może zostać objęty pomocą publiczną (tutaj z  konieczne będzie wykazanie spełnienia efektu zachęty), możliwe jest również częściowe objęcie projektu pomocą zarówno publiczną jak i pomocą de minimis. Wszelkie informację na ten temat odnaleźć można i w Instrukcji wypełniania wniosku o dofinansowanie (w części dotyczącej pomocy publicznej oraz pomocy de minimis).

Pytanie 7. Czy dla Subregionów Centralny lub Zachodni ogłoszono już nabory, jeśli tak, to gdzie odnajdziemy informację na temat naborów?

Odpowiedź

Obecnie ogłoszony został nabór dla działania 10.06 dla ZIT Subregionu Centralnego. Więcej informacji dotyczących powyższego naboru znajduje się pod ogłoszeniem o naborze.

Dla ZIT Subregionu Zachodniego nabór planowany jest na maj – sierpień br., zgodnie z harmonogramem naborów.

Dookreślenie, którego ZIT dotyczy nabór, znajduje się w Regulaminie wyboru projektów, na stronie tytułowej i w rozdziale 1. Informacje o naborze.

Pytanie 8. Czy w ramach naboru wniosków nr FESL.10.6-IZ.01-082/23 dla projektu z zakresu montażu instalacji fotowoltaicznej na obiekcie jako załącznik dodatkowy należy przedłożyć Zaświadczenie/deklarację organu odpowiedzialnego za monitorowanie obszarów Natura 2000?
Ponadto czy w ramach wskazanego typu projektu oprócz tablicy informacyjnej (wartość projektu przekracza 100.000 EUR) wymagane są również naklejki na zakupionych środkach trwałych?

Odpowiedź

W instrukcji wypełniania wniosków stanowiącej załącznik do Regulaminu projektów dla naboru nr FESL.10.06-IZ.01-082/23, znajdują się informacje dotyczące sytuacji, kiedy w danym projekcie należy ubiegać się o Zaświadczenie/ deklarację organu odpowiedzialnego za monitorowanie obszarów Natura 2000. Z zapisów instrukcji wynika, że dokument ten nie jest obligatoryjny m.in. dla projektów w których realizowane będę kolektory słoneczne, panele fotowoltaiczne na budynkach, zatem w tym przypadku przedłożenie przedmiotowego załącznika nie będzie wymagane.
Jednocześnie kwestia obowiązku informacyjno- promocyjnego w zakresie planowanego  projektu opisana jest dokładnie w Podręczniku wnioskodawcy i beneficjenta Funduszy Europejskich na lata 2021-2027 w zakresie informacji i promocji.

Kwestia naklejek opisana została w rozdziale nr 10, gdzie zapisano m.in., że: „(…) Jako beneficjent, jesteś zobowiązany do umieszczenia naklejek na wyposażeniu, sprzęcie i środkach transportu powstałych lub zakupionych w projekcie dofinansowanym z Funduszy Europejskich (…)”.

Pytanie 9. Towarzystwo Budownictwa Społecznego Sp. z o.o. planuje złożenie w trwającym aktualnie naborze wniosku o dofinansowanie zakupu i montażu instalacji fotowoltaicznych w budynkach mieszkalnych TBS Sp. z o.o. dla budynków mieszkalnych znajdujących się w zasobach Spółki. Projekt objęty jest pomocą publiczną, wysokość dofinansowania stanowić będzie 45% kosztów kwalifikowanych. Koszty pośrednie dofinansowane będą z pozostałego do wykorzystania przez spółkę limitu pomocy de minimis.

Pytanie dotyczy możliwych źródeł pochodzenia wkładu własnego.

Spółka zakładała pokrycie wkładu własnego (pozostałe 55% kosztów) z własnych środków finansowych spółki zgromadzonych na rachunku bankowym.

Czy jest dozwolone i nie stanowi podwójnego finansowania (jako „jednokrotne rozliczenie tego samego wydatku albo tej samej części wydatku ze środków UE w jakiejkolwiek formie”) skorzystanie z dofinansowania dla tego samego zakresu rzeczowego- czyli dofinansowanie zakupu i montażu instalacji fotowoltaicznych w budynkach mieszkalnych  TBS Sp. z o.o. dla tych samych  budynków mieszkalnych znajdujących się w zasobach Spółki w ramach produktu – Grant OZE z innego programu.

Odpowiedź

W przypadku objęcia wydatków w projekcie, zgłoszonym do naboru 10.06, pomocą publiczną na podstawie:

• rozporządzenia o wyłączeniach blokowych, tzw. GBER [Rozporządzenie Komisji (UE) nr 651/2014 z dnia 17 czerwca 2014 r. uznające niektóre rodzaje pomocy za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art. 107 i 108 Traktatu z dnia 17 czerwca 2014 r. (Dz.Urz.UE.L Nr 187, str. 1)], w tym na podstawie rozporządzenia krajowego dot. udzielania pomocy publicznej na OZE w ramach programów regionalnych [Rozporządzenie Ministra Funduszy i Polityki Regionalnej w sprawie udzielania pomocy na inwestycje w układy wysokosprawnej kogeneracji oraz na propagowanie energii ze źródeł odnawialnych w ramach regionalnych programów na lata 2021-2027 (Dz.U. z 2022 r. poz. 2693 z późn. zm.)],
przepisy dot. kumulowania pomocy znajdują się w art. 8 GBER.
Punkt 5 w art. 8 wprost odnosi się do powyższej sytuacji:
„Pomocy państwa wyłączonej na mocy niniejszego rozporządzenia nie można kumulować z pomocą de minimis w odniesieniu do tych samych kosztów kwalifikowalnych, jeżeli skutkiem takiej kumulacji byłoby przekroczenie poziomów intensywności pomocy określonych w rozdziale III niniejszego rozporządzenia.”

Reasumując – nie ma możliwości sfinansowania tego samego wydatku z rozporządzenia na OZE (w maksymalnej możliwej intensywności) w ramach projektu zgłoszonego do naboru w działaniu 10.06  i z innych środków publicznych stanowiących pomoc de minimis w ramach wkładu własnego. Ponadto warto uwzględnić, że z przytoczonych warunków z wniosku o grant również wynika, że nie można na te same wydatki uzyskiwać wsparcia ze środków publicznych m.in. pochodzących z budżetu Unii Europejskiej.

Pytanie 10. Czy zostanie spełnione kryterium: Kwalifikowalność przedmiotowa projektu w zakresie wynikania projektów ze Strategii Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych w sytuacji gdy, w ramach zadania pn. Zakup i montaż instalacji OZE w budynkach komunalnych w Mieście X, określonego w Strategii Rozwoju Subregionu, Gmina X oraz Szpital Specjalistyczny Y złożą 2 odrębne wnioski o dofinansowanie. Tytuły projektów będą zgodne ze strategią, zostaną tylko wyodrębnione 2 etapy. Kwoty dofinansowania dla obu projektów nie przekroczą wartości zadania określonego w strategii.

Odpowiedź

Istnieje  możliwości rozdzielenia projektu zapisanego na liście projektów ZIT Subregionu, na dwa odrębne wnioski o dofinansowanie natomiast należy mieć na uwadze, że nie może się zmienić Wnioskodawca, który figuruje przy tym projekcie na liście projektów ZIT. Z informacji mailowej wynika, że taka sytuacja miałaby miejsce - jeden projekt byłby składany przez Gminę, natomiast drugi przez szpital. Dla obu projektów Wnioskodawcą musiałby być ten sam podmiot, który jest podany na liście projektów strategicznych.  A ponadto istotne, aby poszczególne projekty nie przekroczyły alokacji dla danego projektu przewidzianego w strategii (jeśli taka została dookreślona w sposób jednoznaczny) oraz aby w każdym z tych projektów (we wniosku o dofinansowanie o polu B.7) przedstawić opis, że jest on częścią jednego projektu wskazanego na liście projektów strategicznych i określić którego.

Pytanie 11. Czy w przypadku montażu instalacji fotowoltaicznych na gruncie wnioskodawca winien przedłożyć Zaświadczenie/ deklarację organu odpowiedzialnego za monitorowanie obszarów Natura 2000?

Odpowiedź

W instrukcji wypełniania wniosków, stanowiącej załącznik do Regulaminu projektów dla naboru nr FESL.10.06-IZ.01-082/23, znajdują się informacje dotyczące sytuacji, kiedy w danym projekcie należy ubiegać się o Zaświadczenie/ deklarację organu odpowiedzialnego za monitorowanie obszarów Natura 2000. Z zapisów instrukcji wynika, iż dokument ten nie jest obligatoryjny m.in. dla projektów w których realizowane będą kolektory słoneczne, panele fotowoltaiczne na budynkach, powietrzne pompy ciepła, (…). Wydaje się zatem, że w przypadku planowanej instalacji PV na gruncie przedmiotowe zaświadczenie/ deklaracja  jest obligatoryjne. Należy jednak mieć na uwadze, że właściwszym organem do wydawania takich interpretacji (jakich przypadków dotyczy ww. zaświadczenie/deklaracja) jest Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Katowicach.

Pytanie 12. Czy w działaniu 10.6 ZIT nabór 082/23 wydatkiem, który będzie kwalifikowany podlegają carporty?

Odpowiedź

W ramach trwającego aktualnie naboru nr FESL.10.06-IZ.01-082/23 dla Działania10.6 Rozwój energetyki rozproszonej opartej o odnawialne źródła energii (dla projektów innych niż parasolowe i grantowe) obowiązuje 4 wersja Przewodnika dla beneficjentów FE SL 2021-2027. Zgodnie z zapisami ww. Przewodnika dla Działania 10.6 kosztami kwalifikowalnymi mogą być np. „Prace budowlane, instalacyjne i adaptacyjne, m.in. - budowa/nabycie nowej infrastruktury oświetleniowej zintegrowanej z instalacjami OZE, budowa carportów” (strona 168 z 189).

Pytanie 13.
1. Parafia kościoła, wykonała i zakończyła inwestycję tj. instalacja fotowoltaiczna oraz pompa ciepła. Inwestycja była wykonana w 2022 roku. Czy w tym przypadku może ona się starać o dotację w Naborze FESL.10.06-IZ.01-082/23?
2. Czy parafia może się starać o dotację w wysokości 85 % jeśli prowadzi szkołę/ żłobek w budynkach parafialnych? Czy te komórki również mogą korzystać z inwestycji pozyskanych z ww. dotacji tj. instalacja fotowoltaiczna, pompa ciepła, czy też działania muszą być wyłączone z inwestycji? Parafia pobiera opłaty za te usługi, natomiast są przeznaczane na bieżące opłaty tych miejsc i nie mają na celu zwiększenie majątku parafii. 

Odpowiedź

Zgodnie z z zapisami rozdziału 2, podrozdział 2.1, pkt. 4 - Wytycznych dotyczących kwalifikowalności wydatków na lata 2021-2027: „Dofinansowania nie może uzyskać projekt, który został fizycznie ukończony (w przypadku robót budowlanych) lub w pełni wdrożony (w przypadku dostaw i usług) przed przedłożeniem wniosku o dofinansowanie projektu właściwej instytucji, niezależnie od tego, czy wszystkie dotyczące tego projektu płatności zostały przez beneficjenta dokonane – z zastrzeżeniem zasad określonych dla pomocy publicznej. Przez projekt fizycznie ukończony lub w pełni wdrożony należy rozumieć projekt, dla którego przed dniem złożenia wniosku o dofinansowanie projektu nastąpił odbiór ostatnich robót, dostaw lub usług przewidzianych do realizacji w jego zakresie rzeczowym.” 

Odwołując się do zapisu Wytycznych dot. kwalifikowalności, w przypadku, gdy inwestycja, polegająca ma montażu PV i pompy ciepła, została już wykonana i zakończona to taki projekt nie może być dofinansowany w ramach naboru FESL.10.06-IZ.01-082/23.

Dodatkowo na etapie oceny formalnej projektów weryfikowane będzie m.in.:

• czy projekt wynika ze strategii Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych oraz czy jest projektem zintegrowanym lub strategii rozwoju ponadlokalnego pełniącej funkcję strategii ZIT? (dotyczy projektów realizowanych w naborach, organizowanych w oparciu o instrument terytorialny ZIT) – nabór FESL.10.06-IZ.01-082/23 dedykowany jest ZIT Subregionowi Centralnemu i zgodnie z Regulaminem wyboru projektu „Aplikować o wsparcie mogą wnioskodawcy, których projekty wynikają ze Strategii Rozwoju Subregionu Centralnego Województwa Śląskiego na lata 2021-2027 i są wskazane na liście projektów ZIT, zgodnie z art. 34 ust.15 pkt. 3 ustawy wdrożeniowej.”

• czy projekt nie został zakończony/lub w pełni wdrożony przed złożeniem wniosku o dofinansowanie?

W przypadku gdy o dofinansowanie w ramach konkursu FESL.10.06-IZ.01-082/23 ubiega się parafia, która planuje montaż instalacji PV i pomp ciepła (przy spełnieniu m.in. kryterium, że projekt musi wynikać ze strategii ZIT Sub. Centralnego i nie może być zakończony/w pełni wdrożony przed złożeniem wniosku o dofinasowanie), to istotne, dla jakiego budynku planowane jest dane przedsięwzięcie. Należy podać m.in. jakie jest przeznaczenie budynku i planowanych instalacji OZE, a ponadto czy prowadzona jest w tym budynku działalność gospodarcza oraz czy instalacje OZE będą podpięte do sieci energetycznej/cieplnej.  W celu określenia wysokości dofinansowania projektu niezbędne będzie przeprowadzenie przez Wnioskodawcę analizy zgodności projektu z zasadami pomocy publicznej/pomocy de minimis (obligatoryjny załącznik 4.c. do wniosku o dofinansowanie). Przy dokonywaniu analizy występowania pomocy publicznej w projekcie należy posiłkować się zapisami: Instrukcji wypełniania wniosku dla danego naboru, Załącznika 4.c.1 Instrukcja do załącznika 4.c Analiza zgodności projektu z zasadami pomocy publicznej  i / lub pomocy de minimis oraz Przewodnika dla beneficjentów.

Pytanie 14. Czy możliwe jest ujęcie budynku zarządzanego przez zespół szkół specjalnych w projekcie w ramach działania 10.6 i czy koszty związane z montażem OZE (panele PV i pompa ciepła) w tej placówce będą kosztami kwalifikowalnymi. Czy w tym przypadku ma zastosowanie zasada deinstytucjonalizacji?
Nieruchomość będąca przedmiotem projektu należy do Powiatu X i jest przekazana w trwały zarząd Zespołowi Szkół Specjalnych, który jest jednostką organizacyjną Powiatu. Obecnie budynek jest użytkowany przez dwie jednostki – Zespół Szkół Specjalnych i technikum wchodzące w skład innego zespołu szkół. Docelowo na zakończenie realizacji projektu nastąpi jednak zmiana, gdyż do 2025 r. planowana jest „wyprowadzka” technikum i ulokowanie w tym miejscu Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej. Niemniej posesja ciągle będzie w zarządzie szkoły specjalnej.
Czy w przypadku gdyby okazało się, iż szkoła specjalna podlega jednak deinstytucjonalizacji (bądź innym ograniczeniom), czy możliwym jest ujęcie w projekcie kosztów dotyczących technikum/poradni jako kosztów kwalifikowalnych (np. wyliczonych procentem zajmowanej powierzchni)?

Odpowiedź

W świetle interpretacji, którą uzyskaliśmy z referatu programującego nie ma możliwości uzyskania wsparcia na infrastrukturę OZE na potrzeby szkoły specjalnej. Natomiast jeśli budynek jest użytkowany przez szkołę specjalną i inny podmiot, którego wsparcie nie jest wykluczone, a możliwe jest wydzielenie proporcjonalne zapotrzebowania na energię z OZE dla szkoły specjalnej i innego podmiotu, to można złożyć wniosek o dofinansowanie dla części instalacji obsługującej podmiot niewykluczony ze wsparcia. Warunki te muszą być dotrzymane w okresie trwałości.

Pytanie 15. Czy hospicjum może aplikować w naborze FESL.10.06-IZ.01-082/23 oraz czy kwalifikowałoby się jako Instytucja ochrony zdrowia/uzdrowisko?

Odpowiedź

W naborze FESL.10.06-IZ.01-082/23 wsparcie będzie udzielane wyłącznie projektom zgodnym z zasadą deinstytucjonalizacji. 
Inwestycje infrastrukturalne w placówki świadczące całodobową opiekę długoterminową w formach instytucjonalnych (w rozumieniu Wytycznych dotyczących realizacji projektów z udziałem środków Europejskiego Funduszu Społecznego Plus w regionalnych programach na lata 2021–2027) nie będą wspierane.

Zgodnie z „Wytycznymi EFS + dotyczącymi realizacji projektów z udziałem środków Europejskiego Funduszu Społecznego Plus w regionalnych programach 2021-2027” opieka paliatywna i hospicyjna zalicza się usług w formie całodobowej nieinstytucjonalnej tj. usług świadczonych w społeczności lokalnej jednakże tylko w formach zdeinstytucjonalizowanych tj. do 8 osób oraz po spełnieniu przesłanek wynikających z definicji opieki instytucjonalnej tj.:
• usługi są świadczone w sposób zindywidualizowany (dostosowany do potrzeb i możliwości danej osoby),
• wymagania organizacyjne nie mają pierwszeństwa przed indywidualnymi potrzebami mieszkańców,
• mieszkańcy mają wystarczającą kontrolę nad swoim życiem i nad decyzjami, które ich dotyczą w zakresie funkcjonowania w ramach placówki,
• mieszkańcy nie są odizolowani od ogółu społeczności lub zmuszeni do mieszkania razem.

W odniesieniu do powyższego należałoby przeanalizować, czy projekt planowany przez hospicjum w ramach naboru FESL.10.06-IZ.01-082/23 nie będzie wykluczony ze wsparcia na podstawie ww. definicji.

Ponadto należy wziąć pod uwagę to, że nabór FESL.10.06-IZ.01-082/23 dedykowany jest ZIT Subregionowi Centralnemu i zgodnie z Regulaminem wyboru projektu „Aplikować o wsparcie mogą wnioskodawcy, których projekty wynikają ze Strategii Rozwoju Subregionu Centralnego Województwa Śląskiego na lata 2021-2027 i są wskazane na liście projektów ZIT, zgodnie z art. 34 ust.15 pkt. 3 ustawy wdrożeniowej.”

Pytanie 16. Spółdzielnia Mieszkaniowa planuje założyć fotowoltaikę na pawilonach handlowo-usługowych, które należą do spółdzielni, w których znajdują się osiedlowe domy kultury, lokale użytkowe oraz administracja spółdzielni. Czy w związku z tym  należy dołączyć: sprawozdanie finansowe za 3 poprzednie lata, oświadczenie Spółdzielni o otrzymanej pomocy de minimis + formularz oraz oświadczenie o prawie do dysponowania nieruchomością?

Odpowiedź

W odniesieniu do procedury przetargowej wymaganej w programie FE SL 2021-2027, informacje na ten temat są zawarte w Przewodniku dla Beneficjentów (w zakresie stosowania procedury przetargowej). Aktualny dla tego naboru Przewodnik dla Beneficjentów jest zamieszczony w ogłoszeniu pod naborem 082/23: Przewodnik dla beneficjentów.
Informacje dotyczące wymaganych załączników do wniosku znajdują się w Regulaminie wyboru projektów jak również w Instrukcji wypełniania wniosku o dofinansowanie. Należy mieć na uwadze, iż załączniki są również składane w zależności od specyfiki danego projektu. Inne załączniki będzie należało dołączyć np. w przypadku objęcia projektu pomocą publiczną inne natomiast w przypadku objęcia projektu pomocą de minimis. Wszystkie wskazówki i informację znajdują się  jednak w Instrukcji wypełniania wniosku o dofinansowanie (odpowiednio w części dotyczącej pomocy publicznej czy pomocy de minimis).

To, czy i jaką pomocą będzie objęty projekt, zależy od różnych czynników (między innymi od limitu jakim Wnioskodawca dysponuje w przypadku konieczności objęcia projektu pomocą de minimis), w przypadku braku dostępnego limitu pomocy de minimis projekt może zostać objęty pomocą publiczną (tutaj konieczne będzie wykazanie spełnienia efektu zachęty), możliwe jest również częściowe objęcie projektu pomocą zarówno publiczną jak i pomocą de minimis. Wszelkie informacje na ten temat odnaleźć można w Instrukcji wypełniania wniosku o dofinansowanie (w części dotyczącej pomocy publicznej oraz pomocy de minimis).
Do wniosku obowiązkowo należy dołączyć oświadczenie o prawie do dysponowania nieruchomością – dokument składają Wnioskodawcy (w przypadku projektów partnerskich również partnerzy), których wnioski o dofinansowanie dotyczą projektów infrastrukturalnych. Oświadczenie należy złożyć zgodnie z wzorem umieszczonym pod naborem.

Ponadto należy wziąć pod uwagę to, że nabór FESL.10.06-IZ.01-082/23 dedykowany jest ZIT Subregionowi Centralnemu i zgodnie z Regulaminem wyboru projektu „Aplikować o wsparcie mogą wnioskodawcy, których projekty wynikają ze Strategii Rozwoju Subregionu Centralnego Województwa Śląskiego na lata 2021-2027 i są wskazane na liście projektów ZIT, zgodnie z art. 34 ust.15 pkt. 3 ustawy wdrożeniowej.”

Pytanie 17. Czy dla Subregionów Centralny lub Zachodni ogłoszono już nabory, jeśli tak, to gdzie odnajdziemy informację na temat naborów?

Odpowiedź

Obecnie ogłoszony został nabór z działania 10.06 dla ZIT Subregionu Centralnego. Więcej informacji dotyczących powyższego naboru znajduje się pod podanym linkiem: https://funduszeue.slaskie.pl/lsi/nabor/118.
Dla ZIT Subregionu Zachodniego nabór planowany jest na maj – sierpień br., zgodnie z harmonogramem naborów: https://funduszeue.slaskie.pl/dokument/harmonogram_naborow_2023_v2/aktualny/ .
Dookreślenie, którego ZIT dotyczy nabór, znajduje się w Regulaminie wyboru projektów, na stronie tytułowej i w rozdziale 1. Informacje o naborze.

Pytanie 18. Czy w ramach naboru wniosków nr FESL.10.6-IZ.01-082/23 dla projektu z zakresu montażu instalacji fotowoltaicznej na obiekcie jako załącznik dodatkowy należy przedłożyć Zaświadczenie/deklarację organu odpowiedzialnego za monitorowanie obszarów Natura 2000?
Ponadto czy w ramach wskazanego typu projektu oprócz tablicy informacyjnej (wartość projektu przekracza 100.000 EUR) wymagane są również naklejki na zakupionych środkach trwałych?

Odpowiedź

W instrukcji wypełniania wniosku stanowiącej załącznik do Regulaminu projektów dla naboru nr  FESL.10.06-IZ.01-082/23, znajdują się informacje dotyczące sytuacji, kiedy w danym projekcie należy ubiegać się o Zaświadczenie/ deklarację organu odpowiedzialnego za monitorowanie obszarów Natura 2000. Z zapisów instrukcji wynika, że dokument ten nie jest obligatoryjny m.in. dla projektów w których realizowane będę kolektory słoneczne, panele fotowoltaiczne na budynkach, zatem w tym przypadku przedłożenie przedmiotowego załącznika nie będzie wymagane.
Jednocześnie kwestia obowiązku informacyjno-promocyjnego w zakresie planowanego projektu opisana jest dokładnie w Podręczniku wnioskodawcy i beneficjenta Funduszy Europejskich na lata 2021-2027 w zakresie informacji i promocji, dostępnym na stronie: https://funduszeue.slaskie.pl/dokument/podrecznik_benefi_fe2021_2027_info_promo_sty2024.
Kwestia naklejek opisana została w rozdziale nr 10, gdzie zapisano m.in., że: „(…) Jako beneficjent, jesteś zobowiązany do umieszczenia naklejek na wyposażeniu, sprzęcie i środkach transportu powstałych lub zakupionych w projekcie dofinansowanym z Funduszy Europejskich (…)”.

Pytanie 19. Towarzystwo Budownictwa Społecznego Sp. z o.o. planuje złożenie w trwającym aktualnie naborze wniosku o dofinansowanie zakupu i montażu instalacji fotowoltaicznych w budynkach mieszkalnych TBS Sp. z o.o. dla budynków mieszkalnych znajdujących się w zasobach Spółki. Projekt objęty jest pomocą publiczną, wysokość dofinansowania stanowić będzie 45% kosztów kwalifikowanych. Koszty pośrednie dofinansowane będą z pozostałego do wykorzystania przez spółkę limitu pomocy de minimis.
Pytanie dotyczy możliwych źródeł pochodzenia wkładu własnego.
Spółka zakładała pokrycie wkładu własnego (pozostałe 55% kosztów) z własnych środków finansowych spółki zgromadzonych na rachunku bankowym.
Czy jest dozwolone i nie stanowi podwójnego finansowania (jako „jednokrotne rozliczenie tego samego wydatku albo tej samej części wydatku ze środków UE w jakiejkolwiek formie”) skorzystanie z dofinansowania dla tego samego zakresu rzeczowego - czyli dofinansowanie zakupu i montażu instalacji fotowoltaicznych w budynkach mieszkalnych TBS Sp. z o.o. dla tych samych budynków mieszkalnych znajdujących się w zasobach Spółki w ramach produktu? – Grant OZE z innego programu.

Odpowiedź

W przypadku objęcia wydatków w projekcie, zgłoszonym do naboru 10.06, pomocą publiczną na podstawie:
rozporządzenia o wyłączeniach blokowych, tzw. GBER [Rozporządzenie Komisji (UE) nr 651/2014 z dnia 17 czerwca 2014 r. uznające niektóre rodzaje pomocy za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art. 107 i 108 Traktatu z dnia 17 czerwca 2014 r. (Dz.Urz.UE.L Nr 187, str. 1)], w tym na podstawie rozporządzenia krajowego dot. udzielania pomocy publicznej na OZE w ramach programów regionalnych [Rozporządzenie Ministra Funduszy i Polityki Regionalnej w sprawie udzielania pomocy na inwestycje w układy wysokosprawnej kogeneracji oraz na propagowanie energii ze źródeł odnawialnych w ramach regionalnych programów na lata 2021-2027 (Dz.U. z 2022 r. poz. 2693 z późn. zm.)],przepisy dot. kumulowania pomocy znajdują się w art. 8 GBER.
Punkt 5 w art. 8 wprost odnosi się do powyższej sytuacji:
„Pomocy państwa wyłączonej na mocy niniejszego rozporządzenia nie można kumulować z pomocą de minimis w odniesieniu do tych samych kosztów kwalifikowalnych, jeżeli skutkiem takiej kumulacji byłoby przekroczenie poziomów intensywności pomocy określonych w rozdziale III niniejszego rozporządzenia.” Reasumując – nie ma możliwości sfinansowania tego samego wydatku z rozporządzenia na OZE (w maksymalnej możliwej intensywności) w ramach projektu zgłoszonego do naboru w działaniu 10.06 i z innych środków publicznych stanowiących pomoc de minimis w ramach wkładu własnego. Ponadto warto uwzględnić, że z przytoczonych warunków z wniosku o grant również wynika, że nie można na te same wydatki uzyskiwać wsparcia ze środków publicznych m.in. pochodzących z budżetu Unii Europejskiej.

Pytanie 20. Czy zostanie spełnione kryterium: Kwalifikowalność przedmiotowa projektu w zakresie wynikania projektów ze Strategii Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych w sytuacji gdy, w ramach zadania pn. Zakup i montaż instalacji OZE w budynkach komunalnych w Mieście X, określonego w Strategii Rozwoju Subregionu, Gmina X oraz Szpital Specjalistyczny Y złożą 2 odrębne wnioski o dofinansowanie. Tytuły projektów będą zgodne ze strategią, zostaną tylko wyodrębnione 2 etapy. Kwoty dofinansowania dla obu projektów nie przekroczą wartości zadania określonego w strategii.

Odpowiedź

W kwestii możliwości rozdzielenia projektu zapisanego na liście projektów ZIT Subregionu, na dwa odrębne wnioski o dofinansowanie informuję, że jest taka możliwość, tylko należy mieć na uwadze, że nie może się zmienić Wnioskodawca, który figuruje przy tym projekcie na liście projektów ZIT. Z informacji mailowej wynika, że taka sytuacja miałaby miejsce - jeden projekt byłby składany przez Gminę, natomiast drugi przez szpital. Dla obu projektów Wnioskodawcą musiałby być ten sam podmiot, który jest podany na liście projektów strategicznych.  A ponadto istotne, aby poszczególne projekty nie przekroczyły alokacji dla danego projektu przewidzianego w strategii oraz aby w każdym z tych projektów (we wniosku o dofinansowanie o polu B.7) przedstawić opis, że jest on częścią jednego projektu wskazanego na liście projektów strategicznych i określić, którego.

Pytanie 1. Czy w przypadku aplikowania o dofinansowanie przez spółkę miejską, podmiot ten musi przedłożyć załącznik – dokument potwierdzający zgodność z zasadą „zanieczyszczający płaci”?

Odpowiedź

Zgodnie z brzmieniem kryterium formalnego ogólnego nr 9 dokument potwierdzający zgodność z zasadą „zanieczyszczający płaci” są zobowiązane przedstawić podmioty inne, niż wnioskodawca będący organem administracji publicznej.

Zgodnie z ustawą Kodeks postępowania administracyjnego, organami administracji publicznej są:

• ministrowie, centralne organy administracji rządowej, wojewodowie, działające w ich lub we własnym imieniu inne terenowe organy administracji rządowej (zespolonej i niezespolonej), organy jednostek samorządu terytorialnego oraz organy i podmioty wymienione w art. 1 pkt 2; [art. 5, par. 2 pkt 3]
• inne organy państwowe oraz inne podmioty, gdy są one powołane z mocy prawa lub na podstawie porozumień do załatwiania spraw określonych w pkt 1 [art. 1, pkt. 2).

Jeśli zatem spółka miejska wpisuje się w ww. definicję organu administracji publicznej lub spełnia inne przepisy pozwalające ją zakwalifikować jako organ administracji publicznej, to nie musi dołączać dokumentów potwierdzających spełnienie zasady „zanieczyszczający płaci”. Sytuację tę należy opisać w polu B.7.1 wniosku o dofinansowanie (szczegóły w Instrukcji wypełniania wniosku w zał. 4a Warunki specyficzne dla naboru).

Pytanie 2. Czy w przypadku wnioskodawcy spółki wodno-kanalizacyjnej (100% własność JST) wymagane jest przygotowanie wyłącznie uproszczonej, czy pełnej analizy finansowej i ekonomicznej? Wartość projektu wynosić będzie poniżej 50 mln zł.

Odpowiedź

Zgodnie z zapisami instrukcji wypełniania analizy finansowej (załącznik jest dostępny na stronie internetowej z ogłoszeniem o naborze dla działania 10.06 Rozwój energetyki rozproszonej opartej o odnawialne źródła energii - projekty inne niż grantowe i parasolowe, dokument stanowi załącznik nr 4.b.1 do Instrukcji wypełniania wniosku o dofinansowanie, jest zamieszczony w podfolderze z załącznikami do instrukcji), uproszczona analiza finansowa jest stosowana tylko w przypadku projektów dla których koszty kwalifikowalne w momencie złożenia wniosku o dofinansowanie wynoszą poniżej 50 mln zł, przy jednoczesnym  spełnieniu dwóch poniższych warunków:

• Operacja będzie realizowana w formule grantowej/parasolowej – działanie 10.6,

• Wnioskodawcą jest jednostka samorządu terytorialnego (lub związkiem/stowarzyszeniem JST albo jednostką, w której JST ma ponad 50% udziałów lub akcji) i złożona zostanie deklaracja o zapewnieniu finansowania ze środków budżetowych dla utrzymania trwałości finansowej projektu (w polu C.1 wniosku).

Wnioskodawca wypełnia wówczas jedynie arkusz „Analiza ekonomiczna” oraz na jej cel tabelę nr 1.

Założenia (elementy, które będą miały zastosowanie w analizie ekonomicznej).

W przypadku kiedy planowany projekt nie spełnia warunku dotyczącego formuły projektu (projekt grantowy lub parasolowy), obowiązuje pełny zakres analizy finansowo-ekonomicznej.

Pytanie 3. Zgodnie z  zapisami regulaminu wyboru projektów oraz Szczegółowego opisu Priorytetów Programu  Fundusze Europejskie dla Śląskiego 2021-2027, jednym z podmiotów mogących ubiegać się o dofinansowanie jest „Przedsiębiorstwo realizujące cele publiczne”. W powyższych dokumentach definicja „Przedsiębiorca realizujący cele publiczne” oznacza spółkę z większościowym udziałem jednostki samorządu terytorialnego” Proszę zatem o wyjaśnienie czy jako duże przedsiębiorstwo z ok. 77 % udziałem miasta spełniamy powyższą definicję?

Odpowiedź

W Regulaminie wyboru projektów dla naboru nr FESL.10.06-IZ.01-011/23 w pkt 1.3 Kto może ubiegać się o dofinansowanie - typy wnioskodawcy – wskazano m.in. przedsiębiorstwa realizujące cele publiczne i dookreślono, że oznacza to spółkę z większościowym udziałem jednostki samorządu terytorialnego.

Na podstawie informacji jakie zostały przedstawione, można uznać, że opisana spółka z ok. 77% udziałem Miasta, wpisuje się w katalog beneficjentów jako podmiot realizujący cele publiczne.

Ważne: W Regulaminie wyboru projektów oraz Kryteriach oceny określono szereg warunków, które należy wziąć pod uwagę przy przygotowaniu wniosku o dofinansowanie projektu.

Pytanie 4. Czy w sytuacji, w której obecnym źródłem ciepła dla C.W.U. w obiekcie jest sieć cieplna z elektrociepłowni miejskiej można starać się o dofinansowanie dla kolektorów słonecznych lub pomp ciepła C.W.U. ? Jeśli tak, to co należy zaznaczyć w tabeli wskaźników „Źródło istniejące”? Węgiel kamienny? Bo faktycznie jest on źródłem ciepła miejskiego, gdyż to ciepło jest efektem ubocznym produkcji prądu w elektrowni zasilanej węglem.

Odpowiedź

W ramach ogłoszonego naboru nr FESL.10.06-IZ.01-011/23 do działania 10.6 Rozwój energetyki rozproszonej opartej o odnawialne źródła energii nie sformułowano ograniczeń odnośnie możliwości ubiegania się o dofinansowanie dla kolektorów słonecznych czy pompy ciepła do C.W.U, jeśli obecnie w budynku wykorzystywane jest ciepła woda z elektrociepłowni miejskiej.

W takim przypadku na potrzeby wskaźników i źródła istniejącego (wykazywanych we wniosku oraz w załączniku do wniosku: Wzór wyliczenia wskaźników w projektach z zakresu OZE) należy wskazać źródło wykorzystywane obecnie w budynku na cele ciepłej wody użytkowej, czyli jak wspomniano w pytaniu - w ciepłowni miejskiej, np. węgiel kamienny.

Należy jednak mieć na uwadze, że w opracowaniu KOBIZE: Wartości opałowe i wskaźniki emisji CO2 wg danych do raportowania w ramach Systemu Handlu Uprawnieniami do Emisji (KOBIZE: Warszawa, grudzień 2022 r.) dla elektrociepłowni zawodowej, elektrociepłowni przemysłowej czy ciepłowni podano inne wartości dla wskaźnika emisji CO2, niż wskazana w tabeli (tj. w tabeli zamieszczonej we Wzorze wyliczenia wskaźników w projektach z zakresu OZE) – tabelę należy dostosować do rzeczywiście zastępowanego źródła.

Pytanie 5. Jesteśmy stowarzyszeniem, które jest organem prowadzącym dla Społecznej Szkoły Podstawowej, jednej placówki prowadzonej przez Stowarzyszenie. Zamierzamy aplikować o dofinansowanie do OZE – fotowoltaiki posadowionej na dachu budynku szkoły. W związku z tym mamy kilka pytań: jaki typ wnioskodawcy wskazać? Jaką formę własności? Jaką wielkość przedsiębiorstwa wybrać?

Odpowiedź

Informujemy, iż typ Wnioskodawcy w powyższym przypadku to – (Typ ogólny beneficjenta) Organizacje społeczne i związki wyznaniowe- zgodnie z zapisami punktu 1.3. Regulaminu Konkursu nr FESL.10.6.01-011/23 (tabelka str. 6-8, poz. 22), Forma Własności w tym przypadku to – Pozostałe krajowe jednostki prywatne -  zgodnie z zapisami strony rządowej- https://wyszukiwarkaregon.stat.gov.pl/  - (własność prywatna krajowa pozostała).

W odniesieniu do wielkości przedsiębiorstwa - w tym przypadku konieczna będzie indywidualna analiza tematu, uwzględniając przy tym, określenie czy stowarzyszenie jest przedsiębiorcą w znaczeniu funkcjonalnym (wykorzystuje produkty projektu do działalności o charakterze gospodarczym). Pomocna przy ustalaniu przedmiotowej kwestii będzie instrukcja do załącznika pomoc publiczna, tj. załącznik 4.c.1 do instrukcji wypełniania wniosków (str. 2 - 4). Jeśli po przeprowadzonej analizie stwierdzą Państwo, że nie jesteście przedsiębiorcą w zaznaczeniu funkcjonalnym, to proszę o wybór z listy rozwijanej pn. wielkość przedsiębiorstwa - odpowiedzi „nie dotyczy”. W przypadku gdy uznacie Państwo, iż jesteście przedsiębiorcą w znaczeniu funkcjonalnym, to konieczne będzie określenie wielkości przedsiębiorstwa oraz wypełnienie testu pomocy publicznej, w tym celu pomocny okaże się również załącznik 4.c.1 do instrukcji wypełniania wniosków, gdzie znajdują się informację pomocne w tej tematyce.

Pytanie 6. Czy chcąc przystąpić do naboru wniosku w ramach działania 10.6 Rozwój energetyki rozproszonej opartej o odnawialne źródła energii, potencjalny Beneficjent musi mieć dokumentację techniczną wraz z wszystkimi pozwoleniami na etapie złożenia wniosku?

Odpowiedź

Z Instrukcji wypełniania wniosku o dofinansowanie (która stanowi załącznik nr 4 do Regulaminu wyboru projektów FESL.10.06.01-011/23) nie wynika, że dokumentacja techniczna musi stanowić załącznik do wniosku o dofinansowanie. Proszę pamiętać, że jeżeli wnioskodawca na moment aplikowania dysponuje ostatecznymi zezwoleniami na realizację inwestycji, może dołączyć je do wniosku, pozwoli to na uzyskanie dodatkowych punktów w ramach kryterium merytorycznego ogólnego: Stopień przygotowania inwestycji do realizacji. Dostarczone dokumenty muszą być ważne jeszcze w terminie co najmniej 6 miesięcy od dnia, w którym złożony zostanie wniosek, chyba że rozpoczęto już realizację robót w oparciu o te dokumenty.

W przypadku inwestycji dla których wymagane jest pozwolenie na budowę bądź zgłoszenie robót, należy posiadać dokumentację techniczną zgodnie z przepisami prawa, natomiast nie trzeba dołączyć jej do wniosku o dofinansowanie. Podczas oceny wniosku wnioskodawca może zostać poproszony o dostarczenie takiej dokumentacji.

Dla wniosku o dofinansowanie w ramach naboru FESL.10.06.01-011/23 obowiązkowymi załącznikami są m.in.:

• Oświadczenie o prawie do dysponowania nieruchomością,
• Analiza zgodności z zasadami PP,
• Analizy finansowe i ekonomiczne,
• Dokumentacja dot. efektywności energetycznej lub OZE.

Dokumentacja dot. efektywności energetycznej lub OZE ujmuje dane dla wszystkich instalacji OZE w planowanych/zamieszczonych w projekcie, ich podstawowe parametry typu: rodzaj, moc, pojemność, wskaźniki produktu i rezultatu. Osobny wzór przewidziano dla projektów realizowanych w formule grantowej i parasolowej, osobny dla projektów innych niż grantowe i parasolowe. Wzór jest załączony do Regulaminu wyboru projektów, do załącznika nr 2 „Wskaźniki”.

Pełny katalog załączników wymaganych dla projektu znajduje się w Instrukcji wypełniania wniosku i załączników do wniosku.

Pytanie 7. Jako instytucja ochrony zdrowia legitymująca się kontraktem z Narodowym Funduszem Zdrowia w zakresie podstawowej opieki zdrowotnej (POZ) oraz ambulatoryjnej opieki specjalistycznej (AOS) rozważamy złożenie wniosku ukierunkowanego na próbę uzyskania dofinansowania do przedsięwzięcia inwestycyjnego tj. instalacja paneli fotowoltaicznych oraz kolektorów słonecznych w ramach wskazanego powyżej naboru nr FESL.10.06-IZ.01-011/23. Jako placówka ochrony zdrowia świadczymy usługi w budynku, który wynajmujemy od innego podmiotu. Umowa zawarta jest na czas nieokreślony, właściciel wyraża zgodę na realizacje przedsięwzięcia. Nasza placówka jest większościowym najemcą budynku (wynajmowana nam przez właściciela powierzchnia stanowi ponad 80% całości obiektu). Pozostała część budynku wynajmowana jest przez inne podmioty, których działalność skupiona jest wokół ochrony zdrowia (stomatologia, rehabilitacja etc.), część z pozostałych najemców posiada kontrakt z NFZ, zaś nie wszystkie. Jako potencjalny wnioskodawca oświadczamy, iż nie jesteśmy w żaden sposób powiązani formalnie/kapitałowo/kadrowo z pozostałymi najemcami. Wspólnym mianownikiem dla wszystkich najemców w budynku jest sektor ochrony zdrowia – profil działalności wszystkich najemców skupiony jest wokół ochrony zdrowia i świadczeń medycznych na rzecz pacjentów. Umowa z dostawcą energii elektrycznej jest obecnie zawarta przez właściciela budynku, który w stosunku miesięcznym obciąża najemców opłatami. Na dzień dzisiejszy rozliczanie kwot należnych z tyt. energii elektrycznej następuje w stosunku do zajmowanej przez najemcę powierzchni. Jeśli jako placówka zajmujemy około 80% obiektu – nasza opłata jest obliczona w stosunku takim do całości zużycia. W związku z opisanym powyżej stanem rzeczy, pojawia się pytanie, czy jako placówka medyczna możemy ubiegać się o dofinansowanie do inwestycji, kiedy występują w budynku także inni najemcy. Jeśli można prosić o jakąś rekomendacje działania w związku z naszą sytuacją. Jeśli można prosić o wskazanie, czy projekt może obejmować tylko powierzchnie i zużycie naszej placówki?

Odpowiedź

Istnieje możliwość aplikowania w ramach konkursu nr FESL.10.06.01-011/23 przez Instytucję Zdrowia posiadającą podpisany kontrakt z NFZ - zgodnie z zapisami  pkt. 1.3 regulaminu konkursu poz. 23. tabeli. Istotną kwestią jest w tym przypadku, aby planowany projekt dotyczył budynku, w którym realizowane są świadczenia finansowane w ramach kontraktu z NFZ.

Odnosząc się natomiast do opisanej  sytuacji, gdzie planowany projekt - instalacja PV + instalacja solarna, realizowany ma być w  budynku wynajmowanym w większości (ok. 80 % ) przez reprezentowaną przez Pana placówkę ochrony zdrowia, a w pozostałych 20 % wynajmowanym przez odrębne podmioty, związane również z sektorem medycznym, wydaje  się, że istnieje możliwość udzielania dotacji, tylko na potrzeby Pana placówki zdrowia (80% powierzchni budynku), przy założeniu stosownego oddzielenia Pana działalności od działalności pozostałych podmiotów, poprzez skorzystanie przykładowo z następującego rozwiązania:

• Montaż podliczników energii elektrycznej, które pozwolą na odrębne rozliczanie energii elektrycznej dla wszystkich podmiotów zajmujących budynek, w którym planowany jest projekt,
• Dokładne określenie zapotrzebowania na energię elektryczną i energię cieplną i dobranie odpowiednich parametrów instalacji PV oraz instalacji solarnej, przy założeniu, że zapotrzebowanie na przedmiotowe media dotyczyć będzie jedynie części użytkowanej przez Pana.

Pytanie 8. Proszę o wyjaśnienie jaką należy przyjąć metodologię oraz procedurę zatwierdzenia "Programu redukcji ubóstwa energetycznego" jako kryterium wyboru projektu w ramach naboru FESL.10.06-IZ.01-010/23.

Odpowiedź

Zgodnie z brzmieniem kryterium merytorycznego specyficznego nr 13: Przeciwdziałanie ubóstwu  energetycznemu, drugi aspekt odnosi się do realizowania przez Wnioskodawcę lub Partnera (w projektach partnerskich) działań dotyczących ograniczenia zjawiska ubóstwa energetycznego. Kryterium stanowi, że: „Warunki, które należy dotrzymać, aby kryterium uznane zostało za spełnione: Wnioskodawca oświadczy we wniosku o dofinansowanie, że on, lub partner, posiada i realizuje program redukcji ubóstwa energetycznego (na podstawie art. 5 gb ustawy Prawo energetyczne) wraz ze wskazaniem linku z adresem strony www do tego programu.”

Kryterium odsyła do przepisów zawartych w art. 5 gb ustawy Prawo energetyczne:

„[Ubóstwo energetyczne]
Ubóstwo energetyczne oznacza sytuację, w której gospodarstwo domowe prowadzone przez jedną osobę lub przez kilka osób wspólnie w samodzielnym lokalu mieszkalnym lub w budynku mieszkalnym jednorodzinnym, w którym nie jest wykonywana działalność gospodarcza, nie może zapewnić sobie wystarczającego poziomu ciepła, chłodu i energii elektrycznej do zasilania urządzeń i do oświetlenia, w przypadku gdy gospodarstwo domowe łącznie spełnia następujące warunki:

1) osiąga niskie dochody;
2) ponosi wysokie wydatki na cele energetyczne;
3) zamieszkuje w lokalu lub budynku o niskiej efektywności energetycznej.

Kryteria ubóstwa energetycznego kwalifikujące do programów redukcji ubóstwa energetycznego określa się każdorazowo w programach wprowadzających instrumenty redukcji ubóstwa energetycznego.”

Ustawa nie precyzuje w jakiej formie należy przyjąć program, zapewne mając na uwadze, że różne podmioty mogą takie programy opracowywać i realizować. Najlepiej zatem zbadać tę kwestię na gruncie przepisów, które Państwa obowiązują.

Ustęp 2 wskazuje, że podmiot opracowujący program redukcji ubóstwa określa kryteria ubóstwa energetycznego oraz instrumenty poprzez które program będzie realizowany. W komentarzu (Agata Kościuk, Prawo energetyczne. Komentarz, wyd. II) do tego artykułu w ustawie zawarto informację, że: „Przepis art. 5gb p.e. został dodany na mocy u.g.o. ze względu na brak definicji ubóstwa energetycznego w dotychczasowym stanie prawnym. Przy ustalaniu programów mają zastosowanie Zalecenia Komisji Europejskiej (UE) 2020/1563 z 14 października 2020 r. dotyczących ubóstwa energetycznego.”

Można również skorzystać z porad zawartych przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska w artykule: Jak wspierać odbiorcę wrażliwego energii i redukować ubóstwo energetyczne? Bank Dobrych Praktyk już dostępny dla gmin, w szczególności z opracowania: Bank dobrych praktyk. Przeciwdziałanie ubóstwu energetycznemu.

Pytanie 9. Czy dla projektu polegającego na budowie instalacji fotowoltaicznej w budynkach użyteczności publicznej koniecznym jest występowanie do RDOŚ o Zaświadczenie/ deklarację organu odpowiedzialnego za monitorowanie obszarów Natura 2000?

Projekt przewiduje montaż paneli fotowoltaicznych jedynie na dachach budynków, dla projektu nie jest wymagane pozwolenie na budowę, zgłoszenie budowy, ani żadne decyzje środowiskowe. W instrukcji wypełniania wniosków widnieje zapis, że załącznik ten składają Wnioskodawcy, których wnioski o dofinansowanie dotyczą projektów infrastrukturalnych – czy montaż paneli fotowoltaicznych jedynie na dachach budynków jest projektem infrastrukturalnym?

Odpowiedź

Zgodnie z zapisami Instrukcji wypełniania wniosku:

„Zaświadczenie/ deklaracja organu odpowiedzialnego za monitorowanie obszarów Natura 2000 – składają Wnioskodawcy, których wnioski o dofinansowanie dotyczą projektów infrastrukturalnych. Organem, do którego złożysz wniosek o uzyskanie zaświadczenia/ deklaracji jest Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska.”

Jest to załącznik obowiązujący na etapie oceny formalnej wniosku i dotyczy projektów infrastrukturalnych, za które uznaje się inwestycje, dla których jest wymagane pozwolenie na budowę lub zgłoszenie robót budowlanych. Jeśli z żadnych przepisów nie wynika, że dla projektu jest wymagane pozwolenie na budowę lub zgłoszenie robót, nie jest wymagane również dołączenie do wniosku zaświadczenia/deklaracji organu odpowiedzialnego za monitorowanie obszarów Natura 2000.

Należy jednak mieć na uwadze, że właściwszym organem do wydawania takich interpretacji (jakich przypadków dotyczy ww. zaświadczenie/deklaracja) jest Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Katowicach.

Sytuację czy inwestycji dotyczy czy nie dotyczy ww. załącznik proszę opisać we wniosku o dofinansowanie w polu D.3 wniosku: DECYZJE/ZEZWOLENIA/UZGODNIENIA/OPINIE NIEZBĘDNE DO REALIZACJI PROJEKTU, CZYNNOŚCI PODJĘTE DOT. ZAMÓWIEŃ W PROJEKCIE.

 Pytanie 10. Jak należy rozumieć wskaźnik rezultatu „Liczba przedsięwzięć proekologicznych” oraz wskaźnik produktu „Liczba przeprowadzonych kampanii informacyjno-edukacyjnych kształtujących świadomość ekologiczną”. Przeprowadzone kampanie edukacyjno-informacyjne należy wykazać we wskaźniku rezultatu ogólnie jako wartość „1”, a we wskaźnikach produktu szczegółowo wyliczyć wszystkie kampanie, które zostały zaplanowane w poszczególnych miejscach (w trzech miejscach zostanie zorganizowana kampania więc wskaźnik wyniesie „3”)?

Czy kampania edukacyjno-informacyjna jest wystarczającym działaniem aby wykazywać ją we wskaźniku rezultatu? Czy w takim przypadku należy wybrać jedynie wskaźnik produktu?

Odpowiedź

Wskaźniki produktu – „Liczba przeprowadzonych kampanii informacyjno-edukacyjnych kształtujących świadomość ekologiczną” i rezultatu – „Liczba przedsięwzięć proekologicznych” są wskaźnikami, które należy rozpatrywać pod innym kątem.

We wskaźniku „Liczba przeprowadzonych kampanii informacyjno-edukacyjnych kształtujących świadomość ekologiczną” wykazujemy liczbę wszystkich przeprowadzonych kampanii informacyjno-edukacyjnych. W celu potwierdzenia osiągnięcia tego wskaźnika będzie wymagany raport, który powinien zawierać m.in. zakres działań, datę i miejsce realizacji oraz odbiorców końcowych zgodnie z definicją wskaźnika ze wszystkich przeprowadzonych kampanii.

Natomiast wskaźnik „Liczba przedsięwzięć proekologicznych” przedstawia rodzaje przedsięwzięć proekologicznych w projekcie. To samo przedsięwzięcie powtórzone w kilku lokalizacjach należy policzyć jeden raz.

Wnioskodawca przeprowadzając kampanię edukacyjno-informacyjną np. w 3 różnych lokalizacjach w ramach projektu, wykazuje wskaźnik „Liczba przeprowadzonych kampanii informacyjno-edukacyjnych kształtujących świadomość ekologiczną” o wartości: 3 szt., a w ramach wskaźnika „Liczba przedsięwzięć proekologicznych” wartość: 1 szt.

Pytanie 11.
1. Czy planowana w ramach projektu instalacja PV wraz z magazynem stanowi zestaw?
2. Czy w zakresie projektu (wydatków kwalifikowanych) można zaplanować rozbudowę istniejącej instalacji PV o same panele (bez wymiany falownika) z zakupem i montażem pompy ciepła? Czy będzie wtedy można uznać to za zestaw instalacji?
3. Czy można uznać za kwalifikowany zakup paneli fotowoltaicznych (bez montażu) i pompy c.w.u (bez montażu)? Oba urządzenia zostałyby zamontowane zasobami własnymi.
4. Czy kwalifikowane mogą zostać wydatki na modernizację rozdzielni elektrycznej w budynku, którym planuje się instalację PV (rozbudowę)?

Odpowiedź

Ad 1. Nie będzie to zestaw punktowany w kryterium merytorycznym specyficznym „Kompleksowość projektu”. Kryterium to premiuje zastosowanie łącznie co najmniej 2 różnych współpracujących ze sobą instalacji OZE tj. zestawu (np. PV + pompa ciepła, instalacje solarne + kotły na biomasę) dla budynku. Zastosowanie łącznie co najmniej 2 różnych współpracujących ze sobą instalacji OZE w budynku określa się zestawem instalacji OZE. Nie przewidziano w kryterium uwzględniania magazynu energii jako instalacji OZE i elementu opisanego zestawu.

Ad 2. Można, jeśli oczywiście będzie to „zestaw” współpracujący ze sobą w ramach jednego budynku. Uznane to zostanie za zestaw i taki zestaw może być punktowany w ramach kryterium merytorycznego specyficznego „Kompleksowość projektu”.

Ad 3. Tak. Należy pamiętać, że montaż musi nastąpić w okresie realizacji projektu i generować wskaźniki w ramach projektu (czyli instalacja musi być użytkowana) co najmniej od momentu zakończenia realizacji projektu.

Ad 4. Tak, jeśli taka modernizacja jest uzasadniona i ma pozytywny wpływ na funkcjonowanie instalacji OZE realizowanej w projekcie/działanie instalacji OZE jest uzależnione od modernizacji rozdzielni.

Pytanie 12. Proszę o doprecyzowanie czy w ramach naboru FESL.10.6.01-011/23 (projekty inne niż grantowe i parasolowe) o pomoc może ubiegać się osoba prywatna (gospodarstwo).

Odpowiedź

Nabór nr FESL.10.06-IZ.01-011/23 nie dotyczy wsparcia osób prywatnych (gospodarstw domowych). Osoby fizyczne mogą ubiegać się o wsparcie za pośrednictwem gminy (o ile dana gmina planuje realizować projekt w formule grantowej lub parasolowej) w naborze nr FESL.10.06-IZ.01-010/23. W ramach naborów dla działania 10.6 nie ma możliwości wnioskowania o wsparcie bezpośrednio przez osoby fizyczne.

 Pytanie 13.
1. Czy spółka wodociągowa - PWiK, może uzyskać wsparcie na realizację własnych instalacji OZE w zakresie art. 41 ust 6 a) - 45%, woj. śląskie + 15% = 60%?
2. Dodatkowo proszę o wyjaśnienie, czy spółka, będąca własnością związku międzygminnego będzie uznawana za dużego przedsiębiorcę? czyli nie możemy dodać 10% za średniego przedsiębiorcę?

Odpowiedź

Ad 1. Zgodnie z regulaminem naboru, pkt 1.3 Kto może ubiegać się o dofinansowanie - typy wnioskodawcy, jednym z podmiotów uprawnionych do ubiegania się o dofinansowanie są przedsiębiorstwa realizujące cele publiczne oznaczające spółkę z większościowym udziałem JST, ich związku, ich stowarzyszenia, związku metropolitalnego. Jeśli zatem spółka wodociągowa spełnia wskazany wyżej warunek, może ubiegać się o wsparcie w naborze FESL.10.06.01-011/23.

Jeśli projekt obejmujące własne instalacje wykorzystujące odnawialne źródła energii będzie objęty pomocą publiczną w oparciu o art. 41 rozporządzenia Komisji (UE) NR 651/2014 z dnia 17 czerwca 2014 r. uznające niektóre rodzaje pomocy za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art. 107 i 108 Traktatu, wówczas intensywność wsparcia zależeć będzie od scenariusza, w który wpisuje się instalacja. Zadane pytanie nie precyzuje dokładnie jaka instalacja będzie objęta pomocą publiczną, dlatego nie ma możliwości potwierdzenia wskazanego wyliczenia intensywności wsparcia. Poniżej przedstawiono ogólne zasady ustalania intensywności wsparcia dla pomocy publicznej udzielanej w oparciu o art. 41 rozporządzenia Komisji (UE) NR 651/2014.

Intensywność pomocy wynosić będzie 45 %, gdy instalacja będzie wpisywała się w scenariusz a) lub b). Intensywność pomocy wynosić będzie lub 30 %, gdy instalacja będzie wpisywała się w scenariusz c).
Intensywność można zwiększyć o 20 punktów procentowych w przypadku pomocy na rzecz małych przedsiębiorstw i o 10 punktów procentowych w przypadku pomocy na rzecz średnich przedsiębiorstw.
Intensywność można również zwiększyć o 15 punktów procentowych w przypadku inwestycji prowadzonych na obszarach objętych pomocą, które spełniają warunki określone w art. 107 ust. 3 lit. a Traktatu. Województwo Śląskie spełnia te warunki.

Rodzaje scenariuszy zamieszczone są w art. 41. ust 6. rozporządzenia Komisji (UE) NR 651/2014. Przepis ten wskazuje, że za koszty kwalifikowalne uznaje się dodatkowe koszty inwestycji niezbędne do propagowania wytwarzania energii ze źródeł odnawialnych.
Ustala się je w następujący sposób:

a. „w przypadku, gdy koszty inwestycji w produkcję energii ze źródeł odnawialnych można wyodrębnić z całkowitych kosztów inwestycji jako oddzielną inwestycję, na przykład jako łatwy do wyodrębnienia dodatkowy element w już istniejącym obiekcie, taki koszt związany z energią ze źródeł odnawialnych stanowi koszty kwalifikowalne”.

Według interpretacji KE scenariusz ten ma zastosowanie w przypadku dofinansowania elementów inwestycji pozwalających na przekształcenie źródeł konwencjonalnych w instalacje OZE (np. mamy kocioł węglowy, który przekształcamy w kocioł na biomasę – koszty kwalifikowalne to wyłącznie koszty tych elementów dodatkowych pozwalających na to, aby kocioł był opalany biomasą

b. „w przypadku, gdy koszty inwestycji w wytwarzanie energii ze źródeł odnawialnych można określić poprzez odniesienie do podobnej, mniej przyjaznej dla środowiska inwestycji, która prawdopodobnie zostałaby przeprowadzona w przypadku braku pomocy, taka różnica między kosztami obu inwestycji określa koszt związany z energią ze źródeł odnawialnych i stanowi koszty kwalifikowalne”.

Scenariusz ma zastosowanie w każdym przypadku, gdy mamy w projekcie instalacje OZE, względem której można wskazać alternatywę w postacie referencyjnej instalacji tradycyjnej (nie-OZE) o tej samej mocy. Dotyczy to instalacji innych niż małe.

c. „w przypadku niektórych małych instalacji, gdzie nie można określić mniej przyjaznej dla środowiska inwestycji, gdyż nie istnieją zakłady o ograniczonej wielkości, koszty kwalifikowalne stanowią całkowite koszty inwestycji” .

Scenariusz ma zastosowanie wyłącznie względem tzw. małych instalacji, tj. instalacji względem których brak jest referencyjnych instalacji tradycyjnych (nie-OZE). Małe instalacje zdefiniowane są w ustawie o OZE.

Zatem w zależności od tego, jaka instalacja będzie objęta pomocą publiczną, należy ustalić, jaki scenariusz będzie miał zastosowanie, a następnie ustalić poprawną intensywność wparcia wraz z należnymi bonusami.
Należy tu również mieć na uwadze, iż brzmienie artykułu 41 rozporządzenia Komisji (UE) NR 651/2014 zmieni się po przyjęciu nowelizacji rozporządzenia.

Ad 2. Wielkość przedsiębiorstwa zdefiniowana jest w załączniku I do rozporządzenia Komisji (UE) NR 651/2014. Zgodnie z artykułem 3 wskazanym w załączniku „(…) przedsiębiorstwa nie można uznać za małe lub średnie przedsiębiorstwo, jeżeli 25 % lub więcej kapitału lub praw głosu kontroluje bezpośrednio lub pośrednio, wspólnie lub indywidualnie, co najmniej jeden organ publiczny.”
Natomiast zgodnie z rozdziałem 7 - Związki i porozumienia międzygminne – Samorząd gminy, ustawy o samorządzie gminnym, związek międzygminny jest stworzony przez klika gmin w celu realizacji zadań publicznych.
Należy zatem uznać, iż w przypadku, gdy 25 % lub więcej kapitału lub praw głosu kontroluje w spółce bezpośrednio lub pośrednio związek międzygminny, to spółkę tą należy uznać za duże przedsiębiorstwo. Wówczas nie może skorzystać z bonusów przewidzianych w ust. 8 art. 41 rozporządzenia Komisji (UE) NR 651/2014.

Pytanie nr 14. Zwracam się z prośbą o udzielenie odpowiedzi dotyczącej możliwości udziału wspólnoty mieszkaniowej (w zakresie części wspólnej) w projekcie „Rozwój energetyki rozproszonej opartej o odnawialne źródła energii na terenie Gminy?
Wyjaśnienia szczegółowe:

• przedsięwzięcie organizowane jest przez Urząd Gminy  w ramach projektu 10.6 OZE FST
• jako przedstawiciel Zarządu, w imieniu Wspólnoty Mieszkaniowej wystąpiłem z zapytaniem do Urzędu Gminy dotyczącym możliwości udziału Wspólnoty w tym projekcie, w zakresie:
  • budowa instalacji fotowoltaicznej na potrzeby wyłącznie części wspólnych Wspólnoty (oświetlenie korytarzy, oświetlenie zewnętrzne budynku oraz przyszłościowo na potrzeby ogrzewania grzejnikami elektrycznymi klatek schodowych, obecnie nie ogrzewanych)
  • udział Wspólnoty w projekcie dotyczy wyłącznie części wspólnych, bez udziału lokali mieszkalnych
  • Wspólnota posiada wydzielony licznik energii elektrycznej na potrzeby zasilania części wspólnych oraz zawartą w tym zakresie umowę z dostawcą energii elektrycznej

Urząd Gminy przedstawił opinię negatywną dotyczącą możliwości udziału wspólnot w tym projekcie, uzasadnioną wymaganiami regulaminowymi Urzędu Marszałkowskiego argumentując, że projekt dotyczy wyłącznie osób fizycznych.
Proszę o przedstawienie opinii w przedmiotowej sprawie.

Odpowiedź

Z pytania można wywnioskować, że Gmina została zapytana o możliwość udziału wspólnoty mieszkaniowej w projekcie parasolowym lub grantowym (tj. takim, gdzie gmina wnioskuje do nas o wsparcie na rzecz podmiotów innych, niż gmina czyli odbiorców końcowych/grantobiorców, najczęściej są to mieszkańcy tej gminy). Jeśli tak, to rzeczywiście gmina określa w swoim regulaminie, do kogo skierowany jest projekt, najczęściej precyzując, że chodzi o mieszkańców tej gminy np. zamieszkujących domy jednorodzinne. Gmina podejmuje decyzję (poprzez uchwałę Rady Gminy lub zarządzenie Wójta/Burmistrza/Prezydenta) dla kogo będzie przeznaczony projekt czyli kto może ubiegać się o wsparcie w formie użytkowania instalacji OZE (projekt parasolowy), lub w formie udzielenia grantu (zwrotu środków finansowych za zakup instalacji OZE przez grantobiorcę).

Urząd Marszałkowski, a dokładniej Instytucja Organizująca Nabór dla działania 10.6, w swoich regulacjach dla naboru nr FESL.10.06-IZ.01-010/23 (nabór dla projektów parasolowych i grantowych) nie zamieściła wykluczenia wspólnoty mieszkaniowej z możliwości ubiegania się o wsparcie, o ile możliwość taką przewidziała Gmina w swoim regulaminie naboru i realizacji projektu parasolowego lub w regulaminie naboru i realizacji projektu grantowego.

W naszym Regulaminie wyboru projektów zamieściliśmy takie definicje odbiorcy końcowego oraz grantobiorcy:

Odbiorca końcowy – na potrzeby procedury parasolowej jest to osoba fizyczna, mieszkaniec, któremu udzielone zostaje wsparcie, zgodnie z podpisaną umową zawieraną między beneficjentem a odbiorcą końcowym. Odbiorcy końcowi są wybierani w drodze otwartego naboru ogłoszonego przez beneficjenta projektu parasolowego, w ramach realizacji projektu parasolowego.

Grantobiorca - podmiot publiczny albo prywatny (np. osoba fizyczna), inny niż beneficjent projektu grantowego albo partner projektu partnerskiego, któremu udzielony zostaje grant zgodnie z podpisaną umową o powierzenie grantu. Grantobiorcy są wybierani w drodze otwartego naboru ogłoszonego przez beneficjenta projektu grantowego w ramach realizacji projektu grantowego.

Zatem w przypadku projektu parasolowego lub grantowego to gmina określa, do kogo skierowany jest nabór i kto może brać udział w projekcie.

Równolegle do naboru nr FESL.10.06-IZ.01-010/23 ogłosiliśmy również drugi nabór, skierowany do projektów innych niż parasolowe i grantowe (nabór nr FESL.10.06-IZ.01-011/23), do niego wspólnota mieszkaniowa może złożyć wniosek samodzielnie (bez konieczności pośrednictwa gminy).

 Pytanie 15. Czy spółdzielnie mieszkaniowe mogą składać wnioski o dofinansowanie w programie 10.6 Rozwój energetyki rozproszonej opartej o odnawialne źródła energii (11/23)? W regulaminie naboru na stronie 8 jest wymieniona spółdzielnia mieszkaniowa jako beneficjent, którego dotyczy nabór. Na stronie 9-10 w/w regulaminu wśród warunków dotyczących typów beneficjentów nie są wymienione spółdzielnie mieszkaniowe. Proszę o doprecyzowanie tej kwestii, bo bylibyśmy zainteresowani pozyskaniem dotacji jako spółdzielnia mieszkaniowa w w/w programie.

Odpowiedź

Zgodnie z zapisami regulaminu wyboru projektów w ramach działania FESL.10.06-IZ.01-011/23 spółdzielnie mieszkaniowe zostały ujęte w katalogu Wnioskodawców mogących ubiegać się o dofinansowanie w ramach wyżej wymienionego naboru. Wskazywane strony 9 – 10 regulaminu odnoszą się między innymi do obligatoryjnych warunków wsparcia, które należy spełnić aby móc ubiegać się o dofinansowanie. Jednym z wymienionych warunków obligatoryjnych (pkt 9) są warunki dotyczące typów beneficjentów, należy jednak zaznaczyć, iż nie odnoszą się one do wszystkich podmiotów mogących ubiegać się o wsparcie, a jedynie do tych, które objęte są pewnymi dodatkowymi wymogami.

Pytanie 16. W związku z planowanym złożeniem wniosku w ogłoszonym naborze nr FESL.10.06-IZ.01-011/23 w ramach Osi Priorytetowej X Fundusze europejskie na transformację - Działanie 10.06 Rozwój energetyki rozproszonej opartej o odnawialne źródła energii - projekty inne niż grantowe i parasolowe, bardzo proszę o informację czy w obowiązkowym załączniku analiza finansowa i ekonomiczna można dodawać w arkuszu dodatkowe tabele i zakładki pomocnicze?

Odpowiedź

Zgodnie z załączoną do Regulaminu naboru Instrukcją wypełniania załącznika 4.b analiza finansowa i ekonomiczna:
„Załącznik ten zawiera tabele niezbędne do przeprowadzenia analizy finansowej i analizy ekonomiczniej Twojej inwestycji. Masz jednak możliwość rozszerzenia zakresu tabel zgodnie ze specyfiką projektu (przez ich rozbudowanie czy uzupełnienie).”

Nie ma przeciwwskazań, aby Wnioskodawca dostosował wzór załącznika „Analiza finansowa i ekonomiczna” do specyfiki swojego projektu i wykazał w nim dane jakie uzna za stosowne. W takim przypadku proszę oznaczyć wprowadzone zmiany w załączniku. Proponujemy także zawrzeć opis tych modyfikacji oraz ich uzasadnienie w celu ułatwienia ION przeprowadzenia oceny wniosku wraz z załącznikami.

Ważne: Nie należy usuwać istniejących zakładek i pól.
 Pytanie 17. Powiat planuje ubiegać się o dotację w ramach naboru nr FESL.10.06-IZ.01-011/23. Przedmiotem projektu będą instalacje fotowoltaiczne na powiatowych obiektach: 6 szkołach, domu pomocy społecznej oraz domu dziecka. W ramach kryteriów oceny projektu jest Kryterium deinstytucjonalizacja, które mówi:
„Wsparcie będzie udzielane wyłącznie projektom zgodnym z zasadą deinstytucjonalizacji. Inwestycje infrastrukturalne w placówki świadczące całodobową opiekę długoterminową w formach instytucjonalnych (w rozumieniu Wytycznych dotyczących realizacji projektów z udziałem środków Europejskiego Funduszu Społecznego Plus w regionalnych programach na lata 2021–2027) nie będą wspierane.”
Zwracam się uprzejmie z pytaniem, czy powyższe kryterium nie wyklucza planowanych do objęcia projektem obiektów: domu pomocy społecznej oraz domu dziecka?

Odpowiedź

Kryterium formalne ogólne nr 14, w brzmieniu obowiązującym dla naboru nr FESL.10.06-IZ.01-011/23, ma w nazwie dookreślenie: Zgodność projektu z zasadą deinstytucjonalizacji (dotyczy CP 4), co oznacza, że ma zastosowanie do działań realizujących Cel szczegółowy: 4. Europa o silniejszym wymiarze społecznym, bardziej sprzyjająca włączeniu społecznemu i wdrażająca Europejski filar praw socjalnych.

Ww. nabór jest przeznaczony dla działania 10.6 Rozwój energetyki rozproszonej opartej o odnawialne źródła energii, które realizuje Cel szczegółowy: JSO8.1. Umożliwienie regionom i ludności łagodzenia wpływających na społeczeństwo, zatrudnienie, gospodarkę i środowisko skutków transformacji w kierunku osiągnięcia celów Unii na rok 2030 w dziedzinie energii i klimatu oraz w kierunku neutralnej dla klimatu gospodarki Unii do roku 2050 w oparciu o porozumienie paryskie (FST), zatem kryterium nr 14 nie ma zastosowania dla projektów zgłoszonych do tego naboru.

Dla naboru  nr FESL.10.06-IZ.01-011/23 obowiązuje zgodność projektu z zasadą deinstytucjonalizacji na podstawie zapisów Regulaminu wyboru projektów (rozdział 1.5, pkt 7, s. 10) oraz kryterium formalnego ogólnego nr 4 Kwalifikowalność przedmiotowa projektu. Sposób odniesienia się do tego kryterium w aspekcie zasady deinstytucjonalizacji zamieściliśmy w załączniku 4.a. do Instrukcji wypełniania wniosku:

Kwalifikowalność przedmiotowa projektu – kryterium nr 4 |
W kontekście pytania: “Czy założenia projektu są zgodne z warunkami/wymogami konkursu zawartymi w regulaminie wyboru projektów?” odnieś się do tej zasady.
Jeśli Twój projekt dotyczy placówki świadczącej całodobową opiekę instytucjonalną, np. domu pomocy społecznej (DPS), zakładu opiekuńczo-leczniczego (ZOL) lub zakładu pielęgnacyjno-opiekuńczego (ZPO) napisz, w jaki sposób realizujesz lub planujesz zrealizować działania wynikające z zasady deinstytucjonalizacji.
W polu C „Trwałość” wykaż również, jak wykorzystany zostanie budynek, gdy nie będą już w nim świadczone usługi instytucjonalne polegające na całodobowej opiece długoterminowej (w jaki sposób dochowasz trwałość projektu).
Ponadto w polu B.6.2 „Powiązanie ze strategiami” wybierz „Strategię Rozwoju Usług Społecznych - polityka publiczna do roku 2030 (z perspektywą do 2035 r.)” i uzasadnij zgodność projektu z ww. Strategią.

W odniesieniu do wspomnianych placówek (domu pomocy społecznej i domu dziecka) konieczne będzie zbadanie, czy Wnioskodawca jest w stanie wykazać spełnienie ww. warunków. Z uwagi na szereg wymogów związanych z deinstytucjonalizacją może się okazać, że wsparcie takich podmiotów nie będzie możliwe.

Pytanie 18. Co w przypadku gdy Gmina realizuje zadanie na swoich jednostkach organizacyjnych, czy wówczas maksymalna pomoc dotyczy każdej jednostki z osobna i jak to się ma do udzielanej pomocy na jeden podmiot gospodarczy? Gmina i jej jednostki działają na tzw. “wspólnym NIP-ie Gminy” (w związku z centralizacją VAT), co oznacza, że stanowią jeden podmiot gospodarczy. Przyjmując zasady pomocy i zasady centralizacji VAT, nie jasna jest kwestia w zakresie maksymalnej kwoty pomocy dla jednego podmiotu w przypadku gdy dofinansowanie udzielone jest Gminie, która realizuje zadanie na swoich jednostkach działających na tzw. “wspólnym NIP-ie Gminy”, czy maksymalna kwota pomocy dotyczy poszczególnych jednostek organizacyjnych (Szkoły, Przedszkola, jednostki budżetowe gminy, itp.) czy całej Gminy (wraz z jej jednostkami).

Odpowiedź

Kwestia centralizacji VATu nie wpływa na limit przysługujący z tytułu pomocy de minimis gminie i jej jednostkom organizacyjnym. Zatem gdy podmiotem ubiegającym się o dofinansowanie stanowiące pomoc de minimis jest jednostka samorządu terytorialnego (gmina), a ze wsparcia będą korzystać bezpośrednio jej jednostki budżetowe (np. szkoły), to w takim układzie beneficjentem funduszowym jest gmina, a beneficjentem pomocowym będzie szkoła i należy podać, w kontekście beneficjenta pomocy, we wniosku dane szkoły. W związku z tym każda szkoła czy inna jednostka organizacyjna będzie dysponowała odrębnym limitem pomocy de minimis (200 tys. euro).  

W kontekście natomiast przepisów prawa podatkowego dotyczącego podatku od towarów i usług w zakresie uznania Gminy i jej jednostek budżetowych za jednego podatnika VAT, który posiada jeden NIP i składa jedną deklarację VAT - proszę mieć na uwadze, że kwestia ta może być inaczej taktowana na gruncie przepisów prawa podatkowego, a inaczej na gruncie przepisów pomocy publicznej/de minimis. Sprawozdawania z udzielonej pomocy i liczenia limitu przyznanej pomocy de minimis należy dokonywać w oparciu o NIP poszczególnych jednostek samorządu terytorialnego, zakładów budżetowych czy jednostek budżetowych uzyskujących pomoc - każde z nich posiada bowiem własny NIP.

Pytanie 19.

1. Czy można składać kilka wniosków na poszczególne inwestycje czy jeden jako całościowy?

2. Jaka jest preferowana wielkość (wartość) inwestycji?

3. W jakich częściach wniosku można otrzymać dodatkowe punkty?

4. Czy są dodatkowe punkty za członkostwo w spółdzielni i/lub klastrze energii?

5. Czy instalacje hybrydowe będą dawały dodatkowe punkty

6. Czy instalacje z magazynami energii będą lepiej widziane w ramach naboru?

7. Czy można uzupełnić PFU (dołączyć na późniejszym etapie), którego data opracowania jest późniejsza niż data zamknięcia konkursu?

8. Czy można uzupełnić (dołączyć) pozwolenie na budowę, którego data wydania jest późniejsza niż data zamknięcia konkursu?

9. Jak rozumieć kryterium: efektywność inwestycji (kryterium merytoryczne ogólne nr 2) – jaka stopa zwrotu spowoduje, że dofinansowanie będzie niezasadne?

Odpowiedź

Ad 1. Można złożyć zarówno kilka wniosków na rożne inwestycje jak też ująć w jednym wniosku kilka inwestycji np. w różnej lokalizacji.

Ad 2. W naborze nr FESL.10.06-IZ.01-011/23 nie określono minimalnej wartości projektu ani preferowanej wartości projektu, w kryterium formalnym ogólnym nr 20 „Poprawność określenia poziomu dofinansowania oraz kosztów projektu (badane na moment składania wniosku)” wskazano, że maksymalna wartość wnioskowanego dofinansowania nie może przekraczać alokacji na nabór (tj.  169 697 125,00 zł).

Ad 3. Dodatkowe punkty przysługują zgodnie z kryteriami merytorycznymi ogólnymi i specyficznymi (zał. nr 1 do regulaminu wyboru projektów), po części należy się do nich odnieść w polu B.7 wniosku.

Ad 4. Nie ma dodatkowych punktów za samo uczestnictwo w klastrze energii czy spółdzielni energetycznej, punkty mogą być przyznane za wykorzystywanie instalacji objętej projektem w ramach klastra lub spółdzielni – do wniosku trzeba będzie dołączyć dokument z deklaracją koordynatora klastra energii, że instalacja będzie funkcjonowała w ramach klastra lub dokument z deklaracją spółdzielni energetycznej, że instalacja będzie funkcjonowała w ramach spółdzielni.

Ad 5. Premiowane będzie zastosowanie zestawów instalacji OZE, tj. zastosowanie łącznie co najmniej 2 różnych współpracujących ze sobą instalacji OZE tj. zestawu (np. PV + pompa ciepła, instalacje solarne + kotły na biomasę) dla budynku – w tym aspekcie można otrzymać dodatkowe punkty, zgodnie z kryterium merytorycznym specyficznym nr 4 „Kompleksowość budynku”.

Ad 6. Tak, w kryterium merytorycznym specyficznym nr 5 „Zastosowanie magazynu energii pozyskanej ze źródeł odnawialnych” dodatkową punktację można otrzymać za zastosowanie magazynu energii z OZE.

Ad 7. Jeżeli PFU jest wymagane (np. przepisami prawa budowlanego jako dokumentacja projektowa) dokument należy posiadać na moment złożenia wniosku o dofinansowanie, ale nie musi być złożona z wnioskiem (Wnioskodawca powinien ją przedłożyć na wezwanie w trakcie oceny formalnej lub merytorycznej).

Ad 8. Pozwolenie na budowę nie jest wymagane wraz z wnioskiem o dofinansowanie ale można za nie uzyskać dodatkowe punkty (wówczas trzeba je złożyć razem z wnioskiem).

Ad 9. Kryterium merytoryczne specyficzne nr 2 „Efektywność kosztowa projektowanych instalacji” nie określa wymaganej stopy zwrotu, ocena negatywna może być przyznana dla skrajnie nieracjonalnych rozwiązań, dla których uzasadnienie/wyjaśnienie nie przekona eksperta, że wsparcie inwestycji, pomimo wysokich kosztów, może przynieść wartość dodaną projektu.

Pytanie 20. W instrukcji wypełniania wniosku zawarto listę załączników specyficznych. Pod nr 11 wskazano: "dokument potwierdzający zgodność z zasadą "zanieczyszczający płaci"". Projekt realizowany będzie na terenie, który nie jest i nie był zanieczyszczony (Wnioskodawca nie jest organem administracji publicznej).
Czy w takim przypadku koniecznym jest przedstawienie zaświadczenia stanowiącego, że grunty nie były objęte koniecznością przeprowadzenia rekultywacji?

Odpowiedź

W odpowiedzi na pytanie dotyczące konieczności załączenia do wniosku aplikacyjnego w ramach naboru 011/23 załącznika: dokument potwierdzający zgodność z zasadą "zanieczyszczający płaci", informuję, że  zgodnie z zapisami instrukcji wypełniania wniosków (załącznik do instrukcji wypełniania wniosków „4.a. warunki specyficzne dla naboru_10.6”, pkt. 3), kryterium dot. tej zasady nie dotyczy projektów, jeśli w kosztach ujętych we wniosku nie przewidziano wydatków dotyczących oczyszczania terenów zanieczyszczonych, takich jak remediacja, rekultywacja, regeneracja, renaturyzacja, dekontaminacja terenów poprzemysłowych oraz oczyszczenie zanieczyszczonych wód podziemnych i powierzchniowych.

Zatem jeśli w projekcie nie przewidziano takich wydatków, kryterium to, a co za tym idzie – dokumenty wskazane w definicji kryterium, nie będą dotyczyły projektu. Ponadto, w informacji podanej w zał. 4.a. do instrukcji wskazano także, że jeśli projekt nie jest projektem infrastrukturalnym i polega jedynie na np. wyposażeniu budynku w instalację OZE, to uznaje się zasadę „zanieczyszczający płaci” za spełnioną i nie ma potrzeby aby potwierdzać ten fakt dodatkowym zaświadczeniem.

Pytanie 21. Bardzo proszę o informacje co do analizy finansowej i ekonomicznej odnośnie do inwestycji na PV i magazyny energii:

1. Czy w arkuszu „1. Założenia” Stopa dyskontowa dla analizy ekonomicznej jest już wpisana i wynosi 3% czy tak ma pozostać?

2. Czy w arkuszu „1. Założenia” poz. „liczba lat analizy” dla PV i magazynów ma wynosić 15 lat?

3. Czy w arkuszach 2 – 7 należy rozciągnąć tabele do 15 lat?

4. Czy w arkuszu „5. Wartość rezydualna” Okres odniesienia analizy finansowej ma wynosić 15 lat? I czy w tym okresie ustalamy jakąś wartość dyskontową oraz rezydualną (w arkuszu w komórkach B9:K12 wpisane są zera)?

5. Czy w arkuszu „5. Wartość rezydualna” Pozostały okres ekonomicznego życia aktywów trwałych projektu kolejne 5? Czy do momentu amortyzacji?

6. Czy tylko w arkuszu „2. Amortyzacja i kapitał obrotowy” zdublować tabele pod dwa środki trwałe inaczej amortyzowane (magazyny i PV) czy w pozostałych również?

7. Jak będą rozliczane wynagrodzenie i świadczenia na rzecz pracowników?  (w jakiej formie)

Odpowiedź

Ad 1. Tak ma pozostać. Zgodnie z Wytycznymi dotyczącymi zagadnień związanych z przygotowaniem projektów inwestycyjnych, w tym hybrydowych na lata 2021-2027, analizę ekonomiczną przeprowadza się w cenach stałych. Społeczna stopa dyskontowa (społeczny wskaźnik waloryzacji), jaką należy przyjąć w analizie ekonomicznej, zgodnie z rekomendacją zawartą w Vademecum AE, wynosi 3%.

Ad 2. Tak. Zgodnie z instrukcją do wypełniania analizy finansowej i ekonomicznej, dla sektora energia odnawialna - produkcja energii elektrycznej, należy zastosować 15 letni okres odniesienia analizy.

Ad 3. Tak. Załącznik ten zawiera tabele niezbędne do przeprowadzenia analizy finansowej i analizy ekonomiczniej inwestycji. Jest jednak możliwość rozszerzenia zakresu tabel zgodnie ze specyfiką projektu (przez ich rozbudowanie czy uzupełnienie).

Ad 4. Tak. Załącznik ten zawiera tabele niezbędne do przeprowadzenia analizy finansowej i analizy ekonomiczniej inwestycji. Jest jednak możliwość rozszerzenia zakresu tabel zgodnie ze specyfiką projektu (przez ich rozbudowanie czy uzupełnienie). Innymi słowy należy okres odniesienia analizy poszerzyć o dodatkowe kolumny (w tym wypadku o 5 kolumn, gdyż tabela przygotowana jest w te części na 10 lat).

W komórkach B9:K12 wskazane są wielkości 0, ponieważ nie ma żadnych wielkości wskazanych w arkuszu 3. Przychody, oraz arkuszu 4. Koszty operacyjne.  
Klikając na komórkę we wskazanym zakresie w arkuszu 5. Wartość rezydualna, można zauważyć, iż wpisana jest tam formuła, która odnosi się do tych arkuszy. Uzupełniając kolumny o kolejne lata, należy pamiętać o zastosowaniu formuł w nowych pozycjach. W tym zakresie zwracam uwagę na zapis instrukcji, iż wyliczenia muszą zostać dołączone w postaci arkusza kalkulacyjnego zawierającego formuły i odwołania. W zakresie stopy dyskontowej, to należy przyjąć taką jak dla analizy finansowej, a wartość rezydualną należy obliczyć zgodnie z instrukcją do załącznika, wskazówkami zawartymi w arkuszu 5 oraz wytycznymi dot. przygotowania projektów.

Ad 5. W części tabeli dot. pozostałego okresu ekonomicznego życia aktywów trwałych projektu należy wskazać przychody operacyjne oraz koszty operacyjne oszacowane na podstawie ostatniego roku odniesienia analizy. Wartości te należy wskazać przez tyle lat, ile pozostaje (po odjęciu okresu odniesienia) do całkowitego zamortyzowania się aktywów objętych projektem. Dla sprawdzenia okresu ekonomicznego życia projektu wykraczającego poza okres odniesienia, można posłużyć się Tabelą 2. Amortyzacja i kapitał obrotowy, sprawdzając do jakiego roku (poza okres odniesienia) majątek zamortyzuje się całkowicie.

Ad 6. Amortyzacja nie stanowi faktycznego przepływu pieniężnego i nie jest uwzględniana w kosztach operacyjnych, ani w przychodach. Może jednak wpływać na wartość rezydualną (co  wskazano w odpowiedzi na wcześniejsze pytanie). Sumaryczną wielkość odpisów amortyzacyjnych należy jednak wykazać w ramach arkusza 7. Trwałość.

Ad 7. Wynagrodzenia i świadczenia na rzecz pracowników mogą być rozliczane jako koszty bezpośrednie lub pośrednie – w zależności od katalogu kosztów, do którego się wpiszą (szczegóły w Przewodniku dla beneficjentów, rozdział 8).

Ogólne zasady ponoszenia i rozliczania wydatków osobowych są zawarte w Wytycznych dotyczących kwalifikowalności wydatków na lata 2021-2027, m.in. w podrozdziale 3.8 Personel projektu.

Pytanie 22. Reprezentujemy spółkę będącą Operatorem transportu publicznego. Usługi transportu świadczone są na podstawie umowy przewozowej zgodnie Rozporządzeniem (WE) nr 1370/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2007 r. dotyczącego usług publicznych w zakresie kolejowego i drogowego transportu pasażerskiego (…). Ponadto, jesteśmy podmiotem wewnętrznym JST z 100% udziałem Gminy.

W ramach inwestycji planujemy budowę instalacji fotowoltaicznej, która produkować będzie energię wyłącznie na potrzeby świadczenia usług publicznych (transportu).

Bazując na powyższym w trakcie pisania wniosku mamy wątpliwości, na jaką podstawę prawną udzielania pomocy publicznej się powołać.

Odpowiedź

Informujemy, że w przypadku gdy planowany w ramach działania 10.6 projekt podlegać będzie regułom pomocy publicznej, należy skorzystać z wymienionych w regulaminie naboru podstaw prawnych, a mianowicie:

• Rozporządzenie Komisji (UE) nr 1407/2013 z dnia 18 grudnia 2013 r. w sprawie stosowania art. 107 i 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do pomocy de minimis (Dz. Urz. UE L 352/1 z 24 grudnia 2013 r. z późn. zm.),
• Rozporządzenie Ministra Funduszy i Polityki Regionalnej z dnia 29 września 2022 r. w sprawie udzielania pomocy de minimis w ramach regionalnych programów na lata 2021–2027 (Dz. U. z 2022 r. poz. 2062),
• Rozporządzenie Komisji (UE) nr 651/2014 z dnia 17 czerwca 2014 r. uznające niektóre rodzaje pomocy za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art. 107 i 108 Traktatu (Dz. Urz. UE L 187/1 z 26 czerwca 2014 r. z późn.zm.),
• Rozporządzenie Ministra Funduszy i Polityki Regionalnej z dnia 26 stycznia 2023 r. w sprawie udzielania regionalnej pomocy inwestycyjnej ze środków Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji w ramach regionalnych programów na lata 2021-2027 (Dz. U. z 2023 r. poz. 280), – stosowane w przypadku działań (kosztów) związanych z transformacją, np. wydatki na rekultywację terenu pod instalację OZE;
• Rozporządzenie Ministra Funduszy i Polityki Regionalnej z dnia 11 grudnia 2022 r. w sprawie udzielania pomocy na inwestycje w układy wysokosprawnej kogeneracji oraz na propagowanie energii ze źródeł odnawialnych w ramach regionalnych programów na lata 2021–2027 (Dz. U. z 2022 r. poz. 2693.) – do zastosowania w przypadku działań (kosztów) związanych z realizacją instalacji OZE.  

Jednocześnie, zapraszamy do zapoznania się z załącznikiem do Instrukcji wypełniania wniosków  „4.c.1. instrukcja do załącznika pomoc publiczna”, gdzie w bardzo przystępny i wyczerpujący sposób opisana została problematyka pomocy publicznej oraz pomocy de minimis. Niezbędną do stwierdzenia kwestią, dającą odpowiedź na pytanie, czy projekt podlega regułom pomocy publicznej w przypadku gdy o dofinansowanie w ramach działania 10.6 ubiega się podmiot będący przedsiębiorcą, jest wykonanie tzw. testu pomocy publicznej. Test pomocy publicznej znajduje się właśnie w/w załączniku do Instrukcji wypełniania wniosków.

Pytanie 23. Działka stanowi współwłasność Gminy i Innego Podmiotu – proszę o informacje czy wystarczy w Oświadczeniu o prawie dysponowana nieruchomością na cele realizacji projektu oraz w okresie trwałości wpisać tą informację? Czy trzeba dostarczać jakieś zgody Innego Podmiotu?

Odpowiedź

Załącznik „Oświadczenie o prawie dysponowania nieruchomością” jest załącznikiem obowiązkowym i zgodnie z zapisami instrukcji wypełniania wniosku o dofinansowanie składają go wnioskodawcy (w przypadku projektów partnerskich również partnerzy), których wnioski o dofinansowanie dotyczą projektów infrastrukturalnych. Oświadczenie powinno zostać dołączone zgodnie z wzorem umieszczonym pod przedmiotowym naborem – dokument stanowi załącznik nr 4.f do Instrukcji wypełniania wniosku o dofinansowanie, jest zamieszczony w podfolderze z załącznikami do instrukcji.

Wzór oświadczenia o prawie dysonowania nieruchomością na cele realizacji projektu oraz w okresie trwałości został przygotowany w sposób, który daje możliwość wyboru i wskazania właściwego pola w zależności od tego na jakich zasadach Wnioskodawca dysponuję daną nieruchomością.

W sytuacji gdy Gmina posiada prawo do dysponowania nieruchomością na cele realizacji projektu w oraz w okresie trwałości wynikające przykładowo z tytułu współwłasności, należy stosowne informacje umieścić w pkt. 2 poprzez wskazanie współwłaściciela lub współwłaścicieli danej nieruchomości.

Na czas składania wniosku o dofinansowanie poza oświadczeniem Wnioskodawcy nie są wymagane dodatkowe zgody współwłaścicieli nieruchomości, proszę jednak mieć na uwadze, że Wnioskodawca oświadczając, że ma prawo do dysponowania nieruchomością na cele realizacji projektu oraz w okresie trwałości deklaruje, że ma prawo do dysponowania również w aspekcie współwłasności (ma zagwarantowaną zgodę współwłaściciela/współwłaścicieli). Wnioskodawca może zostać poproszony o uzupełnienie dokumentów na dalszym etapie procedowania wniosku o dofinansowanie.

Pytanie 24. Czy jest jakaś minimalna liczba punktów, które wniosek musi uzyskać w kryteriach, żeby został pozytywnie oceniony na ocenie merytorycznej? Czy nie ma to znaczenia, a dofinansowanie przyznawane jest wg ilości punktów aż do wyczerpania alokacji?

Odpowiedź

Nie ma minimalnej liczby punktów, które projekt musi uzyskać w ramach oceny kryteriów merytorycznych, aby został on oceniony pozytywnie. Należy jednak pamiętać, że projekt musi przy ocenie merytorycznej spełnić wszystkie obligatoryjne/wymagane kryteria (0/1). Dofinansowanie będzie przyznawane tym projektom, które wg kolejności uzyskały najwyższą liczbę punktów, aż do wyczerpania alokacji w ramach danego naboru.

Pytanie 25. Przygotowujemy wniosek o dofinansowanie dla Naboru nr.: 011/23. Jednym z załączników do wniosku jest „Analiza finansowa i ekonomiczna”. Tam z kolei jest tabela co do której nie jesteśmy pewni jak należy ją wypełnić: Zakładka nr 2 – tabela „Kapitał obrotowy”.
Proszę o potwierdzenie czy właściwie interpretujemy zapisy Instrukcji i Wytycznych i w tabeli tej należy wykazać DANE FINANSOWE DLA CAŁEGO PRZEDSIĘBIORSTWA ubiegającego się o dofinansowanie? Alternatywnie, istnieje możliwość aby tabela ta zawierała tylko i wyłącznie dane związane z planowanym do realizacji projektem.

Odpowiedź

Analiza finansowa powinna dotyczyć planowanego do realizacji przedsięwzięcia. Zatem tabela „kapitał obrotowy” również powinna odnosić się do inwestycji, a nie do całego przedsiębiorstwa ubiegającego się o dofinansowanie.

Pytanie 26. Proszę o doprecyzowanie czy wydatki: przygotowania projektu (ekspertyzy, opracowanie do przetargu, projekt budowlany i wykonawczy), nadzoru inwestorskiego, promocji projektu mają być zadaniem bezpośrednim czy pośrednim?

Odpowiedź

W odpowiedzi na zadane pytanie, informuję iż: Podział wydatków między koszty bezpośrednie i pośrednie opiera się na założeniu, iż wszelka dokumentacja niezbędna do złożenia wniosku i realizacji projektu (w szczególności wymagana przepisami prawa lub wymogami IZ FE SL) będzie stanowiła koszt bezpośredni projektu (np. studium wykonalności, analiza finansowa, koszty związane z przygotowaniem wniosku aplikacyjnego, projekt budowlany, program funkcjonalno – użytkowy itp.) W odniesieniu do kosztów pośrednich - stanowią one katalog zamknięty (do kosztów tych zaliczamy np. koszty koordynatora lub kierownika projektu, koszty zarządzania, nadzoru i rozliczania projektu, koszty personelu, koszty działań informacyjno-promocyjnych, koszty inspektora nadzoru inwestorskiego, itp.) Wszystkie koszty pośrednie zostały wymienione w rozdziale dedykowanym kosztom pośrednim w Przewodniku dla beneficjentów (rozdział 8.2).

Mając na uwadze powyższe zapisy, wymienione koszty związane z przygotowaniem projektu (ekspertyzy, opracowanie do przetargu, projekt budowlany i wykonawczy) powinny zostać ujęte w kosztach bezpośrednich projektu. Koszty związane z działaniami informacyjno–promocyjnymi oraz koszty inspektora nadzoru inwestorskiego w ramach projektu należy natomiast ująć w kosztach pośrednich w związku z tym, iż zostały one wymienione w zamkniętym katalogu kosztów pośrednich.

Pytanie 27. Chcielibyśmy zapytać o interpretację kryterium merytorycznego ogólnego nr 5: Stopień przygotowania inwestycji do realizacji:

– czy posiadanie zgłoszenia budowy (w przypadku, w którym nie jest wymagane pozwolenie na budowę) będzie dodatkowo punktowane, a jeżeli tak, to czy wystarczy, że data zgłoszenia będzie przed złożeniem wniosku o dofinansowanie, oraz

– czy na tym etapie (przed złożeniem wniosku) musi już upłynąć 21 dni przewidzianych na ewentualny sprzeciw organu do zgłoszenia (art. 30 ust. 5 prawa budowanego), lub

– czy na tym etapie (przed złożeniem wniosku) wnioskodawca powinien legitymować się zaświadczeniem o braku podstaw do wniesienia sprzeciwu (art. 30 ust. 5 aa prawa budowalnego)?

Czy ewentualnie przy złożeniu wniosku o dofinansowanie wystarczy samo zgłoszenie budowy, a upływ 21 dni lub zaświadczenie o braku podstaw do wniesienia sprzeciwu będzie mogło być datowane po złożeniu wniosku a przed/na ocenie formalnej wniosku? 

Odpowiedź

W odpowiedzi na pytanie informuje, iż w ramach kryterium merytorycznego ogólnego nr 5: ekspert weryfikuje formalno-prawną gotowość projektu do realizacji poprzez ocenę dokumentów, które zostały dołączone do wniosku. Zgodnie z zapisami ujętymi w części „Sposób oceny kryterium” punkty zostaną przyznane między innymi w przypadku inwestycji, która posiada wymagane prawem zezwolenia na inwestycję obejmujące wszystkie przedsięwzięcia, będące składowymi projektu (np. zgłoszenie/pozwolenie na budowę, decyzja konserwatora zabytków, zgłoszenie robót budowlanych, pozwolenie wodnoprawne itp.)

Zgodnie z zapisami kryterium pozwolenie/zgłoszenie robót budowlanych musi mieć charakter ostateczny, informację na ten temat przedstawiliśmy także w instrukcji wypełniania wniosku o dofinansowanie:

„Jeżeli dysponujesz na moment aplikowania ostatecznymi zezwoleniami na realizację twojej inwestycji dołącz je do wniosku, pozwoli to na uzyskanie dodatkowych punktów w ramach kryterium merytorycznego ogólnego: Stopień przygotowania inwestycji do realizacji. Pamiętaj, dokumenty, które dostarczysz muszą być ważne jeszcze w terminie co najmniej 6 miesięcy od dnia, w którym złożysz wniosek, chyba że rozpocząłeś już realizację robót w oparciu o te dokumenty.

• Dla projektu wymagającego pozwolenia – złóż ostateczne pozwolenie na budowę.
• Dla projektu wymagającego zgłoszenia – złóż zgłoszenie oraz informację poświadczającą ostateczny charakter Twojego zgłoszenia. 

Mając na uwadze powyższe informacje, w przypadku zgłoszenia robót budowlanych, termin 21 dni przewidzianych na ewentualny sprzeciw organu do zgłoszenia (art. 30 ust. 5 aa prawa budowlanego) musi upłynąć przed terminem złożenia wniosku o dofinansowanie. Jedynie w takim przypadku zgłoszenie ma ostateczny charakter, a projekt uzyska dodatkowe pkt. w ramach analizowanego kryterium.

Pytanie 28. Koszty pośrednie – Czy tablice pamiątkową projektu w ramach Promocji, powinniśmy umieścić w budżecie projektu w kosztach pośrednich czy w kosztach bezpośrednich?

Jeżeli będą to koszty pośrednie jaką wartość powinniśmy przyjąć? Jeżeli przewidujemy wydatek dla tablicy na poziomie 2000,00 zł to w ramach kosztów pośrednich dla tego Działania możemy wpisać 1% z wybieralnej listy czy musimy wpisywać wartość 7 % przyjętą dla Działania?

Odpowiedź

Zgodnie z Przewodnikiem dla beneficjentów FESL 2021-2027:

„Wydatki związane z kosztami pośrednimi kwalifikowane są w ramach projektu jedynie przy zastosowaniu stawek ryczałtowych określonych w art. 54 pkt a) rozporządzenia ogólnego – czyli do 7 % kwalifikowalnych kosztów bezpośrednich. Wielkość stawki ryczałtowej może być doprecyzowana indywidualnie dla poszczególnych działań/typów projektów. Limit kosztów pośrednich (tj. odpowiednią stawkę ryczałtową) wskażemy w regulaminie wyboru projektów. Stawka ryczałtowa wskazana będzie również w umowie o dofinansowanie, co stanowić będzie jednocześnie podstawę do rozliczania kosztów pośrednich we wnioskach o płatność.”

Tablice pamiątkową projektu w ramach Promocji proszę określić we wniosku o dofinansowanie jako koszt pośredni oraz w związku z tym wybrać z listy rozwijalnej dla kosztów pośrednich (pole E.3.2) stawkę ryczałtową 7%.

Pytanie 29. Czy tak skonfigurowany system spełni wymagania FESL 10.6 –odnośnie kryterium merytorycznego specyficznego nr 8. – „Wdrożenie systemów zarządzania i monitorowania produkcją energii” i zostaną przyznane projektowi 3 punkty -  w odniesieniu do systemu zarządzania energią OZE i systemu monitorowania?

Czy jeśli wyposażymy nasze elektrownie fotowoltaiczne w system zarządzania energią oparty o technologie informacyjno-komunikacyjne obejmujący urządzenia i infrastrukturę techniczną wraz z oprogramowaniem pozwalające na sterowanie i nadzór urządzeń związanych z procesem technologicznym zapewniający:

1. sygnalizację stanu wyłącznika sprzęgającego elektrownię z siecią dystrybucyjną i zdalne operacje ruchowe elektrowni (włączanie i wyłączanie elektrowni) wraz z analizą statystyczną czasu przestojów elektrowni
2. całodobowy monitoring on-line w czasie rzeczywistym dla najważniejszych parametrów jakościowych pracy elektrowni w tym m.in.: mocy chwilowej inwerterów, sygnalizacja stanu pracy inwerterów, współczynnik jakości pracy elektrowni
3. analizę statystyczną rejestrowanych zdarzeń w tym m.in. wyliczanie podstawowych wskaźników operacyjnych takich jak: dyspozycyjność (analiza statystyczna czasu przestojów elektrowni), oraz współczynnik dostępności inwerterów do pracy;
4. ilość energii wyprodukowanej i pobranej dla instalacji w zadanym okresie czasu;
5. diagnostyka techniczna on-line pracy pojedynczych obwodów (tzw. stringów) realizowana za pomocą ich programowej analizy porównawczej w celu detekcji nieoptymalnych parametrów pracy pojedynczych stringów;
6. programowalne progi ostrzegawcze i alarmowe (dopuszczalne odchylenia od wartości średnich mierzonych parametrów napięć i prądów poszczególnych stringów w zadanym czasie) i automatycznie generowanie powiadomień wizualnych i tekstowych w przypadku ich przekroczenia.

Czy jedną i drugą opcję może realizować jeden system?

Odpowiedź

Zgodnie z zapisami kryterium merytorycznego specyficznego nr 8 „Wdrożenie w projekcie systemów zarzadzania energią/monitorowania produkcji energii” w ramach realizowanego projektu ocenie podlega zastosowanie systemów zarządzania/monitorowana produkcji energii. Punktacja zostanie przyznana odpowiednio:

• 2 pkt – w projekcie zastosowano system zarządzania energii,
• 1 pkt – w projekcie zastosowano system monitorowania produkcji energii (punktacja może się sumować).

Na podstawie przedstawionych informacji, dotyczących wyposażenia elektrowni PV w system zarządzania energią nie można jednoznacznie stwierdzić, ile punktów zostanie  przydzielone w ramach przedmiotowego kryterium z uwagi na fakt, iż kryterium będzie oceniane przez eksperta na ocenie merytorycznej. To ekspert dokona ostatecznej decyzji o punktacji na podstawie informacji, które zostaną opisane przez Wnioskodawcę we wniosku aplikacyjnym. 

Odnosząc się natomiast do pytania Czy opcja monitorowania i zarządzania energią może być objęta jednym systemem zarządzania energii? Wydaje się, że jak najbardziej istnieją systemy, które umożliwiają jednocześnie monitorowane jak i zarządzanie energii (będzie to również podlegało ocenie eksperta).

Pytanie 1. Proszę o wskazanie trybu udzielania pomocy przez gminę projekcie grantowym mieszkańcom, potencjalnie mającym nadprodukcję (tj. nie spełniającym zasady nieprzewymiarowania instalacji) i jaki będzie poziom dofinansowania w takiej sytuacji.  

Odpowiedź

W ramach konsultacji z Ministerstwem potwierdziliśmy informację, że podstawą udzielania pomocy de minimis ze środków polityki spójności w ramach regionalnych programów 2021-2027 jest ROZPORZĄDZENIE MINISTRA FUNDUSZY I POLITYKI REGIONALNEJ z dnia 29 września 2022 r. w sprawie udzielania pomocy de minimis w ramach regionalnych programów na lata 2021–2027.

Możliwość udzielenia pomocy na podstawie tego rozporządzenia wynika z art. 4 rozporządzenia w zw. z art. 30 ust 2. ustawy o zasadach realizacji zadań finansowanych ze środków europejskich w perspektywie finansowej 2021-2027.

Jednocześnie warunek zawarty w art. 4 ust 4 rozporządzenia również jest spełniony (patrz paragraf 3 pkt 9 wzoru umowy o dofinansowanie).

Rozporządzenie nie wskazuje na maksymalną intensywność wsparcia. Nie ma możliwości, by podstawą udzielenia pomocy de minimis była uchwała rady gminy, która miałaby stanowić program pomocowy, ponieważ takiej możliwości nie przewiduje art. 30 ust. 4 ustawy wdrożeniowej.

Ważne: Należy pamiętać, że to stanowisko nie odnosi się do podejmowania samych uchwał i ich zasadności, a jedynie do podstawy udzielenia pomocy de minimis w ramach projektu dofinansowanego z programu regionalnego.

Pytanie 2. Proszę o informacje na jakiej podstawie nie można w FE SL udzielać wsparcia w sektorze rolnictwa.

Odpowiedź

W przypadku projektów grantowych podstawę pomocy stanowić powinno Rozporządzenie Ministra Funduszy i Polityki Regionalnej z dnia 29 września 2022 r. w sprawie udzielania pomocy de minimis w ramach regionalnych programów na lata 2021–2027, wdrażające przepisy rozporządzenia Komisji (UE) nr 1407/2013, czyli wyłączające możliwość jego stosowania w zakresie produkcji podstawowej produktów rolnych. Oznacza to, że w przypadku gospodarstw rolnych prowadzących działalność w zakresie produkcji podstawowej produktów rolnych nie będzie możliwości przyznania pomocy de minimis na podstawie rozporządzenia MFiPR z dnia 29 września 2022 r.

Brak możliwości udzielenia pomocy w sektorze rolnictwa (na podstawie delegowanego rozporządzenia) wynika z ograniczenia definicji Beneficjenta. Zgodnie z definicją zawartą w art. 2 pkt 9b rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1060, beneficjent to:

„w kontekście pomocy de minimis udzielanej zgodnie z rozporządzeniami Komisji (UE) nr 1407/2013 lub (UE) nr 717/2014 państwo członkowskie może zdecydować, że beneficjentem do celów niniejszego rozporządzenia jest podmiot udzielający pomocy, w przypadku, gdy jest on odpowiedzialny za inicjowanie operacji lub za inicjowanie i wdrażanie operacji”.

Przytoczona definicja beneficjenta robi wyjątek dla rozporządzenia nr 1407/2013 oraz nr 717/2014 (pomoc de minimis w sektorze rybołówstwa i akwakultury) i nie ma możliwości korzystania z niej w przypadku innych podstaw prawnych (pomoc udzielona przez Beneficjenta może opierać się tylko na tych dwóch rozporządzeniach).

Pytanie 3. Czy pomoc przyznawana grantobiorcom w postaci dotacji na instalacje OZE ma charakter pomocy de minimis, czy też dotyczy to sytuacji tylko i wyłącznie wtedy, gdy na danej nieruchomości/budynku prowadzona jest działalność gospodarcza?  

Czy pomoc de minimis ma wpływ na wysokość kosztów pośrednich dla wnioskodawcy/gminy, która realizuje projekt grantowy i występuje ten rodzaj pomocy?

Odpowiedź

Regułom pomocy publicznej/pomocy de minimis podlegają wszystkie kategorie podmiotów prowadzących działalność gospodarczą (działających w warunkach konkurencji). W przypadku projektu grantowego, gdy prowadzona przez mieszkańca działalność odniesie korzyści z przyznanej pomocy, tj. przedmiot projektu jest wykorzystywany do prowadzenia tej działalności, należy udzielić pomocy de minimis grantobiorcy (nie dotyczy to sytuacji, gdy jest wyodrębniony licznik energii do prowadzenia działalności gospodarczej). Organem udzielającym pomocy de minimis grantobiorcom jest gmina. Sama dotacja na instalacje OZE nie ma charakteru pomocy de minimis.

Pomoc de minimis w projektach grantowych z reguły występuje na drugim poziomie (pomiędzy gminą a mieszkańcem), dlatego nie należy wykazywać jej we wniosku o dofinansowanie w części dot. pomocy publicznej. Taka pomoc de minimis nie ma wpływu na wysokość kosztów pośrednich dla wnioskodawcy, który realizuje projekt grantowy. Inaczej jest w przypadku, gdy w projekcie występuje pomoc publiczna/pomoc de minimis w relacji IZ a beneficjent pomocy, wtedy koszty pośrednie też powinny być objęte pomocą.

Uregulowania w zakresie pomocy de minimis powinny być określone już na etapie tworzenia Regulaminu naboru i realizacji projektu grantowego oraz wzoru umowy o powierzenie grantu.

Więcej informacji dot. pomocy publicznej/pomocy de minimis, w tym pomocy na różnych poziomach, znajduje się Przewodniku dla beneficjentów FE SL 2021-2027 w rozdziale 1.5.

Pytanie 1. W jaki sposób zostanie ocenione kryterium merytoryczne specyficzne „Lokalizacja projektu na terenie poprzemysłowym/zdegradowanym/zdewastowanym” w przypadku realizacji projektu grantowego lub parasolowego?

Odpowiedź

Powyższe kryterium ma charakter premiujący, co oznacza, że projekty zlokalizowane poza terenem poprzemysłowym/zdegradowanym/zdewastowanym będą mogły ubiegać się o dofinansowanie bez uzyskania dodatkowych punktów. 

Dodatkowe punkty uzyskają projekty, w których co najmniej jedna lokalizacja projektu albo co najmniej fragment terenu objętego projektem, leży na terenie poprzemysłowym/zdegradowanym/zdewastowanym. 

W przypadku, gdy nie będą znane dokładne lokalizacje, aby otrzymać punkty za spełnienie kryterium, wnioskodawca powinien w treści wniosku o dofinansowanie udowodnić, że bez względu na lokalizacje inwestycji, kryterium zostanie spełnione przynajmniej dla jednej z nich (np. kryterium jest spełnione, gdy całe terytorium gminy wpisuje się w obszar uprawniający do otrzymania dodatkowych punktów).

Pytanie 2. Jak wygląda na chwilę obecną wykorzystanie energii przez prosumenta na cele własne i nieprzewymiarowanej instalacji” – czy nadal mamy stosować zasadę, że w rocznym cyklu instalacja nie może wyprodukować więcej energii niż budynek konsumuje, czy też zaszły jakieś zmiany w związku z net-billingiem i sprzedażą energii wg nowych zasad, a nie opustami ze starej ustawy? Teraz nie da się określić przychodu rocznego ze sprzedaży wyprodukowanej energii, gdyż jest ona sprzedawana po zmiennej cenie rynkowej i nie da się określić w PLN przychodu i zrówna go z kosztami rocznymi danego gospodarstwa domowego. Stąd wydaje nam się, że należy nadal stosować pierwotną regułę wyliczenia po kilowatogodzinach i nieprzekroczenia progu konsumpcji rocznej?

Odpowiedź

Moc projektowanej instalacji powinna odpowiadać na realne zapotrzebowanie prosumenta na energię elektryczną, co oznacza, iż wyliczenie zapotrzebowania nie powinno przekroczyć progu konsumpcji rocznej (jeśli nie planuje się udzielania grantów w formie pomocy de minimis).  

Należy mieć na uwadze, że wytwarzanie energii elektrycznej i wprowadzanie jej do sieci z możliwością bezgotówkowego rozliczania nadwyżek, czy też ich sprzedaży, stanowi działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów unijnych, ponieważ stanowi oferowanie towaru (energii) na rynku. 

Zgodnie jednak z interpretacjami KE w zakresie stosowania pkt 207 Zawiadomienia, dopuszczalne jest uznanie wprowadzania do sieci wyprodukowanej energii elektrycznej za działalność pomocniczą (tj. niegospodarczą na potrzeby stosowania zasad pomocy publicznej), jeżeli: 

• główna działalność podmiotu ma charakter niegospodarczy (np. osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej, jednostki administracji publicznej); 

• energia jest zużywana głównie na potrzeby własne podmiotu, tj. maksymalnie 20% ilości energii wytworzonej w danej instalacji nie jest zużywane przez podmiot na potrzeby własne;

oraz 

• rozmiar (zdolność wytwórcza) instalacji nie przekracza realnego zapotrzebowania podmiotu na energię elektryczną. 

W sytuacji, gdy instalacja prosumenta wytwarza nadwyżkę energii, która jest wprowadzana do sieci, tego rodzaju działalność gospodarcza może zostać uznana jako działalność pomocniczą przy spełnieniu powyższych warunków łącznie. 

Ważne: Należy pamiętać, że moc projektowanej instalacji musi zostać wyliczona zgodnie z realnym zapotrzebowaniem (nie może być przewymiarowana), gdyż powstaje na użytek prosumenta nieprowadzącego działalności gospodarczej i tylko w celu zaspokojenia jego potrzeb niegospodarczych.

Pytanie 3. Proszę o wyjaśnienie czy jest możliwe, aby mieszkańcy mogli wykonać pompy ciepła po decyzji o dofinansowaniu projektu. Czy jest to możliwe z oczywiście warunkiem wystawienia FV i poniesienia tego wydatku PO dacie podpisania umowy powierzenia grantu?

Odpowiedź

Na etapie aplikacyjnym beneficjent nie jest zobligowany do przeprowadzenia naboru mieszkańców. Przed złożeniem wniosku o dofinansowanie zaleca się jednak rozeznanie potrzeb na obszarze, który ma być objęty dofinansowaniem. Ponadto należy pamiętać, iż ilość określonych we wniosku o dofinansowanie instalacji musi zostać rozliczona na etapie wniosku o płatność, osiągając tym samym zakładany efekt ekologiczny.

W przypadku, gdy nabór mieszkańców zostanie przeprowadzony po złożeniu wniosku o dofinansowanie lub po wyborze projektu do dofinansowania, proszę mieć na uwadze, że wskaźniki dot. OZE na potrzeby dokumentacji aplikacyjnej należy oszacować w sposób przybliżony - teoretyczny (jeśli nie są znane faktyczne instalacje: ich liczba, rodzaje oraz moce). Natomiast rozliczenie wskaźników nastąpi w oparciu o szablon, bazujący na danych rzeczywistych.

Ważne: Wyjątkiem jest wskaźnik dot. emisji gazów cieplarnianych, który należy obliczyć pośrednio, m.in. na podstawie mocy instalacji. 

Zgodnie z zapisami procedury grantowej, dofinansowanie może być udzielone na przedsięwzięcia, które nie zostały zakończone przed ogłoszeniem przez grantodawcę naboru do projektu grantowego, tzn. grantobiorca nie może zapłacić w całości za przedmiot umowy o powierzenie grantu przed ogłoszeniem naboru przez grantodawcę, w związku z tym wystawienie FV i poniesienie wydatku po dacie podpisania umowy powierzenia grantu, jest prawidłowe. Niemniej jednak to po stronie beneficjenta leży obowiązek dookreślenia ww. warunków w regulaminie naboru i realizacji projektu grantowego.

Pytanie 4. Czy załącznik Wzór wyliczenia wskaźników OZE można modyfikować i dopasować go do specyfiki projektu?

Odpowiedź

Załącznik Wzór wyliczenia wskaźników można dostosować do specyfiki projektu - usunąć nadmierne arkusze / zmodyfikować arkusze lub pozostawić arkusze niewypełnione, jeśli nie dotyczą zakresu projektu.

Ważne: Nie należy usuwać arkusza zbiorczego: "Wskaźniki cały projekt". W przypadku usunięcia nadmiernego arkusza, np. z uwagi na brak realizacji projektu w tym zakresie, należy zaktualizować formuły dla arkusza Wskaźniki cały projekt.  

Pytanie 5. Załącznik Wzór wyliczenia wskaźników OZE, arkusz dot. pomp ciepła c.w.u. – jakie dane należy wpisać do arkusza w przypadku, gdy przed złożeniem wniosku o dofinansowanie nie przeprowadzono naboru mieszkańców (nie jest znana powierzchnia użytkowa domów)?

Odpowiedź

Na etapie aplikacyjnym beneficjent nie jest zobligowany do przeprowadzenia naboru mieszkańców. Przed złożeniem wniosku o dofinansowanie zaleca się jednak rozeznanie ich potrzeb, aby możliwe było określenie rodzaju, ilości i mocy instalacji.

Dane dotyczące powierzchni użytkowej domu na potrzeby projektu można uśrednić. W przypadku, gdy nabór mieszkańców zostanie przeprowadzony po złożeniu wniosku o dofinansowanie lub po wyborze projektu do dofinansowania, dane do wyliczenia wskaźników dot. OZE na potrzeby dokumentacji aplikacyjnej należy oszacować w sposób przybliżony - teoretyczny (jeśli nie są znane faktyczne instalacje: ich liczba, rodzaje oraz moce).

Natomiast rozliczenie wskaźników nastąpi w oparciu o szablon, bazujący na danych rzeczywistych.

Ważne: Wyjątkiem jest wskaźnik dot. emisji gazów cieplarnianych, który należy obliczyć pośrednio, m.in. na podstawie mocy instalacji.

Ponadto należy pamiętać, iż ilość określonych we wniosku o dofinansowanie instalacji musi zostać rozliczona na etapie wniosku o płatność, osiągając tym samym zakładany efekt ekologiczny. Zmiany wartości wskaźników należy uzgodnić na etapie realizacji projektu.

Pytanie 6. Załącznik Wzór wyliczenia wskaźników OZE, arkusz dot. pomp ciepła c.o. z c.w.u. / arkusz kotły na biomasę - czy dane dotyczące Energii końcowej przed i po w GJ należy obligatoryjnie wpisać z karty audytu luz z OZC? Czy dopuszczalne jest uzupełnienie danych na podstawie innych/własnych dokumentów?

Odpowiedź

Tak, dopuszczamy uzupełnienie tabeli na podstawie danych pochodzących z własnych wyliczeń.

Należy mieć na uwadze, że w celu potwierdzenia osiągnięcia wskaźnika należy złożyć raport wskazujący na ilość faktycznie wytworzonej energii w okresie 12 kolejnych miesięcy po zakończeniu projektu. Należy zadbać o właściwe opomiarowanie instalacji (liczniki).

W projektach parasolowych/grantowych należy złożyć raport, bez dokumentacji źródłowej. Dokumentacja źródłowa powinna być gromadzona przez Wnioskodawcę np. w formie raportów z aplikacji monitoringowej lub odczytów z liczników (zdjęcia). Należy zapewnić monitorowanie instalacji oraz wskaźników w okresie trwałości. 

Pytanie 7. Czy koniecznym jest, aby wyliczenia dla pomp ciepła dokonywać na podstawie OZC i audytu energetycznego? Czy można na podstawie innych dokumentów? Jaki ostatecznie mamy zakres przyjąć do wniosku dla pomp ciepła oraz czy katalog źródeł do wskaźników dla pomp ciepła jest zamknięty i zawiera jedynie kartę audytu i OZC oraz czy te dokumenty (i źródłowy audyt) ma nam grantobiorca przedstawić i na jakim etapie. 

Odpowiedź

Załącznik Wzór wyliczenia wskaźników OZE - granty i parasole można dostosować do specyfiki projektu - usunąć nadmierne arkusze / zmodyfikować arkusze lub pozostawić arkusze niewypełnione, jeśli nie dotyczą zakresu projektu.

Ważne: Nie należy usuwać arkusza zbiorczego: "Wskaźniki cały projekt". W przypadku usunięcia nadmiernego arkusza, np. z uwagi na brak realizacji projektu w tym zakresie, należy zaktualizować formuły dla arkusza Wskaźniki cały projekt.  

Jeśli chodzi o dokumentację, na podstawie której należy wypełnić załącznik Wzór wyliczeń wskaźników OZE dla pomp ciepła, to dopuszczamy uzupełnienie tabeli na podstawie danych pochodzących z własnych wyliczeń. Nie jest konieczne uzupełnianie jej na podstawie audytów energetycznych czy OZC na etapie składania wniosku o dofinansowanie. Do decyzji beneficjenta należy na jakim etapie grantobiorca będzie zobowiązany przedstawić dokumenty źródłowe (OZC czy audyt energetyczny).

Natomiast po naborze mieszkańców, konieczne będzie zaktualizowanie załącznika “Wzór wyliczenia wskaźników OZE granty i parasole”. Zasady dotyczące zmian w projekcie opisano w Przewodniku dla beneficjentów FE SL 2021-2027 Rozdział 2, w którym można znaleźć informacje dotyczące sytuacji, kiedy zmiana projektu wymaga zgody IZ, a kiedy nie. Zasady zmian w projektach grantowych i parasolowych opisano w ppkt. 2.25 ww. dokumentu.  

Należy mieć na uwadze, że w celu potwierdzenia osiągnięcia wskaźnika należy złożyć raport wskazujący na ilość faktycznie wytworzonej energii w okresie 12 kolejnych miesięcy po zakończeniu projektu. Należy zadbać o właściwe opomiarowanie instalacji (liczniki).

W projektach parasolowych/grantowych należy złożyć raport, bez dokumentacji źródłowej. Dokumentacja źródłowa powinna być gromadzona przez Wnioskodawcę np. w formie raportów z aplikacji monitoringowej lub odczytów z liczników (zdjęcia). Należy zapewnić monitorowanie instalacji oraz wskaźników w okresie trwałości.

Pytanie 8. Czy Wnioskodawca może zmodyfikować załącznik Wzór wyliczenia wskaźników OZE i dodać arkusz pompy ciepła dla c.o. ? 

Odpowiedź

Tak, wnioskodawca może zmodyfikować załącznik lub może zaktualizować arkusz pompa ciepła c.o. z c.w.u. Proszę przy tym pamiętać, że wówczas należy zaktualizować formuły dla arkusza Wskaźniki cały projekt. 

Pytanie 9. Czy po wyborze projektu do dofinansowania/ po przeprowadzeniu naboru mieszkańców i uzyskaniu od nich np. kart doboru instalacji, audytów energetycznych czy OZC, koniecznym jest zmiana załącznika Wzór wyliczenia wskaźników OZE? Czy przy zmianach mocy, ilości czy wielkości wskaźników konieczna jest zgoda IZ? 

Odpowiedź

Tak, po naborze mieszkańców konieczne będzie zaktualizowanie załącznika "Wzór wyliczenia wskaźników OZE”.

Zasady dotyczące zmian w projekcie opisano w Przewodniku dla beneficjentów FE SL 2021-2027 Rozdział 2, w którym można znaleźć informacje dotyczące sytuacji, kiedy zmiana projektu wymaga zgody IZ, a kiedy nie. Zasady zmian w projektach grantowych i parasolowych opisano w ppkt. 2.25 ww. dokumentu.  

Pytanie 10. Czy jeżeli na danym obszarze realizacji projektu parasolowego nie znajdują się obszary NATURA 2000, złożenie deklaracji Natura 2000 jest nadal obligatoryjne?

Odpowiedź:

Zaświadczenie/deklaracja organu odpowiedzialnego za monitorowanie obszarów Natura 2000 składają wnioskodawcy, których wnioski o dofinansowanie dotyczą projektów infrastrukturalnych (Deklaracja Natura 2000 nie dotyczy przedsięwzięć o charakterze nieinfrastrukturalnym).

Dołączenie zaświadczenia/deklaracji jest wymagane na etapie oceny formalnej wniosku.

Ważne: Deklarację Natura 2000 należy złożyć niezależnie od tego czy na obszarze realizacji projektu znajdują się obszary Natura 2000, czy też nie.

Pytanie 11. Czy zgodnie z informacją Wód Polskich dla projektów niebędących dużymi, gdzie zakres inwestycyjny obejmuje tylko i wyłącznie montaż instalacji OZE na obiektach budynków jednorodzinnych lub na gruncie posesji mieszkańca, por. https://www.wody.gov.pl/nasze-dzialania/potwierdzenie-zgodnosc-z-celami-srodowiskowymi, składanie deklaracji dot. wpływu na jednolitą część wód jest obligatoryjne?

Odpowiedź

Deklaracja zgodność projektu z celami środowiskowymi dla jednolitej części wód jest wymagana na etapie oceny wniosku.

Niemniej jednak, dla niektórych przedsięwzięć (zgodnie z katalogiem wskazanym na stronie internetowej Wód Polskich), m.in. kolektory słoneczne, panele fotowoltaiczne, powietrzne pompy ciepła, deklaracja wodna nie jest wymagana, zatem w tym przypadku złożenie deklaracji nie jest obligatoryjne.

Dla inwestycji, która zakłada instalację gruntowych pomp ciepła jest obligatoryjnym załącznikiem przedkładanym wraz z wnioskiem o dofinansowanie. Przy tego typu inwestycji niezbędnym będzie spełnienie kryterium Zgodność projektu z zasadą zrównoważonego rozwoju w tym zasadą „nie czyń poważnych szkód (DNSH).

Zatem nie ma możliwości, aby przy tego typu inwestycji możliwe było zrezygnowanie z tego dokumentu bądź przedstawienie go po złożeniu wniosku o dofinansowanie. 

Pytanie 12. Czy montaż magazynu energii elektrycznej wraz z osobnym inwerterem na poczet magazynu energii dla tej liczby mieszkańców, dla których niemożliwym jest montaż inwertera hybrydowego przez okres trwałości trwającego projektu z dofinansowaniem EFRR będzie stanowił koszt kwalifikowalny w całości?

Odpowiedź

Osobny inwerter na poczet magazynu energii jest możliwy jako koszt kwalifikowany.

Pytanie 13. Czy montaż OZE w postaci gruntowej pompy ciepła lub powietrznej na cele CO wymaga w ramach projektu złomowania istniejącego źródła ciepła u mieszkańca, czy może stanowić jedyne główne źródło ciepła, a istniejące będzie trwale odcięte? 
 

Odpowiedź

W ramach naboru nr FESL.10.06-IZ.01-010/23 nie jest konieczne złomowanie istniejących źródeł ciepła.

Przedmiotowy nabór dotyczy infrastruktury służącej do produkcji i/lub magazynowania energii z odnawialnych źródeł, a nie wymiany czy modernizacji źródeł ciepła.

Pytanie 14. W związku z trwającymi pracami przygotowawczymi do opracowania projektu grantowego w ramach działania 10.6 FESL zwracam się z pytaniem dot. możliwości wniesienia wkładu własnego przez mieszkańca. W poprzedniej perspektywie w projektach grantowych z zakresu OZE dopuszczalny był tylko wkład pochodzący ze środków publicznych, zatem czy w ramach naboru dla działania 10.6 dla projektów grantowych możliwe będzie wniesie wkładu własnego przez grantobiorców?

Odpowiedź

Dofinansowanie do grantu ze środków UE będzie wynosiło 85%. Pozostałe 15% może stanowić wkład własny mieszkańca, dofinansowanie ze środków podmiotu udzielającego grantów lub też może pochodzić ze środków zewnętrznych (np. środków WFOŚiGW).

Ważne jest, aby w umowie o powierzenie grantu, która zostanie podpisana z grantobiorcą, umieścić zapisy wskazujące podział kosztów. W przypadku dofinansowania ze środków zewnętrznych należy mieć na uwadze, że nie może wystąpić podwójne dofinansowanie.

Zgodnie z zapisami Wytycznych dotyczących kwalifikowalności 2021-2027, niedozwolone jest podwójne finansowanie wydatków oznaczające m.in. więcej niż jednokrotne przedstawienie do rozliczenia tego samego wydatku albo tej samej części wydatku ze środków UE w jakiejkolwiek formie, otrzymanie na wydatki kwalifikowalne danego projektu lub części projektu dotacji z kilku źródeł (krajowych, unijnych lub innych) w wysokości łącznie wyższej niż 100% wydatków kwalifikowalnych projektu lub części projektu.

Pytanie 15. Czy w ramach konkursu mogą aplikować wszystkie gminy wymienione w załączniku nr 8 do konkursu?

Odpowiedź

Zgodnie z Regulaminem naboru dla działania 10.06 Rozwój energetyki rozproszonej opartej o odnawialne źródła energii – projekty grantowe i parasolowe, wsparciem mogą zostać objęte projekty realizowane na obszarach transformacji obejmujących podregiony: katowicki, sosnowiecki, tyski, bytomski, gliwicki, rybnicki, bielski.

Ważne: Nie wszystkie gminy wymienione w załączniku nr 8 mogą aplikować w ramach danego konkursu. 

Załącznik nr 8 do Regulaminu wyboru projektów jest załącznikiem, na podstawie którego projekt zostanie oceniony i otrzyma dodatkowe punkty w zakresie kryterium merytorycznego specyficznego Preferencje dla obszarów o znacznym zanieczyszczeniu pyłowym. W tym kryterium premiowane będą projekty zlokalizowane na terenie gminy, która przypisana jest do jednego z trzech obszarów problemowych. Najwyżej punktowane będą kolejno projekty umiejscowione na obszarze III, następnie II, potem I. 

Pytanie 16. Co w przypadku uzyskania przez 2 projekty takiej samej liczby punktów? 

Odpowiedź

W przypadku projektów, które uzyskają taką samą liczbę punktów, a kryteria rozstrzygające nie pozwolą na wyłonienie 1 projektu, w takim przypadku: 

• zostaną wybrane wszystkie projekty z taką sama liczbą punktów pod warunkiem, iż pozwoli na to wielkość alokacji w konkursie, 

• nie zostanie wybrany do dofinansowania żaden z projektów, 

• zostanie zaproponowane beneficjentom niższe dofinansowanie projektów (do wysokości alokacji). 

Ponadto należy mieć na uwadze, iż zgodnie z zapisami umowy o dofinansowanie § 16 pkt. 3 ppkt. 17: "IZ FE SL może rozwiązać umowę ze skutkiem natychmiastowym, o czym informuje beneficjenta w formie pisemnej wraz z uzasadnieniem, w przypadku, gdy beneficjent nie realizuje projektu grantowego na warunkach określonych w umowie, a w szczególności gdy: (…) beneficjent nie podpisał pierwszej umowy o powierzenie grantu w terminie 6 miesięcy od daty podpisania umowy chyba, że termin określony we wniosku o dofinansowanie jest późniejszy".

Pytanie 17. Czy w przypadku wnioskodawców, którzy już przeprowadzili nabór, a w ramach oceny wniosku stwierdzono nieprawidłowość regulaminu naboru, będą zmuszeni do unieważnienia naboru?

Odpowiedź

W przypadku Wnioskodawców, którzy już przeprowadzili nabór, a na etapie oceny projektu stwierdzono, iż Regulamin naboru wymaga korekty lub zmiany zapisów, koniecznym będzie jego poprawa w zakresie wskazanym przez IZ oraz upublicznienie Regulaminu na swoich stronach internetowych oraz w swojej siedzibie, na takich samych zasadach jak pierwotnie opublikowane ogłoszenie o naborze.

Trudno jednoznacznie stwierdzić, czy należałoby unieważnić nabór, unieważnienie będzie uzależnione od okoliczności i nieprawidłowości stwierdzonych na etapie oceny projektu. 

Pytanie 18. Czy na etapie aplikowania, w przypadku realizacji gruntowych pomp ciepła, koniecznym jest złożenie Deklaracji zgodności projektu z celami środowiskowymi dla jednolitej części wód? 

Odpowiedź

Deklaracja zgodności projektu z celami środowiskowymi dla jednolitej części wód jest obligatoryjnym załącznikiem, przedkładanym wraz z wnioskiem o dofinansowanie. Dotyczy to również inwestycji, która zakłada instalację gruntowych pomp ciepła.

Przy tego typu inwestycji niezbędnym będzie spełnienie kryterium Zgodność projektu z zasadą zrównoważonego rozwoju w tym zasadą „nie czyń poważnych szkód” (DNSH).

Pytanie 19. Proszę o udzielnie wyjaśnienia w zakresie Kryterium merytorycznego specyficznego nr 5 Zastosowanie magazynu energii pozyskanej ze źródeł odnawialnych – w jaki sposób przyznawane będą punkty?

Odpowiedź

Kryterium będzie weryfikowane na podstawie wskaźników wykazanych we wniosku. Kryterium to ma zastosowanie jedynie wówczas, gdy liczba magazynów energii stanowi co najmniej połowę liczby instalacji OZE – liczba instalacji OZE będzie wynikała z sumy następujących wskaźników:

• „Liczba wybudowanych jednostek wytwarzania energii elektrycznej z OZE”,  
• „Liczba zmodernizowanych jednostek wytwarzania energii elektrycznej z OZE”,  
• „Liczba wybudowanych jednostek wytwarzania energii cieplnej z OZE”, 
• „Liczba zmodernizowanych jednostek wytwarzania energii cieplnej z OZE”,  

natomiast liczba magazynów energii będzie wynikała z sumy wskaźników:

• „Liczba powstałych magazynów energii cieplnej”,
• „Liczba powstałych magazynów energii elektrycznej”. 

Przykładowo, jeśli planuje się montaż instalacji fotowoltaicznej wraz z magazynem energii elektrycznej, należy wykazać wskaźnik „Liczba wybudowanych jednostek wytwarzania energii elektrycznej z OZE” oraz „Liczba powstałych magazynów energii elektrycznej”, natomiast jeśli planuje się montaż instalacji fotowoltaicznej wraz z magazynem energii elektrycznej oraz montaż pompy ciepła, należy wykazać wskaźnik „Liczba wybudowanych jednostek wytwarzania energii elektrycznej z OZE”, „Liczba wybudowanych jednostek wytwarzania energii cieplnej z OZE” oraz „Liczba powstałych magazynów energii elektrycznej”.

Z kolei, jeśli planuje się montaż samego magazynu energii elektrycznej, należy wykazać jedynie wskaźnik „Liczba powstałych magazynów energii elektrycznej”. 

Jeśli spełniony będzie warunek: liczba magazynów energii stanowi co najmniej połowę liczby instalacji OZE – wnioskodawca będzie mógł otrzymać dodatkowe punkty, maksymalnie 4 pkt, jeśli w projekcie zaplanowano budowę nowych/rozbudowę istniejących instalacji OZE wraz z magazynem energii elektrycznej.

W przyznaniu punków w ramach tego kryterium nie ma znaczenia np. przeważająca ilość magazynów energii cieplnej nad ilością magazynów energii elektrycznej ani liczba magazynów. Jeśli w projekcie zaplanowano różne warianty dot. magazynów energii, punkty przyznawane będą dla wariantu korzystniejszego.

Ważne: Punkty nie podlegają sumowaniu.

We wniosku o dofinansowanie w części B.7.1 Uzasadnienie spełnienia kryteriów, wnioskodawca powinien wskazać jaka instalacja zaplanowana w projekcie (jaki wariant) uzasadnia spełnienie tego kryterium.

Systemy zarządzania energią, jako samodzielne instalacje lub w zestawie, nie są traktowane jako instalacje OZE i nie są brane pod uwagę w kryterium 5 Zastosowanie magazynu energii pozyskanej ze źródeł odnawialnych. Dodatkowo, należy mieć na uwadze, że na poczet kryterium merytorycznego specyficznego nr 3 Stopień wpływu projektu na rozwój energetyki rozproszonej, za instalację OZE uważa się również:

• połączony z nią magazyn energii (jako 1 instalacja),
• hybrydową instalację OZE (jako 1 instalacja),
• magazyn energii dla już istniejącej instalacji OZE (jako 1 instalacja).

Zatem jeśli planuje się montaż instalacji fotowoltaicznej wraz z magazynem energii, to w ramach tego kryterium będzie to traktowane jako 1 instalacja.

Pytanie 20. Jakie przyjąć podejście w sytuacji, gdy mieszkańcy zrobią instalację z projektu grantowego, a później będą ją chcieli rozbudować z własnych środków? Powinni nam to zgłaszać? Zakładając, że instalacja nie naruszy instalacji projektowej.

Odpowiedź 

W przypadku, gdy instalacja została sfinansowana ze środków UE 2021-2027 w ramach projektu grantowego, zasady dotyczące zmian w projekcie opisano w Przewodniku dla beneficjentów FE SL 2021-2027 Rozdział 2, w którym można znaleźć informacje dotyczące sytuacji, kiedy zmiana projektu wymaga zgody IZ, a kiedy nie.

Zasady zmian w projektach grantowych i parasolowych opisano w ppkt. 2.25 ww. dokumentu.  

Pytanie 21. Kwestia wykazania wskaźnika Produkcja energii cieplnej z OZE przy pompach ciepła. 90% urządzeń nie ma w sterowniku informacji o wyprodukowanej energii cieplnej. Czy możliwe jest, aby  grantobiorca obowiązkowo montował podlicznik (nawet taki w gniazdku) i zliczał rocznie energię zużytą do zasilania pompy i raportował, a Gmina do sprawozdawczości wskaźnika przemnoży jego zużycie przez COP (sprawność) pompy u danego mieszkańca wg jego dokumentacji. W ten sposób będzie ujednolicony sposób pomiaru dla wszystkich, bazujący na zużyciu energii i normatywny COP dla danego produktu.  Proszę o informację, czy możemy zastosować metodę licznik prądu plus przelicznik COP.

Odpowiedź

Prawidłowe jest postępowanie w zakresie zastosowania podliczników dla pomp ciepła wraz przeliczeniem jej sprawności. Taki sposób przeliczenia pozwoli potwierdzić wielkość wskaźnika potrzebnego do rozliczenia energii cieplnej. 

W regulaminie wyboru znajdzie się zapis dot. wskaźnika Ilość wytworzonej energii cieplnej z OZE, który mierzy ilość rocznej produkcji energii cieplnej ze źródeł odnawialnych przed rozpoczęciem projektu i po jego zakończeniu.  Zgodnie z jego opisem „w celu potwierdzenia osiągnięcia wskaźnika należy złożyć raport wskazujący na ilość faktycznie wytworzonej energii w okresie 12 kolejnych miesięcy po zakończeniu projektu. Raport powinien zawierać zestawienie wyprodukowanej energii na podstawie danych z aplikacji monitorującej poziom produkcji energii lub odczytów z liczników. W tym celu należy zaktualizować plik Wzór wyliczenia wskaźników w projektach z zakresu OZE o zrealizowany zakres i faktycznie wytworzoną energię. Do raportu należy załączyć dokumentację źródłową np. dane z aplikacji monitorującej poziom produkcji energii lub odczyty z liczników (zdjęcia).”

W projektach parasolowych/grantowych należy złożyć raport, bez dokumentacji źródłowej. Dokumentacja źródłowa powinna być gromadzona przez Wnioskodawcę np. w formie raportów z aplikacji monitoringowej lub odczytów z liczników (zdjęcia). Wskazane jest gromadzenie danych w podziale na miesiące

Pytanie 22. Czy doradztwo energetyczne i prelekcje przeprowadzone przez wykwalifikowanego pracownika wnioskodawcy będą premiowane punktami w ramach kryterium merytorycznego specyficznego nr 9?

Odpowiedź

Dodatkowe punkty w ramach kryterium „Rozpowszechnienie wiedzy z zakresu odnawialnych źródeł energii” będą przyznawane za różnego rodzaju formy działań edukacyjnych:

• doradztwo świadczone na rzecz podmiotów zewnętrznych np. mieszkańców, MŚP;
• prelekcje lub konferencje;
• materiały w wersji elektronicznej (np. strona internetowa, publikacje on-line itp.),
• wydawnictwa (foldery, poradniki, itp.).

Kryterium nie określa podmiotów realizujących tego rodzaju działania. W związku z tym mogą być realizowane przez wykwalifikowanych pracowników Wnioskodawcy. Beneficjent zobowiązany będzie przedłożyć (na dalszym etapie realizacji projektu) raport z przeprowadzonej kampanii informacyjno-edukacyjnej. Raport powinien zawierać zakres działań informacyjno-promocyjnych zaplanowanych w projekcie, wraz ze wskazaniem daty ich zrealizowania i odbiorców (wskazanie grupy docelowej i liczby osób).

Ważne: Do raportu należy załączyć dokumentację fotograficzną i przykładowe pliki materiałów promocyjnych.

Pytanie 23. Czy koszt dot. doradztwa energetycznego świadczonego na rzecz podmiotów zewnętrznych przez wykwalifikowanego pracownika Wnioskodawcy będzie kosztem bezpośrednim czy pośrednim w projekcie?

Odpowiedź

Zgodnie z Przewodnikiem dla beneficjentów FE SL 2021-2027 koszty niezbędne do realizacji projektu, których nie można bezpośrednio przypisać do głównego celu projektu należy ująć w kosztach pośrednich.

Koszt dot. doradztwa energetycznego świadczonego na rzecz podmiotów zewnętrznych przez wykwalifikowanego pracownika Wnioskodawcy może być kosztem bezpośrednim w projekcie.

Pytanie 24. Czy prelekcje przeprowadzone przez wykwalifikowanego pracownika Wnioskodawcy będą kosztem bezpośrednim czy pośrednim w projekcie?

Odpowiedź

Jeśli prelekcje będą się odbywać jako kontynuacja działań związanych z doradztwem energetycznym lub działaniami proekologicznymi to należy udokumentować te działania (rozliczenie działań odbędzie się na dalszym etapie realizacji projektu) i zakwalifikować je można jako koszt bezpośredni w projekcie.

Pytanie 25. Czy planowana w ramach projektu instalacja PV wraz z pompą ciepła powietrze – powietrze, w tym również urządzenia typu klimatyzatory, stanowi zestaw punktowany w kryterium merytorycznym specyficznym „Kompleksowość projektu”?

Odpowiedź

W ramach kryterium „kompleksowość projektu” zgodnie z brzmieniem definicji punktowane będą projekty, w których zastosowane zostaną łącznie przynajmniej 2 różne współpracujące ze sobą instalacje OZE. Połączenie instalacji PV i pompy ciepła powietrze-powietrze wpisuje się w kryterium i możliwe jest zastosowanie dodatkowej punktacji.

Ustawa o odnawialnych źródłach energii wskazuje, iż:

- instalacja odnawialnego źródła energii – to instalacja stanowiąca wyodrębniony zespół:

a) urządzeń służących do wytwarzania energii opisanych przez dane techniczne i handlowe, w których energia jest wytwarzana z odnawialnych źródeł energii, lub
b) obiektów budowlanych i urządzeń stanowiących całość techniczno-użytkową służący do wytwarzania biogazu rolniczego

– a także połączony z tym zespołem magazyn energii elektrycznej lub magazyn biogazu rolniczego;

W Szczegółowym Opisie Priorytetów Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego 2021-2027 typy projektów, które mogą być realizowane w ramach działania 10.6, to:

„(…) W ramach działania przewiduje się realizację następujących typów projektów:

1. Infrastruktura służąca do produkcji i/lub magazynowania energii z odnawialnych źródeł (projekty inne niż parasolowe i grantowe).
2. Infrastruktura służąca do produkcji i/lub magazynowania energii z odnawialnych źródeł w projektach parasolowych i grantowych (…)”

a wsparciem objęte zostaną m.in.

Budowa, rozbudowa, zakup, montaż infrastruktury służącej do wytwarzania, dystrybucji i magazynowania (na potrzeby danego źródła) energii elektrycznej i cieplnej z odnawialnych źródeł energii wraz z ewentualnym podłączeniem do sieci,

w tym:

1. urządzenia/instalacje wykorzystujące źródła odnawialne oparte na energii:

• wiatru (np. turbiny wiatrowe);
• promieniowania słonecznego (np. panele fotowoltaiczne, kolektory słoneczne);
• aerotermalnej (np. powietrzne pompy ciepła);
• geotermalnej (np. gruntowe pompy ciepła);
• hydrotermalnej (np. pompy ciepła);
• hydroenergii (np. elektrownia wodna);
• pochodzącej z biomasy, biogazu, biogazu rolniczego i biopłynów.

Zgodnie z zapisami  „Przewodnika dla Beneficjentów FE SL 2021-2027”, kosztem kwalifikowanym w ramach działania dotyczącego odnawialnych źródeł energii może być m.in. budowa/przebudowa instalacji OZE [w rozumieniu ustawy o odnawialnych źródłach energii]; budowa przyłączy wspieranych instalacji OZE do sieci np. elektroenergetycznych, ciepłowniczych; magazyny energii na potrzeby OZE; opomiarowania instalacji OZE wraz z systemami do zdalnego monitoringu jako element szerszego projektu; system zarządzania energią.

Wobec powyższego kwalifikowalne mogą być urządzenia, które służą do wytwarzana energii z odnawialnych źródeł. W przypadku zastosowania projekcie wspomnianych klimatyzatorów, to po stronie beneficjenta zachodzi konieczność uzasadnienia we wniosku o dofinansowanie, iż te urządzenia spełniają definicję instalacji OZE.

Szczegółowe informacje dotyczące definicji pomp ciepła, klimatyzatorów i agregatów chłodniczych dla klimatyzacji bytowej znaleźć można w Rozporządzeniu Komisji (UE) 2016/2281 z dnia 30 listopada 2016 r. w sprawie wykonania dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/125/WE ustanawiającej ogólne zasady ustalania wymogów dotyczących ekoprojektu dla produktów związanych z energią w odniesieniu do wymogów dotyczących ekoprojektu dla produktów do ogrzewania powietrznego, produktów chłodzących, wysokotemperaturowych agregatów chłodniczych i klimakonwektorów wentylatorowych.

Pytanie 26. W nawiązaniu do ogłoszonego naboru wniosków o dofinansowanie nr FESL.10.06-IZ.01-010/23 (projekty grantowe i parasolowe) uprzejmie proszę o odpowiedź na pytanie – do których wydatków (bezpośrednich czy pośrednich) należy zaliczyć koszty związane z wynagrodzeniem dla firmy zewnętrznej (usługi), której zostanie zlecona weryfikacja odbioru zainstalowanych przez mieszkańców instalacji OZE wraz z przygotowaniem niezbędnej dokumentacji w tym zakresie?

Odpowiedź:

Zgodnie z zapisami Przewodnika dla beneficjenta:

„koszty pośrednie – koszty niezbędne do realizacji projektu, których nie można bezpośrednio przypisać do głównego celu projektu, w szczególności koszty administracyjne związane z obsługą projektu, która nie wymaga podejmowania merytorycznych działań zmierzających do osiągnięcia celu projektu” (Objaśnienia skrótów i pojęć użytych w przewodniku, s. 180).

Koszty związane wynagrodzeniem Operatora projektu realizującego zadania można przyporządkować do katalogu kosztów pośrednich.

Podział wydatków między koszty bezpośrednie i pośrednie opiera się na założeniu, iż wszelka dokumentacja niezbędna do złożenia wniosku i realizacji projektu (w szczególności wymagana przepisami prawa lub wymogami IZ FE SL) będzie stanowiła koszt bezpośredni projektu (np. studium wykonalności, analiza finansowa, koszty związane z przygotowaniem wniosku aplikacyjnego, projekt budowlany, program funkcjonalno – użytkowy itp.) W odniesieniu do kosztów pośrednich - stanowią one katalog zamknięty (do kosztów tych zaliczamy np. koszty koordynatora lub kierownika projektu, koszty zarządzania, nadzoru i rozliczania projektu, koszty personelu, koszty działań informacyjno-promocyjnych, itp.) Wszystkie koszty pośrednie zostały wymienione w rozdziale dedykowanym kosztom pośrednim w Przewodniku dla beneficjentów (rozdział 8.2).

Mając na uwadze powyższe zapisy i wymienione w pytaniu koszty związane z wynagrodzeniem dla firmy zewnętrznej (usługi) np. odbiory instalacji OZE wraz ze sporządzeniem protokołu odbioru powinny zostać ujęte w kosztach pośrednich projektu, natomiast dokumentacja niezbędna do złożenia wniosku i realizacji projektu (w szczególności wymagana przepisami prawa lub wymogami IZ FE SL) będzie stanowiła koszt bezpośredni projektu.

Pytanie 27. Czy istnieje możliwość sfinansowania inwestycji polegającej na rozbudowie istniejącej instalacji fotowoltaicznej wykonanej w ramach RPO WSL na lata 2014-2020 (poddziałanie 4.1.3., projekty grantowe i parasolowe), tj.:

- instalacja samego magazynu energii,  

- instalacja dodatkowych paneli fotowoltaicznych i magazynu energii, 

- instalacja tylko dodatkowych paneli fotowoltaicznych bez magazynu energii,

jeżeli tak, to czy można wymienić istniejący falownik (jeśli nie ma technicznej możliwości podłączenia do niego magazynu energii lub dodatkowych paneli) zamontowany w ramach projektu RPO (dla którego nie skończył się okres trwałości) na nowy falownik hybrydowy, czy ewentualnie zainstalować 2-gi falownik na potrzeby magazynu i nowej instalacji fotowoltaicznej? Oczywiście jeśli będzie istniała techniczna możliwość odczytu na jednym falowniku produkcji energii elektrycznej z OZE dla każdej instalacji oddzielnie (istniejącej z RPO 2014-2020 i nowej z FE SL 2021-2027 - w celu monitorowania wskaźników dla 2 projektów dofinansowanych z UE?

Odpowiedź

Informacje dot. rozbudowy istniejącej instalacji fotowoltaicznej w projektach grantowych i parasolowych znajdują się w Przewodniku dla beneficjentów FE SL 2021-2027 w pkt 2.2.5.

Grantobiorca / odbiorca końcowy może rozbudować posiadaną już instalację OZE o dodatkowe elementy, w tym o magazyn energii. Na przykład rozbudowa posiadanej instalacji fotowoltaicznej o mocy 3 kW, o dodatkowe 2 kW, zakup paneli fotowoltaicznych gdy posiada już pompę ciepła.

Grantobiorca/odbiorca końcowy może rozbudować instalację fotowoltaiczną:

1. z instalacją odrębnego inwertera, dla rozbudowanej instalacji,
lub
2. bez konieczności zakupu inwertera o większej mocy, to jest do maksymalnej mocy inwertera, który był przedmiotem dofinansowania,
lub
3. kupić jeden inwerter o większej mocy dla całej instalacji.

Koszt inwertera może być uznany jako kwalifikowalny tylko w części związanej z projektem realizowanym ze środków UE na lata 2021-2027.

W przypadku rozbudowy ze środków własnych, instalacji OZE wykonanej ze środków UE na lata 2021-2027, rozbudowa jest traktowana jako koszt poza projektem, w związku z tym nie musisz jej ujmować w kosztach niekwalifikowalnych projektu

Pytanie 28. Czy w przypadku rozbudowy istniejącej instalacji (zgodnie z pytaniem powyżej) wykonanej w ramach RPO WSL na lata 2014-2020, mieszkaniec automatycznie będzie zmuszony do przejścia z systemu rozliczania net-metering na net-billing?

Odpowiedź

Informacje związane z rozbudową instalacji i ewentualną zmianą systemu rozliczania należy uzyskać u operatora systemu dystrybucyjnego. 

Pytanie 29. Czy do wskaźnika "Liczba przedsięwzięć proekologicznych" wliczamy również wartość wskaźnika "Liczba przeprowadzonych kampanii informacyjno-edukacyjnych kształtujących świadomość ekologiczną” - zgodnie z definicją wskaźnika (ostatni akapit str. 15 zał. 2 do regulaminu pojawia się zapis ": 3. Kampania edukacyjno-informacyjna”)?

Odpowiedź

We wskaźniku “Liczba przeprowadzonych kampanii informacyjno-edukacyjnych kształtujących świadomość ekologiczną” wykazujemy liczbę wszystkich przeprowadzonych kampanii informacyjno-edukacyjnych. W celu potwierdzenia osiągnięcia tego wskaźnika będzie wymagany raport, który powinien zawierać m.in. zakres działań, datę i miejsce realizacji oraz odbiorców końcowych zgodnie z definicją wskaźnika ze wszystkich przeprowadzonych kampanii. Natomiast wskaźnik “Liczba przedsięwzięć proekologicznych” przedstawia rodzaje przedsięwzięć proekologicznych w projekcie.

Ważne: To samo przedsięwzięcie powtórzone w kilku lokalizacjach należy policzyć jeden raz.

Wnioskodawca przeprowadzając kampanię edukacyjno-informacyjną np. w 3 różnych lokalizacjach w ramach projektu, wykazuje wskaźnik “Liczba przeprowadzonych kampanii informacyjno-edukacyjnych kształtujących świadomość ekologiczną” o wartości: 3 szt., a w ramach wskaźnika “Liczba przedsięwzięć proekologicznych” wartość: 1 szt.

Pytanie 30. Kryterium nr 10 (specyficzne): Współpraca transgraniczna i wykorzystanie dobrych praktyk - gdzie można uzyskać informacje (np. wykaz praktyk) w tym zakresie? Czy muszą dotyczyć zadania związanego z budową OZE, czy wystarczy, że będą dotyczyć dodatkowych zadań  np. proekologicznych rozwiązań, rozpowszechniania wiedzy z zakresu OZE - kampanii informacyjnych. Czy zastosowane dobre praktyki i współpraca transgraniczna musiała być realizowana przez Beneficjenta?

Odpowiedź

Informacje i przykłady dobrych praktyk z innych regionów w transformacji można uzyskać poprzez wpisanie w wyszukiwarce nazwy danego programu, który jest wymieniony w definicji kryterium nr 10 “Współpraca transgraniczna i wykorzystanie dobrych praktyk”. Kryterium będzie oceniane przez eksperta na ocenie merytorycznej na podstawie informacji opisanych we wniosku o dofinansowanie.

W opisie należy uwzględnić jakie dobre praktyki i z jakiego projektu wykorzystano w realizowanym projekcie oraz z jakiego programu wynikają. Dobre praktyki muszą być realizowane przez Beneficjenta i dotyczyć ocenianego projektu. Wszelkie kampanie informacyjne, doradztwo, prelekcje są oceniane w ramach kryterium nr 9 “Rozpowszechnianie wiedzy z zakresu odnawialnych źródeł energii’ i w kryterium nr 10 nie będą brane pod uwagę. Ostateczną decyzję o punktacji na podstawie przedstawionego szczegółowego opisu podejmą eksperci.

Pytanie 31. Czy w celu uzyskania punktu na kryterium nr 15: "projekt realizowany w formule grantowej lub parasolowej, w którym ogłoszono i przeprowadzono nabór mieszkańców (dla całego zakresu projektu)" - wnioskodawca musi dysponować umową z mieszkańcem, czy wystarczy wyłącznie deklaracja udziału w projekcie z oświadczeniem zapewniającym prawo do dysponowania nieruchomością dla Wnioskodawcy oraz deklaracją podpisania umowy po wyborze projektu do dofinansowania?

Odpowiedź

W kryterium nr 15 “Stopień przygotowania projektu grantowego lub parasolowego do realizacji” ekspert może przyznać 1 pkt z dwóch za ogłoszenie i przeprowadzenie naboru mieszkańców dla całego zakresu. Wnioskodawca powinien mieć przeprowadzony i zakończony już nabór, co oznacza, że wyłonieni zostali już wszyscy mieszkańcy, którzy wezmą udział w projekcie. Do oceny wystarczy informacja na stronie internetowej pod ogłoszeniem, że nabór został zakończony.

Pytanie 32. Czy kryterium nr 7. Wpływ projektu na realizację celów środowiskowo-klimatycznych UE określonych w dokumencie Europejski Zielony Ład (zasada „Nie czyń poważnych szkód” – DNSH) oraz kryterium nr 9. Dążenie do realizacji założeń Nowego Europejskiego Bauhausu  korespondują ze wskaźnikami: "Liczba przedsięwzięć proekologicznych" oraz "Liczba przeprowadzonych kampanii informacyjno-edukacyjnych kształtujących świadomość ekologiczną”. 

Czy w celu uzyskania dodatkowych punktów w ramach w/w kryteriów istnieje możliwość instalacji zbiorników na deszczówkę, budek lęgowych, etc. w miejscu realizacji projektu, tj.  w ramach nieruchomości, na których wybudowana będzie w projekcie instalacja OZE, czy działania proekologiczne muszą dotyczyć wszystkich nieruchomości, czy wystarczy tylko części? Czy informacje te muszą znaleźć się w regulaminie naboru uczestników projektu? Lub czy istnieje możliwość realizacji proekologicznego rozwiązania np. na obszarze należącym do beneficjenta, np. zielone przystanki, łąka kwietna, etc.  Czy są to wydatki w ramach kosztów bezpośrednich, czy ryczałtu?

Odpowiedź

Kryterium nr 7 "Wpływ projektu na realizację celów środowiskowo-klimatycznych UE określonych w dokumencie Europejski Zielony Ład (zasada “Nie czyń poważnych szkód” - DNSH)“  będzie korespondować ze wskaźnikiem - liczba przedsięwzięć proekologicznych. 

Jeśli wnioskodawca zastosuje w  projekcie dodatkowe rozwiązania przyczyniające się do działań wskazanych w kryterium nr 7 tj. : 

-  łagodzenia  zmian klimatu,
- adaptacja do zmian klimatu, 
- zrównoważonego wykorzystywania i ochrony zasobów wodnych i morskich, 
- przejście na gospodarkę o obiegu zamkniętym, 
- zapobieganie zanieczyszczeniu i jego kontrola, 
- ochrona i odbudowa bioróżnorodności i ekosystemów.

oraz wykaże, iż w ramach projektu realizuje działania proekologiczne wnoszące istotny wkład w cele środowiskowe to takie działania może wykazać we wskaźniku “Liczba przedsięwzięć proekologicznych".

Proponowane działania tj. zbiorniki na deszczówkę  czy budki lęgowe powinny znajdować się w miejscu realizacji inwestycji, ponieważ zakres prac związany z finansowaniem w projekcie elementów wynikających z Europejskiego Zielonego Ładu oraz rozwiązań na rzecz GOZ powinien odnosić się do głównego przedmiotu inwestycji i być z nią powiązany.

Działania „proekologiczne” powinny doprowadzić do tego, że to dana inwestycja jest „przyjazna środowisku naturalnemu” i w ten sposób podnosi swoją efektywność. Prowadzone działania proekologiczne mogą być realizowane tylko w części projektu, aby otrzymać dodatkowe punkty wystarczy aby je zrealizować przynajmniej w 1 lokalizacji. Nadmieniam, iż działania wykazane we wskaźniku “Liczba przedsięwzięć proekologicznych”  należy rozliczyć zgodnie z metryką do wskaźnika wskazaną w załączniku nr 2 do Regulaminu wyboru projektów. Do decyzji beneficjenta pozostaje kwestia umieszczenia odpowiednich zapisów w regulaminie naboru mieszkańców.  Proszę mieć na uwadze, że dany wskaźnik należy rozliczyć na moment składania wniosku o płatność końcową/ w momencie rozliczenia wskaźnika lub 12 po zakończeniu projektu. Zapisy uwzględnione np. w regulaminie naboru mieszkańców z pewnością wpłyną na osiągnięcie wartości docelowej wskaźnika.

Wskaźnik "liczba przeprowadzonych kampanii informacyjno-edukacyjnych kształtujących świadomość ekologiczną" może korespondować z kryterium nr. 7 pod warunkiem, że w ramach kampanii oprócz działań związanych z przekazywaniem wiedzy, informowaniem, edukowaniem i promowaniem w społeczeństwie ekologicznych postaw i zachowań będą zawarte elementy Europejskiego Zielonego Ładu.

Kryterium nr. 9 "Dążenie do realizacji założeń Nowego Europejskiego Bauhausu" ambicję UE tworzenia estetycznych, zrównoważonych i integracyjnych miejsc, produktów i sposobów życia. Ma na celu poprawę życia Europejczyków w innowacyjny i skoncentrowany na człowieku sposób, w tym poprzez modernizację budynków, przestrzeni publicznych i usług. NEB wychodzi z założenia, że nowo projektowane budynki, czy też budynki poddane modernizacji powinny wpisywać się w istniejące otoczenie, zawierać elementy przyrody, zielone elementy ( zielone dachy, ściany, rozwiązania estetyczne i przyciągające wzrok wykraczające poza zwykłą funkcjonalność elementów infrastruktury lub przestrzeni publicznej). Aby otrzymać dodatkowe punkty w danym kryterium projekt musi realizować zadania innowacyjne, zmieniające otoczenie, wpisujące się w nie, zawierające elementy przyrody, sztuki, takie które spowodują integrację i zachęci do dialogu między przedstawicielami różnych kultur, dyscyplin, płci i wieku.  Zgodnie z Poradnikiem Nowego Europejskiego Bauhausu wielowymiarowy charakter projektów i prowadzony proces partycypacji społecznej, największą możliwość sięgnięcia po rozwiązania NEB identyfikuje w obszarze rewitalizacji, jednakże ostatecznie to ekspert oceni czy zastosowane w projekcie rozwiązania wpisują się założenia Nowego Europejskiego Bauhausu i kwalifikują się do przyznania dodatkowych punktów. 

Powyższe kryterium poniekąd koresponduję ze wskaźnikiem "liczba przedsięwzięć proekologicznych", ponieważ wpisuje się jedynie w jeden z 3 wymiarów, mianowicie w zrównoważony rozwój. Natomiast jednoznacznie można stwierdzić, że brak jest powiązania ze wskaźnikiem "liczba przeprowadzonych kampanii informacyjno-edukacyjnych kształtujących świadomość ekologiczną”. Ww. wskaźnik odnosi się do działań związanych z przekazywaniem wiedzy, informowaniem, edukowaniem i promowaniem w społeczeństwie ekologicznych postaw i zachowań.

Zgodnie z metryką w celu potwierdzenia osiągnięcia wskaźnika należy złożyć raport z przeprowadzonej kampanii informacyjno-edukacyjnej. Raport powinien zawierać zakres działań informacyjno-promocyjnych zaplanowanych w projekcie, wraz ze wskazaniem daty ich zrealizowania i odbiorców (wskazanie grupy docelowej i liczby osób).