Omówienie standardów dostępności w projektach unijnych – szkolenie 18 kwietnia 2024 r.

  • Odpowiedź

    Po pierwsze równościowe zasady horyzontalne (niedyskryminacji, równości szans kobiet i mężczyzn, zapewniania dostępności dla osób z niepełnosprawnościami) są zazwyczaj zawarte w ramach kryteriów formalnych oceny projektów finansowanych z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR) w ramach sekcji dotyczącej zgodności projektu z politykami horyzontalnymi UE (oprócz powyższych również zasada zrównoważonego rozwoju oraz zasad "nie czyń poważnych szkód - tzw. zasada DNSH, Do No Significant Harm).
    W przypadku projektów EFRR niezbędne jest "pozytywnego wpływ na politykę równości szans i niedyskryminacji, w tym dostępności dla OzN" co oznacza zapewnienie dostępności infrastruktury, środków transportu, towarów, usług, technologii i systemów informacyjno-komunikacyjnych oraz wszelkich produktów projektów (w tym także usług), które nie zostały uznane za neutralne, dla wszystkich ich użytkowników/użytkowniczek – zgodnie ze standardami dostępności dla polityki spójności 2021–2027.
    Nowe produkty projektów (np. zasoby cyfrowe, środki transportu, infrastruktura, usługi) finansowane z programów muszą być zgodne z zasadami uniwersalnego projektowania – co oznacza co najmniej zastosowanie standardów dostępności dla polityki spójności na lata 2021-2027.
    W przypadku obiektów i zasobów modernizowanych (m.in. przebudowa, rozbudowa), zastosowanie standardów dostępności jest obowiązkowe - o ile pozwalają na to warunki techniczne i zakres prowadzonej modernizacji. Decyzje w tej sprawie podejmuje IZ lub inna, właściwa instytucja.

    Należy zatem najpierw przeanalizować po kolei wszystkie: elementy infrastruktury, środków transportu, towarów, usług, technologii i systemów informacyjno-komunikacyjnych oraz produkty projektu pod kątem tego czy mają mieć pozytywny wpływ na politykę równości szans i niedyskryminacji, czy też być może niektóre z nich mają charakter neutralny.
    Na bazie tego należy:

    a) w stosunku do elementów/produktów o pozytywnym wpływie na politykę równości szans i niedyskryminacji, w tym dostępności dla OzN - opisać jakie standardy dostępności oraz w jaki dokładnie sposób (im konkretniej, w ramach dostępnego miejsca we wniosku, tym lepiej) będą wdrożone w ramach określonych elementów/produktów projektu. Oznacza to określenie które standardy dostępności będą aplikowane i w jakim zakresie (np. w przypadku modernizowanego budynku XYZ zastosujemy standard infrastrukturalny, w szczególności zapewnimy: 
    - w stosunku do dostępu do wejścia do budynku - zastosujemy zniwelowania róznicy poziomów bezpośrednio przed budynkiem (poprzez zastosowanie nasypu) co pozwoli wdrożyć zasady uniwersalnego projektowania do tego elementu (...) + jakie inne np. modele mogą mieć zastosowanie, np. w przypadku placówek oświatowych - Model Dostępnej Szkoły).

    Jednocześnie w elementach takich jak np. zarządzanie projektem należy podkreślić jak Państwo zapewnicie niedyskryminacyjne zarządzanie w projekcie? Może to być poprzez politykę work-life balance lub zastosowanie elastycznego czasu pracy i możliwość pracy zdalnej umożliwiających łączenie ról społecznych i zawodowych, politykę antydyskryminacyjną itd. itp.

    b) w stosunku do elementów/produktów projektu, które w ocenie Państwa mają charakter neutralny - uzasadnienie dlaczego elementy/produkty te mogą być uznane za neutralne, np. przebudowa ciągu kanalizacyjnego realizowanego w projekcie ma charakter neutralny w zakresie realizacji zasad równościowych ponieważ nie ma on bezpośrednich użytkowników i nie jest możliwy dostęp do niego poza charakterem ścisle interwencyjny-specjalistycznym, który jednak wymaga każdorazowo realizacji osobnych prac gruntowych. Jednocześnie pozytywny wpływ na realizację zasad równościowych będzie miało przebudowanie miejsca sterowania przepompownią
    i zarządzania ciekami kanalizacyjnymi, wobec których zastosowano realizację standardu dostępności infrastruktury poprzez XYZ.

    Opracowane przez Pana Adama Zawisnego