Fundusze Europejskie
dla Śląskiego 2021-2027

W sołectwach Pierściec i Kowale zidentyfikowano problem ograniczonej liczby miejsc przedszkolnych dla dzieci w wieku 3-4 lat. Zniesienie obowiązku szkolnego dla 6-latków, bariera geograficzna w dostępie do placówek edukacji przedszkolnej oraz wzrost liczby dzieci w wieku przedszkolnym na terenie sołectw w ostatnich 3 latach spowodowały, że placówka w Pierśćcu wymagała natychmiastowej przebudowy w celu zapewnienia większej liczby miejsc. W działaniu tym nieocenione okazało się wsparcie udzielone gminie Skoczów z Funduszy Europejskich.

Wśród zawodów deficytowych w 2019 r. znaleźli się m.in.: monterzy elektronicy, elektrycy, elektromechanicy i elektromonterzy. Jednocześnie miasto Katowice zdiagnozowało problem niedostosowania oferty kształcenia w Zespole Szkół Technicznych i Ogólnokształcących (ZSTiO) nr 3 we wskazanych zawodach, a tym samym niewystarczające kompetencje uczniów do potrzeb lokalnego i regionalnego rynku pracy. Nierozerwalnie powiązany z tym jest problem polegający na niedostosowaniu sal do praktycznej nauki zawodu. Tym bardziej zauważalny ze względu na duży postęp technologiczny w pracy elektroników na przestrzeni ostatnich kilku lat. Te wszystkie czynniki sprawiły, że Katowice podjęły się realizacji dwóch projektów z Funduszy Europejskich w ZSTiO nr 3. Pierwszy z nich, współfinansowany z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego sprawił, że dzisiaj uczniowie kształcący się w kierunkach elektronicznych mają dużo lepsze warunki nauczania, dzięki przeprowadzonej modernizacji szkolnych pracowni.

Ponad 100-letni budynek, w którym dotychczas mieściło się Przedszkole nr 2 w Lublińcu, nie spełniał wymogów stawianych placówkom oświatowym. Jego przebudowa i modernizacja w celu dostosowania obiektu do wymaganych standardów niosłaby za sobą koszta znacznie przekraczające koszt budowy nowego przedszkola. Z tego względu gmina Lubliniec zdecydowała się na to drugie rozwiązanie. Dzięki wsparciu udzielonemu z Funduszy Europejskich nowe przedszkole powstało przy pobliskiej szkole podstawowej.

Naturalną ścieżką kariery absolwentów Śląskich Technicznych Zakładów Naukowych jest wybór pomiędzy kontynuowaniem nauki na uczelni wyższej a podjęciem pracy zawodowej. W przeszłości zdecydowana większość (ok. 85%) absolwentów wybierała studia wyższe. Od pewnego czasu wraz ze wzrostem zapotrzebowania rynku pracy na wykwalifikowanych pracowników średniego szczebla mamy do czynienia z odwrotem tego trendu. Obecnie zaledwie nieco ponad połowa uczniów zainteresowana jest studiowaniem w trybie dziennym. Pozostali albo w ogóle nie są zainteresowani kontynuowaniem nauki, albo zamierzają studiować w trybie zaocznym i równocześnie podjąć pracę zarobkową. Jednocześnie uczniowie jako główną przeszkodę w otrzymaniu dobrej pracy, zgodnej z ich wykształceniem, postrzegają w braku odpowiedniego doświadczenia i umiejętności praktycznych. Szkoła znana z dyscypliny i dobrze przygotowanych absolwentów jest potencjalnie doskonałym dostawcą pracowników o odpowiednich kwalifikacjach. Problemem dla przedsiębiorców są tutaj jednak takie czynniki jak brak znajomości nowoczesnych maszyn i urządzeń, na zakup których szkoła nie może sobie pozwolić oraz niedostateczna praktyka uczniów w zakładach produkcyjnych, znacznie ograniczająca znajomość nowoczesnych technologii. Rozwiązaniem dla tego typu problemów mają być dwa projekty realizowane przez szkołę przy dofinansowaniu z EFRR i EFS.

Zespół Szkół (ZS) nr 7 w Tychach należy do krajowej czołówki szkół, które skutecznie pozyskują i efektywnie inwestują środki europejskie w rozwój swoich uczniów. W 2016 r. ZS został wyróżniony Kartą Jakości Mobilności z programu Erasmus+ (jako jedna z 5 szkół w Polsce), co najlepiej świadczy o wysokiej jakości organizowanych tam stażów. Jednak szkoła ta, jak i wiele innych borykała się z problemem dotyczącym przestarzałego wyposażenia szkolnych pracowni, ale i ten problem został skutecznie rozwiązany z pomocą Funduszy Europejskich.

W Jastrzębiu-Zdroju funkcjonują aż 23 przedszkola publiczne, w tym jedno Przedszkole Specjalne. W związku z rozpoczęciem edukacji szkolnej przez dzieci 6-letnie w większości przedszkoli w mieście pojawiły się wolne miejsca, jednak Przedszkole Publiczne nr 10 jako jedna z niewielu placówek wykazywało deficyt miejsc. Na dodatek przedszkole funkcjonowało w przedwojennym, wolnostojącym budynku, który nie spełniał wymagań technicznych. Zmiana nastąpiła dzięki realizacji projektu współfinansowanego z RPO WSL 2014-2020.

Przeprowadzone przez Wojewódzki Urząd Pracy w Katowicach i Powiatowy Urząd Pracy w Sosnowcu diagnozy regionalnego i lokalnego rynku pracy wykazały, że pracodawcy poszukują pracowników wykwalifikowanych w zawodach deficytowych (takich jak cukiernik, kucharz, technik hotelarstwa, technik organizacji reklamy czy technik ekonomista). Na zgłaszane przez przedsiębiorców zapotrzebowanie postanowiło zareagować Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego (CKZIU) w Sosnowcu, podejmując się realizacji dwóch projektów unijnych, których celem było podniesienie kwalifikacji uczniów szkolących się we wskazanych wyżej zawodach. Wiosną 2019 r., dzięki wsparciu z Funduszy Europejskich, CKZIU otworzyło nowoczesną bazę edukacyjną, wyposażoną w najnowocześniejszy sprzęt, używany jedynie w najlepszych światowych restauracjach i hotelach.

Celem projektu było podniesienie efektywności energetycznej Szkoły Podstawowej nr 1 w Pszczynie. Budynek szkoły wymagał pilnej termomodernizacji ze względu na przestarzałe i niewydolne sposoby jego ogrzewania. Nieocieplona elewacja sprawiała, że zapotrzebowanie energetyczne niezbędne do ogrzania szkoły generowało olbrzymie koszty. Ponadto Pszczyna, na obszarze której znajduje się szkoła, leży w strefie stałego zagrożenia zanieczyszczeniem pyłami zawieszonymi, głównie z powodu bliskości aglomeracji śląskiej oraz dużego ruchu tranzytowego. Realizacja projektu miała przyczynić się do ograniczenia niskiej emisji i pozytywnie wpłynąć na jakość powietrza na obszarze gminy.

Gliwice, jak wiele innych miast, borykały się z problemem niedostatecznej liczby miejsc przedszkolnych dla dzieci w wieku 3-4 lat. Dzięki realizacji projektu współfinansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w dzielnicy Brzezinka udało się od podstaw wybudować nowy obiekt dla Przedszkola Miejskiego nr 43. Nowy budynek umożliwił przeniesienie do niego dzieci ze starego przedszkola i utworzenie nowej grupy przedszkolnej, co spowodowało wzrost liczby miejsc z 70 do 100 oraz rozpoczęcie realizacji projektu uzupełniającego współfinansowanego z Europejskiego Funduszu Społecznego.

Brak możliwości właściwego przygotowania uczniów do obecnej i prognozowanej sytuacji społeczno-gospodarczej oraz struktury branżowej, to jeden z najważniejszych problemów z jakimi borykaja się szkoły zawodowe. Centrum Kształcenia Praktycznego (CKP) w Jaworznie postanowiło zwiększyć szansę swoich podopiecznych na dobry start w życie zawodowe. Budynek szkoły nie posiadał pracowni o odpowiednio wysokim standardzie i wyposażony był w kilkudziesięcioletnie, często niesprawne maszyny, jednak dzięki wsparciu z Funduszy Europejskich dziś uczniowie CKP są w stanie nabywać wysokie kompetencje w warunkach odpowiadających tym, jakie zastaną u przyszłych pracodawców.

Katowickie Centrum Edukacji Zawodowej im. Powstańców Śląskich dzięki wsparciu uzyskanemu z Funduszy Europejskich zdołało przebudować sale do praktycznej nauki zawodu oraz doposażyć je w sprzęt niezbędny do nowoczesnego kształcenia w zawodach technika budownictwa, technika architektury krajobrazu, technika technologii odzieży, technika geodety, montera zabudowy i robót wykończeniowych w budownictwie, murarza–tynkarza oraz technika realizacji nagrań i nagłośnień. Projekt stworzył nowe możliwości rozwoju i nauki, uatrakcyjnił bazę edukacyjną, a w efekcie zwiększył szanse absolwentów na rynku pracy, a pracodawcom możliwość zatrudnienia dobrze wykształconego i doświadczonego pracownika.

Żywieckie Przedszkole nr 1 w Zabłociu było zmuszone do znalezienia sobie nowej siedziby wobec poważnych problemów technicznych, z jakimi borykał się stary budynek przedzkola. Stan techniczny kwalifikował go jedynie do rozbiórki, jako że koszty remontu i dostosowania do wymogów prawa byłyby zdecydowanie wyższe niż koszty budowy nowego obiektu. W tej sytuacji postawienie nowego budynku na rzecz Przedszkola nr 1 stało się dla władz Żywca sprawą piorytetową, a wobec braku odpowiednich finansów na ten cel postanowiono skorzystać ze wsparcia Funduszy Europejskich.

Głównym problemem Zespołu Szkół Specjalnych (ZSS) w Pyskowicach był fakt, że jak na szkołę, do której uczęszczają uczniowie z niepełnosprawnościami, budynek był niedostosowany do potrzeb osób niepełnosprawnych. Ponadto Zespół Szkół borykał się z niewystarczającą bazą edukacyjną do kształcenia praktycznego. Uczniowie nabywali wiedzę teoretyczną, a praktyczne zajęcia odbywali jedynie doraźnie i w bardzo wąskim zakresie z powodu ograniczeń wynikających z braku odpowiednich pracowni i sprzętu. Obecnie sytuacja ZSS w Pyskowicach diametralnie się zmieniła, m.in. dzięki wsparciu z Funduszy Europejskich.

Budynek szkoły oraz warsztaty stanowiące Zespół Szkół nr 1 w Kłobucku zostały oddane do użytku w 1970 roku. Większość wyposażenia warsztatów pochodziła z lat 60 i 70 (sprzęt konwencjonalny), natomiast wyposażenie pracowni CNC z roku 2006 (obrabiarki CNC) i lat następnych (zestawy komputerowe i oprogramowanie). Pracownie CNC również nie spełniały norm jakościowych w zakresie budowlanym, elektrycznym i instalacyjnym. Z tego względu podjęto się realizacji projektu, którego celem jest wzrost potencjału edukacyjnego Zespołu Szkół nr 1 w Kłobucku, poprzez modernizację kompleksu pracowni CNC stanowiących bazę dydaktyczną warsztatów szkolnych.

Współczesne społeczeństwo wykazywało się dużym deficytem wiedzy w zakresie obcowania z naturą, a nawet swego rodzaju ignorancją w kwestii postaw proekologicznych. Na szczęście ta tendencja ulega stopniowemu odwróceniu, do czego przyczyniają się m.in. takie miejsca jak Zespół Szkół nr 2 im. J. Iwaszkiewicza w Katowicach-Murckach. Szkoła dostrzegła potrzebę kształcenia swoich podopiecznych w taki sposób, by dzieci od najmłodszych lat pogłębiały swoją wiedzę przyrodniczą poprzez bezpośredni kontakt z naturą. Zwieńczeniem działań szkoły jest powstałe w jej ramach Centrum Edukacji Ekologicznej, które zajmuje się promowaniem ekologii i różnorodności biologicznej w mieście.

W gminie Bieruń stopień upowszechnienia edukacji przedszkolnej nie należał do najwyższych, jednak rokrocznie poziom zainteresowania mieszkańców wzrastał pomimo nienajlepszej infrastruktury Przedszkola nr 2, które ze względu na zły stan techniczny budynku nie mogło dłużej funkcjonować w takiej formie. Ostatecznie zdecydowano się na wybudowanie przedszkola od podstaw w nowym miejscu – bezpiecznym i przyjaznym zarówno dla dzieci, jak i ich rodziców.

Fototechnik to zawód usługowy, łączący w sobie umiejętności techniczne i estetyczną wrażliwość. Jednocześnie jego przedstawiciele nie należą do najliczniejszych grup zawodowych w województwie, ale ich kompetencje pozwalają na wykonywanie zadań nie tylko związanych z fotografią, ale również w dziedzinach pokrewnych – z zakresu technologii informatycznych, sprzętu, aplikacji, oprogramowania i grafiki komputerowej. Jednak aby absolwenci Zespołu Szkół Technicznych i Ogólnokształcących nr 3 w Katowicach mogli wejść na rynek pracy z szeroką znajomością nowoczesnych technologii i multimediów, potrzebowali pracowni fototechnicznej spełniającej współczesne standardy. Z pomocą przyszły im Fundusze Europejskie.

Jednym z priorytetowych celów stawianych sobie przez włodarzy miasta Żory jest zapewnienie jak najlepszych warunków rozwoju najmłodszym mieszkańcom. Stąd wzmożone inwestycje w nowoczesne i dobrze wyposażone przedszkola i szkoły. Jednym z najważniejszych wydarzeń w tym względzie było otwarcie nowej siedziby Przedszkola nr 4 – nowoczesnej i jednokondygnacyjnej, wyróżniajacej się tzw. "zielonym dachem", umożliwiającym zajęcia na świeżym powietrzu.

Budynek Szkoły Podstawowej nr 1 w Chybiu przed realizacją projektu był nieocieplony i energetycznie nieefektywny, powodując zwiększoną emisję CO₂ do atmosfery. Rozwiązaniem problemu była kompleksowa termomodernizacja wraz z wymianą kotła i montażem układów solarnych.

Ruda Śląska postanowiła wyjść naprzeciw problemowi niedopasowania struktur popytu i podaży na lokalnym rynku pracy. Pomimo wysokiego wskaźnika bezrobocia wśród ludzi młodych (do 25 r.ż), wiele wolnych miejsc pracy w Rudzie Śląskiej pozostawało nieobsadzonych ze względu na brak osób o odpowiednich kwalifikacjach. W celu eliminacji takiego niedopasowania realizowane są projekty podnoszące kwalifikacje poprzez uatrakcyjnienie oferty edukacyjnej, podnoszenie standardów technicznych sprzętu i upodabnianie warunków nauki praktycznej do standardów panujących w danym zawodzie. Na lokalnego lidera w tym względzie wyrasta Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 4 im. Piotra Latoski, gdzie uczniowie przygotowują się m.in. do pracy w takim zawodzie jak technik realizacji nagrań i nagłośnień. Projekt realizowany przez ZSP nr 4 zakładał ukierunkowanie szkoły na kształcenie umiejętności zgodnych z zapotrzebowaniem nowoczesnego rynku pracy, a tym samym ułatwianie uczniom praktycznej nauki zawodu i poprawę sytuacji absolwentów na rynku pracy poprzez rozwój infrastruktury i oferty dydaktycznej.