Modernizacja i renowacja zabytkowego budynku kolonii robotniczej Ficinus w Rudzie Śląskiej

Kolonia Ficinus w Rudzie Śląskiej to historyczne osiedle robotnicze, powstałe w 1867 r. dla pracowników kopalni Gottessegen. W 1978 r. została wpisana do rejestru zabytków, stanowiąc jeden z najlepiej zachowanych zespołów budownictwa patronackiego na Górnym Śląsku. Osiedle znalazło się również na liście obiektów Szlaku Zabytków Techniki Województwa Śląskiego, który stanowi jedną z największych i najciekawszych tras turystyki industrialnej w kraju. Jednak kolonia nie spełniała wszystkich wymogów i groziło jej usunięcie ze szlaku (m.in. z powodu braku punktu informacji turystycznej). Miasto podjęło więc decyzję o realizacji projektu ze wsparciem Funduszy Europejskich, opartego o rewitalizację jednego z budynków na potrzeby punktu informacyjnego i biblioteki.

Tytuł projektu
Modernizacja i renowacja zabytkowego budynku kolonii robotniczej Ficinus w Rudzie Śląskiej

Nazwa beneficjenta
Miasto Ruda Śląska

Oś priorytetowa / Działanie / Poddziałanie
Oś priorytetowa: V. Ochrona środowiska i efektywne wykorzystanie zasobów,
Działanie: 5.3. Dziedzictwo kulturowe
Poddziałanie: 5.3.1. Dziedzictwo kulturowe – konkurs

Finanse
Wartość projektu: 2 807 834,50 zł
Dofinansowanie projektu z UE: 1 461 483,63 zł

Dlaczego podjęto się realizacji projektu?

Budynek przy ul. Kubiny 24 to jeden z trzech nieodrestaurowanych budynków na osiedlu Ficinus i jedyny, który należy obecnie do miasta Ruda Śląska. Powodem realizacji projektu była chęć zachowania dziedzictwa kulturowego i historycznego tego miejsca. Stan techniczny tego budynku był bardzo zły i groził całkowitą i bezpowrotną degradacją.

Kolejny powód rewitalizacji budynku stanowi potrzeba spełnienia przez kolonię robotniczą Ficinus wszystkich wymagań stawianych obiektom na Szlaku Zabytków Techniki. Realizacja projektu pozwoliła spełnić wszystkie wymogi i znacząco podnieść atrakcyjność turystyczną osiedla.

Dodatkowym celem realizacji przedsięwzięcia była konieczność ożywienia społeczno-gospodarczego obszaru rewitalizacji Wirek–Czarny las.

Co udało się zrealizować?

Dzięki realizacji projektu na zabytkowym osiedlu robotniczym Ficinus w Rudzie Śląskiej działa obecnie biblioteka i punkt informacyjny Szlaku Zabytków Techniki. To kompleks składający się z odrestaurowanego zabytkowego budynku przy ul. Kubiny 24 oraz nowego parterowego obiektu w drugiej linii zabudowy. W budynku po modernizacji znajduje się punkt informacji turystycznej, ekspozycja muzealna w postaci dawnej kuchni robotniczej, wypożyczalnia książek dla dzieci oraz czytelnia czasopism. W parterowym budynku uruchomiona została wypożyczalnia centralna.

Prace budowlane w budynku przy ul. Kubiny 24 polegały na odtworzeniu pierwotnych elewacji zewnętrznych oraz detali architektonicznych wnętrza, charakterystycznych dla tego typu zabudowy. Obiekt został poddany odbudowie z wykorzystaniem historycznych materiałów.

Na parterze budynku powstał punkt informacji turystycznej wraz z salką animacyjną i czytelnią czasopism, zapleczem socjalnym i toaletami, w tym toaletą dostosowaną do potrzeb osób z niepełnosprawnościami. Na piętrze zlokalizowana została stała ekspozycja w postaci dawnej kuchni oraz wypożyczalnia książek dla dzieci. Wystrój wnętrza nawiązuje do historii miejsca.

Kto skorzysta z efektów projektu?

Budynki udostępnione w wyniku realizacji projektu stworzą warunki do integracji mieszkańców Rudy Śląskiej oraz rozwoju lokalnych inicjatyw kulturalnych, społecznych, edukacyjnych i turystycznych adresowanych do dzieci i młodzieży, osób starszych, niepełnosprawnych, nieaktywnych zawodowo lub bezrobotnych.

Obiekt służy czytelnikom. Jest także miejscem odwiedzin turystów podróżujących po Szlaku Zabytków Techniki i pasjonatów historii.
To także ważne miejsce w procesie edukacji regionalnej, która realizowana jest nie tylko w rudzkich szkołach.

Jakie są główne korzyści projektu?

Korzyści dla mieszkańców:

dostęp do obiektu zabytkowego,
zachowanie dziedzictwa kulturowego dla przyszłych pokoleń,
możliwość uczestnictwa w ofercie kulturalnej w zabytkowym środowisku,
możliwość realizowania edukacji regionalnej w zabytkowym miejscu,
udostępnienie oferty muzealnej osobom z niepełnosprawnościami,
dostęp do oferty kulturalnej o randze ponadlokalnej,
poprawa zagospodarowania przestrzeni miejskiej,
wzrost jakości życia (dostęp do miejsc kultury),
możliwość aktywnego zagospodarowania czasu wolnego.

Korzyści dla miasta:

poprawa stanu zabytków w mieście,
wzrost atrakcyjności miasta jako potencjalnego miejsca zamieszkania,
zwiększenie wartości terenów należących do miasta,
zatrzymanie degradacji zabytkowego budynku,
poprawa stanu środowiska poprzez zagospodarowanie terenu wokół obiektu oraz zatrzymanie postępującej degradacji tkanki miejskiej.