Pytania po szkoleniu 25.09.2025r. - Omówienie standardów dostępności w projektach unijnych

  • Odpowiedź:
    Skutki na poziomie projektu (Fundusze UE 2021–2027)

    1) Działania naprawcze i wstrzymanie płatności

    Instytucja może wezwać do usunięcia nieprawidłowości, skorygowania produktu/usługi (np. dostosowania budynku, serwisu, dokumentów) i wstrzymać płatność do czasu spełnienia wymogów. Zasada wynika z ogólnych reguł kontroli projektów. 

    2) Uznanie wydatków za niekwalifikowalne / korekta finansowa

    Jeśli niezgodność z dostępnością zostanie uznana za naruszenie warunków realizacji projektu (niespełnienie standardów/wytycznych), instytucja stosuje Wytyczne dotyczące sposobu korygowania nieprawidłowych wydatków 2021–2027 – wydatki mogą zostać uznane za niekwalifikowalne i objęte korektą finansową (procentową lub kwotową). W praktyce oznacza to zmniejszenie dofinansowania i konieczność pokrycia części kosztów ze środków własnych. 

    3) Zwrot środków, rozwiązanie umowy

    Gdy niezgodności są istotne i uporczywe, a beneficjent nie wdraża zaleceń, instytucja może żądać zwrotu środków (w całości lub części) i rozwiązać umowę o dofinansowanie na podstawie ustawy wdrożeniowej 2021–2027 i dokumentów programowych (zasady finansowania/realizacji i kontroli). 
    Sankcje i konsekwencje w KPO (RRF)

    W KPO wypłaty z Komisji Europejskiej są powiązane z osiągnięciem kamieni milowych i celów. Jeżeli przedsięwzięcie nie spełnia wymogów (w tym horyzontalnych, jak dostępność) i powoduje niezrealizowanie kamienia milowego/celu, skutkiem jest brak wypłaty transzy albo jej zawieszenie/obniżenie do czasu naprawy. Metodologia KE przewiduje częściowe lub pełne zawieszenie płatności w razie niespełnienia warunków. 

    Od strony krajowej obowiązują Wytyczne w zakresie kontroli KPO – możliwe są kontrole planowe i doraźne, a stwierdzone naruszenia skutkują wezwaniami do naprawy, wstrzymaniem płatności, a w razie potrzeby odzyskaniem środków na poziomie krajowym. 
    Co zwykle się dzieje krok po kroku
    1. Kontrola wykazuje niespełnienie standardu (np. brak dostępnej wersji www, brak dostępnych dokumentów, bariery architektoniczne niezgodne ze Standardami).
    2. Zalecenia naprawcze + termin. Płatność może zostać wstrzymana do czasu naprawy. 
    3. Jeśli brak poprawy: korekta finansowa (część wydatków niekwalifikowalna), pomniejszenie dofinansowania; możliwy zwrot już wypłaconych środków. 
    4. Przy uporczywym lub istotnym naruszeniu: rozwiązanie umowy i odzyskanie środków; w KPO – ryzyko niewypłacenia transzy (do czasu spełnienia kamienia milowego). 

    Opracowane przez Pracowników Departamentu Rozwoju i Transformacji Regionu